سەندرۆما کلنەفەلتەر
سەندرۆما کلنەفەلتەرئا ن ژی سەندرۆما خخی (بئی نگلیزی: کلنەفەلتەر سیندرۆمەئۆ ر خخی سیندرۆمە) د مرۆڤێن نێر دە تێکچوونەک بۆماوەیی یە. ب گەلەمپەری ژ بەر بۆماوەیا کرۆمۆزۆما خئا جهێنەبوویی یا باڤانەک، کورێ ب سەندرۆما کلنەفەلتەر ژ دایک دبە.
کەسێن ب ڤێ نەخوەشیێنە نێر ن، لێ ەندامێن زایێندێ د ڤان کەسان دە ب تێرا خوە نەدپەرسن. حەژمارا کرۆمۆزۆمێن کەسێن ب سەندرۆما کلنەفەلتەر (44+خخی)،ئا نگۆ 47 کرۆمۆزۆم ن.[1]
سەندرۆما کلنەفەلتەر جارا پێشین د سالا 1942یێ دە ژئا لیێ بژیشکەکئا مەریکی ڤە هات شیرۆڤەکرن. در. حارری کلنەفەلتەر ژ کەسێن تووشبیی، کۆمەک نیشانە ب دەست خست. د کەسێن د هەمان رەوشێ دە، کۆما نیشانەیێن هەڤبەش خویا دبوو. ژ بەر خەباتێن حارری کلنەفەلتەر،ئە ڤ نەخوەشی وەکی سەندرۆما کلنەفەلتەر هات ناڤکرن.[2]
پەیڤا سەندرۆما کلنەفەلتەر نە ژ بۆ یەک، لێ ژ بۆ کۆما تێکچوونا کرۆمۆزۆمی یا نێران تێ بکارانین.ئا نگۆ گەللەک جۆرێن سەندرۆما کلنەفەلتەر هەنە. لێ د هەموو جۆران دە ژی د خانەیێن کەسێن تووشبوویی دە هەری کێم کرۆمۆزۆمەک خ-ێ زێدە یە.
د سەندرۆما کلنەفەلتەر دە جۆرا هەری ناڤدار،ئا ب کاریۆتیپا (44+خخی) یە. جۆرێن دنئێ ن وەکی (44+خخیی)، (44+خخخی)، (44+خخخخی) ژی د نێران دە تێ دیتن، لێئە و ب قاسی جۆرا (44+خخی) کرۆمۆزۆمی بەلاڤبوویی نین ن.[3]
حنەک ژ نێرێن ب سەندرۆما کلنەفەلتەر دبە کۆ ل گەل خانەیێن ب (22+خخی)، خانەیێن ب (22+خی) کرۆمۆزۆمی ژی لخوە بگرن.ئە ڤ رەش وەکی رەوشا مۆزایکی تێ ناڤکرن. رەوشا مۆزایکی پشتێ پیتینێ، د قۆناخا گەشەبوونائە مبریۆیێ دە پەیدا دبە. د دابەشبوونا میتۆزی دە، د خانەیەکئە مبریۆیێ دە جهێنەبوونا خ-ێ روو ددە. ب ڤیئا وایی خانەیەک (44+خخی)ئوو خانەیەک (46+ ی) پەیدا دبە. خانەیا (44+ ی) دمرە. خانەیا دن ژی ب دابەشبوونێ هن خانەیێن نوو یێن مینا خوە (44+خخی) چێدکە. دبە کۆ هنەک باندۆرێن نەیینی یا سەندرۆمێ د کەسێن رەوشا مۆازکی دە خویا نەبن. وەکی میناک، هەکە د کەسەک ب سەندرۆما کلنەفەلتەر دە خانەیێن گونان ب (22+خی) کرۆمۆزۆمی بن، گون دکارن سپەرم بەرهەم بکن.[4]
ب قاسی 500-1000 ژدایکبوونێن نێران دە، سەندرۆما کلنەفەلتەر د 1 کەسەک دە تێ دیتن. کرۆمۆزۆما خئا زێدە ژ تەکچوونێن تەسادوفی یێن دەما چێبوونا خانەیا هێکێئا ن ژی سپەرمێ پەیدا دبە. کرۆمۆزۆما خئا زێدە بئە گەرا %50یێ ب سپەرمێ (22+خی)، بئە گەرا %50یێ ژی ب خانەیا هێکێ (22+خخ) تێ گوهازتن. د خانەیێن هێکێ یێن ژنێن ب تەمەنێ 35 سالی مەزنتر دەئە گەرا جهێنەبوونا کرۆمۆزۆما خ-ێ پچەک زێدە یە.[5]
پەیڤا “سەندرۆم” دەستنیشان دکە کۆ ژ بۆ رەوشەک نەاساییئا ن ژی ژ بۆ نەخوەشیەک دیارکری، کۆمەک نیشانە هەنەئوو د هەمان دەمێ دە ب هەڤ رە خویا دبن.[6]
د کورێن ب سەندرۆما کلنەفەلتەر دە چاخێ هەرزەکاریێ (تەمەنێ پێگهیشنێ) بئا وایەکیئا سایی دەست پێ دکە. لێ د لاشێ وان دە ب تێرا خوە تەستۆستەرۆن نایێ بەرهەمکرن. ژ بەر کێماسیا هۆرمۆنا تەستۆستەرۆنێ هن نیشانەیێن سەندرۆمێ خویا دبن.ئە ڤ نیشانەیێن ل ژێر، نیشانەیێن گەلەمپەری نە ژ بۆ سەندرۆما کلنەفەلتەر، لێ دبە کۆ د هن کەسان دەئە ڤان هەموو نشانەیان ب جارەک ڤە خویا نەبن.
تەشهیسا سەندرۆما کلنەفەلتەر ب رێبازا کاریۆتیپێ، تێ کرن. د کاریۆتیپا کەسێن تووشبوویی دە کرۆمۆزۆمێن زایەندێ 3 نە; ژ 2 کرۆمۆزۆمێن خئوو 1 کرۆمۆزۆاما ی-یێ پێک تێ.
حن نیشانەیێن سەندرۆمێ[7]
- چووکئوو گونێن وی پچووک ن.
- مەمکێن وی گر دبن.
- بەژنا وی درێژئە .
- ل رووئوو لاشێ وی دە موو هندک ن.
- تۆنوسا ماسوولکەیێن وی کێمئە .
- سەرملێ وی تەنگئە ، هەستیێن قۆرکا وی فرەهئە .
- حەستیێن وی لاواز ن. خەتەرا شکەستنا هەستیان زێدە یە.
- مەیلا وی یا سەکسێ کێمئە .
- ئەنەرژیا وی هندکئە ، بێتاقەتئە .
- د گونێن وی دە رێژەیا بەرهەمکرنا سپەرمان کێمئە .
- ستەورئە ، ب رێیائا سایی زارۆکێن وی چێنابن.
د تەمەنێ هەرزەکاریێ دە، هۆرمۆنا تەستۆستەرۆنێ ددن کەسێن ب سەندرۆما کلنەفەلتەر، ب ڤیئا وایی د وان کەسان دە پەرەسینا سیفەتێن زایەندی یێن دویەم (بئی نگلیزی: سەجۆنداری سەخوال جهاراجتەرستجس) دپەرسە.[8]
چاڤکانی
[دەستکاری | دەستکاریی سەرچاوە]- ^ سۆلۆمۆن،ئە .، مارتن، ج.، مارتن، د.، & بەرگ، ل. (2015).بۆلۆگی. ستامفۆرد: جەنگاگە لەارننگ.
- ^ ئوتگەر، رۆبەرت د.. "کلنەفەلتەر سیندرۆمە". ئەنجیجلۆپەدا برتاننجا، 5ئا پر. 2023، [1].ئا ججەسسەد 22ئا پرل 2023.
- ^ سۆۆتساک ژ، گراهام ژم ژر. کلنەفەلتەر سیندرۆمەئا ندئۆ تهەر سەخ جهرۆمۆسۆمالئا نەوپلۆدەس.ئۆ رپهانەت ژ رارە دس. 2006ئۆ جت 24;1:42. دۆ: 10.1186/1750-1172-1-42. پمIد: 17062147; پمجIد: پمج1634840.
- ^ وهاتئا رە جۆممۆن سیمپتۆمسئۆ ف کلنەفەلتەر سیندرۆمە (کس)؟ [2]اججەسس-داتە=2023-04-23
- ^ ناتۆنال حومان گەنۆمە رەسەارجه Iنستتوتە.[3]
- ^ مادەر، س.، & وندەلسپەجهت، م. (2017). حومان بۆلۆگی (15تهئە د.). نەو یۆرک، نی: مجگراو-حللئە دوجاتۆن.
- ^ فرüهمەسسەرئا ، کۆتزۆت د. جهرۆمۆسۆمال ڤارانتس ن کلنەفەلتەر سیندرۆمە. سەخ دەڤ. 2011;5(3):109-23. دۆ: 10.1159/000327324.ئە پوب 2011ئا پر 29. پمIد: 21540567.
- ^ واوگه،ئا .، گرانت،ئا .، جهامبەرس، گ.، رۆسس، ژ.، & ولسۆن، ک. (2014).رۆسسئا ند ولسۆنئا ناتۆمیئا ند پهیسۆلۆگی ن هەالتهئا ند للنەسس (12تهئە د.).ئە دنبورگ:ئە لسەڤەر.
| دانەگەهێن کۆنترۆلائۆ تۆریتەیێ: نەتەوەیی |
|---|
