Füer-Wandlüse
| Füer-Wandlüse | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Systematik | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Wetenschoplich Naam | ||||||||||||||||
| Pyrrhocoridae | ||||||||||||||||
| Amyot & Serville, 1843 |
De Füer-Wandlüse oder Füer-Wandlüüs (Pyrrhocoridae) sünd en Familie, de to de Wandlüse (Heteroptera) tohören doot. Up de ganze Welt gifft dat mehr as 400 Orden, dormank fiev in Europa. Twee vun jem höört to dat Geslecht Pyrrhocoris to un leevt in Middeleuropa. Sunnerlich kaamt de Füer-Wandlüse in de Tropen un in de Subtropen vor. De Füer-Wandlüse weert woll ok Füerkävers oder Franzosenkävers nömmt.
Kennteken
[ännern | Bornkood ännern]
Dat Lief vun de Wandlüse warrt 8 bit 30 mm lang. Dat is langs utstreckt un siene Farv is faken en dannig Geel, Root, Swatt oder Witt. De Deerter ehre Farve kann sik ännern. Dat hangt vun de Temperatur af, de Infloot hett up dat Utbillen vun Pigmente in de buterste Huutschicht (Cuticula). Ok, wenn se noch wassen doot, wenn de Nymphe fiev mol ehre Huut wesselt, kann de Farv sik ännern. Dat Halsschild vun de Imagines is trapezformt, dat middelgrote Schild (Scutellum) formt en Dreeeck. De Füer-Wandlüse hefft neven de Facettenogen keen Punktogen (Ocelli). Ehre Föhlspriete sünd tohopensett ut veer Leden un meist halv so lang, as dat ganze Lief. Bi de wecken Orden sünd de Flunken wat torüch billt, bi annere Orden sünd se goot utboot un de Deerter könnt flegen. Man ok bi düsse Orden gifft dat grote Unnerscheede twuschen de enkelten Deerter. Up de Huut vun de Vörflunken, de dat Achterlief nich ganz todeckt, gifft dat allerhand Adern. De Seken hefft en Leegappraat (Ovopositor), de wat torüchbillt is un de Form vun en Plate hett. En Reeg vun Orden, de root un swart vun’e Farv sünd, seht ut, as de wecken Vertreders vun de Eer-Wandlüse (Lygaeidae).
Wie de Füer-Wandlüse leven doot
[ännern | Bornkood ännern]Füer-Wandlüse siedelt sik faken un in grote Masse in holle Boomstämm an oder up Steene, wo dat umto bannig wat to freten gifft. Se nehrt sik vun Plantensapp un suugt den unner annern ut Saat, de vun Böme dalfullen is un ut allerhand Planten. Sunnerlich möögt se Malvenplanten (Malvaceae) un kaamt vundeswegen faken bi Linnenböme vor. Füer-Wandlüse möögt nich blot Planten, man se griept ok annere Insekten an un suugt an de ehre Eier oder an dode Warvellose. Hen un wenn gifft dat ok Kannibalismus. De Verdauung warrt bi de wecken Orden unnerstütt dör Darmbakterien, mit de se in Symbiose tohopen leven doot. Wenn se sik verdeffenderen mütt, könnt de Wandlüse ut sunnerliche Stinkdrüsen en Fleetstoff afgeven. De Deerter leevt bannig up’n Bulten. Tosamenhollen warrt de Grupp dör Pheromone, de ok ut Drüsen afgeven weert. Bi Gefohr löppt de Grupp ut’neen, vunwegen, dat Alarmpheromone afsonnert wurrn sünd. Overwintern doot de Wandlüse in Middeleuropa as utwussene Deerter. Vun Midden März af an verlaat se ehre Winterquartiere in’e Eer un maakt sik trecht for de Paartied vun April bit Maimaand.
Mank de Füer-Wandlüse gifft dat ok Untüüch, as de Orden vun dat Geslecht Dysdercus, de an Kattuunplanten suugt.
Orden (Europa)
[ännern | Bornkood ännern]- Gemeene Füer-Wandluus (Pyrrhocoris apterus) (Linnaeus, 1758)
- Pyrrhocoris marginatus (Kolenati, 1845)
- Pyrrhocoris niger Reuter, 1888
- Scantius aegyptius (Linnaeus, 1758)
- Scantius forsteri (Fabricius, 1781)
Referenzen
[ännern | Bornkood ännern]Literatur
[ännern | Bornkood ännern]- Ekkehard Wachmann: Wanzen beobachten - kennenlernen, Neumann-Neudamm: Melsungen, 1989, ISBN 3-7888-0554-4