Thymus (orgaan)
Sjabloon:Infobox Anatomy De thymus of zwezerik is een orgaan dat bij kinderen en jonge zoogdieren te vinden is tussen het borstbeen (sternum) en de luchtpijp (trachea) in het bovenste mediastinum. Het is sterk ontwikkeld bij kinderen, maar verschrompelt tijdens de puberteit.
Lange tijd heeft men gedacht dat de thymus een (vrijwel) nutteloos orgaan is. Pas sinds men is gaan experimenteren met het verwijderen van de thymus (=thymectomie) heeft men een idee van de functie van de thymus gekregen.
Als de thymus bij jonge dieren verwijderd wordt treden bij deze dieren daarna de volgende symptomen op:
- gewichtverlies
- te langzame groei
- algemene achteruitgang in de gezondheidtoestand
- veel infecties, met name ten gevolge van intracellulaire micro-organismen
- verminderde afstoting van - eventuele- transplantaten
Deze verschijnselen treden niet op als de thymectomie wordt uitgevoerd bij oudere dieren. De verschijnselen kunnen worden voorkomen of teruggedraaid door na de thymectomie een stukje thymusweefsel terug in het lichaam te plaatsen.
Bij een (mensen)baby waarbij tijdens de embryonale ontwikkeling geen thymus was ontstaan werden de volgende verschijnselen waargenomen:
- veel infecties
- geen vergroting van secundaire lymfoïde organen (o.a. milt en lever) tijdens infecties; de plaatsen waar zich normaal T-lymfocyten bevinden waren leeg
- iets verlaagde antilichamenconcentratie in de lichaamsvloeistoffen
- geen T-lymfocyten in het bloed
Deze en andere waarnemingen die men tijdens deze experimenten heeft verkregen hebben geleid tot het formuleren van de volgende thymusfuncties:
- de thymus zorgt voor de ontwikkeling van lymfocyten tot T-lymfocyten, die gevoelig zijn voor een bepaald antigeen.
- de thymus zorgt voor de eliminatie van T-lymfocyten die op lichaamseigen epitopen passen (= autoreactieve klonen)
- de thymus produceert hormonen (o.a. thymosine) die de groei en het afweersysteem stimuleren.
De thymus en/of thymosine is nodig bij het eerste contact van het lichaam met een antigeen om de T-cel-respons op gang te brengen. In de eerste levensjaren "ontmoet" de mens bijna alle antigenen die een cellulaire immuunrespons kunnen opwekken. Later wordt het aantal nieuwe "ontmoetingen" dus steeds kleiner, waaroor de thymus minder te doen heeft, en langzaam involueert.
Trivia
- Kalfszwezerik wordt als een delicatesse beschouwd.