Koboeleti (stad)
Stad in Georgië 
| |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Autonome Republiek | Adzjarië | ||
| Gemeente | Koboeleti | ||
| Hoogte | 10 m | ||
| Coördinaten | 41° 49' NB, 41° 47' OL | ||
| Bevolking | |||
| Inwoners (2024) | 17.372 [1] | ||
| Etniciteit (2014) | Georgisch (93,3%) Armeens (2,6%) Russisch (1,7%) Bosja (0,8%) Grieks (0,5%) Oekraïens (0,4%) Chinezen (0,2%) | ||
| Overige informatie | |||
| Stad sinds | 1944 | ||
| Eerdere namen | Çürüksu | ||
| Tijdzone | UTC+4 | ||
| Website | Officiële website | ||
| Koboeleti in Adzjarië | |||
 | |||
| Foto's | |||
| |||
| |||
Koboeleti (Georgisch: ქობულეთი) is een stad in het zuidwesten van Georgië met 17.372 inwoners (2024), gelegen in de autonome republiek Adzjarië. De stad is het bestuurlijk centrum van de gelijknamige gemeente en ligt aan de oostkust van de Zwarte Zee, ruim twintig kilometer ten noorden van de Adzjaarse hoofdstad Batoemi. Koboeleti is een populaire Georgische badplaats.
Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]
Koboeleti lag tot halverwege de 18e eeuw in het Vorstendom Goeria, toen de Russisch-Turkse Oorlog (1768-1774) ervoor zorgde dat Neder-Goeria, zoals dit deel van het toenmalige Goeria werd genoemd, door de Ottomanen bij Adzjarië werd ingelijfd en er gedwongen islamisering plaatsvond. Door de Ottomanen werd de plaats Tsjuruksoe genoemd (Turks: Çürüksu).[2]
Als gevolg van de Vrede van San Stefano en de Vrede van Berlijn in 1878 werd de stad ingelijfd bij het Russische Rijk. In 1883 werd de stad per spoor verbonden door de opening van de spoorlijn van Batoemi naar Samtredia, die aansloot op spoorlijn naar Tbilisi. De stad profiteerde van de nabijheid van de opkomende theeproductie in Tsjakvi eind 19e eeuw en later in Otsjchamoeri.
Kuuroord[bewerken | brontekst bewerken]
Het gezonde en subtropische zeeklimaat zorgde voor aantrekkingskracht op de Russische elite. Doordat vermogende Russische ondernemers alsook de keizerlijke staf op de regio afkwamen voor de theeteelt werd Koboeleti een oord waar de elite graag neerstreek. Hoge functionarissen begonnen de kust van Koboeleti te cultiveren met luxueuze villa's. Het helende klimaat van de kust maakte naam, geholpen door publicaties in de krant "Kavkaz" over het genezende klimaat van Koboeleti.
Deze naam zorgde ook voor de erkenning binnen de Sovjet-Unie als kuuroord en er kwamen sanatoria. In 1944 werd Koboeleti tot stad gepromoveerd.[3][5]
Militaire basis[bewerken | brontekst bewerken]
In de vlakte bij Koboeleti was in de Sovjet-periode een luchtmachtbasis die door de KGB werd gebruikt voor grensbewakingsvluchten maar ook als trainings- en opleidingsfaciliteit diende. De Georgische krijgsmacht pretendeerde de basis niet te gebruiken, maar had hier in het geheim onbemande vliegtuigen van het type Hermes gestationeerd. Een slecht bewaard geheim, want ze werden allemaal door de Russische krijgsmacht uitgeschakeld in de Russisch-Georgische Oorlog van 2008.[6]
Demografie[bewerken | brontekst bewerken]
Begin 2024 had Koboeleti 17.372 inwoners,[1] een stijging van 5% ten opzichte van de volkstelling in 2014.
| Jaar | 1926[7] | 1939 | 1959 | 1970 | 1979 | 1989 | 2002[8] | 2014 | 2020 | 2024 | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aantal | 1.904 |  6.133 |
12.598 |
18.051 |
18.283 |
20.932 |
 18.556 |
16.546 |
17.227 |
17.372
| ||||
| Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden[7][9][8] | ||||||||||||||
Etniciteit en religie[bewerken | brontekst bewerken]
De bevolking van Koboeleti bestaat naast Georgiërs (93%) uit kleine gemeenschappen etnische minderheden. Er wonen ruim 400 Armeniërs (2,6%), een kleine 300 Russen (1,7%) en ruim 100 Bosja (0,8%), een Armeense zigeunergroep. Kleinere groepen minderheden zijn Pontische Grieken, Oekraïners, Chinezen, Osseten en Azerbeidzjanen.[11] De veertigtal Chinezen zijn opvallend, want er wonen niet veel Chinezen in Georgië. Dit was gerelateerd aan de aanleg van de Koboeleti Bypass in de S2 snelweg in de periode 2011-2018.
Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]
In de stad en gemeente Koboeleti zijn verschillende bezienswaardigheden:
- Nationaal Park Mtirala
- Kintrisji Natuurreservaat
- Fort Petra in Tsichisdziri
- Museum van Koboeleti
Vervoer[bewerken | brontekst bewerken]
De Georgische internationale hoofdweg S2 (E70) loopt langs Koboeleti. Dit gedeelte van de S2 wordt ook wel Koboeleti Bypass genoemd. Om de stad te ontlasten van het toenemende verkeer naar en van Batoemi en Turkije werd de weg in de periode 2011-2018 om de stad heen verlegd als een vrijliggende tweebaansautoweg. De belangrijkste interregionale weg vanuit de stad is de nationale route Sh2 naar Ozoergeti. De Tbilisi - Samtredia - Batoemi spoorlijn heeft een station in de stad. Er is tevens een spoorverbinding naar Ozoergeti.
Stedenbanden[bewerken | brontekst bewerken]
Koboeleti onderhoudt stedenbanden met:[12]
Achtala, Armenië (sinds 2010)
Babroejsk, Wit-Rusland (sinds 2017)
Goerdzjaani (sinds 2015)
Jouzjne, Oblast Odessa, Oekraïne (sinds 2008)
Kielce, Polen (sinds 2011)
Narva, Estland (sinds 2015)
Palanga, Litouwen (sinds 2010)
Priekule, Letland (sinds 2015)
Selçuk (sinds 1995)
Terracina, Italië (sinds 2009)
Varna, Bulgarije (sinds 2015)
Sport[bewerken | brontekst bewerken]
Profvetbalclub FK Sjoekura Koboeleti werd oorspronkelijk in 1968 opgericht en gebruikt het Tsjele-arena als thuisbasis. De club speelt afwisselend op het hoogste niveau en de Erovnuli Liga 2.
Geboren[bewerken | brontekst bewerken]
- Revaz Tsjelebadze (1955), voetballer
- Zoerab Nogaideli (1964), zakenman en politicus. Premier van Georgië tussen 2005 en 2007 onder president Micheil Saakasjvili.
- Nino Katamadze (1972), (jazz)zangeres
- Jano Ananidze (1992), voetballer
Externe link[bewerken | brontekst bewerken]
Referenties[bewerken | brontekst bewerken]
- ↑ a b (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2024). Gearchiveerd op 26 maart 2023. Geraadpleegd op 13 juli 2024.
- ↑ (en) Nani Gelovani, Women in Georgia: Trace of Islam (pdf). International Journal of Social Science and Humanity, Vol. 2, No. 4. Gearchiveerd op 5 januari 2022. Geraadpleegd op 5 januari 2021.
- ↑ (ru) Definition of "Kobuleti". Great Soviet Encyclopedia, 3rd edition 1969–1978. Gearchiveerd op 13 oktober 2022. Geraadpleegd op 13 oktober 2022.
- ↑ (ka) deel I. Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) (2003). Gearchiveerd op 10 oktober 2022. Geraadpleegd op 11 oktober 2022.
- ↑ Via census 2002, deel I, pagina 92.[4]
- ↑ KGB aviation was preparing in Kobuleti. Kviris Palitra (2016-03-14 taal=ka). Gearchiveerd op 5 januari 2022. Geraadpleegd op 4 januari 2022.
- ↑ a b (ru) Census data Georgia 1926. Ethno Kavkaz. Gearchiveerd op 5 januari 2022. Geraadpleegd op 5 januari 2022.
- ↑ a b Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie[10], "1. Introduction", Pagina 1.
- ↑ (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 22 november 2021. Geraadpleegd op 4 januari 2022.
- ↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 1 januari 2022.
- ↑ (en) Ethnic composition of Georgia 2014. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Gearchiveerd op 23 oktober 2022. Geraadpleegd op 13 oktober 2022.
- ↑ (ka) დაძმობილებული ქალაქები (Stedenbanden). Gemeente website Koboeleti. Gearchiveerd op 26 september 2022. Geraadpleegd op 9 september 2022.
