Isle of Man TT 1959

De Isle of Man TT 1959 was de tweede Grand Prix van het wereldkampioenschap wegrace-seizoen 1959. De races werden verreden van 1- tot en met 6 juni op het eiland Man. Opnieuw reden alle WK-klassen op Man, maar voor de 125cc-klasse en de 250cc-klasse was het de openingsrace van het seizoen.

TT van Man 1959 Mountain Course Races
Snaefell Mountain Course
Officiële naam	Isle of Man Tourist Trophy
Land	Isle of Man
Datum	1 tot 6 juni 1959
Senior TT (500 cc)
Snelste ronde	John Surtees
Eerste	John Surtees
Tweede	Alistair King
Derde	Bob Brown
Junior TT (350 cc)
Snelste ronde	John Surtees
Eerste	John Surtees
Tweede	John Hartle
Derde	Alistair King
500 Formula One TT
Eerste	Bob McIntyre
Tweede	Bob Brown
Derde	Terry Shepherd
350 Formula One TT
Eerste	Alistair King
Tweede	Bob Anderson
Derde	Mike Hailwood

TT van Man 1959 Clypse Course Races
Clypse Course
Lightweight TT (250 cc)
Snelste ronde	Tarquinio Provini
Eerste	Tarquinio Provini
Tweede	Carlo Ubbiali
Derde	Dave Chadwick
Ultra-Lightweight TT (125 cc)
Snelste ronde	Luigi Taveri
Eerste	Tarquinio Provini
Tweede	Luigi Taveri
Derde	Mike Hailwood
Sidecar TT
Snelste ronde	Walter Schneider / Hans Strauß
Eerste	Walter Schneider / Hans Strauß
Tweede	Florian Camathias / Hilmar Cecco
Derde	Fritz Scheidegger / Horst Burkhardt

Algemeen

Deze TT werd gekenmerkt door het verschijnen van de eerste Amerikaanse en Japanse coureurs: Uit Japan kwam het team van Honda met Giichi Suzuki, Junzo Suzuki, Teisuke Tanaka, Naomi Taniguchi en de Amerikaan Bill Hunt als teamcaptain. Op privébasis startten de Amerikanen Fred LaBelle en Ralph Fox. Het zou achteraf de laatste TT van de Britse sterren Geoff Duke en Cyril Smith blijken te zijn. Na het verdwijnen van de Clubmans Junior TT en de Clubmans Senior TT in 1957 richtte men toch weer twee nieuwe klassen in, dit keer voor uitsluitend productieracers: de 500 Formula One TT en de 350 Formula One TT. De bedoeling daarvan was om de Britse machines een kans te geven om te winnen, want feitelijk sloot men hierdoor alleen de MV Agusta 350 4C en de MV Agusta 500 4C uit en kon er alleen gereden worden met de Norton Manx, de Matchless G50, de BMW R 50 en de AJS 7R. De coureurs namen deze klassen niet erg serieus, maar omdat ze op zaterdagavond vóór de raceweek werden verreden beschouwde men ze als een extra training. Het was dan ook eenmalig: in 1960 kwamen deze races niet terug. Het was ook de laatste editie waarin de kortere Clypse Course werd gebruikt.

Mountain Course Races

Senior TT

Zaterdag 6 juni, 8 ronden (486 km)

De Senior TT stond gepland voor vrijdag 5 juni, maar werd vanwege de weersomstandigheden een dag opgeschoven, maar ook op zaterdag was het weer zeer slecht. De race begon droog, waardoor John Surtees een recordronde met staande start van 101,18 mijl per uur kon rijden, maar daarna kregen de coureurs te maken met harde regen en mist, waardoor Surtees' racegemiddelde zakte naar 87,94 mijl per uur. Hij won de race met vijf minuten voorsprong op Alistair King en liefst tien minuten op derde man Bob Brown. John Hartle, de teamgenoot van Surtees, viel uit.

Uitslag Senior TT

Pos	Coureur	Merk	Tijd	Punten
1	John Surtees	MV Agusta	3:00"13'4	8
2	Alistair King	Norton	3:05"21'0	6
3	Bob Brown	Norton	3:10"56'4	4
4	Derek Powell	Matchless	3:11"14'2	3
5	Bob McIntyre	Norton	3:12"27'8	2
6	Paddy Driver	Norton	3:14"55'4	1
7	Alan Shepherd	Matchless	3:16"27'4
8	George Catlin	Matchless	3:17"33'6
9	Ralph Rensen	Norton	3:18"08'2
10	Peter Pawson	Norton	3:18"21'4
11	Brian Setchell	Norton	3:20"15'4
12	Ron Miles	Norton	3:24"32'2
13	Bill Smith	Matchless	3:26"13'0
14	Ewan Haldane	Norton	3:28"13'0
15	Bob Rowbottom	Norton	3:28"18'4
16	Tom Phillis	Norton	3:36"44'0
17	Joe Wright	Norton	3:39"00'6
18	Harry Grant	Norton	3:42"28'6
19	Fred Stevens	AJS	3:42"44'4
20	Fred LaBelle	BMW	3:43"31'8

Niet gefinisht

Coureur	Merk	Oorzaak
Eric Hinton	Norton
Jack Findlay	Norton
Horst Kassner	Norton
Alan Trow	Norton
Arthur Wheeler	AJS
Bob Anderson	Norton
Derek Minter	Norton
Dickie Dale	BMW
Jack Brett	Norton
John Hartle	MV Agusta
Mike Hailwood	Norton
Terry Shepherd	Norton
Jim Redman	Norton

Niet deelgenomen

Coureur	Merk	Oorzaak
Ken Kavanagh	Norton
Alois Huber	BMW
Geoff Duke	Norton
Remo Venturi	MV Agusta
John Hempleman	Norton
Gary Hocking	Norton

Top tien tussenstand 500cc-klasse

Pos	Coureur	Merk	Ptn
1	John Surtees	MV Agusta	16
2	Alistair King	Norton	6
	Remo Venturi	MV Agusta
4	Bob Brown	Norton	4
	Gary Hocking	Norton
6	Dickie Dale	BMW	3
	Derek Powell	Matchless
8	Paddy Driver	Norton	2
	Bob McIntyre	Norton
	Terry Shepherd	Norton

Junior TT

Zaterdag 6 juni, 8 ronden (486 km)

John Surtees won de Junior TT zonder problemen, maar zijn teamgenoot John Hartle werd naar de derde plaats verdrongen door Bob McIntyre, tot diens AJS 7R in de vierde ronde stilviel. Daarna moest Hartle ook nog de aanvallen van Alistair King afslaan. Geoff Duke werd in zijn laatste TT-race vierde.

Uitslag Junior TT Pos Coureur Merk Tijd Punten 1 John Surtees MV Agusta 2:46"08'0 8 2 John Hartle MV Agusta 2:49"12'2 6 3 Alistair King Norton 2:49"22'6 4 4 Geoff Duke Norton 2:50"12'4 3 5 Bob Anderson Norton 2:50"59'6 2 6 Dave Chadwick Norton 2:51"17'6 1 7 Bob Brown Norton 2:51"53'2 8 Derek Minter Norton 2:52"13'8 9 Terry Shepherd Norton 2:53"23'4 10 George Catlin AJS 2:53"24'8 11 Ralph Rensen Norton 2:55"16'0 12 Gary Hocking Norton 2:55"35'2 13 Ewan Haldane Norton 2:55"35'4 14 Eric Hinton Norton 2:55"43'6 15 Syd Mizen AJS 2:56"29'8 16 Roger Graham Norton 2:57"25'2 17 Bill Smith AJS 2:58"32'8 18 Derek Powell AJS 2:59"13'6 19 Brian Setchell Norton 2:59"41'2 20 Bruce Daniels Norton 2:59"51'4 21 Arthur Wheeler AJS 2:59"59'2 22 Tommy Robb Norton 3:00"06'6 25 Horst Kassner Norton 3:00"49'8 36 Jim Redman Norton 3:06"46'2

Niet gefinisht Coureur Merk Oorzaak Jack Findlay Norton Ken Kavanagh Norton Tom Phillis Norton Gebroken drijfstang Alan Shepherd AJS Alan Trow Norton Bob McIntyre AJS Dickie Dale AJS Mike Hailwood Norton Ed LaBelle Norton Paddy Driver Norton Niet deelgenomen Coureur Merk Oorzaak Ernesto Brambilla MV Agusta Gilberto Milani Norton Remo Venturi MV Agusta John Hempleman Norton

Top negen tussenstand 350cc-klasse

(Slechts negen coureurs hadden al punten gescoord)

Pos	Coureur	Merk	Ptn
1	John Surtees	MV Agusta	16
2	John Hartle	MV Agusta	10
3	Gary Hocking	Norton	6
4	Bob Anderson	Norton	5
5	Alistair King	Norton	4
6	Geoff Duke	Norton	3
7	Paddy Driver	Norton	2
8	Dave Chadwick	Norton	1
	Terry Shepherd	Norton

Formula One TT-race

De 500 Formula One TT en de 350 Formula One TT werden in één race verreden, op zaterdag 30 mei over slechts drie ronden. Coureurs die zowel in de Senior TT als in de Junior TT wilden starten moesten dus kiezen of ze met hun 350- of hun 500cc-machine zouden starten. De MV Agusta's waren uitgesloten, omdat hun machines niet over de toonbank te koop waren. De deelnemers namen deze race echter niet al te serieus. Ze beschouwden het als een extra training waaraan John Surtees en John Hartle niet mochten deelnemen.

500 Formula One TT Uitslag 500 Formula One TT Pos Coureur Merk Tijd 1 Bob McIntyre Norton 1:09"28'4 2 Bob Brown Norton 1:10"39'0 3 Terry Shepherd Norton 1:10"54'4 4 Ken Kavanagh Norton 1:11"14'6 5 Jimmy Buchan Norton 1:11"39'6 6 Don Chapman Norton 1:11"56'2 7 Derek Powell Matchless 1:13"00'6 8 Roy Ingram Norton 1:13"27'8 9 Bruce Daniels Norton 1:15"02'2 10 Ron Miles Norton 1:15"32'8 11 Den Jarman Norton 1:17"19'0 12 Lewis Young Norton 1:17"57'2 13 G. Pennington Norton 1:19"05'4 14 Llewelyn Ranson Norton 1:19"48'8 15 Ed LaBelle BMW 1:20"22'0 Niet gefinisht Coureur Merk Oorzaak Dickie Dale BMW

350 Formula One TT Uitslag 350 Formula One TT Pos Coureur Merk Tijd 1 Alistair King AJS 1:11"45'4 2 Bob Anderson Norton 1:12"05'2 3 Mike Hailwood Norton 1:12"27'8 4 Dave Chadwick Norton 1:13"28'2 5 Tom Phillis Norton 1:14"36'4 6 Syd Mizen AJS 1:14"54'6 7 Jim Redman Norton 1:16"06'8 8 Bill Smith AJS 1:16"31'0 9 Vernon Cottle Norton 1:18"45'0 10 Bill Robertson AJS 1:20"42'6 11 Joe Glazebrook Norton 1:23"52'8 12 Ralph Fox AJS 1:23"53'8

Clypse Course Races

Lightweight TT

MV Agusta won met Tarquinio Provini de Lightweight TT, met Carlo Ubbiali als tweede, maar ze kregen veel tegenstand van Mike Hailwood op zijn privé-Mondial 250 Bialbero. Van de zesde tot en met de achtste ronde leidde Hailwood zelfs, maar zijn machine viel bij Brandish Corner stil. Provini en Ubbiali maakten er daarna een spannende race van en finishten slechts 0,4 seconde na elkaar. Dave Chadwick, voor de gelegenheid ook voorzien van een MV Agusta 250 Bicilindrica, werd derde. Tommy Robb bracht de "Geoff Monty Special" op de vierde plaats binnen.

Uitslag Lightweight TT Pos Coureur Merk Tijd Punten 1 Tarquinio Provini MV Agusta 1:23"15'8 8 2 Carlo Ubbiali MV Agusta 1:23"16'2 6 3 Dave Chadwick MV Agusta 1:26"52'4 4 4 Tommy Robb GMS 1:27"57'0 3 5 Horst Kassner NSU 1:29"43'0 2 6 Rudi Thalhammer NSU 1:29"49'6 1 7 Arthur Wheeler NSU 1:23"47'0 8 Josef Autengruber NSU 1:24"02'6 9 Fron Purslow NSU 1:25"18'0 10 Siegfried Lohmann NSU 1:25"59'0 11 N. Orr NSU 1:31"55'6 12 B. Andersson Velocette 1:24"10'4

Niet gefinisht Coureur Merk Oorzaak Luigi Taveri MZ Ernst Degner MZ Horst Fügner MZ Derek Minter REG Mike Hailwood Mondial Niet deelgenomen Coureur Merk Oorzaak Günter Beer Adler Dickie Dale Benelli Geoff Duke Benelli Phil Carter NSU Emilio Mendogni Morini Libero Liberati Morini Gary Hocking MZ

Tussenstand 250cc-klasse

Conform wedstrijduitslag

Ultra-Lightweight TT

Tarquinio Provini won met zijn MV Agusta 125 Bialbero de Ultra-Lightweight TT, maar hij kreeg behoorlijk tegenstand van Luigi Taveri met de Oost-Duitse MZ RE 125 en Mike Hailwood met zijn Ducati 125 Trialbero. Taveri reed de snelste ronde, maar kwam op de finish zeven seconden tekort. Honda scoorde haar eerste WK-punt omdat Naomi Taniguchi zijn Honda RC 142 naar de zesde plaats stuurde. Honda won ook de teamprijs door de zevende plaats van Giichi Suzuki, de achtste plaats van Teisuke Tanaka en de elfde plaats van Junzo Suzuki.

Uitslag Ultra-Lightweight TT Pos Coureur Merk Tijd Punten 1 Tarquinio Provini MV Agusta 1:27"25'2 8 2 Luigi Taveri MZ 1:27"32'6 6 3 Mike Hailwood Ducati 1:29"44'0 4 4 Horst Fügner MZ 1:30"11'6 3 5 Carlo Ubbiali MV Agusta 1:30"55'6 2 6 Naomi Taniguchi Honda 1:34"48'0 1 7 Giichi Suzuki Honda 1:37"03'4 8 Teisuke Tanaka Honda 1:38"58'6 9 Tommy Robb Ducati 1:39"12'2 10 Fron Purslow Ducati 1:39"33'2 11 Junzo Suzuki Honda 1:41"18'6 12 R. Porter MV Agusta 1:43"46'8 13 Bill Maddrick Ducati 1:45"29'4 14 K. Tully Ducati 1:46"48'4 15 P. Carr Ducati 1:47"53'4 16 Leonhard Harfield LCH 1:50"32'2 17 J. Percival MV Agusta 1:51"11'6 18 Gary Dickinson MV Agusta 1:54"50'4

Niet gefinisht Coureur Merk Oorzaak Ken Kavanagh Ducati Ernst Degner MZ Dave Chadwick MV Agusta Bruno Spaggiari Ducati Bill Hunt Honda Val Niet deelgenomen Coureur Merk Oorzaak Werner Musiol MZ Karl Kronmüller Ducati Arthur Wheeler Ducati Derek Minter MZ Alberto Pagani Ducati / MV Agusta Francesco Villa Ducati Gary Hocking MZ / MV Agusta Ulf Svensson Ducati

Tussenstand 125cc-klasse

Conform wedstrijduitslag

Sidecar TT

De Sidecar TT was de laatste klasse die ooit op de Clypse Course zou rijden. Het werd een tamelijk eenvoudige overwinning voor regerend wereldkampioenen Walter Schneider/Hans Strauß die twee minuten voorsprong hadden op Florian Camathias/Hilmar Cecco en vier minuten op Fritz Scheidegger/Horst Burkhardt. Cyril Smith viel in zijn laatste TT uit, waardoor geen enkele Norton-combinatie punten scoorde.

UitslagSidecar TT Pos Coureur Bakkenist Merk Tijd Punten 1 Walter Schneider Hans Strauß BMW 1:29"02'8 8 2 Florian Camathias Hilmar Cecco BMW 1:31"06'8 6 3 Fritz Scheidegger Horst Burkhardt BMW 1:33"16'2 4 4 Helmut Fath Alfred Wohlgemuth BMW 1:33"51'0 3 5 Edgar Strub Mick Woollett BMW 1:36"12'2 2 6 Owen Greenwood Terry Fairbrother Triumph 1:37"15'8 1 7 Loni Neußner Edwin Blauth BMW 1:37"15'8 8 Charlie Freeman Billie Nelson Norton 1:38"34'4 9 R. Cheney J. Gibbins Norton 1:41"12'6 10 R. Yorke M. Merrick Norton 1:42"08'6 11 B. Green R. Eden Norton 1:42"44'4 12 T. Folwell P. Knocker Norton 1:43"37'2 13 P. Millard A. Tressland Norton 1:44"24'2 14 D. Brindley J. Waugh BSA 1:44"25'6 15 Jackie Beeton Eddie Bulgin Norton 1:44"28'0 16 G. de Orfe D. Fynn Norton 1:44"28'2 17 Stan Nightingale E. Sheldon Norton 1:44"40'4 18 E. Walker J. Bollington WRB-Triumph 1:46"14'0 19 E. Vincent R. Harding Norton 1:48"37'4 20 J. Horan J Bowden EYT-Norton 1:43"00'0

Niet gefinisht Coureur Bakkenist Merk Oorzaak Bill Beevers John Chisnell BMW Cyril Smith Eric Bliss Norton Pip Harris Ray Campbell BMW Niet deelgenomen Coureur Bakkenist Merk Oorzaak Alwin Ritter Peter Joss BMW August Rohsiepe Arthur Gardyanczik BMW Max Deubel Horst Höhler BMW Jo Rogliardo Marcel Godillot BMW Joseph Duhem Roger Burtin BMW Bill Boddice Bill Canning Norton

Top acht tussenstand zijspanklasse

(Slechts acht combinaties hadden al punten gescoord)

Pos	Coureur	Bakkenist	Merk	Ptn
1	Walter Schneider	Hans Strauß	BMW	14
2	Fritz Scheidegger	Horst Burkhardt	BMW	12
3	Florian Camathias	Hilmar Cecco	BMW	6
	Helmut Fath	Alfred Wohlgemuth	BMW
	Edgar Strub	Jo Siffert en Mick Woollett	BMW
6	Jo Rogliardo	Marcel Godillot	BMW	2
7	Owen Greenwood	Terry Fairbrother	Triumph	1
	Alwin Ritter	Peter Joss	BMW

Trivia

De Mondial 125 Bialbero naast de Honda RC 160 in de Honda Collection Hall

Honda RC 142

Het Honda-team

Honda-oprichter Soichiro Honda had in 1954 de Isle of Man TT bezocht en was in eerste instantie onder de indruk van de Snaefell Mountain Course en de Clypse Course, maar hij schrok van de vermogens die de machines leverden. Toch gaf hij marketing-directeur Takeo Fujisawa de opdracht om een plan te maken om al in 1955 aan de TT deel te nemen met een 250cc-machine die 25 pk moest leveren. Dat was niet haalbaar, want de sterkste Honda, de Honda Dream Model 4E leverde slechts 8½ pk, terwijl een NSU Sportmax-productieracer 39 pk op de been bracht. Voor de TT van 1959 stelde men in 1958 Kiyoshi Kawashima als projectleider aan. Zijn eerste taak was een racemachine te ontwikkelen. Hoewel er veel ingenieurs van middelbare leeftijd bij Honda werkten, stelde "Oyaji" (Vader) Honda alleen jonge mensen aan bij het team. Tadashi Kume en Kimio Shinmura waren verantwoordelijk voor de motor en Toshiji Baba ontwikkelde het frame. De coureurs werden geworven uit de Honda Speed Club, een fabrieksvereniging die ook in de heuvelklimwedstrijden op de Asama-vulkaan aan de start kwam. Men schafte een Mondial 125 Bialbero uit 1956 aan om als voorbeeld te dienen. Hoewel de Mondial een eencilinder was, besloot men toch een tweecilinder te bouwen, de Honda RC 141.

In januari 1959 was deze eerste machine, die RC 141 heette, klaar. Ze leverde echter slechts 15,3 pk en dat was veel minder dan de twee jaar oude Mondial. De RC 141 was een staande paralleltwin met dubbele bovenliggende nokkenassen die door een koningsas werden aangedreven. De boring/slagverhouding was 44 x 41 mm waardoor de cilinderinhoud op 124,7 cc kwam. De machine had echter slechts twee kleppen per cilinder. Er werd meteen een tweede machine ontwikkeld die vier kleppen per cilinder had. Deze RC 142 leverde 17,4 pk. De machines hadden een ruggengraatframe met de motor als dragend deel en een schommelvoorvork. De remmen waren simplexremmen. De cilinders helden 6° voorover. De inlaatkleppen maakten een hoek van 40° en de uitlaatkleppen een hoek van 44°. Er waren Keihin-vlakke schuif carburateurs met losse vlotterkamers gebruikt. De smering werd verzorgd door een wet-sumpsysteem met twee liter olie. De machines hadden zes versnellingen

Met vijf RC 141's en vier Honda CB 92 Benly Super Sports als trainingsmotor toog men naar het eiland Man. Het team bestond uit Kawashima, de monteurs Hisaichi Sekiguchi en Shunji Hirota, de manager Yoshitaka Iida en de coureurs Giichi Suzuki, Naomi Taniguchi, Junzo Suzuki, Teisuke Tanaka en Bill Hunt, een Amerikaan die ook als tolk fungeerde. Het team begon de trainingen en de verkenningen van de Clypse Course met Honda CB 92 Benly's die in februari op de markt gekomen waren. De vierklepskoppen die van de RC 141 de RC 142 maakten arriveerden per luchtpost, maar voor de race konden slechts drie machines omgebouwd worden. Het team werkte een maand lang inclusief de weekenden door om de machines raceklaar te maken, maar was alom nerveus toen de concurrenten begonnen te trainen. De Ultra-Lightweight TT werd gewonnen door Tarquinio Provini met een MV Agusta, Luigi Taveri werd met een MZ tweede en Mike Hailwood met een Ducati derde. Taniguchi werd zesde, Giichi Suzuki zevende, Tanaka achtste en Junzo Suzuki tiende. Taniguchi won een zilveren Replica en Giichi Suzuki en Tanaka wonnen bronzen Replica's. Het team kreeg ook de constructeursprijs.

In de hele Honda-fabriek begon men enthousiast te worden, ook nadat Soichiro Honda persoonlijk in een speciale uitgave van de bedrijfskrant zijn waardering had uitgesproken, maar erbij had vermeld dat er nog een lange weg te gaan was. De gemiddelde snelheid van de MV Agusta op Man was 119,17 km/h, terwijl Taniguchi's Honda slechts 109,90 km/h gemiddeld gehaald had. De topmachines reden gemiddeld rondetijden van 8 minuten en 40 seconden, terwijl de Honda's er gemiddeld 9 minuten en 22,2 seconden over deden.

Bronnen, noten en/of referenties

• Luigi & Gianna Rivola: De geschiedenis van de motorsport, oorsprong en ontwikkeling, 1993 Uitgeverij Uniepers b.v., Abcoude ISBN 90 6825 131 7
• https://www.iomtt.com/tt-database/events?meet_code=TT59%20%20&era=3
• https://www.iomtt.com/tt-database/courses?meet_code=TC59%20%20&cour_code=CLY&era=&eraL=&eraH=

Voetnoten

Grands Prix wereldkampioenschap wegrace (1950–1959)

Isle of Man TT

1907 · 1908 · 1909 · 1910 · 1911 · 1912 · 1913 · 1914 · Eerste Wereldoorlog · 1920 · 1921 · 1922 · 1923 · 1924 · 1925 · 1926 · 1927 · 1928 · 1929 · 1930 · 1931 · 1932 · 1933 · 1934 · 1935 · 1936 · 1937 · 1938 · 1939 · Tweede Wereldoorlog · 1947 · 1948 · 1949 · 1950 ·1951 · 1952 · 1953 · 1954 · 1955 · 1956 · 1957 · 1958 · 1959 · 1960 · 1961 · 1962 · 1963 · 1964 · 1965 · 1966 · 1967 · 1968 · 1969 · 1970 · 1971 · 1972 · 1973 · 1974 · 1975 · 1976 · 1977 · 1978 · 1979 · 1980 · 1981 · 1982 · 1983 · 1984 · 1985 · 1986 · 1987 · 1988 · 1989 · 1990 · 1991 · 1992 · 1993 · 1994 · 1995 · 1996 · 1997 · 1998 · 1999 · 2000 · 2002 · 2003 · 2004 · 2005 · 2006 · 2007 · 2008 · 2009 · 2010 · 2011 · 2012 · 2013 · 2014