James Clerk Maxwell
Biografia
Jovença e formacion
James Clerk Maxwell nasquèt lo 13 de junh de 1831 dins la vila escocesa d'Edimborg. Son paire, John Clerk Maxwell, èra avocat e aparentada a la familha Clerk de Penicuik que teniá lo títol de baronet Clerk. Apondiguèt lo nom Maxwell a Clerk après aver eiretat d'una proprietat dins la region de Middlebie gràcias a un liame amb la familha Maxwell. La maire de James Clerk Maxwell èra dicha Frances Cay e mens coneguda que son marit.
La familha s'installèt a Glenlair dins un ostau bastit sus la proprietat de Middlebie e James Clerk Maxwell recebèt una educacion dins la religion protestanta. L'enfant èra tanben fòrça curiós e sa maire s'interessèt rapidament au desvolopament de son potenciau intellectuau. Pasmens, moriguèt en 1839 en causa d'un cancèr. L'educacion de James Clerk Maxwell foguèt alora assegurada per son paire e per la sòrre de sa maire, Jane Cay. Puei, a la fin de 1841, James Clerk Maxwell foguèt mandat a l'Edinburgh Academy. Après de dificultats d'adaptacion[1], i rescontrèt Lewis Campbell (1830-1908) e Peter Guthrie Tait (1831-1901) que venguèron seis amics e foguèt pauc a pauc reconegut per sei talents scientifics. En particular, redigiguèt son premier article (sus leis ellipsas) a 14 ans[2].
En 1847, Maxwell contunièt seis estudis a l'Universitat d'Edimborg amb l'objectiu de venir scientific. Aguèt lo filosòf William Hamilton (1788-1856), lo matematician Philip Kelland (1808-1879) ò lo fisician James Forbes (1809-1868) coma professor. Pasmens, èra gaire content dau quadre d'estudi e decidèt de començar lei sieunas recèrcas. Aquò lo menèt a estudiar la lutz polarizada ò la birefringéncia. Comencèt tanben de publicar regularament d'articles dins de revistas e a legir lei trabalhs de matematicians francés coma Augustin Louis Cauchy (1789-1857) ò Siméon Denis Poisson (1781-1840).
Començament de sa carriera universitària
Après una formacion solida a Edimborg, Maxwell decidèt d'acabar seis estudis a l'Universitat de Cambridge que li permetiá d'aumentar sei possibilitats d'obtenir un pòste de scientific. I desvolopèt sei competéncias en matematicas mai comencèt subretot a s'interessar a l'optica e a l'electromagnetisme. Amb l'ajuda de Forbes, descurbiguèt que la lutz blanca es una mescla de lutz roge, verd e blau, çò que li permetèt de pausar lei basas de la combinason dei colors. Tre 1855, sei descubèrtas li permetèron de venir fellow dau Trinity College, una importanta institucion de Cambridge onte foguèt cargat de cors d'optica e d'idrostatica e de la preparacion de subjèctes d'examen.
En 1856, Maxwell obtenguèt un pòste a Aberdeen amb l'ajuda de son paire que moriguèt dins lo corrent de l'annada. Aquò li permetèt d'obtenir mai de libertat d'ensenhament e d'aprofichar lo materiau experimentau de son predecessor. I demorèt fins a 1860 e s'interessèt principalament a la question de la natura deis anèus de Saturne qu'èra l'objècte dau Prèmi Adams. Concluguèt qu'èran formadas de particulas finas en orbita a l'entorn de la planeta e foguèt reconegut venceire en 1859. Son ipotèsi foguèt confiermada dins lo corrent deis ans 1980 per lo programa Voyager. En parallèl, Maxwell se maridèt amb Katherine Mary Dewar, la filha d'un reverend qu'èra vengut son amic.
Puei, Maxwell s'interessèt ai trabalhs dau fisician alemand Rudolf Clausius (1822-1888), pionier de la termodinamica. Participèt ansin a la formacion de la teoria cinetica dei gas en calculant la fraccion de moleculas que lo modul de la velocitat es comprés entre lei velocitats v e v + dv per un gas perfèct monoatomic. Publiquèt aquelei resultats en 1860.
Lo periòde londonenc
En 1860, Maxwell perdiguèt son pòste après la fusion de son establiment amb una autra institucion. Obtenguèt una cadiera de filosofia naturala au King's College de Londres. Tocat per la variòla, deguèt esperar la fin de l'annada per s'installar dins la capitala britanica. Aquò li permetèt d'assistir a de reünions de la Royal Society e de rescontrar lo fisician Michael Faraday (1791-1867). Durant aqueu periòde, s'interessèt principalament a l'electromagnetisme. D'efiech, lo domeni èra estat l'objècte d'avançadas importantas durant lei decennis precedents mai l'ensemble èra pas estat unificat.
Premier, Maxwell contunièt son trabalh sus lei colors que li permetèron de recebre la medalha Rumford de la Society en 1860 e de'n èsser elegit sòci un an pus tard. Puei, estudièt la natura dei camps electromagnetics. Aquò li permetèt de definir un modèl conceptuau de l'induccion electromagnetica, de discutir de la natura de l'electrostatica e dei corrents de desplaçament e de tractar de la rotacion de plans de polarizacion de la lutz sota l'efiech d'un camp magnetic.
De 1864 a 1865, desvolopèt leis idèas de Faraday e arribèt a unificar l'electromagnetisme dau periòde au sen d'una teoria unica centrada sus lei quatre relacions que pòrtan desenant son nom. De mai, definiguèt una partida dau vocabulari utilizat dins la disciplina e capitèt de calcular una valor quasi corrècta de la velocitat de la lutz (310 740 km/s).
Fin de vida
Òbra scientifica
Fisica
Electromagnetisme
Teoria cinetica e termodinamica
Analisi dei colors
Matematicas
Influéncia e posteritat
Annèxs
Liames intèrnes
Bibliografia
Nòtas e referéncias
- ↑ Sei problemas d'adaptacion èran principalament liats a son isolament sociau dins la proprietat de la familha.
- ↑ L'article foguèt presentat a la Royal Society of Edinburgh per lo professor James Forbes (1809-1868) car Maxwell èra jutjat tròp jove. Son subjècte èra una simplificacion dei trabalhs de Descartes sus la construccion deis ellipsas.