pisać
Wygląd
pisać (język polski)
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. napisać)
- (1.1) umieszczać tekst na jakimś materiale lub medium
- (1.2) tworzyć utwór literacki; przekazywać jakieś informacje za pomocą pisma
- (1.3) przest. malować, rysować (szczególnie prawosławne ikony)
- (1.4) tworzyć, określać regułę pisowni; stosować taką regułę
- odmiana:
- (1.1-4) koniugacja IX
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik pisać czas teraźniejszy piszę piszesz pisze piszemy piszecie piszą czas przeszły m pisałem pisałeś pisał pisaliśmy pisaliście pisali ż pisałam pisałaś pisała pisałyśmy pisałyście pisały n pisałom pisałoś pisało tryb rozkazujący niech piszę pisz niech pisze piszmy piszcie niech piszą pozostałe formy czas przyszły m będę pisał,
będę pisaćbędziesz pisał,
będziesz pisaćbędzie pisał,
będzie pisaćbędziemy pisali,
będziemy pisaćbędziecie pisali,
będziecie pisaćbędą pisali,
będą pisaćż będę pisała,
będę pisaćbędziesz pisała,
będziesz pisaćbędzie pisała,
będzie pisaćbędziemy pisały,
będziemy pisaćbędziecie pisały,
będziecie pisaćbędą pisały,
będą pisaćn będę pisało,
będę pisaćbędziesz pisało,
będziesz pisaćbędzie pisało,
będzie pisaćczas zaprzeszły m pisałem był pisałeś był pisał był pisaliśmy byli pisaliście byli pisali byli ż pisałam była pisałaś była pisała była pisałyśmy były pisałyście były pisały były n pisałom było pisałoś było pisało było forma bezosobowa czasu przeszłego pisano tryb przypuszczający m pisałbym,
byłbym pisałpisałbyś,
byłbyś pisałpisałby,
byłby pisałpisalibyśmy,
bylibyśmy pisalipisalibyście,
bylibyście pisalipisaliby,
byliby pisaliż pisałabym,
byłabym pisałapisałabyś,
byłabyś pisałapisałaby,
byłaby pisałapisałybyśmy,
byłybyśmy pisałypisałybyście,
byłybyście pisałypisałyby,
byłyby pisałyn pisałobym,
byłobym pisałopisałobyś,
byłobyś pisałopisałoby,
byłoby pisałoimiesłów przymiotnikowy czynny m piszący, niepiszący ż pisząca, niepisząca piszące, niepiszące n piszące, niepiszące imiesłów przymiotnikowy bierny m pisany, niepisany pisani, niepisani ż pisana, niepisana pisane, niepisane n pisane, niepisane imiesłów przysłówkowy współczesny pisząc, nie pisząc rzeczownik odczasownikowy pisanie, niepisanie
- przykłady:
- (1.1) Nauczycielka pisze kredą na tablicy jakieś wzory.
- (1.2) Dziennikarz napisał dla swojej gazety ciekawą recenzję przedstawienia.
- (1.4) Jak się pisze pana nazwisko?
- składnia:
- (1.1) pisać + B. (nie pisać + D.) + N. na + Ms.
- (1.2) pisać + B. (nie pisać + D.) do + D., pisać + C.
- kolokacje:
- (1.1) pisać recenzję / reportaż / dyktando / list / artykuł /… • pisać długopisem / ołówkiem /… lub na komputerze / na maszynie /… (= z użyciem komputera / maszyny) • pisać na papierze / kartce / ścianie /… • pisać list / reportaż / wiersz /… do matki / gazety /… o czymś • pisać dla kogoś referencje / opinię / wiersz /…
- (1.4) pisać łącznie / rozdzielnie • pisać od małej / dużej / wielkiej litery • pisać małą / dużą / wielką literą • pisać przez h / ch / rz / ż /…
- synonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- czas. wpisywać ndk., pisywać ndk., napisać dk., dopisywać ndk., dopisać dk., opisywać ndk., opisać dk., przepisywać ndk., przepisać dk., zapisywać ndk., zapisać dk.
- rzecz. pisarczyk mos, piśmiennictwo n, pisanie n, pisak mrz, pismo n, pismak mos, pisarz mos, pisarka ż, pisarstwo n, pisadło n, pisownia ż, pisanka ż, podpisanie n, napisy nmos, pisanina ż
- przym. pisemny, pisarski, niepiśmienny, piśmienny, pisakowy
- przysł. pisemnie
- związki frazeologiczne:
- bądź mądry i pisz wiersze • pisać do szuflady • pisać jak kura pazurem • pisz do mnie na Berdyczów • ludzie piszą, jak słyszą
- etymologia:
- od prasł. *pьsati[1]
- por. białor. пісаць, chorw. pisati, czes. psát, dłuż. pisaś, głuż. pisać, ros. писать, scs. пьсати, słc. písať, słń. pisati i ukr. писа́ти
- uwagi:
- (1.1) często spotykanym zjawiskiem językowym jest użycie potocznej[2][3] lub całkowicie nienormatywnej[4] formy „w gazecie/książce/… pisze, że…” zamiast literackiej „w gazecie/książce/… jest napisane, że…”
- (1.4) zazwyczaj w 3. osobie lp. rodzaju nijakiego, z podmiotem domyślnym lub zaimkiem „się”
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) write, (na maszynie, komputerze) type; (1.2) write; (1.4) spell
- arabski: (1.1) كتب ,حبر (1.2) ;كتب ,حبر
- baskijski: (1.1) idatzi
- baszkirski: (1.1) яҙырға; (1.2) яҙырға
- chiński standardowy: (1.1) 写 (xiě); (1.2) 写 (xiě)
- chorwacki: (1.1) pisati; (1.2) pisati; (1.3) pisati; (1.4) pisati
- czeski: (1.1) psát
- dolnołużycki: (1.1) pisaś
- duński: (1.1) skrive; (1.2) skrive
- esperanto: (1.1) skribi
- fiński: (1.1) kirjoittaa
- francuski: (1.1) écrire; (1.2) écrire; (1.3) écrire; (1.4) écrire
- górnołużycki: (1.1) pisać
- hebrajski: (1.1) כתב
- hiszpański: (1.1) escribir
- ido: (1.1) skribar
- islandzki: (1.1) skrifa
- japoński: (1.1) 書く (かく, kaku); (1.2) 書く (かく, kaku); (1.4) 綴る (つづる, tsuzuru)
- jidysz: (1.1) שרײַבן (szrajbn), (na maszynie) t. דרוקן (drukn); (1.2) שרײַבן (szrajbn), (do gazety) t. דרוקן זיך (drukn zich); (1.4) שרײַבן (szrajbn)
- kaszubski: (1.1) pisac
- kataloński: (1.1) escriure
- kazachski: (1.1) жазу; (1.2) жазу
- łaciński: (1.1) scribo
- niderlandzki: (1.1) schrijven
- niemiecki: (1.1) schreiben; (1.2) schreiben; (1.4) schreiben
- nowogrecki: (1.1) γράφω
- perski: (1.1) نوشتن (neveshtan)
- polski język migowy: (w zapisie SignWriting)
- portugalski: (1.1) escrever; (1.2) escrever
- rosyjski: (1.1) писать; (1.2) писать; (1.4) писать, писаться
- staroegipski: (1.1) (sš)
- suahili: (1.1) andika
- szwedzki: (1.1) skriva; (1.2) skriva
- turecki: (1.1) yazmak
- tybetański: (1.1) རྩོམ
- ukraiński: (1.1) писати; (1.2) писати; (1.3) писати, малювати; (1.4) писати
- włoski: (1.1) scrivere, vergare
- źródła:
- ↑ Interesuje mnie etymologia słowa pismo. w: Poradnia językowa UŚ.
- ↑ Porada „W gazecie pisało, że…” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Porada „Co tam pisze w gazecie?” w: Poradnia językowa PWN.
- ↑ Porada „jest napisane” w: Poradnia językowa PWN.
pisać (język górnołużycki)
- wymowa:
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany
- (1.1) pisać
- przykłady:
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- etymologia:
- uwagi:
- źródła: