[go: nahoru, domu]

Przejdź do zawartości

Ślepowron (herb szlachecki)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Krzych.w (dyskusja | edycje) o 22:37, 6 lis 2021. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Ślepowron
Ilustracja
Typ herbu

szlachecki

Alternatywne nazwy

Bujno, Bujny

Pierwsza wzmianka

1352 (na pieczęci)

Odmiany herbowe
Czarnowronodmiana herbu Ślepowron.
Korwinodmiana herbu Ślepowron
Kurowskiodmiana herbu Ślepowron
Maternaodmiana herbu Ślepowron
Rosyniecodmiana herbu Ślepowron
Sandreckiodmiana herbu Ślepowron

Ślepowron (Bujno, Bujny) – polski herb szlachecki z okresu panowania Piastów.

Opis herbu

Opis zgodnie z klasycznymi regułami blazonowania:

W polu błękitnym tarczy, kruk z pierścieniem złotym w dziobie, stojący na złotym kawalerskim krzyżu, wspartym na barku srebrnej podkowy. W klejnocie, taki sam kruk z pierścieniem, jak w tarczy.

Najwcześniejsze wzmianki

Najstarszą pieczęć z wizerunkiem herbu Ślepowron stwierdzono na, pochodzących z 1352 roku, dokumentach Jana wojewody sandomierskiego. Pierwsza zapiska sądowa pochodzi z roku 1398.

Herbowni

Lista rodzin szlacheckich pieczętujących się herbem Ślepowron sporządzona została na podstawie wiarygodnych źródeł, zwłaszcza klasycznych i współczesnych herbarzy[1]. Należy jednak pamiętać o możliwości przypisywania rodom szlacheckim niewłaściwych herbów. Szczególnie często zjawisko to występowało podczas legitymacji szlachectwa przed zaborczymi heroldiami, co następnie utrwalane było w wydawanych kolejno herbarzach. Pełna lista herbownych nie jest możliwa do odtworzenia także z powodu zniszczenia, względnie zaginięcia wielu akt i dokumentów w czasie II wojny światowej (tylko podczas powstania warszawskiego w 1944 roku spłonęło ponad 90% zasobu Archiwum Głównego Akt Dawnych w Warszawie). Identyczność nazwiska nie musi oznaczać przynależności do danego rodu herbowego, przynależność taką mogą bezspornie ustalić jedynie badania genealogiczne (często te same nazwiska były własnością wielu rodzin reprezentujących wszystkie stany dawnej Rzeczypospolitej, tj. chłopów, mieszczan, szlachtę).

Adziewicz, Andziewicz, Audziewicz, Auxtul, Awdziewicz.

Bagieński, Bagiński, Bagnicki, Bańkowski, Baraniecki, Barański, Barszczewski, Bejnarowicz, Berdowski, Berliński, Bernikowicz, Bibełowicz, Biernikowicz, Bigoszewski, Bogiński, Bogucki, Bogulski, Bogumirski, Bogusławski, Bohniski, Bojnarowicz, Bojnicki, Bolejsza, Boleski, Bolesza, Bonasewicz, Bonasiewicz, Bonaszewicz, Borewicz, Borzymowski, Boski, Bossowski, Brański, Bratkowski, Broleński, Bronicki, Broszkowski, Brotkowski, Browiński, Brudkowski, Bruszewski, Brużewicz, Brzeski, Brzostowski, Brzozowski, Brzuchowicki, Brzuchowiecki, Buceń, Buchowiecki, Buczeń, Buczyński, Bujalski, Bujanowski, Bujko[2], Bujkowski, Bujnicki, Bujniewicz, Bujno, Bujwen, Bujwid, Bukon, Bułajski, Burnicki, Burnys, Butrymowicz, Buywid, Bystry, Bystrym, Byszakowski.

Chamera, Caziński, Cedziński, Cetnerowski, Chaliński, Charbowski, Chądzyński, Chełmoński, Chodorowski, Chodzewski, Chojnowski, Choynowski, Chryzoln, Chrzanowski, Chrzczonowicz, Chrzczonowski, Chudol, Chudoli, Chudzewski, Ciarnowski, Ciecianiec, Ciecierski, Cieciorski, Ciezierski, Ciprski, Cyprski, Czaczkowski, Czajkowski, Czapkowski, Czarnocki, Czarnomski, Czarnowski, Czartoszewki, Czaykowski, Czeczerski, Czekotowski, Czepkowski, Czerwiakowski,

Dachnowski, Daczewski, Danowski, Darowski, Dąbrowski, Demby, Deszczyński, Dęby, Dobrowlański, Dobrowolski, Dobrski, Dowdorowicz, Dowgint, Dowkont, Drachowski, Drągowski, Drąsutowicz, Drążewski, Drodzieński, Drongutowicz, Dronsutowicz, Drozdziński, Drożeński, Drożewski, Drużbicz, Drużyński, Drygalski, Dryżyński[3], Dubiski, Duchna, Duchnowski, Dudarewicz, Dudorowicz, Dugosz-Wykrzykowski, Dworschak / Dworak, Dworakowski, Dyakowicz, Dybowski, Dziadkowski, Dziczkaniec, Dziekuński, Dziewiecki, Dzięcielski, Dzięczyński, Dziwulski.

Fabowicki, Falęcki, Faśkiewicz, Fedorowicz, Fiałkowski, Fijałkowski, Filichowski, Filipowski, Filochowski, Flerianowicz, Florjanowicz, Foczyński, Frankowski, Frąckiewicz, Fulkowski, Fułkowski.

Gadomski, Gajewski, Galczewski, Gallilewicz, Gałczewski, Garbaszewski, Garczyński, Gawkowski, Gawlikowski, Gawroński, Gąsiewski, Gąsiorowski, Gąsowicz, Gąssowski, Gerlach, Gęsicki, Gęsiewski, Giegnatki, Giegniątko, Gierdziejewski, Gierlach, Giędzwił[4], Girdwojń, Girdwoyń, Giryłowicz, Glinka, Glińka, Gliński, Głuchowski, Głuszczyński, Głuszyński, Głyszyński, Gniazdowsk, Goczanowski, Golimont, Golimunt, Golinowicz, Golmont, Gorka, Gorodelski, Gorski, Gosiewski, Goś, Gozdziewski, Goździewski, Górnicz, Górski, Groblewski, Grochowarski, Grodecki, Gronkowski, Gronostajski, Grotowski, Gruszecki, Gryziewicz, Gumkowski, Gumowski, Gutkowski, Gutowski, Gutt, Gwinczewski.

Hałuszczyński, Harbaszewski, Harbowski, Hładunowicz, Hoffman, Horbaszowski, Horn, Horodyński, Horodziński, Hościło, Hrunicki.

Idzikowski, Idziński, Idźkowski.

Jaczyński, Jagniątko, Jagodyński, Jagodziński, Jagoszewski, Jaguszewski, Jaka, Jakka, Janiszewski, Jankiewicz, Janowski, Jarczowski, Jarmusz, Jarmuszewski, Jaruszelski, Jaruzelski, Jarużelski, Jasiewicz, Jasiewski, Jastrzębski, Jasuda, Jasudajtis, Jasudowicz, Jaszewski, Jeruzalski, Jezierski, Josiewski, Jórski, Junkiewicz, Jurewicz, Jurgielewicz, Jurgielewski, Jurjewicz, Jurkiewicz, Jurski, Jursza, Jurzyn, Juszkiewicz, Juszkowicz, Juściński.

Kabaszewicz, Kabok, Kabot, Kalenczyński, Kaleński, Kalinowski, Kaliński, Kaluchniewicz, Kałęczyński, Kamieński, Kamiński, Kamocki, Karnecki, Karp, Karulewski, Karwowski, Kasperowicz, Kącki, Kątski, Kępkowski, Kidycki, Kierbedź, Kierbiedź, Kijuć, Kimejć, Klimaszewski, Klimkowski, Klimowicz, Klis, Klusza, Kłopotowski, Kłoskowski, Kobylański, Kobyleński, Kobyliński, Kochański, Kochnowski, Kochowicz, Kokoszczyński, Kokoszyński, Kolnarski, Kołmasz, Komarczewski, Komarczowski, Komarzewski, Komecki, Komocki, Komorowski, Komuński, Kończyński, Kończyski, Kopcewicz, Kopciewicz, Kopczyński, Korbedź, Kordecki, Korodziowski, Korwin, Korwin-Milewski, Korwin-Piotrowski, Kosacki, Kosakiewicz, Kosakowski, Kossacki, Kossak, Kossakiewicz, Kossakowski, Kostecki, Kostka, Kostro, Kostrowski, Kościanka, Kowalski, Kownacki, Koziarski, Kozłowski, Kozubski, Krakowski, Krakówka, Krapowski, Krasiński, Kraskowski, Krasowski, Krassowski, Krażyński, Krokowski, Kropiwnicki, Kroszczyński, Krukowski, Krupiański, Krupnicki, Kryński, Krzemieniecki, Krzemieniewski, Krzeski, Krzewski, Krzymowski, Krzyżewicz, Księżopolski, Kuczecki, Kuczkiewicz, Kuczkowicz, Kuczkowski, Kuczyński, Kudelski, Kudyński, Kukowski, Kuksinowicz, Kukszyn, Kulesza, Kuleszka, Kuleszyński, Kuliczkowski, Kulka, Kulmanowski, Kumkowski, Kurakowski, Kurkowski, Kurmin, Kurowski, Kurp, Kurpiewski, Kuszelewski, Kuźma, Kwira, Kwiro.

Lachowski, Lamiecki, Laniecki, Laudański-Steczwiłło, Lawdbor, Ledowicz, Lenarski, Lenart, Lenartowicz, Leniewicz, Leontowicz, Lewandowski, Lewgowd, Leźnicki, Leżnicki, Ligiejko, Ligocki, Likowski, Liniewicz, Lipczyński, Lipiak, Lipink, Lipnicki, Lisogórski, Lisowski, Lissowski, Litoszewski, Lubowicki, Lutko, Lutomierski, Lutomirski, Lutosławski.

Ładnowski, Łajszczewski, Łajszewski, Łaniecki, Łankowski, Łapiński, Łaszczewski, Łaściszewski, Ławrynowicz, Łącki, Łędzki, Łopatecki, Łopatyński, Łopuski, Łopuszeński, Łowicki, Łowiecki Łowkiański, Łowmiański, Łoza, Łuczyński, Łuczyski, Łuk, Łukanowski, Łuniewski, Łupianka, Łupieński, Łupiński, Łykoski, Łykowski.

Macerna, Maciański, Mackiewicz, Maleciński, Maleszewski, Malewski, Malinowski, Maliński, Małujewicz, Marecki, Markiewicz, Markowski, Marmakiewicz, Maszczybrodzki, Matański, Matecki, Maternicki, Matusiewicz, Matuszewicz, Medeniecki, Meduniecki, Meduniewski, Medyniecki, Meleniewski, Melkowski, Miakowski, Mianowski, Mieloch-Miełkowski, Mierkowski, Mieroszewski, Mieroszowski, Mikłaszowski, Mikucki, Mikuta, Milejko, Milejkowicz, Milejkowski, Milewski, Mileyko, Milkiewicz, Milkowski, Miłejko, Miłkowski, Miłobęcki, Miłobędzki, Miłodroski, Miłodrowski, Mimojń-Staszyński, Minichowski, Minkiewicz, Minowski, Mirkowski, Mironowski, Miroszewski, Miroszowski, Misiński, Miskiewicz, Mitkiewicz, Mitkowicz, Młodocki, Młodziejewski, Młodziejowski, Młożewski, Młożowski, Mnichowicz, Mnichowski, Mochelski, Moczulski, Moczydłowski, Mokowski, Mołożewski, Moncewicz, Moraszczeński, Morohowski, Morokowski, Morozowski, Morszkowski, Morzewski, Morzkowski, Morzydło, Mosicki, Mosiecki, Mościcki, Mościeczny, Mrokowski, Mrowczewski, Mrzeski, Mrzewski. wski, Naddolski, Nadolski, Nadulski, Nahumowicz, Nartowski, Nasierowski, Nasiłowski, Nasiorowski, Nasurowski, Nasutowski, Naszarkowski, Niecikowski, Niekrasz, Niekraś, Niemierka, Niesiorowski, Niestoimski, Niestojemski, Niszcz, Norwiłło, Norwiło, Nosek, Nowakowski, Nowicki, Nowodzielski, Nowosielecki, Nowosielski, Nowosilski.

Ocicki, Oczko, Oglęcki, Oględzki, Oksztul, Olizarowicz, Olszański, Olszewski, Oskrzeszewski, Opoka[5], Ostrowski, Oxtul.

Pabrez, Pabreża, Pacewicz, Padlewski, Pański, Papa, Papieński, Papiński, Paszkowski, Paszyński, Pawliński, Pawłowski, Paździerski, Pensa, Penski, Peński, Perka, Perkowski, Petrozelin, Petrozolin, Pęsa, Pęski, Pęza, Piątkowski, Pienicki, Pieniecki, Pietnicki, Piętka, Pigienicki, Piniński, Piotrowski, Pióro, Pisarzewski, Piski, Piskowski, Piszkowski, Pleskaczewski, Plewiński, Pluciński, Płuszczewski, Pniewski, Podczaski, Podernia, Pokłoński, Połaski, Pomianowski, Popławski, Porowski, Porzecki, Potyralski, Powiatowski, Prątnicki, Prosiński, Proszyński, Przełomiński, Przełomski, Przesmycki, Przestrzelski, Przestrzeński, Przewłocki, Przezdziecki, Przyborowski, Przyłucki, Przyłuski, Przysiorowski, Puchalski, Pudernia, Pugalski, Puklicz, Pulikowski, Pułacki, Pułaski, Puławski, Puzielewicz, Pyszkowski.

Racewicz, Raciborski, Racyborski, Raczyński, Radwiłłowicz, Radwiłowicz, Rajczyński, Rajkiewicz, Rajzner, Rakowski, Ramański, Ramocki, Ratyński, Raykiewicz, Rączka, Rejmer, Relidzyński, Rembowski, Remidowski, Reżanowicz, Rębowski, Rodliński, Rogalski, Rogowski, Rogoż, Roliński, Roman, Romański, Romaskiewicz, Romaszka, Romaszkiewicz, Romaszko, Romaszkowicz, Romejko, Romeyko, Romocki, Ropalski, Rosalski, Rosiński, Rossalski, Rostocki, Roszeyko, Rozanowicz, Rozbicki, Rozewski, Rożanowicz, Rożnowski, Rudziewski, Rumocki, Rutkowski, Ruzanowicz, Rybałtowski, Rybczyński, Rybicki, Rycharski, Rychliński, Ryczywolski, Rymejko, Rymejkowicz, Rymiński, Rymkiewicz, Rząca, Rzączyński, Rzekiecki, Rzońca.

Samecki, Sarnacki, Sarnecki, Sarnicki, Sarnowski, Satkiewicz, Sawicki, Sczucki, Sergijewski, Sęczykowski, Siderkiewicz, Siedmiogrodzki, Siehiejewicz, Sieklucki, Sierhejewicz, Sierhijewicz, Sierzchowski, Sikorski, Simonowicz, Sipniewicz, Sipniewski, Siromski, Skibniewski, Skobejka, Skobejko, Skorubko, Skorupka, Skorupko, Skotnicki, Skrodzki, Skrzetuski, Skwierczyński, Skwirczyński, Sławek, Sławiński, Sławomier, Słogocki, Sługocki, Smereczyński, Snacki, Sniciński, Sobolewski, Sokołowski, Sokowicz, Sołomiejewicz, Songajło, Sowiński, Spadowski, Spandowski, Spądowski, Spendowski, Spędowski, Sroczyński, Stachowski, Stalewski, Stański, Starzyński, Staszyński, Stąpaczewski, Strzelbicki, Styrbiński, Subczyński, Suchodolec, Suchodolski, Suchopiątek, Suchorzyński, Suchożyński, Surewicz, Surwiłło, Symborski, Symonowicz, Symunowicz, Synowicz, Syromski, Syrunowski, Szabuniewicz, Szandurowski, Szatyński, Szczepowski, Szczucki, Szemborski, Szemet, Szempleński, Szemplewski, Szempliński, Szepel, Szepelski, Szepietowski, Szeptyc, Szerenos, Szeronos, Szindler, Szklarski, Szlubowski, Szmaniewski, Szmigier, Szmigiero, Szmurło, Szuliborski, Szumanowski, Szumbarski, Szuplewicz, Szwander, Szymanowski, Szymański, Szymborski, Szymkiewicz, Szymonowski.

Śkwierczyński, Śladowski, Ślepowroński, Ślubowski, Śniciński, Śnieciński, Świderski, Święcki.

Taliszewski, Taraskowski, Taraszkowski, Tatarowski, Tecianiec, Teodorowicz, Terajewicz, Terajowicz, Terejewicz, Tietianiec, Topczewski, Treblicki, Trębicki, Trojnicki, Truskolaski, Truskolawski, Truskoleśny, Truskowski, Truszkowski, Trzciński, Trzyciński, Trzyszczyński, Twerjanowicz, Tyborowski, Tychowski, Tyrkszlewicz, Tyszarski.

Ugoski, Ujazdowski, Ukrym, Ukryn, Uziemski.

Wałkanowski, Warszycki, Wasianowicz, Wawrzecki, Wąsowicz, Wąsowicz-Dunin, Wąż, Wdziekuński, Wendrychowski, Werchracki, Werchratski, Wereszczatyński, Werycha, Weryha, Wębrychowski, Wędrychowski, Widmont, Wiercieński, Wierciński, Wierzbicki, Wierzchowski, Wilkołęski, Wilkowski, Wiszczycki, Wiszniowski, Wiścicki, Wocianc, Wocianiec, Wojciechowski[6], Wojdyłło, Wojdyło, Wojno, Wojsiatycz, Wolański, Wolęcki, Wolski, Woyno, Wrocki, Wronicki, Wroniecki, Wróblewski, Wróżbita, Wścieklica, Wyczałkowski, Wyczołkowski, Wyganowski, Wygnański, Wykrzykowski, Wyrzykowski, Wyskowski, Wyszkowski, Wyżykowski.

Zabawski, Zabierzowski, Zaborowski, Zafataj, Zaleceli, Zaleciłło, Zaleski, Zankowicz, Zapaśnik, Zarzycki, Zatorski, Zatowicz, Zaturski, Zawadzki, Zawałkiewicz, Zawidzki, Zawidzski, Zawisłowski, Zawodzki, Zbikowski, Zbyszyński, Zegzdro, Zelachowski, Zembocki, Zembowski, Zera, Zębocki, Zieleński, Zieleźnicki, Zieliński, Ziemborski, Zimnoch, Złotogórski, Zuk, Zyłłok-Kamieński, Zyra.

Żak, Żarow, Żelachowski, Żelechyński, Żeleźnicki, Żelkowski, Żera, Żero, Żerów, Żmiejewski, Żmiejowski, Żmijewski, Żmijowski, Żubrawski, Żuchawiecki, Żuchowiecki, Żuk, Żukowski, Żyłłok, Żyra, Żywult.

Znani herbowni

Etymologia nazwy herbu

Nazwa herbu Ślepowron sugeruje, że w godle herbu powinien być ukazany wizerunek ptaka z rodziny czaplowatych – ślepowrona zwyczajnego (występującego również i w naszej szerokości geograficznej). Tymczasem we wszystkich herbarzach w godle herbu widnieje kruk. Tę sytuację wyjaśnia Bartosz Paprocki w Gniazdo Cnoty, zkąd herby Rycerstwa Polskiego swój początek mają, tym że nazwa herbu Ślepowron pochodzi od nazwy miejscowości Ślepowrony, będącej własnością rodziny Korwin-Piotrowskich, których zaś herb był połączeniem motywów z herbów małżeńskich Korwinów herbu Korwin i Piotrowskich herbu Pobóg[7]. A zatem to kruk, inaczej Korwin, z łac. – (Corvus corax) stał się ptakiem herbowym zespolonego herbu Korwin-Piotrowskich, właścicieli wsi Ślepowrony.

Według opinii niektórych heraldyków herb Ślepowron mógł powstać poprzez połączenie herbów Pobóg i Korwin, inni sugerują, że mógł wyewoluować z połączenia herbu Kruk (nieużywanego już osobno w XIX w.) z herbem Pobóg[8].

Zobacz też

Przypisy

  1. Tadeusz Gajl: Herbarz polski od średniowiecza do XX wieku. Ponad 4500 herbów szlacheckich 37 tysięcy nazwisk 55 tysięcy rodów. L&L, 2007.
  2. Siarhiej Rybčonak: Herboŭnik biełaruskaj šlachty. T. 2. Miensk: НАРБ, 2007, s. 387–388. ISBN 978-985-6372-52-3. (biał.).
  3. Jaŭhien Hlinski: Herboŭnik biełaruskaj šlachty. T. 5. Miensk: Беларусь, 2018, s. 554–557. ISBN 978-985-01-1252-1. (biał.).
  4. Dźmitry Matviejčyk: Herboŭnik biełaruskaj šlachty. T. 4. Miensk: Беларусь, 2016, s. 769–772. ISBN 978-985-01-1175-3. (biał.).
  5. Siarhiej Rybčonak: Herboŭnik biełaruskaj šlachty. T. 1. Miensk: НГАБ, 2002, s. 250. ISBN 985-6099-83-8. (biał.).
  6. Dźmitry Matviejčyk: Herboŭnik biełaruskaj šlachty. T. 3. Miensk: Беларусь, 2014, s. 58–59. ISBN 978-985-01-1095-4. (biał.).
  7. Herby rycerstwa polskiego przez Bartosza Paprockiego zebrane i wydane r. p. 1584; wydanie Kazimierza Józefa Turowskiego, 1858, Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa.
  8. Tablice herbowe. W: Stanisław Mieroszowski: Kilka słów o heraldyce polskiej. Łódź: Almabud, 1990, s. Tablica III (opis). ISBN 83-900011-0-1.

Bibliografia

  • Ewaryst Andrzej Kuropatnicki. Wiadomość o kleynocie szlacheckim, oraz herbach domów szlacheckich w Koronie Polskiey i Wielkim Xięstwie Litewskim tudzież w przyległych prowincyach: z kßiąg Paprockiego, Okolskiego, Potockiego, Rzączyńskiego, Niesieckiego, Duńczewskiego, Chmielowskiego, oraz z Aktu Elekcyi Króla Jmci polskiego Stanisława Augusta: Jako też z Aktów Konfederacyi na Seymie Convocationis 1764 zaczętey, a w roku1766 rozwiązaney, tudzież z Konßtytucyi innych Seymów za terażnieyßzego Panowania odprawionych: Zebrana w Czterech Częściach, przez Ewarysta Andrzeia Hrabię Kuropatnickiego... – Warszawa: Nakładem i Drukiem Michała Grölla, Księgarza Nadw. J. K. Mci, 1789.
  • Andrzej Kulikowski: Wielki Herbarz Rodów Polskich. Warszawa: Świat Książki, 2005, s. 297, 278. ISBN 83-7391-523-0.

Linki zewnętrzne

Szablon:Herby szlacheckie w Polsce