Mahmud Ghazan
Mahmud Ghazan (ur. 5 listopada 1271 – zm. 11 maja 1304) - średniowieczny władca Persji z dynstii Ilchanidów. Panował w latach 1295-1304 i przeszedł na islam, jako pierwszy perski władca z dynastii mongolskiej. Wprowadził szereg korzystnych reform gospodarczych. Jego następcą był Oldżajtu.
Biografia
Ilchan Ghazan był początkowo buddystą. W okresie rzadów swego ojca pełnił przez dziesięć lat funkcje namiestnika północno-wschodnich prowincji Persji odpierając najazdy koczowników ze wschodu. W 1295 roku wystapił przeciw Ilchanowi Bajdu. Wyparty został jednak w góry na północ od Teheranu. Pragnać zyskać poparcie miejscowej ludności zdecydował się przyjąć islam. Odniósł wkrótce zwycięstwo nad Bajdu, kazał go stracić i tym samym sam zasiadł na tronie Ilchanów. Nie wszyscy jednak uwierzyli w szczerość nawrócenia nowego władcy na islam. Ghazan bezwzględnie rozprawiał się ze swoimi przeciwnikami. Kazał stracić pięciu członków rodziny chańskiej zamieszanych w spiski przeciw niemu. W 1299 roku zaatakował Syrię i zajął Aleppo. Nastepnie pokonał Mameluków pod Homs i zajął Damaszek. Gdy zwycięski Ghazan powrócił do Persji doszły go wieści o odbiciu Syrii przez Mameluków. Podjął wówczas przygotowania do nowej zbrojnej wyprawy, jednak warunki atmosferycze zmusiły go do chwilowej rezygnacji z tych planów. W 1302 roku podjął próbę porozumienia z papieżem Bonifacym VIII i zawarcia sojuszu przeciw Mamelukom. Ponieważ papież nie przystał na jego ofertę, w 1303 Ghazan postanowił podjąć samemu ofensywę w Syrii. Jednak jego armia została pokonana pod Damaszkiem. Ghazan rozpoczął wówczas przygotowania do nowej wyprawy, jednak zmarł w ich trakcie.
Źródła
- Alex Axelrod, Charles Phillips "Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon", wyd. Politeja, Warszawa 2000
