Cypr Północny

{{{nazwa}}}

Herb Cypru Północnego flaga Cypru Północnego
Hymn: İstiklâl Marşı [[Plik:{{{hymn audio}}}|200px]]
Stolica	Nikozja (Lefkoşa)
Powierzchnia	3 355
Populacja • liczba ludności	390 745 (2021)
Domena internetowa	.tr
Narody i grupy etniczne	Turcy cypryjscy, Grecy cypryjscy
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}

{{Państwo infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | lata istnienia = | wikinews = | data powstania = | kod mapy = | rok = | dopełniacz nazwy = | terytoria autonomiczne = | terytoria zależne = | ustrój polityczny = | wikicytaty = | nazwa = | waluta = | pkb psn = | alt mapy = | opis mapy = | pkb psn rok = | liczba ludności = | data likwidacji = | współrzędne = | gęstość zaludnienia = | ISO 3166 = | wikisłownik = | język urzędowy = | commons = | pkb psn na osobę = | nazwa oryginalna = | pkb na osobę = | religia dominująca = | premier = | kod samochodowy = | numer kierunkowy = | pkb = | wysokość = | flaga = | kod samolotowy = | władca = | pkb rok = | strefa czasowa = | mapa = | hymn audio = | prezydent = Nieznane pola: "numer_kierunkowy", "status_terytorium", "likwidacja_data", "dewiza_język", "przez_kogo", "powierzchnia_wód", "likwidacja_sposób", "w_imieniu", "w_imieniu_urząd", "utworzenie_sposób", "gęstość", "mapa_obraz", "terytoria_autonomiczne", "herb_obraz", "terytoria_zależne", "religia_dominująca", "typ_państwa", "szef_rządu_opis", "ludność_rok", "głowa_terytorium", "dewiza_polski", "ludność_miejsce", "kod_ISO", "hymn_nazwa_polska", "w_imieniu_tekst", "w_imieniu_tekst2", "flaga_obraz", "język_urzędowy", "ustrój_polityczny", "głowa_terytorium_opis", "UTC", "nazwa_polska", "waluta_nazwa", "uwagi", "głowa_państwa", "utworzenie_data", "nazwa_oryginalna", "w_imieniu2", "waluta_symbol", "język_używany", "gęstość_miejsce", "zależne_od", "głowa_państwa_opis", "powierzchnia_miejsce", "lokalizacja_obraz", "od_kogo", "w_imieniu_urząd2", "kod_samochodowy", "nazwa_dopełniacz", "szef_rządu", "państwo" oraz "ludność".

Cypr Północny, Turecka Republika Cypru Północnego (tur. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti) – oficjalnie część Republiki Cypryjskiej, de facto samozwańcze państwo zajmujące północną część wyspy Cypr zamieszkiwaną przez ludność turecką. Państwowość uznana jedynie przez Turcję, dzięki pomocy której Cypr Północny funkcjonuje politycznie i ekonomicznie.

Ustrój polityczny

Kraj jest uznawany przez Turcję, Nachiczewańską Republikę Autonomiczną i Organizację Współpracy Islamskiej. Cypr Północny posiada własny rząd, parlament, konstytucję i hymn (Istiklâl Marsi).

Zobacz też Wybory prezydenckie na Cyprze Północnym, 2005

Historia (kalendarium)

• 11 tys. lat p.n.e. - pierwsi osadnicy na wyspie Cypr
• XIV wiek p.n.e. - Mykeńczycy opanowali wyspę.
• XV wiek - Wenecja podbiła Cypr.
• 1571 - Imperium Osmańskie zdobyło wyspę.
• 1878 - Osmani odstąpili Cypr Wielkiej Brytanii.
• 1925 - wyspa oficjalnie kolonią brytyjską
• 1950 - w referendum greccy Cypryjczycy w 60% opowiedzieli się za przyłączeniem do Grecji.
• 1957 - Cypr brytyjską autonomią
• 1960 - wyspa uzyskała niepodległość
• 1963 - starcia między mieszkańcami greckiej i tureckiej części wyspy
• 1964 - oddziały UNFICYP wylądowały na terytorium Republiki Cypru.
• 15 lipca 1974 - domagająca się przyłączenia Cypru do Grecji opozycja, z Gwardią Narodową na czele, dokonała krwawego zamachu stanu obalając legalne władze Cypru, mordując przy okazji setki Turków i prorządowych Greków.
• 20 lipca 1974 - inwazja turecka zakończona pokonaniem Gwardii Narodowej i zajęciem północnej części wyspy, przez tureckie wojska okupacyjne, pozostające tam do dziś. Brak ruchu osobowego pomiedzy częściami podzielonej wyspy. Na nieokupowanej części terytorium do władzy powrócił legalny rząd Cypru, a teren ten stał się państwem niemal wyłącznie greckim etnicznie i językowo.
• luty 1975 - proklamowanie Tureckiego Federalnego Państwa Cypru (Kibris Tŭrk Federe Devleti), czysto nominalnie wchodzącego w skład Cypru. Rozpoczyna się masowa akcja kolonizacyjna, z zasiedlaniem północnej części wyspy przez Turków z kontynentu, aktualnie stanowiących już większą część jej mieszkańców.
• 15 listopada 1983 - proklamowano Turecką Republikę Północnego Cypru ogłaszając jednocześnie niepodległość.
• 2003 - przywrócenie swobody przepływu osób pomiędzy obiema częściami wyspy, jako krótkie odwiedziny, bez możliwości zmiany stałego zamieszkiwania.
• 2004 - Referendum w sprawie zjednoczenia wyspy i akceptacja tzw. planu Annana zjednoczenia wyspy, przez większość mieszkańców Cypru Północnego. Plan odrzucony został po greckiej stronie wyspy, jako - zdaniem Greków - drastycznie nierówno traktujący strony konfliktu, ekonomicznie i w sferze bezpieczeństwa. W szczególności: zwrotowi podlegałaby tylko 1/3 własności ziemi, greckie siły zbrojne miałyby być niezwłocznie rozwiązane (oddziały cypryjskie) lub wycofane do Grecji (oddziały Republiki Greckiej), natomiast tureckie siły zbrojne miałyby pozostawać na wyspie, jeszcze przez co najmniej 15 lat. Wątpliwość Greków budziła też zbyt duża - ich zdaniem - liczba tureckich osadników, którzy mieliby następnie stać się obywatelami zjednoczonego Cypru.
• 18 lutego 2008 - uznano Kosowo za państwo niepodległe.

Zobacz też

• Siły zbrojne Cypru
• Zielona linia

Linki zewnętrzne

• North Cyprus Times
• Strona internetowa Cypru Północnego (ang.)
• Cypr Północny - relacja z podróży
• Polska mapa Cypru Północnego (format PDF)