Dęblin (stacja kolejowa)
51°34′39″N 21°50′07″E/51,577500 21,835278 nr rej. A/1093 z 10.03.1994
| |
 Dworzec stacji kolejowej Dęblin | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
| Zarządca | |
| Data otwarcia |
1876 |
| Poprzednie nazwy |
Iwangród |
| Dane techniczne | |
| Liczba peronów |
3 |
| Liczba krawędzi peronowych |
5 |
| Kasy |
|
| Linie kolejowe | |
Położenie na mapie Dęblina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa lubelskiego  | |
Położenie na mapie powiatu ryckiego  | |
| 51°34′39″N 21°50′07″E/51,577500 21,835278
| |
Dęblin – stacja kolejowa w Dęblinie, w województwie lubelskim, w Polsce. Położony jest przy ulicy Dworcowej 6, w odległości około 1,5 km na północny zachód od centrum miasta. Stacja ma 3 perony. Zatrzymują się tu pociągi dalekobieżne i regionalne. Jest to stacja węzłowa. Znajdują się tu również automaty biletowe.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Węzeł kolejowy w Dęblinie (wtedy znanym jako Iwangorod) został wybudowany jako część Żelaznej Drogi Nadwiślańskiej, linii kolejowej łączącej Mławę z Kowlem. Kolej Iwangorodzko-Dąbrowska oddana do użytku w 1885 wchodząca w skład tej trasy miała się przyczyniać do transportu górnośląskiego węgla w głąb Rosji. Współczesne budynki dworcowe powstały po włączeniu odcinka do upaństwowionej spółki Kolei Nadwiślańskich w 1897 roku[1].
W 1914 roku węzeł w Iwanogrodzie został odwiedzony przez cara Mikołaja II, co zostało uwiecznione na zdjęciach dokumentujących jego podróże[2].
1 maja 1916 zmieniono nazwę stacji Iwangorod na Dęblin[3].
Ruch pasażerski
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Wymiana pasażerska na dobę |
|---|---|
| 2018[4] | 2 200 |
| 2022[5] | 3 800 |
Zespół budynków kolejowych
[edytuj | edytuj kod]Budynek dworcowy
[edytuj | edytuj kod]Dworzec kolejowy w Dęblinie składa się z dwóch części, starszej murowanej oraz późniejszej, drewnianej. Murowana część została wybudowana w 1900 roku[6] i widać w nim wyraźne wpływy stylu klasycystycznego, czego przykładem są między innymi pilastry. Budynek cechuje ogólna symetria. Drewniana część została zbudowana w 1924 roku na planie prostokąta[7]. Jego architektura, zwłaszcza drewniane elementy ornamentacyjne takie jak listwy oraz wykończenia okien nawiązują do tradycji zakopiańskich, ale widać w nich również wpływy architektury rosyjskiej i skandynawskiej. Fronton w kształcie trapezu jest ozdobiony drewnianymi listwami ułożonymi w geometryczny wzór, które komponują się z małymi oknami. We wnętrzu budynku są zachowane oryginalne drewniane kolumny z początku XX wieku.
Wieża ciśnień
[edytuj | edytuj kod]Wieża ciśnień wybudowana w 1920 roku została wzniesiona na planie ośmiokąta i była używana do dostarczania wody do parowozów. W większości skonstruowana jest ona z żelbetonu. Obecnie stanowi ona jeden z zabytków zespołu kolejowego znajdującego się przy ulicy Dworcowej w Dęblinie, lecz dostęp dla turystów jest ograniczony. Dolna parta lekko zwęża się ku górze podtrzymując zbiornik na wodę, który jest zwieńczony ostrosłupowym dachem z iglicą. W przeszłości na wieży ciśnień widniał napis ,,Dęblin" jednak obecnie nie jest on już widoczny.
Wille kolejarskie
[edytuj | edytuj kod]Kolejowa 16 "Belweder"
[edytuj | edytuj kod]Budynek został wzniesiony w 1900 roku i miał pełnić funkcję służbową, socjalną i mieszkalną dla rosyjskich maszynistów. Budynkowi nadano nazwę "Belweder" aby upamiętnić pobyt w nim marszałka Józefa Piłsudskiego[8]. Murowany budynek jest w całości wybudowany z cegły i łączy ozdobne elementy charakterystyczne dla stylu neogotyckiego z modernistyczną prostotą formy.
Dworcowa 5 i 7
[edytuj | edytuj kod]Są to najstarsze budynki kolejowe znajdujące się na ulicy Dworcowej. Te identyczne domy wielorodzinne zostały wzniesione w 1896 roku na potrzebę pracowników węzła kolejowego i ich rodzin[9]. W architekturze budynku widać elementy nawiązujące do stylu klasycystycznego, między innymi gzymsy i opaski okienne. W trzykondygnacyjne ryzality mieszczą klatkę schodową.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Budynek dworcowy od ul. Dworcowej
-
Budynek dworcowy widok z peronu 1
-
Kasa biletowa
-
Poczekalnia
-
Tablica pamiątkowa
-
Eksponat – parowóz wąskotorowy Ryś T49-112
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Klemens Kurzyp, DĘBLIN - Szkice z dziejów miejscowości i okolicy, Dęblin 1994, s. 77-83 (pol.).
- ↑ Dęblin - Stacja osobowa Dęblin - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2024-06-28].
- ↑ O tym pisano w maju.... „Świat Kolei”. 5/2016. s. 4.
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska na stacjach w Polsce w 2018 r.. 2020-01-27. [dostęp 2020-01-30].
- ↑ Urząd Transportu Kolejowego: Wymiana pasażerska - Dane o stacjach 2022. [dostęp 2023-09-17].
- ↑ Bożena Stanek-Lebioda, Zespół Dworca Kolejowego [online], Zabytek.pl, 10 października 2017 [dostęp 2024-06-20] (pol.).
- ↑ Dęblin - Dworzec kolejowy - stare zdjęcia, mapa [online], fotopolska.eu [dostęp 2024-06-27].
- ↑ Bożena Stanek-Lebioda, Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa: Budynek administracyjno-mieszkalny tzw. "Belweder" [online], Ośrodek Ewidencyjny Zabytków w Warszawie, wrzesień 1993 [dostęp 2014-06-20] (pol.).
- ↑ Bożena Stanek-Lebioda, Karta Ewidencyjna Zabytków Architektury i Budownictwa: Dom Mieszkalny [online], Ośrodek Dokumentacji Zabytków w Warszawie, wrzesień 1993 [dostęp 2024-06-20] (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dęblin w Ogólnopolskiej Bazie Kolejowej – bazakolejowa.pl
- Dęblin (stacja kolejowa) w internetowym rozkładzie jazdy PKP – rozklad-pkp.pl (odjazdy)
- Dęblin w Atlasie Kolejowym Polski
| Dęblin | ||
| Linia 7 Warszawa Wschodnia Osobowa – Dorohusk (103,285 km) | ||
  odległość: 5,039 km
|
|
odległość: 4,752 km
|
| Linia 26 Łuków – Radom Główny (61,444 km) | ||
 odległość: 5,734 km
|
|
odległość: 5,601 km
|
| Linia 579 Stawy – Dęblin DB (4,761 km) | ||
odległość: 4,641 km
|
|
|
