[go: nahoru, domu]
Przejdź do zawartości

Firma (zespół muzyczny)

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy grupy muzycznej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Firma
Inne nazwy

eFIeReMA, Pięciogłowy smok

Rok założenia

2000

Pochodzenie

Polska, Kraków

Gatunek

hip-hop, hardcore rap, świadomy hip-hop, alternatywny hip-hop

Aktywność

od 2001

Wydawnictwo

Zooteka, Rockers Publishing, Fonografika

Powiązania

Ganja Mafia, Bosskiskład, Drużyna Mistrzów, Gang Albanii

Skład
Roman „Bosski Roman” Lachowolski (od 2001)
Tadeusz „Tadek” Polkowski (od 2000)
Paweł „Popek” Mikołajuw (od 2001)
Krzysztof „Pomidor” Romanik (2001–2010, od ~2015)
Byli członkowie
Marcin „Kali” Gutkowski (2000–2010)
Cytaty w Wikicytatach

Firma – polska grupa muzyczna wykonująca hip-hop, zaliczana do nurtu ulicznego rapu[1]. Powstała w 2000 roku w Krakowie. Grupie przewodzili raperzy Roman „Bosski Roman” Lachowolski i Tadeusz „Tadek” Polkowski, którzy jako jedyni wzięli udział w nagraniach wszystkich albumów Firmy. Zespół współtworzył także raper Paweł „Popek” Mikołajuw. Działalność zespołu charakteryzuje zmienność składu. Na przestrzeni lat część występujących w składzie raperów brała udział w nagraniach studyjnych w roli gości lub jako równorzędni współtwórcy. Przyczyną była m.in. niegdysiejsza działalność przestępcza większości członków Firmy. Ostatnim utworem zespołu, który pojawił się na solowym albumie rapera Popka pt. Monster był utwór „Jeszcze Firma nie zginęła”, gdzie udzielili się gościnnie członkowie Firmy Tadek i Bosski Roman[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Zespół powstał w 2000 roku w Krakowie z inicjatywy raperów Tadeusza „Tadka” Polkowskiego oraz Marcina „Kaliego” Gutkowskiego[3]. W 2001 roku do grupy dołączyli Paweł „Popek” Mikołajuw i Krzysztof „Pomidor” Romanik z Legnicy, a następnie Roman „Bosski Roman” Lachowolski[3]. Debiutanckie wydawnictwo grupy pt. Pierwszy nielegal ukazało się tego samego roku[3]. Album został nagrany w czteroosobowym składzie, bez Kaliego.

W 2002 roku nakładem wytwórni Zooteka ukazał się album pt. Z dedykacją dla ulicy[3]. Już po nagraniu albumu wyrokiem sądu Kali i Pomidor zostali skazani na karę pozbawienia wolności[4]. Wśród gości na albumie znaleźli się m.in. Doz, Mor W.A. oraz Tru Kru. Na płycie znalazł się prawdopodobnie jeden z najpopularniejszych utworów formacji pt. „Brat”. Do piosenki powstał teledysk do którego zdjęcia odbyły się w Zakładzie Karnym w Tarnowie.

W 2005 roku ukazał się trzeci album grupy pt. Nielegalne rytmy[3]. Wydawnictwo zostało zarejestrowane bez Popka i Pomidora w składzie[5]. Materiał został oparty na riddimach. Natomiast jedynym gościem na wydawnictwie był Mercedresu.

W 2008 roku nakładem wytwórni muzycznej Rockers Publishing ukazał się kolejny album grupy pt. Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad[3][6]. Gościnnie na płycie wystąpili m.in. Parol, Szajka, Leetal, Berezin, Komplex, Orion oraz Kultama. Natomiast produkcji podjął się Piero. Nagrania były promowane teledyskami do utworów: „Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad” z udziałem Hemp Gru, „Po tej samej stronie” i „Reprezentuje JP”.

30 września 2009 roku został wydany album pt. NieLegalne Rytmy. Kontynuacja. Materiał został nagrany w trzyosobowym składzie bez Popka i Pomidora, którzy wystąpili w roli gości. W ramach promocji do utworów „Mam wyjebane” i „Misja” zostały zrealizowane teledyski. Płyta przysporzyła grupie pierwszego sukcesu komercyjnego. Wydany przez Fonografikę album dotarł do 47. miejsca listy OLiS.

W 2010 roku skład zespołu opuścił Kali[7]. Grupa już bez niego wydała 26 marca 2011 roku album pt. Nasza broń to nasza pasja[8]. W nagraniach nie wziął również udziału Pomidor, który ostatecznie odszedł z grupy. Na wydawnictwo złożyły się dwie płyty zawierające premierowe nagrania oraz płyta koncertowa zarejestrowana w klubie Fonobar. Produkcji materiału podjęli się Piero, P.A.F.F., Zich, DJ Decks oraz Tom Corman. Gościnnie wystąpili m.in. Peja, Lukasyno, Dixon37, Bas Tajpan oraz Paluch. Pierwszym singlem promującym był utwór „Kryminalny rap”, do którego został zrealizowany także teledysk[9]. Kolejne wideoklipy zostały zrealizowane do piosenek „Nasza broń/Honor i ojczyzna”, „Brat bratu bratem”, „Nie zabierzesz mikrofonu”, „Jara-My”, „Dobre dziewczyny”, „Wyprawa nocna 5" oraz „Głowa do góry” (remix). Czwarty „legalny” album formacji przyniósł jej największy sukces komercyjny. Materiał dotarł do 30. miejsca w zestawieniu OLiS, a także uzyskał status platynowej płyty[10].

31 lipca 2012 roku grupa opublikowała utwór pt. „Filar z waty”, stanowiący diss skierowany do byłego członka Firmy, Kaliego[11]. Była to odpowiedź na treść jego utworu pt. „Żyję zamiast polec”, opublikowanego na albumie solowym Gdy zgaśnie Słońce w maju 2012 roku[12].

Po 2015 roku, po gościnnym wystąpieniu Firmy (Bosskiego, Popka i Pomidora) na płycie Miejskiego Sortu brak jest doniesień o działalności zespołu[13]. Według deklaracji Popka z 2016 roku, zespół wypalił się[14][15].

W 2017 roku na solowej płycie Pomidora w dwóch utworach gościnnie wystąpili razem: Popek oraz Bosski Roman[16]. Do jednego z nich został stworzony teledysk[17].

W 2019 roku Kali nagrał utwór z teledyskiem pod tytułem „F.I.R.M.A”, który znalazł się na płycie Chudy chłopak[18] oraz Bosski Roman wraz z Pomidorem nagrali utwór pt. „eFIeReMA”[19], w których wspominają czasy Firmy, a refreny z tych utworów są inspirowane, refrenem z utworu Firmy pt. „Brat” z 2002 roku[20].

Twórczość i odbiór

[edytuj | edytuj kod]

Twórczość formacji charakteryzuje m.in. agresja i bezkompromisowość[1]. W tekstach utworów Firma propaguje kierowanie się tzw. „zasadami ulicy”[21]. Ponadto uwypuklony jest negatywny stosunek wobec niektórych działań policji w związku z brakiem akceptacji nadużyć dokonywanych przez jej funkcjonariuszy[22]. Członkowie grupy są autorami hasła JP (oznaczającego w pierwotnym rozumieniu „Jebać Policję”, co stanowi korelację do podobnego zwrotu HWDP). Z czasem slogan stał się nazwą stworzonej przez członków grupy marki komercyjnej, na potrzeby której skrótowiec JP przybiera inne znaczenia[23], zaś formalnie urzędowo został zarejestrowany jako „Jestem Porządny”[24].

Poza pozytywnym przyjęciem muzyki Firmy w środowiskach blokowisk i ulicy, dodatkowo sami członkowie zespołu przyznali, że ich twórczość znajduje szeroki odbiór u osób skazanych odbywających karę pozbawienia wolności w zakładach karnych. Zainteresowanie ich muzyką u więźniów wzbudził w szczególności album Z dedykacją dla ulicy[21]. W tym czasie w Zakładzie Karnym w Tarnowie przebywał Kali, a reszta członków grupy w 2003 roku na terenie tego więzienia zagrała koncert i zrealizowała teledysk do utworu „Brat”[25].

W swojej twórczości grupa stworzyła utwory bezpośrednio odnoszące się do polskich bokserów. Utwór „Czas na walkę” na płycie NieLegalne Rytmy. Kontynuacja z 2009 roku stanowi odniesienie do Dawida Kosteckiego (tekst refrenu zawiera słowa: „To czas na walkę, to czas na walkę, Dawid Kostecki uliczny fighter”). Od tego czasu piosenka towarzyszyła wejściom Kosteckiego na ring przed walkami[26][27]. W 2010 roku Firma nagrała utwór „Uliczne pięści / Szpila ma moc” dla Artura Szpilki[28]. Od tego czasu do 2013 członkowie grupy wykonywali piosenkę w trakcie wejścia Szpilki do ringu przed walką[29].

Dyskografia

[edytuj | edytuj kod]

Albumy

[edytuj | edytuj kod]
Rok Album Pozycja
na liście 		Sprzedaż Certyfikat
POL
2001 Pierwszy nielegal –
2002 Z dedykacją dla ulicy
  • Data: 9 września 2002
  • Wydawca: Zooteka
 –
2005 Nielegalne rytmy
  • Data: 2 maja 2005
  • Wydawca: brak (nielegal)
 –
2008 Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad
  • Data: 8 października 2008
  • Wydawca: Rockers Publishing
 –
  • POL: 5 tys.+[1]
2009 NieLegalne Rytmy. Kontynuacja 47[30]
2011 Nasza broń to nasza pasja
  • Data: 26 marca 2011
  • Wydawca: Fonografika
 30[31]
„–” album nie był notowany

Występy gościnne i współpraca

[edytuj | edytuj kod]
Rok Utwór Album Źródło
2001 „Za dużo” – DJ 600V (gościnnie: Incydent, Firma: Kali, Tadek) Wkurwione bity [33]
2002 „Co z tego masz” – Firma KRK Rap Atak (kompilacja) [34]
„Słowo na ulicy” – Firma Klan CD#26 (kompilacja) [35]
2003 „Palę (Remix)” – Firma Hip Hop Rasizm Stop #2 (kompilacja) [36]
2005 „Chcesz być słynny” – WWO (gościnnie: Firma: Tadek, Bosski Roman, Kali oraz Mercedresu) Witam was w rzeczywistości [37]
2006 „Kim jestem w twoich oczach” – Firma
„Jedziesz 2” – Małolat, Ward, Pono, Firma: Tadek, Bosski Roman oraz Juras, Roman, Wigor 		Prosto Mixtape Deszczu Strugi (kompilacja) [38]
2008 „Reprezentuję JP (Remix)” – Firma KRKRAP.com Vol.2 (kompilacja) [39]
2009 „Mamy moc” – Bosski Roman, Piero (gościnnie: Firma: Kali, Popek, Tadek oraz Lee’tal) Krak 2 [40]
„Wyrok ulicy” – Hemp Gru (gościnnie: Firma: Tadek, Bosski Roman, Kali, Popek oraz Kafar, Żary, Rest) Droga [41]
„Ostatni raz” – NON Koneksja (gościnnie: Firma: Kali, Bosski Roman, Tadek) Eksplozja [42]
2010 „Gdy życie doświadcza to o wenę nie trudno (Remix)” – Piero (gościnnie: Firma)
„Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad (Remix)” – Piero (gościnnie: Firma, Hemp Gru) 		Beatmaker Mixtape [43]
„Łapię życie za pysk” – PTP (gościnnie: Firma: Tadek, Bosski Roman) Wybuchowa receptura [44]
2011 „Jara my” (GJ Edition) – Firma Grube jointy 2: karani za nic (kompilacja) [45]
2012 „Fi Di Youths” – Firma, Młody Bosski, Daddy Freddy Drużyna mistrzów (kompilacja) [46]
„Jestem lepszy” – Firma Prosto Mixtape Kebs (kompilacja) [47]
„Nie do wiary” – Borixon (gościnnie: Firma: Popek, Bosski Roman) Rap Not Dead [48]
2013 „SSF” – Berezin (gościnnie: Kali (Szybki Szmal), ILLG, Firma: Bosski Roman, Tadek oraz Klimon, Ledion, Cistychov, Komplex, Pravda) XM2012 [49]
„Wirus lenistwa” – Pih, Bosski Roman, Młody Bosski, Tadek Drużyna mistrzów 2: sport, muzyka, pasja (kompilacja) [50]
„Jeszcze Firma nie zginęła” – Popek (gościnnie: Firma: Tadek, Bosski Roman) Monster [51]
„Dla ludzi z charakterem” – Dudek RPK (gościnnie: RPK, Firma: Bosski Roman Tadek, Popek) Od serca 2012 [52]
„Uliczna psychologia” – Rena (gościnnie: Firma: Popek, Bosski Roman) Uliczna psychologia [53]
2014 „Cichy świadek” – Dixon37 (gościnnie: Firma: Bosski Roman, Tadek oraz Stefan, Młody Krasul) OZNZ [54]
2015 „KRK Rap” – Nizioł (gościnnie: Szajka, Firma: Bosski Roman, Tadek oraz Wysoki Lot, Tobi, Chinczyk, Gruszka, Songo Omerta) Pretekst [55]
„JP na Stoprocent” – Sobota (gościnnie: Firma: Popek, Bosski Roman) Czekając na Sobotę [56]
Popek, Bosski Roman, Papaj – „MMA” Drużyna mistrzów 3 (kompilacja) [57]
„Milczenie owiec” – Miejski Sort (gościnnie: Firma: Bosski Roman, Popek, Pomidor) Gry wszystkich miast [58]
2017 „Nie ma skutków bez przyczyn, tak jak dymu bez ognia” – Pomidor
(gościnnie: Firma: Popek, Bosski Roman oraz Władek TRP, Juras, STW Podziemie)
„Dość” – Pomidor (gościnnie: Firma: Popek, Bosski Roman oraz Daro, GPY, Ważka G21) 		Uliczny dom wariatów [16]

Teledyski

[edytuj | edytuj kod]
Rok Tytuł Reżyseria Album Źródło
2002 „Słowo na ulicy” Z dedykacją dla ulicy [59]
2003 „Brat” Tuse Pierwszy nielegal [25][60]
2006 „MO Faya” Nielegalne rytmy [61]
2008 „Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad” (gościnnie: Hemp Gru) Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad [62]
„Po tej samej stronie” [63]
„Reprezentuję JP” Manufakturax [64]
2009 „Mam wyjebane” NieLegalne Rytmy. Kontynuacja [65]
„Misja” (gościnnie: Bob One, Bas Tajpan, Lukasyno, MoniLove) Przedmarańcza [66]
2011 „Kryminalny rap” Nasza broń to nasza pasja [67]
„Nasza broń / Honor i ojczyzna”
„Nasza broń (RMX)” 		Gwaranto Studio [68]
„Brat bratu bratem” Act 6 Group [69]
„Nie zabierzesz mikrofonu” (gościnnie: Virus Syndicate) Popek & Bosski [70]
„Jara-My” (gościnnie: Bas Tajpan) Act 6 Group [71]
„Dobre dziewczyny” Gwaranto Studio [72]
„Wyprawa nocna 5” Tomek Planta [73]
2012 „Głowa do góry (RMX)” [74]
2013 „Wirus lenistwa” – (oraz Pih, Młody Bosski) Gwaranto Studio Drużyna mistrzów 2: sport, muzyka, pasja [75]
Gościnnie
2009 „Wyrok ulicy” – Hemp Gru (gościnnie: Bosski Roman, Kafar, Tadek, Kai, Żary, Popek, Rest) Dill Film Studio Droga [76]
2012 „Jeszcze Firma nie zginęła” – Popek (gościnnie: Tadek, Bosski Roman) Hit Vision Monster [77]
„Nie do wiary” – Borixon (gościnnie: Popek, Bosski Roman) Borixon & Firma Rap Not Dead [48]
2014 „Cichy świadek” – Dixon37 (gościnnie: Bosski Roman, Stefan, Tadek, Młody Krasul) PokaFilm OZNZ [54]
2015 „KRK Rap” – Nizioł (gościnnie: Szajka, Bosski Roman, Wysoki Lot, Tobi, Chinczyk, Gruszka, Tadek, Songo Omerta) OesVidyo Pretekst [55]
„JP na Stoprocent” – Sobota (gościnnie: Popek, Bosski Roman) Piotr Gołdych Czekając na Sobotę [56]
2018 „Nie ma skutków bez przyczyn, tak jak dymu bez ognia” – Pomidor
(gościnnie: Władek TRP, Bosski Roman, Popek, Juras, STW Podziemie) 		Uliczny dom wariatów [78]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Jakub, Firma: po tej samej stronie [online], Onet.pl, 11 grudnia 2008 [dostęp 2011-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2009-03-13] (pol.).
  2. ↑ Teledysk: Popek – „Jeszcze Firma nie zginęła” ft. Tadek, Bosski Roman [online], GlamRap.pl, 20 października 2012 [dostęp 2017-07-30] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-18] (pol.).
  3. ↑ a b c d e f Firma [online], hiphopedia.info [dostęp 2009-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-11-05] (pol.).
  4. ↑ Tomasz Walkiewicz, Firma – wywiad [online], Hip-Hop.pl, 8 sierpnia 2003 [dostęp 2012-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25] (pol.).
  5. ↑ Firma – „Nielegalne rytmy” [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2012-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03] (pol.).
  6. ↑ F.I.R.M.A – „Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad” [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2009-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2009-07-23] (pol.).
  7. ↑ Kali [online], hiphopedia.info [dostęp 2011-05-25] [zarchiwizowane z adresu 2016-01-07] (pol.).
  8. ↑ Firma – „Nasza broń to nasza pasja” [online], hiphopedia.info [dostęp 2021-03-12] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
  9. ↑ Firma – „Kryminalny rap” [online], YouTube, 13 stycznia 2011 [dostęp 2011-01-13] (pol.).
  10. ↑ a b Platynowe płyty CD przyznane w 2015 roku [online], ZPAV [dostęp 2015-04-02].
  11. ↑ Firma dissuje Kaliego w kawałku „Filar z waty” [online], Hip-Hop.pl, 31 lipca 2012 [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2016-10-11] (pol.).
  12. ↑ Firma vs Kali [online], Hip Hop Wiki Polska [dostęp 2021-03-12].
  13. ↑ 5. Miejski Sort, FIRMA – „Milczenie owiec” (muz. FERU) [online], YouTube, 21 listopada 2015 [dostęp 2017-09-13].
  14. ↑ Maxymilian Hozer, Popek o Firmie „Ten zespół wypalił się” [online], GlamRap.pl, 29 maja 2016 [dostęp 2017-10-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-01].
  15. ↑ Wojciech Heron, „Zrozumiałem, że lepiej zło dobrem zwyciężać” – wywiad z Tadeuszem „Tadkiem” Polkowskim [online], RadioMaryja.pl, 17 maja 2017 [dostęp 2017-10-01].
  16. ↑ a b Pomidor „Uliczny dom wariatów” [online], Preorder.pl [dostęp 2017-12-12].
  17. ↑ Pomidor – „Nie ma skutków bez przyczyny” (+ goście) [online], YouTube, 12 lutego 2018 [dostęp 2018-03-02].
  18. ↑ Kali x Magiera – „F.I.R.M.A” (cuty Dj Feel-X) [online], YouTube, 19 kwietnia 2019 [dostęp 2019-08-28].
  19. ↑ Bosski – „eFIeReMA” (feat. Pomidor) [Lyric Video] [online], YouTube, 15 sierpnia 2019 [dostęp 2019-08-28].
  20. ↑ Firma – „Brat” [online], YouTube, 28 stycznia 2012 [dostęp 2019-08-28].
  21. ↑ a b Firma – „Z klasą i fasonem” – wywiad [online], mhh.pl [dostęp 2012-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-12-03].
  22. ↑ Newsweek oskarża Hemp Gru i Firmę – Wilku i Bilon na okładce [online], Hip Hop Nie Umarł.pl, 16 marca 2010 [dostęp 2012-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2011-09-10] (pol.).
  23. ↑ Zawsze byłem zapatrzony w nowe brzmienia – Bosski [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2012-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25] (pol.).
  24. ↑ Jakub Żulczyk, Firma: po tej samej stronie [online], Onet.pl, 11 grudnia 2008 [dostęp 2012-02-21] [zarchiwizowane z adresu 2012-07-10] (pol.).
  25. ↑ a b Firma – „Brat” [online], Hip-Hop.pl, 21 maja 2003 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2011-03-12] (pol.).
  26. ↑ Dawid „Cygan” Kostecki [online], Onet.pl, 9 czerwca 2011 [dostęp 2013-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2014-03-02].
  27. ↑ Jakub Radomski, Dawid Kostecki – bokser, przestępca, uliczny fighter. W czerwcu stoczy walkę życia albo pójdzie siedzieć [online], NaTemat.pl [dostęp 2013-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2013-01-17] (pol.).
  28. ↑ Hip hop dla Artura Szpilki [online], bokser.org, 16 grudnia 2010 [dostęp 2013-01-08].
  29. ↑ Firma wyprowadza Szpilkę na ring! [online], GlamRap.pl, 25 października 2011 [dostęp 2013-01-08] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-10] (pol.).
  30. ↑ Sprzedaż w okresie 05.10.2009 – 11.10.2009 [online], OLiS, 19 października 2009 [dostęp 2011-04-08] (pol.).
  31. ↑ Sprzedaż w okresie 28.03.2011 – 03.04.2011 [online], OLiS, 11 kwietnia 2011 [dostęp 2011-04-08] (pol.).
  32. ↑ Regulamin przyznawania wyróżnień [online], ZPAV [dostęp 2015-04-23] (pol.).
  33. ↑ DJ 600V – „Wkurwione bity” [online], hiphopedia.info [dostęp 2017-12-19] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15].
  34. ↑ V/A – „KRK Rap Atak” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
  35. ↑ V/A – „Klan CD#26” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  36. ↑ V/A – „Hip Hop Rasizm Stop #2” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  37. ↑ WWO – „Witam was w rzeczywistości” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  38. ↑ V/A – „Prosto Mixtape Deszczu Strugi” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  39. ↑ V/A – „KRKRAP.com Vol.2” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  40. ↑ Bosski Roman & Piero – „Krak 2” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  41. ↑ Hemp Gru „Droga” już w sprzedaży [online], Hip-Hop.pl [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2009-04-19] (pol.).
  42. ↑ NON Koneksja – „Eksplozja” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  43. ↑ Piero – „Beatmaker Mixtape” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  44. ↑ PTP – „Wybuchowa receptura” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  45. ↑ V/A – „Grube Jointy 2: Karani za nic” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-15] (pol.).
  46. ↑ V/A – „Drużyna mistrzów” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
  47. ↑ V/A – „Prosto Mixtape Kebs” [online], hiphopedia.info [dostęp 2012-08-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
  48. ↑ a b Borixon – „Nie do wiary” gośc. Popek, Bosski Roman (prod. Donatan) [online], YouTube, 2 listopada 2012 [dostęp 2017-12-26].
  49. ↑ SSF – KALI(SK) ILLG(SRB) BOSSKI(PL) KLIMON(UA) LEGION(RUS) CISTYCHOV(SK) KOMPLEX(SRB) TADEK(PL) PRAVDA(UA) [online], YouTube, 13 lipca 2014 [dostęp 2017-12-16].
  50. ↑ DM2 – PiH, Bosski, Tadek, Młody Bosski „Wirus lenistwa” (prod. Paff Bagerski) [online], YouTube, 14 czerwca 2013 [dostęp 2017-09-13].
  51. ↑ Popek – „Monster” [online], hiphopedia.info [dostęp 2013-10-01] [zarchiwizowane z adresu 2017-07-16] (pol.).
  52. ↑ Dudek RPK / Od serca 2012 – 5. „Dla ludzi z charakterem” feat. Firma, RPK [online], YouTube, 9 marca 2013 [dostęp 2017-09-13].
  53. ↑ 2. Rena gośc. Popek, Bosski Roman – „Uliczna psychologia” (prod. Matheo) AUDIO [online], YouTube, 13 grudnia 2013 [dostęp 2017-12-26].
  54. ↑ a b Dixon37 – „Cichy świadek” ft. Bosski Roman & Tadek (Firma), Stefan (Miejski Przekaz), Młody Krasul [online], YouTube, 28 maja 2014 [dostęp 2017-09-15].
  55. ↑ a b Nizioł ft. Sabot, Bosski, Tobi, Chińczyk, A.R.F, Gruszka, Gruber, Żabol, Tadek, Songo – „KRK Rap” [online], YouTube, 29 stycznia 2015 [dostęp 2017-09-15].
  56. ↑ a b Sobota gośc. Popek, Bosski Roman – „JP na Stoprocent” (prod. Matheo) [online], YouTube, 24 maja 2015 [dostęp 2017-09-15].
  57. ↑ DM3 – Popek, Bosski, Papaj – „MMA” prod Żusto [online], YouTube, 28 maja 2015 [dostęp 2017-09-13].
  58. ↑ 5. Miejski Sort, Firma – „Milczenie owiec” (MUZ. FERU) [online], YouTube, 21 listopada 2015 [dostęp 2017-09-13].
  59. ↑ Firma – „Słowo na ulicy” [online], YouTube, 29 kwietnia 2007 [dostęp 2015-01-20] (pol.).
  60. ↑ Various – „Profil CD #01” [online], Discogs [dostęp 2012-09-21] (ang.).
  61. ↑ Firma – „MO faya” [online], YouTube, 5 stycznia 2007 [dostęp 2015-01-20] (pol.).
  62. ↑ Firma ft. Hem Gru „Przeciwko kurestwu i upadkowi zasad” [online], Hip-hop.pl [dostęp 2009-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-29] (pol.).
  63. ↑ Firma – „Po tej samej stronie” [online], Hip-hop.pl, 7 września 2008 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2008-09-13] (pol.).
  64. ↑ Firma – „Reprezentuję JP” [online], Hip-hop.pl, 28 września 2007 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2007-10-11] (pol.).
  65. ↑ Firma „Mam wyjebane” video [online], Hip-hop.pl [dostęp 2009-09-15] [zarchiwizowane z adresu 2009-08-12] (pol.).
  66. ↑ „Misja” feat. Bob One, Bas Tajpan, Lukasyno, MoniLove [online], Hip-hop.pl, 10 września 2009 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2009-09-13] (pol.).
  67. ↑ Firma – „Kryminalny rap” [online], CGM, 13 stycznia 2011 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2011-01-16] (pol.).
  68. ↑ Gwaranto Studio: Realizacje [online], Gwaranto Studio [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2012-08-01] (pol.).
  69. ↑ Teledyski, video – Firma – „Brat bratu bratem” [online], Hip-hop.pl, 4 kwietnia 2011 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2011-04-06] (pol.).
  70. ↑ Firma – „Nie zabierzesz mikrofonu” (ft. Virus Syndicate) [online], Hip-hop.pl, 18 kwietnia 2011 [dostęp 2011-04-20] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-22] (pol.).
  71. ↑ Firma – „JaraMy” ft. Bas Tajpan (OFFICIAL VIDEO) [online], YouTube, 2 maja 2011 [dostęp 2011-05-02] (pol.).
  72. ↑ Firma – „Dobre dziewczyny” (teledysk) [online], Hip-hop.pl [dostęp 2011-06-22] [zarchiwizowane z adresu 2011-06-27] (pol.).
  73. ↑ Firma – „Wyprawa nocna 5” [online], Hip-hop.pl, 31 października 2011 [dostęp 2011-10-31] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-22] (pol.).
  74. ↑ Firma – „Głowa do góry (P.a.f.f. RMX)” [online], Hip-hop.pl, 11 stycznia 2012 [dostęp 2012-01-11] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-15] (pol.).
  75. ↑ DM – Pih, Bosski, Młody Bosski, Tadek – „Wirus lenistwa” [online], YouTube, 7 stycznia 2014 [dostęp 2017-12-26].
  76. ↑ Hemp Gru – „Wyrok ulicy” feat. Dixon37, Firma (prod. Fuso) (Official Video) [online], YouTube, 4 marca 2010 [dostęp 2017-12-16].
  77. ↑ Popek Monster Feat. Tadek & Roman Bosski – „Jeszcze Firma nie zginęła” [online], YouTube, 20 października 2012 [dostęp 2017-12-16].
  78. ↑ Pomidor – „Nie ma skutków bez przyczyny” (+ goście) [online], YouTube, 12 lutego 2018 [dostęp 2018-02-13].
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Firma_(zespół_muzyczny)&oldid=74704212”