Inonotus
 Błyskoporek szczotkowaty | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
błyskoporek |
| Nazwa systematyczna | |
| Inonotus P. Karst. Meddn. Soc. Fauna Flora fenn. 5: 39 (1879) | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Inonotus cuticularis (Bull.) P. Karst. 1879 | |
Inonotus P. Karst. (błyskoporek) – rodzaj grzybów z rodziny szczeciniakowatych (Hymenochaetaceae)[1].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Grzyby nadrzewne, saprotrofy lub pasożyty zwane hubami, grzyby poliporoidalne[2]. Owocniki roczne, rozpostarte, rozpostarto-siedzące, siedzące lub rzadko bocznotrzonowe. Powierzchnia obficie kosmata, włochata lub naga, żółtawa do czerwonawo-brązowej, często z wiekiem ciemniejąca. Kontekst brązowy, od miękko włóknistego do twardo-korkowego. System strzępkowy monomityczny, strzępki z prostymi przegrodami, u większości gatunków od cienkościennych i prawie szklistych do grubościennych i w KOH brązowawych, mocno rozgałęzione. W kontekście lub tramie niektórych gatunków występują strzępki szczecinowe, w hymenium u większości gatunków są szczecinki, zwykle wyrastające z hymenium lub subhymenium. Mają kształt szydłowaty do brzuchatego, są spiczaste, w KOH blade do ciemnobrązowych. Podstawki maczugowate do szeroko elipsoidalnych, 4-sterygmowe z prostą przegrodą u podstawy. Bazydiospory cylindryczne, elipsoidalne lub jajowato-półkuliste, szkliste lub złote do czerwonawo-brązowych, gładkie, w odczynniku Melzera nieamyloidalne lub dekstrynoidalne. Powodują białą zgniliznę żywych i martwych drzew iglastych i twardych liściastych[3].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hymenochaetaceae, Hymenochaetales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy naukowe: Cerrenella Murrill, Flaviporellus Murrill, Inoderma P. Karst., Inodermus Quél., Mensularia Lázaro Ibiza, Phaeoporus J. Schröt., Polystictoides Lázaro Ibiza, Xanthoporia Murrill[4].
Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 1999 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także jako huba, hubczak, żagiew, szczeciniak i włóknouszek[5].
- Inonotus cuticularis (Bull.) P. Karst. 1879 – błyskoporek skórzasty
- Inonotus hastifer Pouzar 1981 – błyskoporek rozpostarty
- Inonotus hispidus – błyskoporek szczotkowaty
- Inonotus leporinus (Fr.) Gilb. & Ryvarden 1993 – błyskoporek świerkowy
- Inonotus nidus-pici Pilát 1953[6]
- Inonotus obliquus (Ach. ex Pers.) Pilát 1942 – błyskoporek podkorowy
- Inonotus triqueter (Fr.) P. Karst. 1882 – błyskoporek sosnowy
- Inonotus ulmicola Corfixen 1990[7]
Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[8]. Wykaz gatunków i nazwy polskie według W. Wojewody[5] i innych.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2014-02-15].
- ↑ Piotr Łakomy, Atlas hub, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, ISBN 978-83-7073-650-7.
- ↑ Leif Ryvarden, The genus Inonotus a synopsis, FungiFlora, s. 10, ISBN 82-90724-32-2 [dostęp 2014-02-15].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2014-02-15].
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 358–361, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ M. Piątek, J. Cabała, New and noteworthy polypores from Poland with validation of the family Phaeotrametaceae, „Mycotaxon”, 2005, s. 91.
- ↑ T. Niemelä, Grzyby poliporoidalne Puszczy Białowieskiej. Klucz do oznaczania wraz z opisami gatunków, Białowieża: Białowieski Park Narodowy, 2003.
- ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-03-05].