Języki austronezyjskie: Różnice pomiędzy wersjami

Zasięg geograficzny języków austronezyjskich

Języki austronezyjskie – rodzina języków, którymi posługuje się ok. 250 mln rdzennych mieszkańców wysp Oceanii i Azji Południowo-Wschodniej.

Klasyfikacja języków austronezyjskich

Według aktualnie obowiązującej klasyfikacji, języki austronezyjskie dzielą się na następujące grupy:

• atajalskie
• bunuńskie
• wschodnio-tajwańskie (wschodnio-formozańskie)

centralne

północne

południowo-zachodnie

formozańskie (paiwańskie)

• północno-zachodnie tajwańskie (północno-zachodnie formozańskie)
• paiwańskie
• puyuma
• rukai
• tsou
• niesklasyfikowane
• języki Zachodnich Równin (Western Plains)

centralne

• Języki malajsko-polinezyjskie

Języki należące do wszystkich powyższych grup, z wyjątkiem malajsko-polinezyjskich, używane są jedynie na Tajwanie. Z tego względu często określa się je zbiorczą nazwą języki tajwańskie, chociaż są one między sobą bardziej zróżnicowane, niż ponad tysiąc języków należących do grupy malajsko-polinezyjskiej, używanych na ogromnych obszarach Oceanu Spokojnego i Indyjskiego. To większe zróżnicowanie wśród języków tajwańskich niż pomiędzy resztą języków austronezyjskich sugeruje pochodzenie całej rodziny języków właśnie z Tajwanu.

Porównanie słownictwa

Tabelka porównująca 12 popularnych słów 14 języków austronezyjskich (11 z Filipin, 2 z Indonezji, 1 z Hawajów).

	jeden	dwa	trzy	cztery	osoba	dom	pies	kokos	dzień	nowy	my	co	ogień
tagalog	isa	dalawa	tatlo	apat	tao	bahay	aso	niyog	araw	bago	tayo	ano
bikol	saro	duwa	tulo	apat	tawo	harong	ayam	niyog	aldaw	ba-go	kita	ano
cebuański	usa	duha	tulo	upat	tawo	balay	iro	lubi	adlaw	bag-o	kita	unsa
warajski	usa	duha	tulo	upat	tawo	balay	ayam	lubi	adlaw	bag-o	kita	ano
tausug	hambuuk	duwa	tu	upat	tau	bay	iru'	niyug	adlaw	ba-gu	kitaniyu	unu
kinaray-a	sara	darwa	tatlo	apat	taho	balay	ayam	niyog	adlaw	bag-o	kita, taten	ano
pampango	metung	adwa	atlu	apat	tau	bale	asu	ngungut	aldo	bayu	ikatamu	nanu
pangasino	sakey	duara	talora	apatira	too	abong	aso	niyog	agew	balo	sikatayo	anto
iloko	maysa	dua	tallo	uppat	tao	balay	aso	niog	aldaw	baro	datayo	ania
ivatan	asa	dadowa	tatdo	apat	tao	vahay	chito	niyoy	araw	va-yo	yaten	ango
ibanag	tadday	dua	tallu	appa'	tolay	balay	kitu	niuk	aggaw	bagu	sittam	anni
gaddang	antet	addwa	tallo	appat	tolay	balay	atu	ayog	aw	bawu	ikkanetem	sanenay
tboli	sotu	lewu	tlu	fat	tau	gunu	ohu	lefo	kdaw	lomi	tekuy	tedu
indonezyjski	satu	dua	tiga	empat	orang	rumah/balai	anjing	kelapa/nyiur	hari	baru	kita	apa/anu	api
jawajski	siji	loro	telu	papat	wong	omah/bale	asu	klopo	dino	anyar	kito	opo/anu	api
hawajski	ʻekahi	ʻelua	ʻekolu	ʻehā	kanaka	hale	ʻīlio	niu	ao	hou	kākou	aha	ahi

Zobacz też

• języki austroazjatyckie

Bibliografia

• Majewicz, Alfred F., Języki świata i ich klasyfikowanie, PWN, Warszawa, 1989, ISBN 83-01-08163-5 (starsza klasyfikacja języków austronezyjskich)
• Fay Wouk and Malcolm Ross (ed.), The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University, 2002.
• Ewa Zajdler: Niechińskie języki Tajwanu. Warszawa: Dialog, 2000 ISBN 83-88238-44-2. Brak numerów stron w książce
• Huptyś, Szymon, Języki antypodów. Współczesny stan badań nad językami papuaskimi i austronezyjskimi, Wydawnictwo UJ, Kraków, 2014, ISBN 978-83-233-3778-2