Jan Wilusz (burmistrz)
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
burmistrz Jasła | |
Okres | |
burmistrz Jasła | |
Okres | |
Odznaczenia | |
Jan Kazimierz Wilusz (ur. 20 marca 1875 w Jaśle, zm. 21 października 1948) – działacz społeczny, prawnik, burmistrz Jasła
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie mieszczańskiej w Jaśle, był synem Józefa (1824–1884) i Antoniny z Biesiadzkich (1835–1918). Ukończył gimnazjum w Jaśle, maturę zdał w 1893[1]. Podczas nauki w gimnazjum jasielskim był członkiem tajnej organizacji uczniowskiej „Związek Żuawów”[1]. Studiował na wydziale prawa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie, który ukończył z tytułem dr praw (1902). Podczas studiów we Lwowie związał się ze Związkiem Młodzieży Polskiej „Zet”. Po studiach pracował w administracji skarbowej – był kontrolerem w urzędach podatkowych w Chodorowie (1903) i Skole (1904–1907)[2]. Po powrocie do Jasła prowadził kancelarię adwokacką (1907–1939) przy Sądzie Obwodowym w Jaśle[3][4]. Należał do Krakowskiej Izby Adwokackiej[5][6]. Był członkiem Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego, przewodniczącym komitetu szpitala powszechnego w Jaśle (1909–1914)[7] oraz Naczelnikiem Związku Gimnastycznego „Sokół” w Jaśle (1911–1918)[1], prezesem Związku Okręgowego i Naczelnikiem w Jaśle Krajowego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych (1912–1914)[8], członkiem i działaczem Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego, członkiem Komitetu GTG (13 czerwca 1912 – 28 czerwca 1913)[9]. Od 1914 w Komitecie Narodowym zajmował się organizowaniem Legionów Polskich w Jaśle. W latach I wojny światowej, po wprowadzeniu zarządu komisarycznego, stał na czele Zarządu Tymczasowego Miasta Jasła (1915–1918)[1].
W niepodległej Polsce nadal prowadził kancelarię w Jaśle. Był członkiem koła jasielskiego II oddziału w Krakowie Związku Adwokatów Polskich[10]. Był burmistrzem Jasła (1921–1931)[1]. Podczas jego rządów w mieście przebudowano wiele ulic i kanałów miejskich, udało się także zakończyć w 1927 trwającą od początku wieku przebudowę Ratusza. Rozbudowano Rzeźnię miejską. Przeprowadzono także odkupienie elektrowni miejskiej od Banku Hipotecznego we Lwowie. Jako burmistrz starał się także o utworzenie w Jaśle Seminarium Nauczycielskiego[1]. Ze względu na konflikt części radnych z burmistrzem, którzy zarzucili mu przekroczenie wydatków na przebudowę ratusza w 1931 został odwołany ze stanowiska, a w mieście wprowadzono zarząd komisaryczny. W wyborach w 1939 został wprawdzie wybrany ponownie burmistrzem ale wyboru tego nie zatwierdził wojewoda[1].
Po wojnie był adwokatem w Gorlicach. Zmarł 21 października 1948. Pochowany 25 października 1948 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[11].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]30 listopada 1907 ożenił się z Zofią z Małdzińskich (1889–1953)[12]. Mieli syna Tadeusza i córkę[11].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g Jan Wilusz – Jasło – strona oficjalna online [7.03.2020].
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1903, s. 13, 1904, s. 46, 1905, s. 46, 1906, s. 54, 1907, s. 54.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1907, s. 194, 1908, s. 194, 1909, s. 209, 1910, s. 209, 1911, s. 217, 1912, s. 216, 1913, s. 215, 1912, s. 218.
- ↑ Spis adwokatów Izby Adwokackiej w Krakowie, „Kalendarz Sądowy na rok 1929” oprac. Jerzy Kirkiczenko i Marian Kraczkiewicz, Warszawa 1929, s. 184.
- ↑ Wykaz adwokatów do Krakowskiej Izby adwokackiej należących. Kraków: Krakowska Izba Adwokacka, 1912, s. 14. [dostęp 2022-07-12].
- ↑ Wykaz Adwokatów do Krakowskie Izby adwokackiej należących. Kraków: Krakowska Izba Adwokacka, 1914, s. 16. [dostęp 2022-07-12].
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1909, s. 971, 1910, s. 971, 1911, s. 1064, 1912, s. 1051, 1913, s. 1051, 1914, s. 1051.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1912, s. 1040, 1913, s. 1041, 1914, s. 1039.
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicji i Lodomerii z Wielkim Księstwem Krakowskim na rok 1912, s. 976, 1913, s. 1004.
- ↑ Spis członków Związku Adwokatów Polskich wg stanu z 1 lipca 1928, s. 2, Dodatek do „Czasopisma Adwokatów Polskich” R. 12, nr 11–12, z listopada-grudnia 1928.
- ↑ a b Nekrolog - Dr Jan Wilusz adwokat w Gorlicach [dostęp 2022-07-12].
- ↑ Cmentarze Komunalne w Jaśle - wyszukiwarka osób pochowanych [online], jaslo.artlookgallery.com [dostęp 2022-07-12] .
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632 „za zasługi na polu pracy samorządowej”.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 802. [dostęp 2022-07-12].
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Burmistrzowie Jasła
- Burmistrzowie miast II Rzeczypospolitej
- Członkowie Komitetu Galicyjskiego Towarzystwa Gospodarskiego
- Członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (zabór austriacki)
- Galicyjscy adwokaci
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Pochowani na cmentarzu Rakowickim
- Politycy Stronnictwa Narodowo-Demokratycznego
- Polscy adwokaci
- Urodzeni w 1875
- Zmarli w 1948