Lewant
Lewant (od wł. levante – wschód) – pochodzące z języka włoskiego określenie krajów leżących na wschodnim, azjatyckim wybrzeżu Morza Śródziemnego. Granice wyznaczają: Morze Śródziemne, Taurus, Mezopotamia, pustynie Półwyspu Arabskiego i Morze Czerwone. Obszar ten obejmuje dzisiejsze państwa: Syrię, Jordanię, Liban, Izrael oraz Autonomię Palestyńską. W szerszym znaczeniu do Lewantu zalicza się również Azję Mniejszą (Turcja) i Egipt.
Prehistoria Lewantu
Dowody archeologiczne sugerują, że homo sapiens i inne gatunki hominidów pochodzą z Afryki. W trakcie wczesnych migracji tychże gatunków na tereny Eurazji jedna z głównych tras prowadziła przez pustynie Synajską i tereny Lewantu. Z tego względu tereny odgrywają znaczna role w badaniach prehistorycznego osadnictwa człowieka, jak i również innych gatunków z rodzaju Homo. Tereny Lewantu znane są jako centrum rozwoju rolnictwa.
Kultury
Najwcześniejsze ślady ludzkie obecności datowane są na wczesny okres paleolityczny około 1,4 miliona lat temu i zlokalizowane są na ternach Ubeidiya Izraela w dolinie Jordanu[1]. Kamienne szczątki przypisane są do wczesnej kultury aszelskiej. Późniejsze Aszelskie wykopaliska to Gesher Benot Ya’akov, Jaskinia Pieca które są datowane na okres pomiędzy 1 400 000 a 250 000 lat temu. Gdzie widoczne są pierwsze ślady wskazujące na udomowienie psów, jak i na kontrolowane użycie ognia[2][3]. Wczesne wykopaliska szczątków człekokształtnych z południowego Lewnatu są nieliczne. Znaleziska są ograniczone do pojedynczych zębów z 'Ubeidiya, podłużnych fragmentów kości z Gesher Benot Ya’akov i fragmentów czaszki z jaskini Zuttiyeh (człowiek z Galilei).
Okres środkowego paleolitu (około 250 000–48 000 p.n.e) w Lewancie jest reprezentowany przez kulturę mustierską. Odkrywki archeologiczne z tego okresu są bardziej liczne zarówno w jaskiniach, jak i na otwartej przestrzeni. Znaleziska tego okres zawierają zarówno szczątki Neandertalczyków (Jaskina Kebara, Jaskinia w Amud i Jaskinia Pieca), jak i anatomicznie nowoczesnego człowieka (Jebel Qafzeh i Jaskinia Es Skhul).
Górny paleolit w Lewancie miał miejsce w latach ok. 48 000–20 000 p.n.e.
Epi paleolit (schyłek górnego paleolitu 20 000–9500 p.n.e) cechuje znaczna różnorodność kulturowa i szeroko powszechne technologie mikrolityczne. W okresie 18 000 do 12 500 p.n.e. z kulturą Keberanu pojawiły się takie narzędzia jak łuki i strzały. Kebran wskazuje na powiązania z wczesną fazą Helwan w egipskim Fayym i może być powiązane z migracją przez Synaj w okresie zmian klimatycznych (ociepleniem po późnym maksimum lodowcowym 20 000 p.n.e). Ludy tej kultury dotarły aż po regiony południowej Turcji. W późniejszym okresie ok. 12 500–9500 p.n.e to czas rozkwitu kultury Natufijskiej i rozwój osadniczego stylu życia wśród ludów zbieracko-łowieckich
Lewant w Turcji
Terminem levanten w Turcji określa się ludność pochodzenia włoskiego (zwłaszcza Wenecjan i Genueńczyków), francuskiego oraz euro-śródziemnomorskiego, która mieszkała w Turcji lub na wybrzeżu śródziemnomorskim od epoki krucjat, Bizancjum i Imperium osmańskiego. Większość z nich to potomkowie kupców przybyłych z Republiki Weneckiej, Genui, Republiki Dubrownickiej czy mieszkańców państw założonych przez krzyżowców. Mieszkają głównie w Stambule (dystrykty Galata, Beyoğlu i Nişantaşı) i Izmirze (dystrykty Bornova i Buca).
Zobacz też
- ↑ Bar-Yosef. The lower paleolithic of the Near East. , s. 211–265, 1994. (ang.).
- ↑ Naama Goren-Inbar, Nira Alperson, Mordechai E. Kislev, Orit Simchoni i inni. Evidence of Hominin Control of Fire at Gesher Benot Ya’aqov, Israel. „Science”. 304 (5671), s. 725–727, 30 kwietnia 2004. DOI: 10.1126/science.1095443. PMID: 15118160. Bibcode: 2004Sci...304..725G. [dostęp 7 lutego, 2001]. (ang.).
- ↑ James Serpell, The domestic dog: its evolution, behaviour, and interactions with people, pp 10-12. Cambridge University Press, 1995, see also Haaretz.