[go: nahoru, domu]
Przejdź do zawartości

Lista największych gwiazd

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez Ysku (dyskusja | edycje) o 18:37, 15 lut 2019. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 15 lut 2019, była oparta na tej wersji.
1. Merkury < Mars < Wenus < Ziemia,
2. Ziemia < Neptun < Uran < Saturn < Jowisz,
3. Jowisz < Wolf 359 < Słońce < Syriusz,
4. Syriusz < Polluks < Arktur < Aldebaran,
5. Aldebaran < Rigel < Antares < Betelgeza,
6. Betelgeza < VY Canis Majoris < NML Cygni < UY Scuti

Lista największych gwiazd – lista prezentuje wielkości szacunkowe gwiazd w porównaniu do rozmiarów Słońca. Lista nie jest kompletna, a w celach porównawczych znalazły się na niej również znane mniejsze gwiazdy.

Promień Słońca 1 R = 0,6960×109 m, czyli około 109 razy więcej niż promień Ziemi.

Lista

Lista największych gwiazd
Nazwa gwiazdy Promień gwiazdy
[w promieniach Słońca]
(dla Słońca = 1 R) 		Źródło
UY Scuti 1708±192 [1]
IRAS 04498-6842 1660 [2]
NML Cygni 1640 [3]
WOH G64 1540–1730 [4]
RW Cephei 1535[5] (1260–1650[6])
Westerlund 1-26 1530–2550 [7][8]
VX Sagittarii 1350–1940 [9]
V354 Cephei 1520
HD 143183 1469 - 1478[10] [11]
KW Sagitarii 1460 - 1500 [12]
VY Canis Majoris 600–1540 [4][13]
KY Cygni 1420–2850
AH Scorpii 1287–1535 [9][14][1]
VV Cephei A 1400[15],

1050–1900

[16][17]
RSGC1-F02 1398 [18]
IRAS 04509-6922 1360 [2]
HV 888 1353 [19]
IRC+10420 357–1342 [9]
RSGC1-F01 1335 [18]
HR 5171 A 1315±260 [20]
SMC 18136 1310 [21]
Mi Cephei 1260 [22]
LMC 136042 1240 [21]
BI Cygni 1240
Westerlund 1-237 1233 [3]
IRC-10414 1200
PZ Cassiopeiae 1190–1940
Betelgeza (Alfa Orionis) 1180 [23]
RSGC1-F05 1177 [18]
RSGC1-F03 1168 [18]
RSGC1-F08 1146 [18]
BC Cygni 1140
RSGC1-F13 1098 [18]
RT Carinae 1090
RSGC1-F04 1082 [18]
V396 Centauri 1070
CK Carinae 1060
RSGC1-F11 1015 [18]
RSGC1-F09 986 [18]
RSGC1-F10 931 [18]
S Cassiopeiae 930 [24]
HV 2112 916
RSGC1-F07 910 [18]
RSGC1-F06 885
Antares (Alfa Scorpii) 883 [25]
S Persei 780–1230 [3]
V382 Carinae 747
V509 Cassiopeiae 400-900
S Pegasi 580 [26]
T Cepheii 540 [27]
S Orionis 530 [28]
W Hydrae 520 [29]
119 Tauri 510 [30]
R Cassiopeiae 500 [31]
Chi Cygni 470 [32]
Ro Cassiopeiae 450
V838 Monocerotis 380 (-1570±400) [33]
S Doradus 380 [34]
R Doradus 370
Mira A (Omikron Ceti) 332-402 [35]
HR 5171 Ab 312–401 [36]
Gwiazda Pistolet 306 [37]
R Leonis 299 [38]
Alfa Herculis (Ras Algethi) 264-303
Eta Carinae 240
S Doradus 240
HR Carinae 220 [39]
La Superba (Y Canum Venaticorum) 215
Wezen 205 [40]
Alfa Cygni (Deneb) 203
LBV 1806-20 200
Sadr 183–235 [41]
Zeta Aurigae 160 [42]
Epsilon Pegasi (Enif) 150 [43]
Var 83 150 [44]
Epsilon Aurigae A 143–358 [45]
Mi Sagittarii 115 [46]
Gamma Crucis (Gacrux) 113 [47]
Beta Cygni A1 109
WR 102ka 92 [9]
Mirach 86 [48]
Alamak (Gamma Andromedae) 83
Rigel 78,9 [49]
Alfa Leporis (Arneb) 77
P Cygni 76 [50]
Alfa Carinae (Kanopus) 71 [51]
Epsilon Carinae 70
R Coronae Borealis 65
Delta Orionis (Mintaka) 60
Zeta Geminorum (Mekbuda) 60
Eta Aquilae 60 [52]
Mirfak 55 [53]
Alfa Antliae 53 [54]
Gamma Draconis (Eltanin) 50
Albireo 50 [55]
Polaris 45 [56]
Aldebaran 43 [57]
Kochab 42,06 [58]
Delta Cephei 41,6
R136a1 35,4 [59]
Alnilam 30 [60]
Dubhe A 30 [61]
Arktur 25 [62]
R136a2 23,4 [9]
R136b 22,3 [63]
VFTS 682 22 [9]
HDE226868 20–22 [64]
Melnick 34 20 [63]
Alnitak Aa 20 [65]
HD 269810 20 [9]
R136a3 19 [66]
Nekkar 19 [67]
R136c 18,4 [9]
Mintaka Aa1 16,5 [68]
Kraz 16 [69]
VV Cephei B 13 [70]

Największe gwiazdy według typu

 Ta sekcja jest niekompletna. Jeśli możesz, rozbuduj ją.

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b c B. Arroyo-Torres i inni, The atmospheric structure and fundamental parameters of the red supergiants AH Sco, UY Sct and KW Sgr, „Astronomy & Astrophysics”, 554, 2013, A76, DOI: 10.1051/0004-6361/201220920, ISSN 0004-6361, arXiv:1305.6179 [dostęp 2018-09-11].
  2. ↑ a b Jonathan R. Marshall i inni, The AGB superwind speed at low metallicity, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, 355 (4), 2004, s. 1348–1360, DOI: 10.1111/j.1365-2966.2004.08417.x, arXiv:astro-ph/0410120 [dostęp 2018-08-27].
  3. ↑ a b c Red Hypergiants, „Everythingyouneedtoknowaboutscience Wiki” [dostęp 2018-07-22] (ang.).
  4. ↑ a b Космические гиганты: топ самых больших звезд [online], naked-science.ru [dostęp 2018-09-11].
  5. ↑ Top 10 largest stars in the Milky Way [online], Science Focus - BBC Focus Magazine [dostęp 2019-01-25] (ang.).
  6. ↑ ТОП 10 Самые большие звёзды - Топ 10, „Топ 10”, 24 października 2016 [dostęp 2018-09-11] (ros.).
  7. ↑ A VLT/FLAMES survey for massive binaries in Westerlund 1 - III. The WC9d binary W239 and implications for massive stellar evolution | Astronomy & Astrophysics (A&A) [online], www.aanda.org [dostęp 2018-03-31] (ang.).
  8. ↑ Nicholas J. Wright i inni, The ionized nebula surrounding the red supergiant W26 in Westerlund 1, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters”, 1, 437, academic.oup.com, 2013, L1–L5, DOI: 10.1093/mnrasl/slt127 [dostęp 2018-03-31] (ang.).
  9. ↑ a b c d e f g h Всё про самые большие звезды во Вселенной (подробный обзор), „TheBiggest”, 5 grudnia 2017 [dostęp 2018-09-11] (ros.).
  10. ↑ A.F.J. Moffat, Mass loss from the M 3 supergiant HD 143183 in a young compact star cluster in Norma, „Astronomy and Astrophysics”, 50, sierpień 1976, ISSN 0004-6361, Bibcode: 1976A&A....50..429M [dostęp 2018-08-27] (ang.).
  11. ↑ R.D. Blum i inni, Really Cool Stars and the Star Formation History at the Galactic Center, „The Astrophysical Journal”, 597 (1), 2003, s. 323, DOI: 10.1086/378380, ISSN 0004-637X [dostęp 2018-08-27] (ang.).
  12. ↑ Emily M. Levesque i inni, The Effective Temperature Scale of Galactic Red Supergiants: Cool, But Not As Cool As We Thought, „The Astrophysical Journal”, 628 (2), 2005, s. 973–985, DOI: 10.1086/430901, ISSN 0004-637X [dostęp 2019-02-15].
  13. ↑ 15 Biggest Stars In The Universe | With Fascinating Details – RankRed, „RankRed”, 30 listopada 2017 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  14. ↑ самые большие звёзды во вселенной, „ph-space”, 17 maja 2017 [dostęp 2018-09-11] (ros.).
  15. ↑ Ridpath i Tirion 2001 ↓, s. 112–113.
  16. ↑ K.O. Wright. The system of VV Cephei derived from an analysis of the H-alpha line. „Journal of the Royal Astronomical Society of Canada”. 71, s. 152, 1977. Bibcode: 1977JRASC..71..152W. 
  17. ↑ W.H. Bauer, T.R. Gull, P.D. Bennett. Spatial Extension in the Ultraviolet Spectrum of Vv Cephei. „The Astronomical Journal”. 136 (3), s. 1312, 2008. DOI: 10.1088/0004-6256/136/3/1312. Bibcode: 2008AJ....136.1312H. 
  18. ↑ a b c d e f g h i j k Ben Davies i inni, The cool supergiant population of the massive young star cluster RSGC1, „The Astrophysical Journal”, 676 (2), 2008, s. 1016–1028, DOI: 10.1086/527350, ISSN 0004-637X, arXiv:0711.4757 [dostęp 2018-08-15].
  19. ↑ Jacco Th van Loon i inni, An empirical formula for the mass-loss rates of dust-enshrouded red supergiants and oxygen-rich Asymptotic Giant Branch stars, „Astronomy & Astrophysics”, 438 (1), 2005, s. 273–289, DOI: 10.1051/0004-6361:20042555, ISSN 0004-6361, arXiv:astro-ph/0504379 [dostęp 2019-02-03].
  20. ↑ O. Chesneau i inni, The yellow hypergiant HR 5171 A: Resolving a massive interacting binary in the common envelope phase, „Astronomy & Astrophysics”, 563, 2014, A71, DOI: 10.1051/0004-6361/201322421, ISSN 0004-6361, arXiv:1401.2628 [dostęp 2019-02-03].
  21. ↑ a b Emily M. Levesque i inni, The Effective Temperatures and Physical Properties of Magellanic Cloud Red Supergiants: The Effects of Metallicity, „The Astrophysical Journal”, 645 (2), 2006, s. 1102–1117, DOI: 10.1086/504417, ISSN 0004-637X, arXiv:astro-ph/0603596 [dostęp 2018-08-16].
  22. ↑ E. Josselin, B. Plez, Atmospheric dynamics and the mass loss process in red supergiant stars, „Astronomy & Astrophysics”, 469 (2), 2007, s. 671–680, DOI: 10.1051/0004-6361:20066353, ISSN 0004-6361, Bibcode: 2007A&A...469..671J, arXiv:0705.0266 [dostęp 2018-08-27] (ang.).
  23. ↑ Najjaśniejszych gwiazd na półkuli północnej – Hobby, Gry [online], www.grajwgry.online [dostęp 2018-08-15] (pol.).
  24. ↑ a b S. Ramstedt, F.L. Schoeier, H. Olofsson, Circumstellar molecular line emission from S-type AGB stars: Mass-loss rates and SiO abundances, „Astronomy & Astrophysics”, 499 (2), 2009, s. 515–527, DOI: 10.1051/0004-6361/200911730, ISSN 0004-6361, arXiv:0903.1672 [dostęp 2018-08-16].
  25. ↑ R. Baade, D. Reimers, Multi-component absorption lines in the HST spectra of α Scorpii B, „Astronomy & Astrophysics”, 474 (1), 2007, s. 229–237, DOI: 10.1051/0004-6361:20077308, ISSN 0004-6361 [dostęp 2018-08-21] (ang.).
  26. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  27. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  28. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  29. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  30. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  31. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  32. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  33. ↑ R. Tylenda i inni, High-resolution optical spectroscopy of V838 Monocerotis in 2009, „Astronomy & Astrophysics”, 532, 2011, A138, DOI: 10.1051/0004-6361/201116858, ISSN 0004-6361 [dostęp 2019-02-15].
  34. ↑ H.J.G.L.M. Lamers, Observations and Interpretation of Luminous Blue Variables, „Astrophysical applications of stellar pulsation. Astronomical Society of the Pacific Conference Series”, 83, 1995, ISSN 1050-3390, Bibcode: 1995ASPC...83..176L [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  35. ↑ H.C. Woodruff et al. Interferometric observations of the Mira star o Ceti with the VLTI/VINCI instrument in the near-infrared. „Astronomy & Astrophysics”. 421 (2), s. 703–714, lipiec 2004. DOI: 10.1051/0004-6361:20035826. (ang.). 
  36. ↑ O. Chesneau i inni, The yellow hypergiant HR 5171 A: Resolving a massive interacting binary in the common envelope phase, „Astronomy & Astrophysics”, 563, 2014, A71, DOI: 10.1051/0004-6361/201322421, ISSN 0004-6361, arXiv:1401.2628 [dostęp 2018-08-27].
  37. ↑ Francisco Najarro i inni, Metallicity in the Galactic Center: The Quintuplet Cluster, „The Astrophysical Journal”, 691 (2), 2009, s. 1816, DOI: 10.1088/0004-637X/691/2/1816, ISSN 0004-637X [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  38. ↑ E. De Beck i inni, Probing the mass-loss history of AGB and red supergiant stars from CO rotational line profiles – II. CO line survey of evolved stars: derivation of mass-loss rate formulae, „Astronomy & Astrophysics”, 523, 2010, A18, DOI: 10.1051/0004-6361/200913771, ISSN 0004-6361, arXiv:1008.1083 [dostęp 2018-09-12].
  39. ↑ Henri M.J. Boffin i inni, The LBV HR Car has a partner: Discovery of a companion with the VLTI, „Astronomy & Astrophysics”, 593, 2016, A90, DOI: 10.1051/0004-6361/201629127, ISSN 0004-6361, arXiv:1607.07724 [dostęp 2018-09-12].
  40. ↑ Wezen [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  41. ↑ Sadr [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  42. ↑ Catalogue of Stellar Diameters (CADARS) (Pasinetti-Fracassini+ 2001).
  43. ↑ Enif [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  44. ↑ A.F. Valeev, O. Sholukhova, S. Fabrika, A new Luminous Variable in M33, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters”, 396 (1), 2009, L21–L25, DOI: 10.1111/j.1745-3933.2009.00654.x, arXiv:0903.5222 [dostęp 2018-09-12].
  45. ↑ Brian Kloppenborg i inni, Interferometry of $\epsilon$ Aurigae: Characterization of the asymmetric eclipsing disk, „The Astrophysical Journal Supplement Series”, 220 (1), 2015, s. 14, DOI: 10.1088/0067-0049/220/1/14, ISSN 1538-4365, arXiv:1508.01909 [dostęp 2018-08-27].
  46. ↑ Polis [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  47. ↑ Gacrux [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  48. ↑ Mirach [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  49. ↑ Ehsan Moravveji i inni, Asteroseismology of the Nearby SN-II Progenitor: Rigel Part I. The MOST High Precision Photometry and Radial Velocity Monitoring, „The Astrophysical Journal”, 747 (2), 2012, s. 108, DOI: 10.1088/0004-637X/747/2/108, ISSN 0004-637X, arXiv:1201.0843 [dostęp 2018-09-12].
  50. ↑ F. Najarro, Spectroscopy of P Cygni, „P Cygni 2000: 400 Years of Progress, ASP Conference Proceeding”, 233, czerwiec 2001, s. 133, ISBN 1-58381-070-6, ISSN 1050-3390, Bibcode: 2001ASPC..233..133N [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  51. ↑ Freestarcharts.com, Canopus - Alpha Carinae - α Car | freestarcharts.com [online], freestarcharts.com [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  52. ↑ mekbuda [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  53. ↑ The Extrasolar Planet Encyclopaedia – alf Per b [online], exoplanet.eu [dostęp 2018-09-12].
  54. ↑ VizieR [online], webviz.u-strasbg.fr [dostęp 2018-09-12].
  55. ↑ Albireo [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  56. ↑ Polaris [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  57. ↑ Aldebaran’s angular diameter: How well do we know it?
  58. ↑ The Extrasolar Planet Encyclopaedia – beta Umi b [online], exoplanet.eu [dostęp 2018-09-12].
  59. ↑ Paul A. Crowther i inni, The R136 star cluster hosts several stars whose individual masses greatly exceed the accepted 150 Msun stellar mass limit, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, 408 (2), 2010, s. 731–751, DOI: 10.1111/j.1365-2966.2010.17167.x, arXiv:1007.3284 [dostęp 2019-02-03].
  60. ↑ P.A. Crowther, D.J. Lennon, N.R. Walborn, Physical parameters and wind properties of galactic early B supergiants, „Astronomy & Astrophysics”, 446 (1), 2006, s. 279–293, DOI: 10.1051/0004-6361:20053685, ISSN 0004-6361 [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  61. ↑ Dubhe [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  62. ↑ Arcturus cuts through galaxy’s disk | EarthSky.org [online], earthsky.org [dostęp 2018-09-12] (ang.).
  63. ↑ a b R. Hainich i inni, The Wolf-Rayet stars in the Large Magellanic Cloud, „Astronomy & Astrophysics”, 565, 2014, A27, DOI: 10.1051/0004-6361/201322696, ISSN 0004-6361 [dostęp 2018-09-11] (ang.).
  64. ↑ J. Ziolkowski, Evolutionary constraints on the masses of the components of HDE 226868/Cyg X-1 binary system, „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society”, 358 (3), 2005, s. 851–859, DOI: 10.1111/j.1365-2966.2005.08796.x, ISSN 0035-8711, arXiv:astro-ph/0501102 [dostęp 2018-09-12].
  65. ↑ Alnitak - WIKISKY [online], server7.wikisky.org [dostęp 2018-09-12].
  66. ↑ R. Hainich i inni, The Wolf-Rayet stars in the Large Magellanic Cloud: A comprehensive analysis of the WN class, „Astronomy & Astrophysics”, 565, 2014, A27, DOI: 10.1051/0004-6361/201322696, ISSN 0004-6361, arXiv:1401.5474 [dostęp 2018-09-11].
  67. ↑ Nekkar [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  68. ↑ T. Shenar i inni, A coordinated X-ray and Optical Campaign of the Nearest Massive Eclipsing Binary, $\delta$ Orionis Aa: IV. A multiwavelength, non-LTE spectroscopic analysis, „The Astrophysical Journal”, 809 (2), 2015, s. 135, DOI: 10.1088/0004-637X/809/2/135, ISSN 1538-4357, arXiv:1503.03476 [dostęp 2018-09-12].
  69. ↑ Kraz [online], stars.astro.illinois.edu [dostęp 2018-09-12].
  70. ↑ K.O. Wright, The system of VV Cephei derived from an analysis of the H-alpha line, „Journal of the Royal Astronomical Society of Canada”, 71, kwiecień 1977, ISSN 0035-872X, Bibcode: 1977JRASC..71..152W [dostęp 2018-09-11] (ang.).
  71. ↑ E. De Beck i inni, Probing the mass-loss history of AGB and red supergiant stars from CO rotational line profiles – II. CO line survey of evolved stars: derivation of mass-loss rate formulae, „Astronomy & Astrophysics”, 523, 2010, A18, DOI: 10.1051/0004-6361/200913771, ISSN 0004-6361, arXiv:1008.1083 [dostęp 2018-08-15].
  72. ↑ M. Wittkowski i inni, Multi-epoch VLTI-PIONIER imaging of the supergiant V766 Cen: Image of the close companion in front of the primary, „Astronomy & Astrophysics”, 606, 2017, L1, DOI: 10.1051/0004-6361/201731569, ISSN 0004-6361, arXiv:1709.09430 [dostęp 2018-09-11].

Linki zewnętrzne

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Lista_największych_gwiazd&oldid=55916215”