Pacyfikacja wsi Ispina
| Państwo |
Polska pod okupacją III Rzeszy |
|---|---|
| Miejsce | |
| Data |
2 czerwca 1943 |
| Liczba zabitych |
13 osób |
| Typ ataku |
egzekucja przez rozstrzelanie |
| Sprawca | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie Polski w 1939  | |
 50°06′01,041″N 20°22′21,793″E/50,100289 20,372720
| |
Pacyfikacja wsi Ispina – masowa zbrodnia popełniona na ludności polskiej przez okupantów niemieckich 2 czerwca 1943 roku we wsi Ispina, położonej w województwie małopolskim, w powiecie bocheńskim, w gminie Drwinia[1].
Przebieg pacyfikacji
[edytuj | edytuj kod]We wczesnych godzinach rannych 2 czerwca 1943, żandarmeria niemiecka urządziła obławę na mężczyzn. Aresztowano wszystkich i gromadzono na podwórzu Adama Nosalskiego. 13 osób wywieziono do lasu położonego na terenie leśnictwa Chobot-Grobla zwanego „Mokre”. Tam ich rozstrzelano. W miejscu zbrodni zostały zakopane zwłoki ofiar[2].
Oddziały niemieckiej policji i żandarmerii liczyły około 200 ludzi. Dowodzili nimi Johan Krewer, komendant posterunku żandarmerii niemieckiej w Wieliczce[3] i Wilhelm Wagner, kierownik grupy wypadowej odpowiedzialnej za pacyfikację. W 1988 Wagner został skazany przez sąd w Norymberdze na dożywotnie więzienie za zamordowanie Żydów w Wieliczce w sierpniu 1942[4]. Krewer nie doczekał końca procesu i zmarł w styczniu 1988[5].
Niemcy wcześniej dawali więźniom do rąk karabiny bez naboi i fotografowali jako ujętych bandytów[6].
W wioskach Drwina i Ispina w pow. Bochnia nad Wisłą żandarmi z gestapo i oddziałów SS przeprowadzili taką właśnie ekspedycję połączoną z pacyfikacją w dniu 2 czerwca 1943 roku. Wywleczono z domów i schwytano w polach 26 mieszkańców tych wiosek. 13 osób zwolnili, a 13 zastrzelili i zakopali w lesie w pobliżu miejscowości Grobla..., opis wydarzenia złożony przez Stanisława Jedynaka ps. „Ola”, żołnierza Armii Krajowej.[7]
W miejscu mordu, na skraju Puszczy Niepołomickiej, nieopodal wsi Ispina, ustawiono krzyż z pomnikiem, który upamiętnia te wydarzenia[1].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Obchody 69 rocznicy pacyfikacji wsi Ispina, drwinia.pl, 2012-06-01. [dostęp 2018-04-28].
- ↑ Fajkowski i Religa 1981 ↓, s. 163.
- ↑ Pacyfikacja wsi Ispina, bochenskiedzieje.pl, 2017-07-10. [dostęp 2018-05-04]
- ↑ Bernd Siegler: Lebenslang für NS-Gendarmen. Die Tageszeitung, 1988-12-20. [dostęp 2023-03-07]. (niem.).
- ↑ Józef Podsiadło. Ponownie o pacyfikacji wsi Ispina przez Niemców 02.06.1943 r.. „Wiadomości Bocheńskie”. Stowarzyszenie Bochniaków i Miłośników Ziemi Bocheńskiej. ISSN 1426-1952. (pol.).
- ↑ Obchody 70 rocznicy pacyfikacji Ispiny, czasbochenski.pl, 2013-06-14. [dostęp 2018-05-04].
- ↑ Obchody 69 rocznicy pacyfikacji wsi Ispina, drwinia.pl, 2012-06-01. [dostęp 2018-05-04].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939–1945. Warszawa: Książka i Wiedza, 1981.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Obchody 69 rocznicy pacyfikacji wsi Ispina, drwinia.pl, 2012-06-05. [dostęp 2018-04-28].
- Zagadkę z II wojny światowej pomoże rozwiązać IPN, tvp.pl, 2015-12-27. [dostęp 2018-05-04].