Rota (Maria Konopnicka)

Szablon:Wideo Rota – napisany w 1908 r. w Cieszynie wiersz Marii Konopnickiej, a także pieśń hymniczna. Pierwszy raz Rota została opublikowana w 1908r. w Przodownicy. Powstała pod wpływem oburzenia prześladowaniami polskości w zaborze pruskim (zob. germanizacja).

Wiersz składa się z czterech zwrotek, z czego trzy stanowią kanon jednej z polskich pieśni patriotycznych pod tym samym tytułem, do której muzykę napisał Feliks Nowowiejski. Pieśń została po raz pierwszy wykonana publicznie przez kilkuset chórzystów z terenów objętych zaborami 15 lipca 1910 w czasie uroczystości odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie, zorganizowanej w rocznicę 500-lecia zwycięstwa Polski w bitwie pod Grunwaldem. Połączonymi chórami z całej Polski dyrygował kompozytor. Znana jest też wersja z muzyką Władysława Krogulskiego.

Rota 1. Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, Nie damy pogrześć mowy. Polski my naród polski ród, Królewski szczep Piastowy. Nie damy by nas zgnębił wróg.

Tak nam dopomóż Bóg Tak nam dopomóż Bóg

2. Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy ducha, Aż się rozpadnie w proch i pył Krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg.

Tak nam dopomóż Bóg Tak nam dopomóż Bóg

3. Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz Ni dzieci nam germanił Orężny stanie hufiec nasz, Duch bedzie nam hetmanił. Pójdziem gdy zabrzmi złoty róg.

Tak nam dopomóż Bóg Tak nam dopomóż Bóg

4. Nie damy miana Polski zgnieść. Nie pójdziem żywo w trumnę. Na Polski imię, na Jej cześć, Podnosim czoła dumne. Odzyska ziemi dziadów wnuk.

Tak nam dopomóż Bóg Tak nam dopomóż Bóg

Rota jako hymn

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości była kontrkandydatem Mazurka Dąbrowskiego do określenia mianem hymnu narodowego. Pieśń była również jedną ze śpiewanych w czasie stanu wojennego w Polsce w latach 80. XX wieku; wówczas w zwrotce drugiej fragment "...Aż się rozpadnie w proch i pył / krzyżacka zawierucha" zamieniano na "...Aż się rozpadnie w proch i pył / sowiecka zawierucha"; zwrotkę trzecią i czwartą na ogół pomijano.

Rota była hymnem Litwy Środkowej.

Rota stała się hymnem w 1991 w polskojęzycznym i narodowościowym okręgu autonomicznym, utworzonym w ramach Republiki Litewskiej przez Polaków na Litwie^{[potrzebny przypis]}. Polski Kraj Narodowo-Terytorialny istniał w okresie 1990-1991.

Rota jest hymnem Polskiego Stronnictwa Ludowego i Ligi Polskich Rodzin.