Sztuka islamu
Sztuka islamu, czyli sztuka państw muzułmańskich, rozwijała się na terenach podbitych przez Arabów w VII w. i na początku VIII w. Objęła swoim zasięgiem Palestynę, Syrię, Mezopotamię, Persję, Turkiestan, Afganistan, Indie, Afrykę Północną oraz Półwysep Iberyjski. Zachowała trwałość i jednolitość form w ciągu wielu wieków. Powodem tego była monoteistyczna religia będąca religią życia publicznego, bez podziału na sferę religijną i świecką.
Artyści muzułmańscy, zainspirowani nota bene sztuką bizantyjską, na całym tym ogromnym terenie wpływów odcisnęli swoje piętno.
Periodyzacja
Podział sztuki islamu jest związany z dynastiami panującymi. Do najważniejszych należą: sztuka epoki Omajjadów (głównie Syria, 661-750), Abbasydów (Irak, 750-945), Fatymidów (Egipt, 969-1171), Seldżuków (Iran, Anatolia, połowa XI-XIII w.), Mameluków (Egipt, Syria, 1250-1517), Mongołów (Iran, Transoksania, połowa XIII-XV w.), Turków osmańskich (Anatolia, Bałkany, XIV-XIX w.), Safawidów (Iran, 1502-1857).
Charakterystyka
Istotną cechą formalną jest niezwykły rozwój dekoracji pokrywającej każdą powierzchnię przedmiotu niezależnie od materiału z jakiego został wykonany. Wobec zakazu przedstawiania zwierząt i ludzi, najczęstszą formą dekoracji był ornament roślinny i geometryczny, który przerodził się w arabeskę.
Architektura
Sztuka islamu wprowadziła nowe detale architektoniczne:
- Łuk podwyższony
- kolisty
- ostry
- Łuk stalaktytowy i lambrekinowy
- Łuki wieloarkadkowe
- Łuk ostry obniżony (podobny do łuku Tudorów)
- Sklepienia kopułowe
Płaszczyzny ścian budowli zdobione są malowanymi płytkami fajansowymi lub mozaiką.
-
łuk podwyższony kolisty
-
łuk podwyższony ostry
-
łuk wieloarkadkowy