William Gaddis
William Gaddis w 1975 roku | |
Pełne imię i nazwisko |
William Thomas Gaddis |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Zawód, zajęcie |
pisarz |
William Gaddis (ur. 29 grudnia 1922 w Nowym Jorku, zm. 16 grudnia 1998 w East Hampton) – amerykański pisarz, postmodernista[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]William Thomas Gaddis urodził się na Manhattanie. Wychowywał się w miejscowości Massapequa w stanie Nowy Jork. Ukończył Farmingdale High School na Long Island. Studiował literaturę angielską na Uniwersytecie Harvarda. Pisał w tym czasie wiersze, opowiadania, eseje i recenzje dla „Harvard Lampoon”. Z powodu incydentu z policją został nakłoniony do opuszczenia uczelni. Podczas pobytu w Nowym Jorku spędzał czas w Greenwich Village z Allenem Ginsbergiem, Jackiem Kerouakiem i innymi pisarzami z kręgu Beat Generation. Po opuszczeniu nowego Jorku w drugiej połowie lat 40. podróżował po Europie, Afryce Północnej, Meksyku i Ameryce Środkowej. Wziął nawet udział w wojnie domowej w Kostaryce po stronie powstańców[2]. Wrócił do USA w 1951, a by utrzymać rodzinę zarabiał na życie pisząc przemówienia dla kadry kierowniczej i scenariusze do filmów rządowych[3].
Był dwukrotnie żonaty[3]. Miał dwoje dzieci z pierwszego małżeństwa.
Zmarł na raka prostaty[2][3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Zadebiutował powieścią The Recognitions (1955), ambitną i wysoko ocenioną, która jednak nie odniosła sukcesu komercyjnego. Tygodnik „Time” zalicza dziś książkę do 100 najwybitniejszych amerykańskich powieści wydanych od 1923[4]. 20 lat później wydał drugą powieść, J R, satyrę na amerykański wielki biznes, która spotkała się z uznaniem krytyków i zdobyła w 1976 National Book Award. Odtąd pisarz mógł poświęcić się wyłącznie twórczości prozatorskiej. Napisał jeszcze trzy większe utwory, z których A Frolic of His Own zdobyła ponownie National Book Award w 1994[2][3].
W Polsce przetłumaczono Carpenter's Gothic (Ciesielski gotyk, wyd. 1991).
Pisarze pozostający pod jego wpływem to: Don DeLillo, Thomas Pynchon, Jonathan Safran Foer, David Foster Wallace, Jonathan Franzen, czyli czołówka współczesnych autorów amerykańskich z głównego nurtu[potrzebny przypis].
Powieści
[edytuj | edytuj kod]- The Recognitions (1955[1])
- J R (1975[1])
- Carpenter's Gothic (1985) – wyd. pol. Ciesielski gotyk, Czytelnik 1991
- A Frolic of His Own (1994)
- Agapē Agape (2002, dłuższa nowela)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c William Gaddis, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-04-05] (ang.).
- ↑ a b c Mel Gussow: William Gaddis, 75, Innovative Author Of Complex, Demanding Novels, Is Dead. nytimes.com. [dostęp 2018-04-05]. (ang.).
- ↑ a b c d Peter Dempsey: William Gaddis obituary. theguardian.com, 1998-12-31. [dostęp 2022-07-11]. (ang.).
- ↑ All-TIME 100 Novels. time.com. [dostęp 2022-07-11]. (ang.).
- ISNI: 0000000121475177
- VIAF: 109910493
- LCCN: n81043116
- GND: 119015269
- NDL: 00834558
- LIBRIS: tr57792c5m41c4q
- BnF: 120321820
- SUDOC: 028497805
- NKC: kup20030000029872
- DBNL: gadd002
- BNE: XX987771
- NTA: 068478240
- CiNii: DA02705947
- Open Library: OL560345A
- PLWABN: 9810638343205606
- NUKAT: n93080955
- J9U: 987007302944705171
- PTBNP: 363076
- LNB: 000212184
- CONOR: 157519203