Buchacz
Dzielnica Radzionkowa | |
Buchacz, kaplica św. Barbary, dawny budynek transformatora przy KWK Radzionków (2016) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Miasto | |
SIMC |
0938700 |
Tablice rejestracyjne |
STA |
Położenie na mapie Radzionkowa | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego | |
50°22′39″N 18°54′21″E/50,377500 18,905700 |
Buchacz[1] (niem. Buchatz[1]) – dzielnica Radzionkowa, dawna osada młyńska na gruntach Radzionkowa[2].
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Nazwa pochodzi od nazwiska rodziny Buchaczów[3] , która była posiadaczem ziemi w rejonie Rojcy zanim odkupiła je świerklaniecka gałąź hrabiów Henckel von Donnersmarck. Johann Knie w 1830 podawał dwie formy nazwy: polską Buchacz oraz niemiecką Buchholz[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Hencklowie utworzyli w Buchaczu (lub, jak mówią miejscowi, „na Buchaczu”) hutę cynku „Łazarz”, otworzyli też kopalnię węgla kamiennego „Radzionków”. Huta i kopalnia (przez jakiś czas funkcjonowała pod nazwą KWK „Powstańców Śląskich” po połączeniu z kopalnią „Bytom”) przestały istnieć pod koniec XX w. Dziś na terenie kopalni w Buchaczu funkcjonuje baza paliw, zaś miejsce po hucie „Łazarz” zajął zakład Wtórmet. Ostatnią pozostałością po hucie była zlokalizowana na wjeździe do Buchacza od strony centrum Radzionkowa hałda, którą obecnie eksploatuje przedsiębiorstwo trudniące się budową dróg. Tereny po hałdzie mają być przeznaczone w przyszłości pod miejską rekreację.
Przez Buchacz biegła w latach 1922–1939 granica pomiędzy Polską a Republiką Weimarską, a później III Rzeszą. Kopalnia „Radzionków” – przedmiot sporów niemiecko-polskich w okresie powstańczo-plebiscytowym – została ostatecznie po polskiej stronie dzięki staraniom Emila Gajdasa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Konstanty Prus , Spis miejscowości polskiego Śląska Górnego, Bytom: Nakładem Polskiego Komisarjatu Plebiscytowego dla Górnego Śląska, 1920, s. 13 .
- ↑ a b Knie 1830 ↓, s. 76.
- ↑ Mrowiec 1972 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Johann Georg Knie, Alphabethisch-Statistisch-Topographische Uebersicht aller Dörfer, Flecken, Städte und andern Orte der Königl. Preuß. Provinz Schlesien ..., Breslau: Graß, Barth und Comp., 1830, OCLC 751379865 (niem.).
- Alfons Mrowiec: Dzieje Kopalni Węgla Kamiennego „Radzionków” w Radzionkowie (1871–1971). Radzionków: 1972, s. 25.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Buchacz, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. I: Aa – Dereneczna, Warszawa 1880, s. 430 .