Elizabeth Margaret Chandler
Elizabeth Margaret Chandler (ur. 24 grudnia 1807, Centre w stanie Delaware, zm. 2 listopada 1834) – amerykańska pisarka i poetka, znana jako pierwsza autorka, która uczyniła z abolicji (wyzwolenia niewolników) główny temat swojej twórczości[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Elizabeth Margaret Chandler urodziła się w wigilię Bożego Narodzenia 1807 roku jako córka Thomasa Chandlera (1773–1817) i Margaret Evans (1778–1808). Jej rodzice byli kwakrami. Poetka miała dwóch starszych braci, Williama Guesta Chandlera (1804–1873) i Thomasa Chandlera (1806–?). Wcześnie osierocona[2], była wychowywana w Filadelfii w Pensylwanii przez babkę, Elizabeth Guest Evans (1744–1827). W szkole uczyła się krótko, najprawdopodobniej do ukończenia dwunastego lub trzynastego roku życia. Dalej edukowała się sama. Z kwakierskiej grupy religijnej wyniosła mocną niechęć do niewolnictwa[2], które było legalne w wielu stanach i stanowiło niekiedy podstawę systemu społecznego i gospodarki. Wraz ze swoją sąsiadką i przyjaciółką Laurą Smith Haviland założyła Logan Female Anti-Slavery Society[1]. Poetka zmarła na febrę w roku 1834[2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Za życia poetka opublikowała niewiele. Wiersz The Slave Ship (Statek niewolników), który przyniósł jej nagrodę, spotkał się z uznaniem prominentnego abolicjonisty Benjamina Lundy'ego[2], który namawiał młodą, osiemnastoletnią wtedy autorkę do pisania do wydawanego przez niego periodyku Genius of Universal Emancipation[2]. W swoich tekstach Elizabeth Margaret Chandler opowiadała się za zniesieniem niewolnictwa, pełną asymilacją czarnoskórych[2], której nie było nawet w stanach, gdzie nie funkcjonowało niewolnictwo, lepszym traktowaniem Indian, jak również nawoływała do udziału kobiet w ruchu abolicjonistycznym[2]. Po śmierci poetki Benjamin Lundy wydał w 1836 jej książki Essays, Philanthropic and Moral (Eseje filantropijne i moralne) i Poetical Works by Elizabeth Margaret Chandler; with a Memoir of Her Life and Character (Dzieła poetyckie Elizabeth Margaret Chandler ze wspomnieniem o jej życiu i charakterze)[2]. Poetka napisała między innymi poemat The Brandywine, ułożony strofą spenserowską[3]. Tej samej kunsztownej formy poetka użyła również w wierszach Summer Morning (Letni poranek), Noah (Noe), Moonlight (Światło księżyca), Storm (Burza), Night (Noc), Midnight (Północ) i The Chinese Son (Chiński syn). W wierszu To a Crocus (Do krokusa) autorka wykorzystała inną tradycyjną formę, strofę Burnsa.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Elizabeth Chandler. michiganwomenshalloffame.org. [dostęp 2016-09-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-24)]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g h Elizabeth M. Chandler. Portraits of American Women Writers. [dostęp 2016-09-20]. (ang.).
- ↑ Elizabeth Margaret Chandler: The Brandywine. Bartleby.com. [dostęp 2016-09-20]. (ang.).