Jungfrau
Jungfrau | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość |
4158 m n.p.m. |
Wybitność |
704 m |
Pierwsze wejście |
3 sierpnia 1811 |
Położenie na mapie Alp | |
46°32′15″N 7°57′45″E/46,537500 7,962500 |
Jungfrau (w jęz. niemieckim: panna lub dziewica) – szczyt w Alpach Berneńskich, części Alp Zachodnich. Leży w Szwajcarii na granicy kantonów Berno i Valais. Na przełęcz Jungfraujoch, oddzielającą Jungfrau od sąsiedniego Möncha, prowadzi najwyżej położona w Europie kolej zębata. Góra Jungfrau jest objęta rezerwatem, znajdującym się na liście światowego dziedzictwa UNESCO razem ze szczytem Bietschhorn oraz lodowcem Aletsch. Jungfrau zajmuje pod względem wysokości trzecie miejsce wśród wszystkich szczytów Alp Berneńskiech. Jest zbudowany z warstw łupków krystalicznych i granitów. Góruje nad doliną Lauterbrunnental, której dno znajduje się na wysokości 800-900 m.
Historia zdobywania
[edytuj | edytuj kod]Pierwszego wejścia dokonali 3 sierpnia 1811 r. bracia Johann Rudolf Meyer i Hieronymus Meyer z przewodnikami (łowcami kozic z Valais) Josephem Bortisem i Aloisem Volkenem, wspinając się na górę od strony południowej, z doliny Lötschental. Pierwszego zimowego wejścia dokonali 23 stycznia 1874 roku Wlliam A.B. Coolidge wraz ze swoją ciotką, amerykańską alpinistką Metą Brevoort i z przewodnikami Christianem i Ulrichem Almerami. Pierwszego wejścia bez udziału miejscowych przewodników dokonali w 1881 r. Frederick Gardiner, Charles Pilkington i Lawrence Pilkington. Pierwszym Polakiem na szczycie Jungfrau był ok. 1862 r. Władysław Koziebrodzki[1].
Obecnie Jungfrau można zdobyć ze schronisk: Mönchsjochhütte (3657 m), Rottalhütte (2755 m) oraz Silberhornhütte (2663 m).
W literaturze
[edytuj | edytuj kod]Na szczycie Jungfrau odgrywa się druga scena I aktu poematu George'a Byrona pt. „Manfred” z 1817 r. Górę tę opisuje m. in. Zygmunt Krasiński w liście do ojca z dnia 5 września 1830 r., podając jednak błędnie, iż znana jest z tego ...że nikt jeszcze dziewiczych jej śniegów nie dotknął stopą[2].
Główne miejscowości, rzeki i jeziora
[edytuj | edytuj kod]- Główne miejscowości
Interlaken, Grindelwald, Wengen, Lauterbrunnen, Wengernalp, Kleine Scheidegg, Mürren
- Główne rzeki
Schwarze Lütschine, Weisse Lütschine, Trummel
- Główne jeziora
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Jan Staszel: Chronologiczny wykaz ważniejszych polskich osiągnięć w górach Europy. III. Alpy, w: „Na szczytach gór Europy” („W skałach i lodach świata” t. I), red. Kazimierz Saysse-Tobiczyk, Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, Warszawa 1959, s. 373-377
- ↑ Zygmunt Krasiński. Listy wybrane. [dostęp 2023-11-10].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Informacje na temat kolejki zębatej na Jungfraujoch. jungfraubahn.ch. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-11)].
- Kamera internetowa znajdująca się na Jungfraujoch
- Panoramy z wierzchołka Jungfrau. panoramicearth.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-10)].
-
Wierzchołek Jungfrau i obserwatorium Sfinks