Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa
Siedziba | |
---|---|
Członkowie |
194 państwa, 1 organizacja, 2 kraje stowarzyszone |
Dyrektor Generalny | |
Utworzenie |
16 października 1945 |
Strona internetowa |
Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations, FAO) – organizacja wyspecjalizowana ONZ zajmująca się walką z biedą i głodem oraz podnoszeniem dobrobytu poprzez redystrybucję żywności i rozwój obszarów wiejskich. Organizacja wspiera także kraje rozwijające się w podnoszeniu wydajności i modernizacji rolnictwa.
Została utworzona z inicjatywy 44 państw koalicji antyhitlerowskiej uczestniczących w konferencji poświęconej problemom rolnictwa i wyżywienia, która odbyła się w maju 1943 roku w Hot Springs[1]. Konferencja powołała do życia komisję, której celem było opracowanie projektu umowy założycielskiej FAO. Pierwsza sesja konferencji FAO rozpoczęła się 16 października 1945 roku w mieście Québec[1]. Pierwszego dnia podpisano na niej umowę założycielską, noszącą nazwę konstytucji.
Do Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa należą 194 państwa, w tym Unia Europejska (jako organizacja członkowska) oraz Wyspy Owcze i Tokelau jako członkowie stowarzyszeni[2].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Idea międzynarodowej organizacji zajmującej się żywnością i rolnictwem pojawiła się na przełomie XIX i XX wieku głównie za sprawą amerykańskiego rolnika i aktywisty Davida Lubina. W maju i czerwcu 1905 roku w Rzymie odbyła się międzynarodowa konferencja, która doprowadziła do utworzenia Międzynarodowego Instytutu Rolnego[3].
W 1943 roku prezydent Stanów Zjednoczonych Franklin D. Roosevelt zwołał Konferencję Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa. Przedstawiciele 44 państw koalicji antyhitlerowskiej zgromadzili się w dniach 18 maja do 3 czerwca w The Homestead Resort w Hot Springs. Zobowiązali się oni do założenia organizacji zajmującej się rolnictwem i żywnością. 16 października 1945 w Québec odbyła się pierwsza sesja FAO, podczas której podpisano Konstytucję Organizacji ds. Wyżywienia i Rolnictwa[4].
II wojna światowa zakończyła działalność Międzynarodowego Instytutu Rolnego, choć oficjalnie rozwiązano go na mocy rezolucji Stałego Komitetu z dnia 27 lutego 1948 roku, a jego zadania przejęła FAO[5].
Cele[edytuj | edytuj kod]
Cele FAO są następujące[6]:
- pomoc w wyeliminowaniu głodu, niedożywienia i zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego,
- promowanie zrównoważonego rozwoju oraz pomoc w zwiększaniu produktywności w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie,
- polepszanie warunków życia ludności wiejskiej,
- stworzenie wydajnego i dostępnego dla wszystkich systemu rolnego i spożywczego,
- promowanie zawierania porozumień w sprawie międzynarodowego handlu produktami rolnymi oraz udzielanie pomocy technicznej,
- zapewnienie niezbędnego kredytu rolnego,
- zwiększenie odporności na kryzysy.
Członkostwo[edytuj | edytuj kod]
Członkami zwyczajnymi FAO mogą być państwa. Status członka zwyczajnego uzyskuje się w wyniku decyzji konferencji FAO, podjętej większością ⅔ głosów, po uprzednim złożeniu podania o przyjęcie oraz dokumentu o zaakceptowaniu zobowiązań wynikających z umowy założycielskiej FAO. Członkami stowarzyszonymi mogą być obszary niesamodzielne, przyjmowane w analogiczny sposób na wniosek państwa, reprezentującego je w stosunkach międzynarodowych. Nie mają one prawa głosowania ani pełnienia jakichkolwiek funkcji w FAO. Każde państwo może wystąpić z FAO. Wystąpienie następuje w rok od momentu zawiadomienia Dyrektora Generalnego FAO o podjęciu przez państwo takiej decyzji. W latach 1949–1951 z FAO wystąpiły: Polska (25 kwietnia 1950), Czechosłowacja (27 grudnia 1949) i Węgry, które były członkami założycielskimi FAO[7]. W 1958 roku Polska ponownie przystąpiła do FAO[8].
W 2013 roku członkami FAO były 194 państwa, Unia Europejska oraz 2 członków stowarzyszonych (Wyspy Owcze i Tokelau)[9].
Państwo | Data przystąpienia do organizacji | Państwo | Data przystąpienia do organizacji |
---|---|---|---|
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1946 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
16 października 1945 | 16 października 1945 | ||
17 października 1945 | 19 października 1945 | ||
27 października 1945 | 27 października 1945 | ||
30 października 1945 | 30 listopada 1945 | ||
17 maja 1946 | 3 września 1946 | ||
11 września 1946 | 11 września 1946 | ||
12 września 1946 | 19 sierpnia 1947 | ||
27 sierpnia 1947 | 27 sierpnia 1947 | ||
27 sierpnia 1947 | 7 września 1947 | ||
11 września 1947 | 1 stycznia 1948 | ||
6 kwietnia 1948 | 7 kwietnia 1948 | ||
21 maja 1948 | 23 listopada 1948 | ||
23 listopada 1949 | 25 listopada 1949 | ||
28 listopada 1949 | 1 grudnia 1949 | ||
13 lutego 1950 | 11 listopada 1950 | ||
11 listopada 1950 | 27 listopada 1950 | ||
23 stycznia 1951 | 5 kwietnia 1951 | ||
21 listopada 1951 | 21 listopada 1951 | ||
21 listopada 1951 | 21 listopada 1951 | ||
17 czerwca 1952 | 24 listopada 1953 | ||
1 grudnia 1953 | 25 listopada 1955 | ||
13 września 1956 | 13 września 1956 | ||
9 listopada 1957 | 9 listopada 1957 | ||
16 października 1945/9 listopada 1957 | 5 listopada 1959 | ||
22 marca 1960 | 23 maja 1960 | ||
14 września 1960 | 11 października 1960 | ||
17 listopada 1960 | 8 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 9 listopada 1961 | ||
9 listopada 1961 | 8 lutego 1962 | ||
13 marca 1963 | 19 listopada 1963 | ||
19 listopada 1963 | 19 listopada 1963 | ||
19 listopada 1963 | 19 listopada 1963 | ||
27 stycznia 1964 | 5 października 1964 | ||
22 listopada 1965 | 22 listopada 1965 | ||
22 listopada 1965 | 22 sierpnia 1966 | ||
1 listopada 1966 | 7 listopada 1966 | ||
6 listopada 1967 | 6 listopada 1967 | ||
6 listopada 1967 | 12 marca 1968 | ||
8 listopada 1971 | 8 listopada 1971 | ||
8 listopada 1971 | 8 listopada 1971 | ||
8 listopada 1971 | 8 listopada 1971 | ||
12 listopada 1973 | 12 listopada 1973 | ||
12 listopada 1973 | 26 listopada 1973 | ||
8 listopada 1975 | 8 listopada 1975 | ||
8 listopada 1975 | 8 listopada 1975 | ||
8 listopada 1975 | 26 listopada 1975 | ||
14 listopada 1977 | 14 listopada 1977 | ||
14 listopada 1977 | 14 listopada 1977 | ||
14 listopada 1977 | 14 listopada 1977 | ||
14 listopada 1977 | 14 listopada 1977 | ||
12 listopada 1979 | 12 listopada 1979 | ||
26 listopada 1979 | 7 listopada 1981 | ||
7 listopada 1981 | 7 listopada 1981 | ||
7 listopada 1981 | 7 listopada 1981 | ||
7 listopada 1983 | 7 listopada 1983 | ||
7 listopada 1983 | 7 listopada 1983 | ||
11 listopada 1985 | 11 listopada 1985 | ||
22 maja 1990 | 11 listopada 1991 | ||
11 listopada 1991 | 11 listopada 1991 | ||
26 listopada 1991 | 6 listopada 1993 | ||
6 listopada 1993 | 6 listopada 1993 | ||
6 listopada 1993 | 6 listopada 1993 | ||
6 listopada 1993 | 6 listopada 1993 | ||
6 listopada 1993 | 8 listopada 1993 | ||
9 listopada 1993 | 20 października 1995 | ||
20 października 1995 | 20 października 1995 | ||
20 października 1995 | 20 października 1995 | ||
7 listopada 1997 | 12 listopada 1999 | ||
12 listopada 1999 | 12 listopada 1999 | ||
12 listopada 1999 | 15 listopada 1999 | ||
2 listopada 2001 | 2 listopada 2001 | ||
2 listopada 2001 | 2 listopada 2001 | ||
29 listopada 2003 | 29 listopada 2003 | ||
29 listopada 2003 | 29 listopada 2003 | ||
19 listopada 2005 | 11 kwietnia 2006 | ||
17 listopada 2007 | 17 listopada 2007 | ||
15 czerwca 2013 | 15 czerwca 2013 | ||
15 czerwca 2013 | |||
Kraj stowarzyszony | Data przystąpienia do organizacji | Kraj stowarzyszony | Data przystąpienia do organizacji |
17 listopada 2007 | 25 czerwca 2011 |
Organy[edytuj | edytuj kod]
W 1951 roku przeniesiono siedzibę główną Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa z Waszyngtonu do Rzymu. Organizacja jest kierowana przez Konferencję Narodów Zjednoczonych składającą się z przedstawicieli państw członkowskich, która zbiera się co dwa lata w celu określenia polityki, programu oraz kierunków działań FAO, uchwalenia budżetu oraz przeglądu projektów realizowanych w danym czasie. Każdy członek zwyczajny dysponuje jednym głosem. Podjęcie decyzji wymaga zwykłej większości głosów, jedynie decyzje w sprawie przyjęcia nowych członków, budżetu i poprawek do umowy założycielskiej wymaga większości ⅔ głosów. Decyzje kierowane pod adresem państw mają charakter zaleceń. Organem zarządzającym jest Rada, składająca się z 49 członków zwyczajnych, wybieranych przez Konferencję na 3 lata zgodnie z zasadą sprawiedliwej reprezentacji geograficznej państw. Na czele Rady stoi Przewodniczący, wybierany imiennie.
FAO złożona jest z sześciu wydziałów: Rolnictwa i Ochrony Konsumentów, Rozwoju Gospodarczego i Społecznego, Rybołówstwa i Akwakultury, Leśnictwa, Usług dla Przedsiębiorstw i Współpracy Technicznej oraz Zarządzania Programami[10].
Dyrektorzy Generalni[edytuj | edytuj kod]
Nr | Dyrektor Generalny | Państwo | Lata sprawowania urzędu |
---|---|---|---|
1 | John Boyd Orr | październik 1945 – kwiecień 1948 | |
2 | Norris E. Dodd | kwiecień 1948 – grudzień 1953 | |
3 | Philip V. Cardon | styczeń 1954 – kwiecień 1956 | |
4 | sir Herbert Broadley | kwiecień 1956 – listopad 1956 | |
5 | Binay Ranjan Sen | listopad 1956 – grudzień 1967 | |
6 | Addeke Hendrik Boerma | styczeń 1968 – grudzień 1975 | |
7 | Edouard Saouma | styczeń 1976 – grudzień 1993 | |
8 | Jacques Diouf | styczeń 1994 – grudzień 2011 | |
9 | José Graziano da Silva | styczeń 2012 – czerwiec 2019 | |
10 | Qu Dongyu | lipiec 2019 – nadal |
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Działalność Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa skupia się na 5 głównych obszarach[11]:
- Zbieranie i opracowywanie informacji oraz wspieranie przejścia na zrównoważone rolnictwo,
- Pomoc krajom członkowskim w opracowywaniu polityki rolnej oraz wspieranie rozwijania strategii rozwoju obszarów wiejskich oraz eliminacji głodu,
- Wzmocnienie współpracy publiczno-prywatnej w celu pomocy małym gospodarstwom rolnym,
- Wykorzystywanie nauki w produkcji rolnej poprzez realizację projektów w różnych regionach świata,
- Opracowywanie mechanizmów monitorowania i ostrzegania przed zagrożeniami i kryzysami.
Finanse[edytuj | edytuj kod]
Budżet FAO na rok fiskalny 2018/19 jest zaplanowany na 2,6 mld USD[12], z czego 39% to składki członkowskie, a pozostałe fundusze pochodzą z Programu Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Rozwoju, Międzynarodowego Funduszu Rozwoju Rolnictwa oraz innych instytucji międzynarodowych. 71% wydatków przeznaczonych jest na finansowanie projektów oraz pomocy eksperckiej krajom członkowskim[12].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b A short history of FAO. [dostęp 2013-02-22]. (ang.).
- ↑ Legal Office: Membership of FAO [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-10] (ang.).
- ↑ Text of the 1905 convention, from the website of the British Foreign and Commonwealth Office [online], 19 kwietnia 2012 [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-19] (ang.).
- ↑ FAO: its origins, formation and evolution 1945-1981 [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-12] .
- ↑ "Text of the 1946 convention for the dissolution of the International Agricultural Institute" [online], 18 kwietnia 2012 [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2012-04-18] .
- ↑ What we do. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-02] (ang.).
- ↑ The World Outlook and State of Food and Agriculture - 1950
- ↑ Konstytucja Organizacji Narodów Zjednoczonych do Spraw Wyżywienia i Rolnictwa podpisana w Quebec 16 października 1945 r. (Dz.U. z 1958 r. nr 57, poz. 283, załącznik), Oświadczenie Rządowe z 25 sierpnia 1958 r. w sprawie ratyfikacji (Dz.U. z 1958 r. nr 57, poz. 284)
- ↑ Brunei Darussalam and Singapore are new FAO member countries. fao.org, 2013-06-07. [dostęp 2015-08-07]. (ang.).
- ↑ Departments. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-13] [zarchiwizowane z adresu 2018-10-15] (ang.).
- ↑ How we work. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-13] (ang.).
- ↑ a b Strategic planning. Food and Agriculture Organization of the United Nations [online], www.fao.org [dostęp 2018-01-13] (ang.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- ISNI: 0000000096213895, 000000012168960X, 0000000419370300
- VIAF: 148396178
- LCCN: n80004214
- GND: 2010460-1
- NDL: 00288567
- LIBRIS: vs686nmd3f9wpbs
- BnF: 118620937
- SUDOC: 026357364
- NLA: 35092123
- NKC: kn20010710021
- BNE: XX99658
- BIBSYS: 90062139
- CALIS: n2021021598
- CiNii: DA01510476
- Open Library: OL6955860A
- PLWABN: 9810641825905606
- NUKAT: n96611003
- J9U: 987007261229705171
- PTBNP: 372245
- CANTIC: a10082220
- LNB: 000038471
- NSK: 000051060
- ΕΒΕ: 235703
- BLBNB: 000571581
- KRNLK: KAB201909199
- LIH: LNB:V*41545;=BF
- WorldCat: lccn-n80004214