Salamandra okularowa
| Salamandrina terdigitata[1] | |||
| (Bonnaterre, 1789) | |||
| |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
salamandra okularowa | ||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Salamandrina terdigitata | |||
Salamandra okularowa, tarantolina (Salamandrina terdigitata) – gatunek płaza ogoniastego z rodziny salamandrowatych (Salamandridae). Endemit Włoch.
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Dawniej takson ten był łączony w jeden gatunek z Salamandrina perspicillata, jednak w pierwszej dekadzie XXI wieku w oparciu o badania genetyczne uznano je za osobne gatunki[2][3]. Ponadto różnią się one od siebie rozmiarem (S. terdigitata są mniejsze) i ubarwieniem grzbietu, jednak są to różnice tak niewielkie, że jedynym pewnym sposobem rozróżnienia tych gatunków są badania genetyczne[4].
Wygląd
[edytuj | edytuj kod]Niewielka, długoogoniasta, wątło wyglądająca salamandra o silnie wydłużonym tułowiu, wystających żebrach i matowej, ziarnistej skórze. Strona górna brązowawa do czarniawej, głowa z typowym żółtym lub czerwonawym, rzadziej czerwonym rysunkiem. Po stronie grzbietowej i brzusznej występuje ostry grzebień. Wewnętrzne powierzchnie kończyn, okolica kloaki i dolna krawędź ogona opalizująco czerwone. Samiec jest mniejszy, ma dłuższy ogon i wyraźniej zaznaczoną kloakę niż samica. Tylne nogi mają tylko 4 palce. Osiągają długość 70–100 mm[5].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Salamandra okularowa występuje na południu Włoch – w Apeninach oraz na innych obszarach górzystych i pagórkowatych, od prowincji Caserta w Kampanii[3] na południe do południowego krańca Kalabrii[2]. Jest spotykana w przedziale wysokości 50–1555 m n.p.m. (najczęściej pomiędzy 200 a 900 m n.p.m.)[3].
Środowisko
[edytuj | edytuj kod]Wilgotne, porośnięte bujną roślinnością zieloną i krzewinkami tarasy i zalesione widnymi lasami stoki górskie.
Rozród
[edytuj | edytuj kod]Akt płciowy ma miejsce na lądzie. Składanie jaj i rozwój larw odbywa się w wodzie. Przeobrażenie w żyjącą na lądzie salamandrę zachodzi już po 2 miesiącach.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Salamandra okularowa prowadzi nocny tryb życia. Tarantolina zapada w sen zimowy, a gdy lato jest upalne to także w letni. Żywi się drobnymi owadami i pająkami, są one chwytane za pomocą wyrzucanego z jamy gębowej języka.
W razie zagrożenia przez napastnika wykazuje interesujące zachowanie. Rozpłaszcza nieco boczne ciało i roluje ogon, tak że jego koniec znajduje się przed głową. Uwidacznia się wtedy jego błyszczący na czerwono spód.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Salamandrina terdigitata, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c Darrel R. Frost, Salamandrina terdigitata (Bonnaterre, 1789), [w:] Amphibian Species of the World: an Online Reference. Version 6.2 [online], American Museum of Natural History, New York, USA [dostęp 2024-07-25] (ang.).
- ↑ a b c d Salamandrina terdigitata, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Romano i inni, Distribution and morphological characterization of the endemic Italian salamanders Salamandrina perspicillata (Savi, 1821) and S. terdigitata (Bonnaterre, 1789) (Caudata: Salamandridae), „Italian Journal of Zoology”, 76, 2009, s. 422–432 (ang.).
- ↑ Płazy i gady 1993 ↓, s. 32.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Václav Laňka, Zbyšek Vít: Płazy i gady. Wyd. 2. Warszawa: Polska Oficyna Wydawnicza "BGW", 1993. ISBN 83-7066-359-1. (pol.).