[go: nahoru, domu]

Przejdź do zawartości

Schyłek dnia

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schyłek dnia
Napszállta
Gatunek

dramat obyczajowy

Rok produkcji

2018

Data premiery

2 września 2018 (Wenecja)

Kraj produkcji

Węgry
Francja

Język

węgierski

Czas trwania

144 min

Reżyseria

László Nemes

Scenariusz

László Nemes
Clara Royer
Matthieu Taponier

Główne role

Juli Jakab
Vlad Ivanov
Judit Bárdos
Evelin Dobos

Muzyka

László Melis

Zdjęcia

Mátyás Erdély

Scenografia

László Rajk

Kostiumy

Györgyi Szakács

Montaż

Matthieu Taponier

Produkcja

Gábor Rajna
Gábor Sipos

Wytwórnia

Węgierski Narodowy Fundusz Filmowy
Laokoon Filmgroup
Playtime Production

Dystrybucja

Mozinet

Budżet

8,9 mln

Schyłek dnia (węg. Napszállta) – dramat obyczajowy produkcji węgiersko-francuskiej z 2018 roku w reżyserii László Nemesa, z debiutancką rolą Juli Jakab.

Premiera filmu odbyła się na 75. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji, gdzie zdobył nagrodę FIPRESCI, w tym samym roku był prezentowany na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Toronto 2018 i na organizowanym przez BFI festiwalu w Londynie. W 2019 uczestniczył też w Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Rotterdamie.

Zdjęcia do filmu kręcono w Budapeszcie oraz w węgierskiej wsi Iszkaszentgyörgy.

Treść

[edytuj | edytuj kod]

Akcja rozgrywa się w 1913 roku, tuż przed wybuchem wojny. Do Budapesztu przybywa Iris Leiter z nadzieją na znalezienie pracy modystki w luksusowym firmowym sklepie kapeluszniczym, który wcześniej należał do jej nieżyjących rodziców. Jego obecnym właścicielem jest były pracownik firmy – Oskar Brill, aktualnie zajęty przygotowaniami do obchodów jubileuszu i do wielkiego pokazu, który ma podkreślić dotychczasowy sukces przedsiębiorstwa. Przyjęta w końcu do pracy, mimo jego oporów, Iris jest świadkiem dziwnych praktyk dokonywanych z zatrudnionymi modystkami.

W niepokojącym zamęcie wielkiego, obcego miasta dziewczyna poszukuje również zaginionego brata Kalmana, a zarazem próbuje odnaleźć ślady dotyczące własnej tożsamości. Do końca miota się w atmosferze pełnej niejasności, tajemniczości i niedomówień. Jej gorączkowe poszukiwania w mrocznych zakątkach Budapesztu i w siedliskach luksusu i elegancji ukazują węgierską metropolię w stanie egzystencjalnego niepokoju poprzedzającego wybuch wojny światowej.

Obsada

[edytuj | edytuj kod]

O filmie

[edytuj | edytuj kod]

Skonstruowany na podobieństwo enigmatycznego labiryntu obraz prowadzi przez rozmaite miejsca i aspekty ówczesnego Budapesztu, nadal jedną z najważniejszych europejskich metropolii i perłę austro-węgierskiego imperium. Swoistą przewodniczką po przekwitającej już wspaniałości miasta staje się młodziutka Irisz: szukając odpowiedzi na dręczące ją pytania, błądzi, zapuszczając się w mroczne zakątki i ślepe uliczki, odkrywa wnętrza eleganckich sklepów i pałaców, lecz także nędzne siedziby i kryjówki anarchistów, narażając się przy tym na kolejne dramatyczne zdarzenia. W tych niespokojnych wędrówkach bohaterki twórca odsłania ówczesny świat technologicznego sukcesu i współistniejącego z nim społecznego zubożenia oraz schyłkowo wyrafinowanego luksusu wraz z towarzyszącym mu dekadenckim niepokojem; świat, w którym świadectwem społecznego statusu może być nawet kapelusz. Celowo wkomponowane przypadkowe zdarzenia (zbrojna napaść anarchistów na pałac) świadczą jednak, iż nadchodzi czas, gdy dotąd dominująca wielkopańskość i jej ekscentryczny luksus przestają już społecznie stanowić zaporę przed nabrzmiewającym na peryferiach miasta gniewnym zarzewiem buntu. Całość niepokojącego przekazu László Nemesa nacechowana jest wizyjną aurą apokalipsy.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]