Pazurogon

Pazurogon
	Onychogalea
	J.E. Gray, 1841
	; Pazurogon pręgoudy (O. frenata)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	ssaki niższe
Nadrząd	torbacze
Rząd	dwuprzodozębowce
Rodzina	kangurowate
Podrodzina	kangury
Plemię	Macropodini
Rodzaj	pazurogon
	Typ nomenklatoryczny
	Macropus unguifer Gould, 1841
Synonimy
	Onichogalea: J.E. Gray, 1843; Onychogale: O. Thomas, 1888;
	Onichogalea: J.E. Gray, 1843; Onychogale: O. Thomas, 1888;
Gatunki
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Pazurogon^[4] (Onychogalea) – rodzaj ssaka z podrodziny kangurów (Macropodidae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w północno-wschodniej Australii^[5]^[6]^[7].

Morfologia

Długość ciała 34,5–109 cm, długość ogona 15–73,1 cm; masa ciała 1,8–9 kg^[8]^[6]^[9].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1841 roku angielski zoolog John Edward Gray w załączniku C dotyczącym rozmieszczeniu geograficznemu ssaków Australii, z opisem niektórych niedawno odkrytych gatunków, opublikowanym w publikacji pod redakcją George’a Greya poświęconej dwóm wyprawom odkrywczych w północno-zachodniej i zachodniej Australii^[1]. Gray wymienił dwa gatunki – Macropus frænatus Gould, 1841 i Macropus Unguifer Gould, 1840 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Macropus Unguifer Gould, 1840^[3].

Etymologia

Onychogalea (Onichogalea, Onychogale): gr. ονυξ onux, ονυχος onukhos ‘pazur’; γαλεή galeē lub γαλή galē ‘łasica’^[10].

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie i wymarłe po 1500 roku gatunki^[11]^[9]^[5]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[4]	Podgatunki^[6]^[5]^[9]	Rozmieszczenie geograficzne^[6]^[8]^[5]^[9]^[12]	Podstawowe wymiary^[6]^[8]^[9]^[c]	Status IUCN^[13]
Onychogalea frenata	(Gould, 1840)	pazurogon pręgoudy	gatunek monotypowy	wschodnie-środkowy Queensland (Taunton National Park, w pobliżu Dingo)	DC: 34–109 cm DO: 32–57 cm MC: 1,8–8,3 kg	VU
Onychogalea lunata	(Gould, 1840)	pazurogon księżycowy	gatunek monotypowy	znany w czasach współczesnych z dużej części południowego interioru kraju, rozciągającego się do zachodniego wybrzeża, w tym południowej połowy Australii Zachodniej, południowej części Terytorium Północnego, większości Australii Południowej i dalekiego zachodu zachodniej Wiktorii i Nowej Południowej Walii	DC: 37–51 cm DO: 15–33,2 cm MC: około 3,5 kg	EX
Onychogalea unguifera	(Gould, 1840)	pazurogon jedwabisty	2 podgatunki	północno-wschodnia Australia Zachodnia, północne Terytorium Północne i północny Queensland	DC: 49–69 cm DO: 52–73 cm MC: 3,9–9 kg	LC

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, VU – gatunek narażony, EX – gatunek wymarły.

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Onychogalea J.E. Gray, 1841.
↑ Nieuzasadniona poprawka Onychogalea J.E. Gray, 1841.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b J.E. Gray: Appendix C: Contributions towards the Geographical distribution of the Mammalia of Australia, with votes on some recently discovered. W: G. Grey (red.): Journals of Two Expeditions of Discovery in North-West and Western Australia: During the Years 1837, 38, and 39, Under the Authority of Her Majesty's Government. Describing Many Newly Discovered, Important, and Fertile Districts, with Observations on the Moral and Physical Condition of the Aboriginal Inhabitants,. Cz. 2. London: T. and Boone, 1842, s. 402. (ang.).
↑ J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. xxii, 88. (ang.).
↑ ^a ^b O. Thomas: Catalogue of the Marsupialia and Monotremata in the collection of the British Museum (Natural History). London: Printed by order of the Trustees, 1888, s. 73. (ang.).
↑ ^a ^b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 17. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 100–101. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 695, 696. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Onychogalea. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-26].
↑ ^a ^b ^c K. Helgen & E. Veatch: Extinct Marsupials and Monotremes. W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 30. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 67. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Washington: Government Printing Office, 1904, s. 476, seria: North American Fauna. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).
↑ Appendix 1. Extinct species. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 699. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-29]. (ang.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Onychogalea J.E. Gray, 1841.

[4] Nieuzasadniona poprawka Onychogalea J.E. Gray, 1841.

[15] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[gray42-1] J.E. Gray: Appendix C: Contributions towards the Geographical distribution of the Mammalia of Australia, with votes on some recently discovered. W: G. Grey (red.): Journals of Two Expeditions of Discovery in North-West and Western Australia: During the Years 1837, 38, and 39, Under the Authority of Her Majesty's Government. Describing Many Newly Discovered, Important, and Fertile Districts, with Observations on the Moral and Physical Condition of the Aboriginal Inhabitants,. Cz. 2. London: T. and Boone, 1842, s. 402. (ang.).

[gray43-3] J.E. Gray: List of the specimens of Mammalia in the collection of the British museum. London: The Trustees, 1843, s. xxii, 88. (ang.).

[tho-5] O. Thomas: Catalogue of the Marsupialia and Monotremata in the collection of the British Museum (Natural History). London: Printed by order of the Trustees, 1888, s. 73. (ang.).

[Cichocki&inni-6] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 17. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 100–101. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Eldridge&Coulson-8] M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 695, 696. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Onychogalea. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-26].

[Helgen&Veatch-10] K. Helgen & E. Veatch: Extinct Marsupials and Monotremes. W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier: Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 30. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).

[amw-11] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 67. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-12] T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Washington: Government Printing Office, 1904, s. 476, seria: North American Fauna. (ang.).

[mdd-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-07-31]. (ang.).

[amw2-14] Appendix 1. Extinct species. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 699. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[16] Home. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-07-29]. (ang.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[c]

[13]