Górnośląska Brygada WOP

Budynek Sztabu Górnośląskiej Brygady WOP

Brama od ulicy Daszynskiego dawniej Nowotki

GB WOP budynek przy ul. Bolesława Śmiałego

GB WOP Koszary widok od ulicy Daszyńskiego

GB WOP Budynek od ul Daszyńskiego przed wyburzeniem

Górnośląska Brygada Wojsk Ochrony Pogranicza jednostka 2445-0 – jedna z brygad w strukturze organizacyjnej Wojsk Ochrony Pogranicza.

Sformowana w 1958 na bazie 4 Brygady WOP na podstawie zarządzenia MSW nr 075/58 z 22 kwietnia 1958. Sztab brygady stacjonował w Gliwicach^[1]. W 1963 roku społeczności województw śląskiego i opolskiego ufundowały Brygadzie nowy sztandar. W imieniu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, aktu wręczenia dokonał wiceminister gen.bryg. Franciszek Szlachcic, sztandar odebrał dowódca brygady płk Bolesław Bonczar. Brygada odznaczona została m.in Orderem Sztandaru Pracy II klasy, aktu dekoracji sztandaru w imieniu Rady Państwa dokonał gen.dyw Lucjan Czubiński wiceminister MSW.

Rozformowana 15 maja 1991. Na jej bazie powstały dwa oddziały Beskidzki Oddział Straży Granicznej i Śląski Oddział Straży Granicznej.

Struktura organizacyjna

dowództwo, sztab i pododdziały dowodzenia
batalion odwodowy
Szkoła Podoficerska do rozformowania w 1967r
42 batalion WOP Cieszyn im."Ziemi Cieszyńskiej". (strażnice: Krężelka, Jaworzynka, Wisła, Poniwiec, Leszna Górna, Cieszyn, Pogwizdów, Ruptawa, Zebrzydowice, Skrbeńsko, Godów). Powstały na bazie 63 Samodzielnego Batalionu WOP.
43 batalion WOP Racibórz im."Bohaterów Powstań Śląskich" (strażnice: Gorzyce, Chałupki, Owsiszcze, Krzanowice, Kietrz, Ściborzyce). Powstały na bazie 67 Samodzielnego Batalionu WOP.
44 batalion WOP Głubczyce (strażnice: Pilszcz, Boboluszki, Bliszczyce, Krasne Pole, Równe, Pomorzowice). Powstały na bazie 69 Samodzielnego Batalionu WOP.
45 batalion WOP Prudnik (strażnice: Krzyżkowice, Trzebinia, Strażnica WOP Pokrzywna z tranzytowym przejazdem kolejowym, Konradów, Gierałcice, Jarnołtów, Jasienica Górna, Jarnołtówek,Gościce). Powstały na bazie 71 Samodzielnego Batalionu WOP.
Batalion Graniczny WOP w Żywcu
Graniczne Placówki Kontrolne Cieszyn, Zebrzydowice, Chałupki, Głuchołazy)

"Dowódcy brygady"

ppłk Wasilij Georgijenko
płk Aleksander Murawiecki
mjr Władysław Horabik
płk Michał Hakman
płk Stanisław Czesławski
płk Teofil Bielecki
płk Eugeniusz Gumbarewicz - p.o. dowódcy
gen. bryg. Bolesław Bonczar
płk dypl. Tadeusz Jagodziński

Zastępcy dowódcy brygady -zastępca ds. linowych

płk Kazimierz Smoleński
płk Wojciech Piekarski

-zastępca ds. politycznych

mjr Przestaszewski
mjr Krasicki
płk mgr Aleksander Monka
ppłk mgr K. Kornaga
płk Izydor Jałoszyński
płk Stanisław Mikulski do sierpnia 1988r
mjr.mgr Kazimierz Malinowski

po reorganizacji w pion wychowawczy

mjr.mgr Kazimierz Malinowski

-zastępca ds. zwiadu

płk Władysław Tarała do 1990r
płk Jan Falana

-szef sztabu

mjr Bolesław Bonczar
płk Czesław Ferenc
płk Zdzisław Mossóczy
płk mgr Stefan Gacek

-szef służb technicznych

płk Stanisław Mirkowski

po reorganizacji w zastępcę ds.techniki i zaopatrzenia

płk Jan Pawlik
płk inż Zdzisław Raczyński

-kwatermistrz

płk Bohdan Murawiński

po reorganizacji -starszy radca prawny brygady

ppłk mgr Bolesław Kaczyński

-kierownik sekcji kadr

ppłk Stanisław Frelak

Oficerowie brygady wpisani do "Honorowej księgi WOP"

generał brygady Bolesław Bonczar - dowódca Górnośląskiej Brygady WOP
pułkownik Bolesław Cader - dowódca batalionu granicznego Cieszyn
pułkownik Stefan Gacek
pułkownik Paweł Grzybek
podpułkownik Jerzy Janicki - zastępca szefa zwiadu brygady
pułkownik Mieczysław Matela - długoletni pracownik aparatu politycznego brygady
pułkownik Stanisław Mikulski - zastępca dowódcy brygady do spraw politycznych
podpułkownik Bolesław Sowa - zastępca dowódcy batalionu granicznego Cieszyn do spraw zwiadu
major Jan Toma - dowódca strażnicy Krzanowice batalionu Racibórz
pułkownik Zdzisław Wędrowczyk - zastępca szefa wydziału zwiadu brygady

Batalion Odwodowy

(przy brygadzie)

mjr Adamowicz
kpt. Antoni Dujanowicz p.o dowódcy
ppłk Eugeniusz Łukasik
ppłk Tadeusz Protazy

Szkoła Podoficerska

kpt. (płk) Michał Radziecki
kpt (ppłk) Bronisław Kuzio
mjr (płk) Paweł Grzybek do rozformowania

O brygadzie

gen. bryg. Bolesław Bonczar powiedział – "o brygadzie należy pamiętać zawsze, do ostatniego żołnierza i sympatyka Górnośląskiej Brygady, ona dała nam pracę, tu spędziliśmy życie i wylany pot nie może pójść na marne". Henryk Banasiewicz z myślą o brygadzie i jubileuszu WOP napisał wiersz pt. "Ślady".

"Ślady"

Kto nas wspomina

kto nas pamięta

idących

lasem i śniegiem

Mróz zeszkli rzeki'

wiatr zatrze ślady

Kto o nas

będzie pamiętał?

I znowu nocą

pod gwiazd migotem

musimy

drogi przemierzać

Mróz nami szarpie

wiatr nas kołysze

powoli przestrzeń szarzeje.

Przekształcenia =

10 Oddział Ochrony Pogranicza → 10 Katowicki Oddział WOP → 21 Brygada Ochrony Pogranicza → 4 Brygada WOP → 4 Górnośląska Brygada WOP → Górnośląska Brygada WOP → Beskidzki i Śląski Oddział SG

42 batalion WOP

42 batalion WOP Cieszyn im. „Ziemi Cieszyńskiej” . Powstały na bazie 63 samodzielnego batalionu ochrony granicy w Cieszynie. Podległy 4 Górnośląskiej Brygadzie WOP. Ze strażnicami:

strażnica Krężelka do roku 1964.
strażnica Jaworzynka

por. Sławomir Żurawlow

kpt. Cezary Wójcik

kpt. Mariusz Kolanko

strażnica Wisła

mjr Janusz Ryłko

kpt. Mirosław Orawiec

strażnica Poniwiec

kpt. Stanisław Molenda

kpt. Jerzy Górecki

strażnica Leszna Góra

kpt. Józef Sołyga

mjr Andrzej Wróbel

strażnica Cieszyn

kpt. Zbigniew Gnieduk

por. Wiesław Świętosławski

strażnica Pogwizdów

kpt. Czesław Kobis

kpt. Józef Topór

strażnica Ruptawa do 1974r
strażnica Zebrzydowice

kpt. Ryszard Łętowski

por. Władysław Siwek

grupa operacyjna Wodzisław Śląski

kpt. Stanisław Lenart

mjr (ppłk) Jan Kohut

strażnica Skrbeńsko

mł. chor. Władysław Siwek

ppor. Aleksander Bojułka

strażnica Godów

kpt. Edward Moczała

chor. Adam Nowak

mjr Zdzisław Czopek - do rozformowania

strażnica Gorzyce

kpt. Antoni Olejnik

kpt. Edward Muzyka

mjr Witold Klimczak - do rozformowania

Dowódcy

mjr Jan Baran do 1964 r.
ppłk (płk) Jan Krasowski do czasu rozformowania w 1976 r.

Po rozformowaniu batalionu strażnice przeszły pod dowództwo sztabu brygady. Obowiązki dowództw batalionów przeszły na oficerów kierunkowych ze sztabu brygady, wydziału zwiadu i politycznego.

Po przemianowaniu w 1976 r. batalionu z batalionu granicznego na szkolno-odwodowy, dowódcami byli:

mjr (płk) Stefan Gacek
ppłk Bolesław Cader

zastępca d/s politycznych

ppłk Edward Trzaska

szefem sztabu

mjr Janusz Narolski
mjr Jerzy Rychel

Utworzono również: grupę operacyjną zwiadu -kierownicy-

mjr Kazimierz Nowak
ppłk Włodzimierz Węgierkiewicz

grupę zabezpieczenia kwatermistrzowskiego -kierownik-

mjr Aleksander Ozga

grupę zabezpieczenia technicznego -kierownik-

mjr Jan Abramczyk

W 1983 r. na wniosek Wojewody Bielskiego Minister Spraw Wewnętrznych nadał batalionowi nazwę „Jednostka Wojsk Ochrony Pogranicza Ziemi Cieszyńskiej”. Aktu nadania na ręce Dowódcy Batalionu mjr. Stefana Gacka, dokonał Minister Andrzej Gdula na uroczystym apelu na Rynku Cieszyńskim 12 października 1983 r. Obecny był Dowódca WOP gen. bryg. Feliks Stramik oraz Dowódca Górnośląskiej Brygady WOP gen.bryg. Bolesław Bonczar. Dnia 15 maja 1991r. przestała istnieć Górnośląska Brygada WOP, a dnia 16 maja Wojska Ochrony Pogranicza, razem z brygadą zostały zlikwidowane wszystkie pododdziały.

W połowie 1984 roku batalion został ponownie przemianowany na batalion graniczny. Dowódcą batalionu został ppłk Bolesław Cader, szefem sztabu ppłk Zenon Skowron, z-cą d/s politycznych ppłk Zygmunt Staszewski, z-cą d/s zwiadu ppłk Bolesław Sowa, z-cą d/s techniki i zaop. ppłk Aleksander Ozga, następnie Józef Ruchała i kpt. Henryk Kamrowski.

43 batalion WOP

43 batalion WOP Racibórz im. "Bohaterów Powstań Śląskich". Podległy 4 Górnośląskiej Brygadzie WOP.

strażnice i dowódcy

kpt. Tadeusz Wypłosz

kpt. Romek Kowalski

por. Piotr Drużdż

mjr SG Piotr Rokiciński - do rozformowania

Owsiszcze

por. Ludwik Kukier

sierż. Antoni Zalewski p.o dowódcy/z-ca d/s specjalnych

kpt. Jan Piguła

kpt. Kopeć

Krzanowice

mjr Jan Toma

Kietrz

kpt. Feliks Urbański

kpt. Leszek Dudek

kpt. SG Karol Orawski

mjr SG Andrzej Reja - do rozformowania

Ściborzyce

kpt. Wacław Nowak

Pilszcz

kpt. Wacław Nowak

Bliszczyce

kpt. Jerzy Głuszczyński

Krasne Pole

kpt. Stanisław Mroszczak

por. Henryk Michulec

grupa operacyjna

kpt. Stanisław Pogan

dowódcy

płk Michał Radziecki- do grudnia 1971r
ppłk Gerard Kruk do rozformowania w 1976r

Na miejsce rozformowanego batalionu powstał batalion odwodowy w składzie: - 2 kompanii odwodowych - kompanii dowodzenia z zadaniami działań rozpoznawczo - pościgowych

Dowództwo batalionu odwodowego

dowódcy

mjr Józef Mróz
ppłk dypl. Marian Kowalski
ppłk dypl. Władysław Zalewski od stycznia 1986r
ppłk mgr Mirosław Szypowski od października 1986r

szefowie sztabu

kpt. (mjr) mgr Mirosław Szypowski
kpt. Andrzej Kopczyński

z-pcy ds.polit.

kpt. Stanisław Kubań
mjr Włodzimierz Kurowski

kierownik grupy operacyjnej zwiadu przemianowany na zastępcę ds. zwiadu

mjr (ppłk) Roman Krwawnik

kierownik grupy zabezpieczenia kwatermistrzowskiego przemianowany na zastępcę ds. tech. zaop.

ppor Władysław Grygiel

kierownik grupy zabezpieczenia technicznego

kpt. Ryszard Terlecki

Dnia 15 maja 1991r. przestała istnieć Górnośląska Brygada WOP, a dnia 16 maja Wojska Ochrony Pogranicza, razem z brygadą zostały zlikwidowane wszystkie pododdziały. W miejsce Wojsk Ochrony Pogranicza powołano na mocy ustawy Straż Graniczną jako formację typu policyjnego o charakterze prewencyjnym, odcinek granicy ochraniany przez Górnośląską Brygadę WOP przejął Śląski i Beskidzki Odział Straży Granicznej przemianowany później na Śląsko - Małopolski Oddział Straży Granicznej. Straż Graniczna zredukowała ilość pododdziałów granicznych (strażnic), zmieniając system ochrony granicy oraz system dowodzenia oraz stan etatowy. Powyżej wyszczególniono strażnice, które zostały przejęte przez SG podając datę ich rozformowania.

Śląski Oddział Straży Granicznej został zorganizowany w Raciborzu.

44 Batalion WOP

42 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1961
Tradycje
Święto	10 czerwca
Dowódcy
Ostatni	płk Jan Krasowski
Organizacja
Dyslokacja	Głubczyce

Rodzaj sił zbrojnych	PRL
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	Górnośląska Brygada WOP

44 Batalion WOP – pododdział graniczny 4 Górnoślaskiej Brygady WOP.

Powstał na bazie 69 Samodzielnego Batalionu Granicznego w Głubczycach.

Zarządzeniem MSW nr 0104 z 4 lipca 1961 r rozformowano 44 Batalion WOP w Głubczycach. Komendę nad straznicami objeły sąsiednie,45 batalion WOP Prudnik oraz 43 batalion WOP Racibórz. W miejsce rozformowanego batalionu stworzono:

referat zwiadu podległy sekcji zwiadu batalionu Racibórz
składnicę sprzętu kwatermistrzowskiego - podległą sztabowi brygady.

Struktura organizacyjna

dowództwo - Głubczyce

Strażnice

Pilszcz - punkt przejściowy małego ruchu granicznego od 1947 r.
Boboluszki
Bliszczyce
Krasne Pole
Równe

Dowódcy

płk Jan Krasowski - (1955-1961) do rozformowania

45 batalion WOP

45 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1989
Tradycje
Święto	10 czerwca
Rodowód	48 Komenda Odcinka WOP w Prudniku
Kontynuacja	Śląski Oddział Straży Granicznej
Dowódcy
Pierwszy	ppłk Tadeusz Semik
Ostatni	płk Piotr Węglowski
Organizacja
Numer	4884
Dyslokacja	Prudnik

Rodzaj sił zbrojnych	PRL
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	Górnośląska Brygada WOP

45 Batalion WOP – pododdział graniczny 4 Górnośląskiej Brygady WOP. Powstały w czerwcu 1950 r. na bazie 71 Samodzielnego Batalionu WOP w Prudniku.

Po rozformowaniu batalionu w 1976 r. strażnice przeszły pod dowództwo sztabu brygady, przechodząc tym samym na dwustopniowy system dowodzenia. Obowiązki dowództw batalionów przeszły na oficerów kierunkowych ze sztabu brygady, wydziału zwiadu i politycznego. Przemianowany w 1976 r. na Ośrodek Szkolenia Górnośląskiej Brygady WOP w Prudniku.

Po kolejnej reorganizacji w 1984 r. sformowano na nowo bataliony graniczne w tym w Prudniku.

Dnia 15 maja 1991 r. przestała istnieć Górnośląska Brygada WOP, a dnia 16 maja Wojska Ochrony Pogranicza, razem z brygadą zostały zlikwidowane wszystkie pododdziały. W miejsce Wojsk Ochrony Pogranicza powołano na mocy ustawy Straż Graniczną jako formację typu policyjnego o charakterze prewencyjnym, odcinek granicy ochraniany przez Górnośląską Brygadę WOP przejął Śląski i Beskidzki Odział Straży Granicznej przemianowany później na Śląsko - Małopolski Oddział Straży Granicznej. Straż Graniczna zredukowała ilość pododdziałów granicznych (strażnic), zmieniając system ochrony granicy oraz system dowodzenia oraz stan etatowy. Poniżej wyszczególniono strażnice, które zostały przejęte przez SG podając datę ich rozformowania.

Strażnice i ich dowódcy

Strażnica WOP Konradów do 01.01.2003 r.

(Przejście graniczne Konradów-Zlaté Hory)

kpt. (ppłk) Stefan Matyński

kpt. (mjr) Aleksy Ptaszyński

por. (mjr SG) Andrzej Krasicki - p.o. dowódcy

kpt. Zbigniew Fornalik

por. Czesław Ziubrzyński

mjr SG (płk SG) Henryk Pichura - komendant

kpt. SG Henryk Michulec - zastępca komendanta

mjr SG (płk SG) Antoni Ożóg - komendant - do rozformowania

Strażnica WOP Krzyżkowice do 1990 r.

kpt. (mjr) Tadeusz Cerazy

por. (kpt.) Andrzej Kopczyński

por. (ppłk SG) Jerzy Górecki

kpt. (mjr SG) Andrzej Krasicki - do rozformowania

Strażnica WOP Trzebina do 01.01.2003 r.

( Drogowe przejście graniczne Trzebina – Bartultovice )

por. Stanisław Malarz

kpt. (mjr) Stanisław Jędrusiak

por. Czesław Ziubrzyński

mjr SG Józef Kulak - komendant

mjr SG Krzysztof Kędzior - komendant

mjr SG Włodzimierz Karsznia - komendant - do rozformowania

Strażnica WOP Pokrzywna

(Przejście graniczne na Biskupiej Kopie, Przejście graniczne Pokrzywna-Jindřichov (kolejowe))

st.sierż. Jan Kępa - z-ca d/s specjalnych

por. Włodzimierz Kiełbiewski

kpt. Antoni Zalewski

kpt. Mieczysław Pita

kpt. (ppłk) Aleksander Klimas

por. Czesław Ziubrzyński

kpt. Józef Kulak

mjr SG Andrzej Krasicki - komendant

Strażnica WOP Gierałcice do 01.01.2003 r.

kpt. (mjr) Adam Harlos

por. Stankiewicz - zastępca dowódcy

kpt. (mjr) Tadeusz Kwiędacz

st. chor. Marian Gołas

por. (mjr SG) Włodzimierz Karsznia - dowódca / komendant

por. (kpt. SG) Henryk Michulec - zastępca dowódcy / komendanta

mjr SG Piotr Bogucki - komendant - do rozformowania

pozostała kadra strażnicy

st. chor. Stanisław Bakalarczyk - szef strażnicy

st. chor. Jan Krysowaty - rozpoznawczy

chor. Roman Pokarmis - rozpoznawczy

mł. chor. (mjr SG) Dariusz Sczepkowski - rozpoznawczy

sierż. Tadeusz Biłobran - rozpoznawczy

Strażnica WOP Jarnołtów

chor. Jan Franczak

Strażnica WOP Jarnołtówek do maja 1958 r.

( Drogowe przejście graniczne Jarnołtówek – Zlaté Hory )

por. Domański

por. Korusiewicz

chor. Stefan Wolny

por. (kpt.) Antoni Zalewski - do rozformowania

Po przemianowaniu w 1967r. w Ośrodek Szkolno - Kolonijny Górnośląskiej Brygady WOP

chor. Jan Franczak - szef ośrodka

Strażnica WOP Jasienica Górna

kpt. (mjr) Józef Dziubek

st. chor. sztab. Edward Frankowski

kpt. Stanisław Janik

chor. Arkadiusz Łuczak - zastępca dowódcy

mjr SG Kazimierz Obczyński - komendant

por. SG Duda - komendant - do rozformowania

Strażnica WOP Pomorzowice

kpt. (płk) Piotr Węglowski

kpt. (ppłk) Bogusław Bugaj

kpt. (mjr) Bogusław Kołsut - zastępca dowódcy

kpt. Józef Kulak

st. chor. sztab. Zdzisław Andres

por. Henryk Michulec

por. Tomczak Mieczysław

kpt. SG (mjr SG) Andrzej Krasicki - komendant

kpt. SG Jarosław Góra - komendant

chor. SG Marian Pietkiewicz - d-ca plutonu odwodowego specjalnego

mjr SG Dariusz Lorenc - komendant

Strażnica WOP Gościce

kpt. Stanisław Szostak

kpt. Edmund Walkiewicz

kpt. (mjr) Antoni Bławicki

kpt. Stanisław Janik

kpt. (mjr SG) Andrzej Krasicki

kpt. SG Stanisław Janik - komendant - do rozformowania

Grupa Operacyjna Nysa

mjr (płk SG) Henryk Pichura - kierownik

Dowódcy batalionu

ppłk Tadeusz Semik - od listopada 1945 r. do kwietnia 1946 r.
mjr Mieczysław Szpuner - od kwietnia 1946 r. do października 1947 r.
mjr (ppłk) Aleksander Wasilewski - od października 1947 r. do grudnia 1950 r.
kpt. Franciszek Gajdemski - od grudnia 1950 r. do marca 1953 r.
por. (kpt.) Antoni Porębski - od marca 1953 r. do sierpnia 1956 r.
kpt. (mjr) Bronisław Kuzio - od sierpnia 1956 r. do września 1958 r.
mjr (ppłk) Jerzy Jakubiak - od września 1958 r. do sierpnia 1963 r.
ppłk (płk) Ludwik Kukier do 1974 r.
ppłk (płk) Piotr Węglowski do 1986 r. (po reorganizacji w OSz GB WOP i po ponownym przemianowaniu w batalion graniczny)
ppłk Aleksander Klimas do rozformowania w październiku 1989 r.

Sztab

szefowie sztabu

kpt. Wacław Adamczyk
kpt. (płk) Piotr Węglowski
kpt. (płk) Stefan Gacek
mjr Janusz Stanisławski - po przemianowaniu w OSz GB WOP
mjr (ppłk) Aleksander Klimas
kpt. (mjr SG) Józef Kulak

zastępcy ds. politycznych

ppłk Eugeniusz Posacki
mjr Mirosław Kudasiewicz - po przemianowaniu w OSz GB WOP
por. (ppłk SG) Wojciech Wróbel

zastępca d/s zwiadu

mjr Kazimierz Bednarczyk

kierownik sekcji zwiadu przemianowany na zastępcę ds. zwiadu

mjr Lech Klimko

kwatermistrz batalionu

mjr Maziej
ppłk Edward Zając

kierownik grupy zabezpieczenia kwatermistrzowskiego przemianowany na zastępcę ds. tech.i zaop.

kpt. (mjr SG) Waldemar Jakubek

lekarz batalionu

kpt. Henryk Marcak
por. Andrzej Mazur

weterynarz batalionu

kpt. Jan Leńczuk

kalendarium batalionu

1947 r. dowódca batalionu mjr Aleksander Wasilewski został aresztowany z podejrzeniem o szpiegostwo. Jego obowiązki pełnił por. Franciszek Gajdemski. Areszt opuścił w grudniu 1950 r. oczyszczony z wszystkich zarzutów.
13 marca 1951 r. doszło do ucieczki na zachód, zastępcy dowódcy d/s specjalnych strażnicy Pokrzywna sierżanta Jana Kępy wraz z kilkoma żołnierzami oraz praczką Walerią Kaczor. Wszyscy uciekinierzy zostali pojmani. Sierżant Kępa został skazany na karę śmierci i stracono go w Areszcie Śledczym w Bytomiu, reszta otrzymała wysokie kary pozbawienia wolności.
od marca 1953 r. dowódcą batalionu zostaje por. (kpt) Antoni Porębski.
1958 r. rozformowano strażnicę Jarnołtówek.
1959/60 r. Dowództwo WOP udostępnia konie na potrzeby filmu Aleksandra Forda na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza "Krzyżacy". W filmie biorą również udział konie z batalionu.
1960 r. żołnierze batalionu pomagają przy budowie nowego budynku szkoły podstawowej, pomnika "1000 lecia" we wsi Pomorzowice. Szkoła otrzymuje imię "Górnośląskiej Brygady WOP"
1969/70 r. żołnierze batalionu pomagają przy budowie nowego budynku szkoły podstawowej, pomnika "1000 lecia" we wsi Moszczanka. Szkoła otrzymuje imię "Wojsk Ochrony Pogranicza".
1972 r. żołnierz służby zasadniczej strażnicy Pokrzywna kapral Henryk Nagiel uratował osobę z pod kół pociągu na peronie dworca w Kędzierzynie. Za bohaterstwo Rada Państwa nadała mu "Medal za Ofiarność i Odwagę", a dowódca Brygady płk Bolesław Bonczar awansował do stopnia starszego kaprala.
styczeń 1976 r. żołnierze batalionu biorą udział w zwalczaniu wyników huraganu, który przeszedł przez Prudnik oraz jego okolice.
1976 r. rozformowano strażnicę Trzebinia, zamieniono ją na ośrodek szkolenia podległy Ośrodkowi Szkolenia Górnośląskiej Brygady WOP. Podległy jej odcinek otrzymały sąsiednie strażnice.
1976 r. rozformowano batalion, strażnice podporządkowane zostały bezpośrednio pod sztab brygady z uwagi na przejście na dwustopniowy system dowodzenia w brygadzie.
1976 r. w miejsce batalionu sformowano Ośrodek Szkolenia WOP Górnośląskiej Brygadzie WOP.
w sierpniu 1977 r. żołnierze batalionu biorą udział w zwalczaniu skutków powodzi, ewakuując min. Zakłady "Frotex" oraz okoliczne wsie.
1984 r. na nowo w Prudniku sformowano 45 batalion WOP przechodząc na nowy system dowodzenia.
październik 1989 r. rozformowano dowództwo batalionu, a na jego miejsce powstała kompania zabezpieczenia pod dowództwem kpt. Józefa Kulaka.
16 maja 1991 r. powstaje Straż Graniczna (Śląski Oddział Straży Granicznej) i likwidacja WOP (GB WOP) w ramach Śląskiego Oddziału SG na terenie koszar utworzono Samodzielną Kompanię Odwodową, której dowódcami byli: kpt. SG (mjr SG) Mirosław Brożko, kpt. SG Ryszard Grzybacz, kpt. SG (ppłk SG) Bogusław Kuliński, zastępca dowódcy kpt. SG (mjr SG) Andrzej Krasicki, dowódcy plutonu: ppor. SG Dariusz Kupisz, chor. SG Marian Pietkiewicz, st. chor. SG Marek Powirski oraz szef sko st. sierż. SG (chor. SG) Tadeusz Misiarz, która w 1994 r. została przeniesiona do Głubczyc. Ponadto w obiekcie funkcjonowała Grupa dochodzeniowo – śledcza WOŚ - kierownik mjr SG Sergiusz Hadrych, Grupa Operacyjna WOGP – kierownik por. SG (ppłk SG) Artur Bik, oficer kierunkowy WOGP kpt. SG (mjr SG) Włodzimierz Karsznia, którzy we wrześniu 1995 r. zostali przeniesieni do obiektów strażnicy SG w Trzebinie. Ponadto do zabezpieczenia logistycznego sko i strażnic kierunku prudnicko – nyskiego została utworzona Grupa Zabezpieczenia i Techniki WTiZ , której kierownikiem został st. chor. sztab. SG Edward Kowalczyk. W skład GTi Z wchodził : pluton zabezpieczenia - dowodził st. chor. SG Józef Mikler, warsztat samochodowy - kierował st. chor. SG Leon Płonka wraz z st. sierż. SG Leszek Kitajgrodzki, magazyn mundurowy, żywnościowy i kuchnia - kierował sierż. sztab SG Zygmunt Wojewoda, magazyn techniki specjalnej – kierował chor. SG Stanisław Zolich, centrala telefoniczna – kierował st. chor. SG (st. chor. sztab. SG ) Wiesław Szarowski , administracja koszar – kierował st. chor. sztab. SG Kazimierz Obrzut, izba chorych – lekarz Janusz Romaniuk, pielęgniarka Elżbieta Bielawska.
wrzesień 1995 r. GTiZ została przeniesiona do obiektów samodzielnej kompanii odwodowej w Głubczycach, której kierownikiem został por. SG (kpt. SG) Krzysztof Kołodyński.
połowa grudnia 1995 r. obiekty koszarowe Straży Granicznej zostały przekazane Gminie Prudnik.

Przekształcenia

48 Komenda WOP --> 71 Samodzielny Batalion WOP --> 45 Batalion WOP --> Ośrodek Szkolenia GB WOP --> Batalion WOP --> Śląski Oddział Straży Granicznej z komendą w Raciborzu

Pododdziały

Strażnica Pokrzywna
Strażnica Pokrzywna, dziś Młodzieżowe Schronisko Turystyczne
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	2001
Tradycje
Święto	Święto WOP 10 czerwca; Święto SG 16 maja
Kontynuacja	Śląski Oddział Straży Granicznej
Dowódcy
Ostatni	mjr Andrzej Krasicki
Organizacja
Dyslokacja	Pokrzywna

Rodzaj sił zbrojnych	PRL - Siły Zbrojne RP
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	45 Batalion WOP Górnośląskiej Brygady WOP, Śląski Oddział Straży Granicznej

Strażnica WOP Pokrzywna – jedna ze strażnic w składzie 45 batalionu WOP w Prudniku, będącego pododdziałem Górnośląskiej Brygady WOP, a następnie Śląskiego Oddziału Straży Granicznej. Przed wojną strażnicę zajmował oddział Grenzschutzu w 1945 roku została przejęta przez 10 Oddział Ochrony Pogranicza. Do strażnicy należały dwa przejścia graniczne:

21 grudnia 2007 na mocy Układu z Schengen przejścia zostały zlikwidowane.

Żołnierze strażnicy

Dowódcy strażnicy

por. Włodzimierz Kiełbiewski
kpt. Antoni Zalewski
kpt Mieczysław Pita
kpt. (ppłk) Aleksander Klimas
por. Czesław Ziubrzyński
kpt. Józef Kulak
mjr SG Andrzej Krasicki

Podoficerowie strażnicy

st.sierż. Jan Kępa
kpt. Jan Kuznowicz - zastępca dowódcy strażnicy
por. Ryszard Węclewski - zastępca dowódcy strażnicy
por. Stanisław Szostak - zastępca dowódcy strażnicy
ppor. Kazimierz Łuczak - zastępca dowódcy strażnicy
ppor. Mirosław Łuczyński - zastępca dowódcy strażnicy
ppor. Jan Pieluch - zastępca dowódcy strażnicy
sierż. Edward Sitarz - szef strażnicy
sierż. Ryszard Partyczny - podoficer rozpoznawczy
sierż Piotr Kubik - podoficer rozpoznaw

Kalendarium Strażnicy

13 marca 1951 r. doszło do ucieczki na zachód, zastępcy dowódcy sierżanta Jana Kępy wraz z kilkoma żołnierzami oraz praczką Walerią Kaczor. Wszyscy uciekinierzy zostali pojmani. Sierżant Kępa został skazany na karę śmierci i stracono go w Areszcie Śledczym w Bytomiu, reszta otrzymała wysokie kary pozbawienia wolności.
1958 strażnica przejęła część odcinka granicznego po likwidacji sąsiedniej strażnicy Jarnołtówek.
1959/1960 Dowództwo WOP udostępnia konie na potrzeby filmu Aleksandra Forda na podstawie powieści Henryka Sienkiewicza "Krzyżacy". W filmie biorą również udział konie ze strażnicy: "Zula";"Zaleta" i "Artysta".
1972 żołnierz służby zasadniczej kapral Henryk Nagiel uratował osobę spod kół pociągu na peronie dworca w Kędzierzynie. Za bohaterstwo Rada Państwa nadała mu "Medal za Ofiarność i Odwagę", a dowódca Brygady płk Bolesław Bonczar awansował go do stopnia starszego kaprala.
1976 Strażnica objęła część odcinka granicznego po rozformowanej strażnicy Trzebina, zamienionej na ośrodek szkolenia podległy Ośrodkowi Szkolenia Górnośląskiej Brygady WOP.
1976 Strażnica podporządkowana została bezpośrednio pod sztab brygady z uwagi na przejście na dwustopniowy system dowodzenia w brygadzie.
1991 Strażnica zostaje przejęta przez Śląski Oddział Straży Granicznej.
1997 Komendant i załoga Strażnicy w Pokrzywnej organizuje pomoc i wsparcie dla ludności w czasie powodzi tysiąclecia.
Marzec 2001 r. Strażnica zostaje rozwiązana rozkazem Komendanta Głównego Straży Granicznej.
2008 W budynkach byłej strażnicy powstaje Schronisko Młodzieżowe.

Oficerowie Górnośląskiej Brygady WOP

Bolesław Bonczar

Bolesław Bonczar
generał brygady
Data i miejsce urodzenia	30 września 1923 Siekierzyńce
Data i miejsce śmierci	31 sierpnia 2002 Gliwice
Przebieg służby
Lata służby	1944–1990
Siły zbrojne	Ludowe Wojsko Polskie
Jednostki	Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca brygady WOP
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Grób gen. Bolesława Bonczara i jego żony Leokadii w alei zasłużonych na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach

Bolesław Bonczar (ur. 30 września 1923 w Siekierzyńcach, zm. 31 sierpnia 2002 w Gliwicach) – generał brygady Wojska Polskiego.

Biografia

Bolesław Bonczar urodził się 30 września 1923 w Siekierzyńcach, w powiecie hrubieszowskim. 29 czerwca 1944 został wcielony do 2 Zapasowego Pułku Piechoty. W 1945 ukończył Oficerską Szkołę Piechoty Nr 1 w Riazaniu. Został awansowany na chorążego i przez kolka miesięcy dowodził plutonem w macierzystej uczelni. Nastepnie został skierowany do tworzącej się formacji Wojsk Ochrony Pogranicza. Służbę w WOP rozpoczął w 3 Oddziale Ochrony Pogranicza w Szczecinie na stanowisku komendanta 55,a potem 62 strażnicy, którym był w latach 1945-1947. Po ukończeniu Centrum Szkolenia WOP, w kwietniu 1949 wrócił już do 8 Brygady WOP w Szczecinie i tam do 20 kwietnia 1951 pełnił służbę na stanowisku szefa sztabu i dowódcy batalionu.

W okresie 20 kwietnia – 1 listopada 1951 pełnił obowiązki dowódcy 19 Brygady w Kętrzynie, skąd został skierowany na roczny kurs szefów sztabów i dowódców pułków w Rembertowie. Po ukończeniu kursu pełnił służbę na stanowisku dowódcy 15 Brygady WOP w Koszalinie, a następnie w listopadzie 1953 objął obowiązki zastępcy ds. liniowych, później szefa sztabu, od 10 listopada 1956 dowódcy brygady WOP w Gliwicach, które pełnił do 20 stycznia 1989. W międzyczasie ukończył studia cywilne na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Kończy Podyplomowe Studium Strategiczne przy Akademii Sztabu Generalnego. We wrześniu 1983 został awansowany przez Radę Państwa na generała brygady. Po zwolnieniu ze stanowiska dowódcy brygady pozostawał w dyspozycji dowódcy WOP. 21 lutego 1990 został przeniesiony w stan spoczynku. Zmarł 31 sierpnia 2002 w Gliwicach. Spoczywa obok swojej żony Leokadii w alei zasłużonych Cmentarza Centralnego w Gliwicach^[2]. Generał Bonczar jest patronem Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego w Raciborzu.

Ordery i odznaczenia

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Medal 40-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Medal Za udział w walkach o Berlin
Złoty Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Srebrny Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Brązowy Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Złota Odznaka Za zasługi w ochronie porządku publicznego
Złota Odznaka Za zasługi w ochronie granic PRL
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego

Stanisław Czesławski

Czesławski Stanisław
Pułkownik
Przebieg służby
Siły zbrojne	LWP
Jednostki	4 pp. 2 Dywizji Wojska Polskiego, 4 Brygady WOP, 9 Brygady WOP
Stanowiska	dowódca 4 Brygady WOP,dowódca 9 Brygady WOP
Główne wojny i bitwy	II WŚ
Odznaczenia

Stanisław Czesławski – pułkownik. Polski dowódca wojskowy. Podczas II WŚ oficer 4 pułku piechoty, 2 Dywizji Piechoty im. gen. Henryka Dąbrowskiego, I Armii Wojska Polskiego. Po wojnie w nowo powołanej formacji granicznej WOP. Pełnił w niej min. funkcję dowódcy 4 Brygady WOP w Gliwicach, a od 1956r. 9 Lubuskiej Brygady WOP w Krośnie Odrzańskim. Kawaler Krzyża Grunwaldu III kl.

Odznaczenia

Krzyż Grunwaldu III kl
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Krzyżem Walecznych
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal XXX-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
i wiele innych

Władysław Tarała

Władysław Tarała
Pułkownik
Data i miejsce urodzenia	30 września 1925 Chlebowice Wielkie , Polska
Przebieg służby
Lata służby	1943–1990
Jednostki	1 A WP
Stanowiska	z-pca dowódcy Górnośląskiej Brygady WOP d/s zwiadu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa,
Odznaczenia

Władysław Tarała (30.09.1925 w Chlebowicach Wielkich, pow. Lwowski -11.04.2008) pułkownik WOP, magister Wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego . Więzień NKWD, zesłaniec Syberyjski. 18 maja 1943r. wstąpił do nowo tworzonej 1 Dywizji Piechoty w Sielcach nad Oką. Po okresie unitarnym został żołnierzem plutonu zwiadu. Przeszedł cały szlak bojowy I Armii Wojska Polskiego do Berlina. Trzykrotnie ranny: pod Lenino, Karczewem oraz w trakcie wyzwalania Warszawy. Ukończył Oficerską Szkołę w Mińsku Mazowieckim. Po zakończeniu wojny stacjonował w Skierniewicach, następnie przeniesiony do Wojsk Ochrony Pogranicza. W 1960 r. został zastępcą dowódcy Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach, którą to funkcję pełni do przejścia w stan spoczynku w 1990r. Odznaczony Krzyżem Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Walecznych oraz wieloma innymi odznaczeniami bojowymi, państwowymi, resortowymi oraz samorządowymi i stowarzyszeniowymi. Był członkiem Koła nr 6 ZBŻZiORWP i Gliwickiego Oddziału Sybiraków. Pochowany na cmentarzu w Rudzie Śląskiej-Bielszowicach.

Odznaczenia

Odznaka za rany i kontuzje - trzykrotnie
Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Krzyż Walecznych
Srebrny Krzyż Zasługi
Brązowy Medal "Za zasłużonemu na Polu Chwały"
i wiele innych

Zródło

Tadeusz Protazy- nota biograficzna wydanie internetowe. [1]
płk Stefan Gacek, Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991, wyd. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego .

Paweł Grzybek

Paweł Grzybek
pułkownik
Przebieg służby
Lata służby	od 1944
Stanowiska	kierownik sekcji szkolenia GB WOP
Odznaczenia

Grzybek Paweł (ur. 15 stycznia 1924, zm. 14 marca 2007) – pułkownik Wojska Polskiego.

W marcu 1944 roku, jako ochotnik został wcielony do 7 Pułku Piechoty i przydzielony do kompanii rusznic przeciwpancernych. Po przeszkoleniu i złożeniu przysięgi wziął udział w walkach na froncie. W październiku 1944 roku został skierowany do Szkoły Oficerskiej w Mińsku Mazowieckim, którą ukończył w lutym 1945 roku. Został przydzielony do 9 Pułku Piechoty i wyznaczony na stanowisko dowódcy plutonu. Wziął udział w walkach o przełanie Wału Pomorskiego. 17 marca 1945 roku został ciężko ranny i przebywał na 5-miesięcznym leczeniu w szpitalu w Bydgoszczy.

W lutym 1946 roku został skierowany do dalszej służby w Wojskach Ochrony Pogranicza. Otrzymał przydział do 10 Oddziału Ochrony Pogranicza w Rybniku. Objął obowiązki kontrolera na przejściu w Pliszczu, a następnie w latach 1947-1950 jako kontroler GPK Głuchołazy, Zebrzydowice i Cieszyn. W styczniu 1951 objął obowiązki dowódcy strażnicy w Wiśle, a po 1,5 roku na własną prośbę z uwagi na kontuzję frontową został przeniesiony do sztabu batalionu w Ustroniu na stanowisko pomocnika szefa sztabu. W październiku 1954 roku został skierowany na roczny kurs do Rembertowa, a po jego ukończeniu objął obowiązki komendanta Szkoły Podoficerskiej w sztabie (Górnośląska Brygada WOP) w Gliwicach. W tym czasie zastępcą komendanta szkoły był mjr Stanisław Mikulski, a szefem sztabu kpt. Eugeniusz Łukasiewicz. Po rozformowaniu szkoły w 1967 roku, objął obowiązki kierownika sekcji szkolenia, później zastępcy szefa wydziału operacyjno-szkoleniowego i znów, po reorganizacji, kierownika sekcji szkolenia, które wykonywał do czasu zwolnienia ze służby w sierpniu 1986. W międzyczasie ukończył WKDO w Rembertowie. Pułkownik Grzybek posiadał duże zasługi w zakresie organizacji szkolenia pododdziałów brygady, opracował wiele dokumentów przydatnych do organizacji i prowadzenia szkolenia na różnych szczeblach dowodzenia. Był bardzo wymagającym w stosunku do podwładnych, a jednocześnie sprawiedliwy w ocenie. Miał kilka propozycji przejścia na wyższe stanowiska poza Górnośląską Brygadą, z których nie skorzystał. Posiada wiele odznaczeń, w tym Krzyż Oficerski i Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. Zmarł 14 marca 2007 roku w Gliwicach i został pochowany na Cmentarzu Lipowym w Kwaterze II E7 rząd 10^[3].

Jan Krasowski

Jan Krasowski
pułkownik
Data urodzenia	3 lutego 1924
Przebieg służby
Lata służby	1945–1976
Jednostki	7 DP, Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa: bitwa pod Lenino
Odznaczenia

Jan Krasowski (ur. 2 lutego 1924) – polski dowódca wojskowy, pułkownik Wojska Polskiego.

W wieku 16 lat został aresztowany i wywieziony na Syberię gdzie pracował w lesie jako drwal. W 1943 wstąpił na ochotnika do organizującego się odrodzonego Wojska Polskiego w Sielcach. Zostaje przydzielony do kompanii ckm, 2 pułku piechoty. Bierze udział w bitwie pod Lenino. Po powrocie z frontu zostaje dowódcą plutonu ckm, 7 pułku piechoty. We wrześniu 1944 ukończył Szkołę Oficerską nr.3 w Riazańu w stopniu podporucznika. Wojenny szlak bojowy kończy w rejonie Drezna na stanowisku dowódcy kompanii. Po wojnie bierze udział w zabezpieczeniu granicy wzdłuż Nysy. Po rocznym szkoleniu w Centrum Szkolenia Piechoty w Rembertowie obejmuje stanowisko szefa sztabu w 29 Komendzie Odcinka w Kleszczelach, 6 Oddziału WOP w Białymstoku,a następnie zostaje dowódcą tego batalionu przemianowanego na 19 Batalion, 11 Brygady WOP. W 1951 objął stanowisko dowódcy 32 Batalionu, 3 Brygady WOP, a w grudniu tego roku 153 Batalionu Ustka, 15 Brygady WOP w Koszalinie. Do Górnośląskiej Brygady WOP został przeniesiony w 1955 na dowódcę batalionu w Głubczycach do jego rozformowania, a potem Batalionu Cieszyn do jego rozformowania w 1976. Pozostał do dyspozycji biura kadr do sierpnia tegoż roku kiedy to przeszedł do rezerwy.

Przez wiele lat był prezesem koła ZBŻZ i ORWP.

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Srebrny Medal "Zasłużonym na Polu Chwały"
Medal 10-lecia Polski Ludowej
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Medal za Odrę, Nysę, Bałtyk
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Medal "Za udział w Walkach o Berlin"
Złoty Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Srebrny Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Brązowy Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Złota Odznaka Za zasługi w ochronie granic PRL

Płk Stanisław Mirkowski

Stanisław Mirkowski
Pułkownik
Przebieg służby
Lata służby	1952–1985
Jednostki	2 A WP
Stanowiska	z-pca dowódcy Górnośląskiej Brygady WOP d/s tech.
Odznaczenia
{

Płk Stanisław Mirkowski (16.06.1934-26.04.2007). We wrześniu 1952 r. podjął naukę w Oficerskiej Szkole Wojsk Ochrony Pogranicza w Kętrzynie. W 1963 r. ukończył Wojskową Akademię Techniczną. W 1985 r. odszedł do rezerwy ze stanowiska zastępcy dowódcy Górnośląskiej Brygady WOP ds. technicznych. Był aktywnym członkiem PZMot. oraz Stowarzyszenia Rzeczoznawców Techniki Motoryzacyjnej i Ruchu Drogowego. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz wieloma innymi odznaczeniami państwowymi, resortowymi oraz stowarzyszeniowymi i samorządowymi. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach. Koło nr 6.

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal "40 lecia PRL"
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"

i wiele innych

Zdzisław Mossóczy

Zdzisław Mossóczy
pułkownik
Data urodzenia	17 września 1924
Data i miejsce śmierci	24 grudnia 2008 Gliwice
Przebieg służby
Lata służby	od 1945 do 1985
Jednostki	38 Pułk Piechoty 11 DP, 23 Brygada WOP, 19 Brygada WOP, Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	szef sztabu GB WOP w Gliwicach
Odznaczenia

Grób pułkownika na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach

Zdzisław Mossóczy (ur. 17 września 1924, zm. 24 grudnia 2008) – pułkownik, absolwent wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego.

Do wojska wstąpił w kwietniu 1945 w Kaliszu do 38 Pułku Piechoty, 11 Dywizji Piechoty. Wraz z pułkiem zakończył wojnę na terenie Niemiec. Jego jednostka brała udział w zabezpieczeniu zachodniej granicy na Nysie. Uczęszczał do dwuletniej Szkoły Oficerskiej Piechoty. Po jej ukończeniu w 1947 ukończył kurs dowódców strażnic w Centrum Wyszkolenia WOP w Ostródzie. Następnie został przydzielony do 9 Oddziału WOP w Krakowie gdzie objął dowództwo plutonu a następnie strażnicy Jurgów batalionu Nowy Targ. W 1951 roku objął strażnicę Jabłeczna w batalionie Terespol, następnie został pomocnikiem szefa sztabu i szefem sztabu batalionu w Tomaszowie Lubelskim. W latach 1954-1960 pełnił funkcję pomocnika i starszego pomocnika szefa wydziału operacyjnego 23 Oddziału WOP w Chełmie Lubelskim. Po ukończeniu rocznego kursu dowódców batalionów w Rembertowie w 1960 został przeniesiony do Górnośląskiej Brygady WOP na stanowisko pomocnika szefa wydziału operacyjnego, po czasie został szefem tego wydziału. W 1976 awansowany na szefa sztabu brygady, którego obowiązki pełnił do roku 1984. W 1985 przeszedł w stan spoczynku.

Pułkownik Mossóczy zmarł 24 grudnia 2008 w Gliwicach i został pochowany na tamtejszym Cmentarzu Centralnym. Posiadał wiele odznaczeń m.in. Krzyż Oficerski i Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski oraz wiele innych odznaczeń resortowych.

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"

Aleksander Monka

Aleksander Monka
pułkownik
Przebieg służby
Jednostki	Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	zastępca dowódcy GB WOP w Gliwicach d/s politycznych
Odznaczenia

Aleksander Monka – pułkownik WOP, magister prawa absolwent wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Oficer II Armii WP. Przeniesiony do Wojsk Ochrony Pogranicza służbę rozpoczął jako dowódca strażnicy w Łużyckiej Brygadzie WOP, zakończył w stopniu pułkownika na stanowisku zastępcy dowódcy brygady WOP w Gliwicach do spraw politycznych. Kawaler Krzyża Walecznych. Jego żoną była Teodozja Monka - Sapińska, dziennikarka Trybuny Ludu, pisarka. Napisała min. wspomnienia wydając je pt. "Poruczniczka", gdzie opisała męża pod imieniem Ziutek oraz "Partyzanckie ballady" .

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Krzyż Walecznych
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"

Michał Radziecki

Michał Radziecki
pułkownik
Przebieg służby
Lata służby	1945 - 1971
Jednostki	4 Brygada WOP
Stanowiska	dowódca batalionu Racibórz
Odznaczenia

Radziecki Michał (ur. 25 grudnia 1920) – Pułkownik. Służbę w ochronie granicy rozpoczął przy organizacji zabezpieczenia na Zalewie Szczecińskim. Po przeniesieniu do 10 Oddziału WOP zostaje dowódcą strażnicy w Pomorzowicach,a następnie w Godowie. W 1948r zostaje wysłany na szkolenie do Centru Szkolenia WOP Ostródzie. Po powrocie w stopniu kapitana obejmuje obowiązki komendanta Szkoły Podoficerskiej w Gliwicach. W 1951r opuszcza Gliwice i na własną prośbę wyjeżdża do Rembertowa na kurs dowódców batalionów, który kończy jesienią 1952r. Obejmuje obowiązki dowódcy batalionu granicznego Racibórz, które pełni do 1971r tzn. do czasu zwolnienia ze służby i przejścia na emeryturę. Po przejściu w stan spoczynku zamieszkuje w Godowie.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski

Włodzimierz Kiełbiewski

Włodzimierz Kiełbiewski
porucznik
Przebieg służby
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca strażnicy'
Odznaczenia

Włodzimierz Kiełbiewski (ur.3 stycznia 1930 w Warszawa, zm. 20 marca 1986 tam że). porucznik LWP i Wojsk Ochrony Pogranicza.

Do wojska powołany w 1948r, uczestnik walk z bandami UPA na terenie Bieszczad. Przeniesiony do 4 Brygady WOP otrzymuje komendanturę nad strażnicą WOP w Pokrzywnej w Sudetach. W 1958r w trakcie zmiany systemu ochrony granicy oraz likwidacji części strażnic zwolniony ze służby zawodowej i przeniesiony w stan spoczynku. Powrócił do Warszawy gdzie pracował w komunikacji miejskiej, zmarł w 1986r i został pochowany na Cmentarzu Północnym w Warszawie.

Wiadomości niepublikowane

Walczył z UPA w Bieszczadach co wyrobiło mu charakter. Pewnego dnia Bolibrzuch sekretarz Gromadzkiej Rady Narodowej zagroził mu w gospodzie,"... że te gwiazdki to mu zerwie"., a On odpowiedział,"... że żaden cham nie będzie mu zrywał dystynkcji" wyciągnął broń i zaczął go gonić wzdłuż Złotego Potoku. Bolibrzuch uciekał środkiem rzeki, a Kiełbiewski gonił go brzegiem. Na następny dzień dowódca batalionu mjr Bronisław Kuzio pytał go "...co wy Kiełbiewski tam wyprawiacie, bo sprawa doszła do brygady", na to on "...że nie możliwe jest żeby ktokolwiek inny niż Rada Państwa pozbawiła go stopnia który Ona mu nadała". Dowódca batalionu przeszedł na tym do porządku dziennego przytakując młodemu oficerowi. Innym razem wygrzebał bryczkę z PGR odkupił ją i wyremontował. Chcąc się nią pochwalić razem z porucznikiem Antonim Zalewskim pojechali nią do Prudnika na odprawę. Widok dorożki z konnicą i dwoma oficerami z tyłu zrobił taki rozgłos, że obaj zostali ukarani za propagowanie sanacyjnych wzorców, a bryczka został skonfiskowana.

Odznaczenia

Srebrny Krzyż Zasługi

i wiele innych

Antoni Zalewski

Antoni Zalewski
Kasztan
kapitan
Data i miejsce urodzenia	12.10.1925 Laski
Data i miejsce śmierci	4.08.1996 Gliwice
Przebieg służby
Lata służby	od 1946-1969
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca strażnicy, szef kursu przygotowawczego Szkoły Podoficerskiej
Główne wojny i bitwy	II WŚ
Późniejsza praca	Wydział Spraw Wewnętrznych Urzędu Miejskiego w Gliwicach, Instytut Metali Nieżelaznych w Gliwicach
Odznaczenia

Antoni Zalewski (ur. 12 października 1925 roku w Laskach Szlacheckich, zm. 4 sierpnia 1996 roku w Gliwicach)- kapitan LWP. Oficer Wojsk Ochrony Pogranicza. Tajny Współpracownik Informacji Wojskowej.

W 1939 przyjęty do Podoficerskiej Szkoły Piechoty dla Małoletnich nr 2. W czasie wojny robotnik przymusowy, członek organizacji partyzanckiej. Po wojnie, w lipcu 1946 r., powołany do Wojsk Ochrony Pogranicza (10 Oddział WOP). W 1948 r. ukończył Szkołę Podoficerską oraz kurs instruktorski po którym został wysłany do Centrum Wyszkolenia WOP w Ostródzie powstałego na bazie rozformowanej Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 3 w Inowrocławiu. Słuźy w kompanii kpt. Boleslawa Bonczara. Otrzymuje przeniesienie na strażnicę Owsiszcze na stanowisko szefa strażnicy, gdzie zostaje zastępcą komendanta strażnicy d/s specjalnych (zwiadu), a następnie pełni obowiązki komendanta strażnicy. Po ukończeniu Centrum Wyszkolenia WOP w lutym 1950 r. wysłany do sztabu 21 Brygady WOP w Gliwicach (późniejsza Górnośląska Brygada WOP) na stanowisko dowódcy plutonu kompanii szkolnej następnie dowodzi kompanią batalionu odwodowego, a od grudnia 1954 r. kompanią batalionu szkolnego oraz zostaje wykładowcą Szkoły Podoficerskiej. Kończy kurs zastępców dowódców Ośrodków Wyszkolenia Poborowych. W 1955 otrzymuje dowództwo kompani szkolnej w Oficerskiej Szkole WOP w Kętrzynie . W sierpniu 1956r. obejmuje komendę 234 strażnicy Zebrzydowice, batalionu Cieszyn,a we wrześniu strażnicy Jarnołtówek, batalionu Prudnik, aż do jej likwidacji w maju 1958 r. Następnie zostaje skierowany na kurs dokształcający dowódców strażnicy oraz szefów sztabu batalionów w Centrum Doskonalenia Oficerów. Po likwidacji strażnicy w Jarnołtówku, zostaje dowódcą strażnicy Pokrzywna,( w 1960r sugerowany na stanowisko pomocnika szefa sztabu d/s operacyjno-szkoleniowych) którą to funkcje pełnił do zwolnienia ze służby po odmowie przeniesienia do Pomorskiej Brygady WOP . W trakcie slużby jest radnym Gromadzkiej Rady Narodowej w Moszczance gdzie pełni funkcję Przewodniczącego Komisji Mienia Gromadzkiego. Po zwolnieniu kpt. Zalewski był wieloletnim pracownikiem Wydziału Spraw Wewnętrznych Urzędu Miejskiego oraz Komendantem ORMO UM w Gliwicach, a następnie Instytutu Metali Nieżelaznych w Gliwicach na stanowisku Komendanta Straży Przemysłowej. Był zasłużonym działaczem LOK, prowadził kurs przygotowawczy dla kandydatów do Szkoły Podoficerskiej Górnośląskiej Brygady WOP oraz Straży Pożarnej z ramienia Śląskiego Sztabu Wojskowego oraz WKU w Gliwicach. Po przejściu na emeryturę działa w kole ZWZŻiORWP. Zmarł w Gliwicach, został pochowany na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal XXX leciaPRL
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Brązowy Medal "Za zasługi dla pożarnictwa"
Złota Odznaka "Za zasługi w ochronie granic prl"
Brązowa Odznaka "Za zasługi w ochronie granic prl"
Brązowa Odznaka "W Służbie Narodu"
Złota odznaka "Wzorowy Żołnierz WOP"
Złota Odznaka "W Służbie Narodu"
Złota Odznaka "Zasłużony Działacz LOK"
Srebrna Odznaka "Zasłużony Działacz LOK"
Złota Odznaka "Za zasługi dla Województwa Katowickiego"
Odznaka "Za zasługi dla Województwa Opolskiego"
Złota Odznaka "Sprawności Obronnej"

i wiele innych

Bibliografia

mjr w stanie spoczynku Miroslaw Kudasiewicz "Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza w Prudniku. Kronika wydarzeń w 40- leciu 1945 - 1985. Prudnik 2002r. Maszynopis str. 22, 27, 34, 64.
Stefan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991. Gliwice: Wydawnictwo Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego, 2005
Akta Osobowe Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej nr 1459290
Akta personalne kpt. Antoni Zalewski nr.6715/91/55 sygnatiura IPN Ka467/415
Karta Ewidencyjna KWMO w Katowicach Biuro "c" nr6554/A

Kategoria:Urodzeni w 1925 Kategoria:Odznaczeni Brązowym Medalem Za zasługi dla obronności kraju Kategoria:Ludzie związani z Prudnikiem Kategoria:Ludzie związani z Gliwicami Kategoria:Oficerowie Górnośląskiej Brygady WOP Kategoria:Oficerowie ludowego Wojska Polskiego

Stanisław Jędrusiak

Stanisław Jędrusiak
major
Data i miejsce urodzenia	5.11.1926 Wesołówka
Data i miejsce śmierci	27.07.2008 Gliwice
Przebieg służby
Lata służby	od 1947-1971
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca strażnicy
Późniejsza praca	MRN w Prudniku
Odznaczenia

Mjr Stanisław JĘDRUSIAK (5.11.1926-27.07.2008). urodził się w m. Wesołówka pow. Lublin. W skutek okupacji niemieckiej w wieku 15 lat musiał podjąć pracę jako robotnik. Do służby wojskowej został powołany w 1947 roku i wcielony do 41 Pułku Piechoty. Dalszą służbę odbywał w 8 Brygadzie WOP. Po podjęciu decyzji o pozostaniu w służbie zawodowej, w stopniu plutonowego skierowany do Oficerskiej Szkoły Wojsk Ochrony Pogranicza, którą ukończył w 1951 roku w stopniu podporucznika. Dalszą służbę pełnił w 9 Brygadzie WOP i OS WOP, 4 Brygadzie WOP na stanowisku dowódcy kompanii, następnie dowodził Strażnicą Trzebina. W 1971 roku ze względu na stan zdrowia odszedł w stan spoczynku. Po odejściu z wojska pracował w Prezydium MRN w Prudniku, następnie w PSS „Społem” w Gliwicach. W 1981 roku został członkiem komitetu założycielskiego, był wiceprezesem Koła nr 6 ZBŻZ w Gliwicach. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, medalem 25-lecia ZBŻZiORWP. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi

Źródło

B. Włostowski

Mirosław Kudasiewicz

Mirosław Kudasiewicz
major
Data i miejsce urodzenia	23.09.1933 Grodziec
Data i miejsce śmierci	18.05.2009 Prudnik
Przebieg służby
Lata służby	od 1955-1985
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	zastępca dowódcy strażnicy, instruktor w sekcji, zastępca dowódcy Ośrodka Szkolenia GB WOP
Późniejsza praca	Referat Obrony Urzędu Miejskiego w Prudniku
Odznaczenia

Mirosław Kudasiewicz (ur. 23 września 1933 w Grodźcu, zm. 18 maja 2009 w Prudniku) – major Wojska Polskiego.

W 1955 ukończył Oficerską Szkołę WOP w Kętrzynie i kierunek polityczny w Łodzi z drugą lokatą jako prymus miał prawo wybrać jednostkę. Wybrał Górnośląską Brygadę WOP, w której pełnił służbę przez cały czas aż do zwolnienia do rezerwy. Rozpoczął służbę od stanowiska zastępcy dowódcy kompanii do spraw politycznych, której dowódcą był por. Antoni Zalewski. Przeniesiony na granicę pełnił obowiązki zastępcy dowódcy strażnicy ds. politycznych w Dytmarowie, a po jej przeniesieniu w Krzyżkowicach.

W 1975 przeniesiony do sztabu batalionu objął obowiązki instruktora w sekcji politycznej baatalionu Prudnik, a następnie został zastępcą dowódcy ds. politycznych Ośrodka Szkolenia Górnośląskiej Brygady WOP w Prudniku. W 1965 podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego, jednak z uwagi na pogarszający się stan zdrowia musiał je przerwać. W czasie służby zawodowej był radnym w Dytmarowie i Olszynce. Absolwent WKDO z 1977r.. 15 marca 1985, w stopniu majora został zwolniony do rezerwy. W rezerwie pracował w Obronie Cywilnej Urzędu Miasta i Gminy Prudnik. Był aktywnym członkiem koła ZBŻZ i ORWP w Prudniku.

Był autorem i wykonawcą szczegółowej kroniki, która przedstawia całokształt działania i dorobku Batalionu WOP w Prudniku, publikowanej w "Tygodniku Prudnickim".

Odznaczenia

Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal 40-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Złoty Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Srebrny Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obrony Cywilnej"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla LOK"
Srebrny Medal "Za Zasługi dla Pożarnictwa"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla Pożarnictwa"
Brązowa Odznaka "Za Zasługi dla PCK"
Brązowy Krzyż "Za Zasługi dla ZHP"

Bibliografia

płk w st. spocz. mgr Stefan Gacek, "Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991", wyd. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego
A. Dereń "Tygodnik Prudnicki" nr.22 z dn. 3 czerwca 2009r.

Aleksander Wasilewski

Aleksander Wasilewski
podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	1912 Borysław
Data i miejsce śmierci	30.11.2004 Prudnik
Przebieg służby
Lata służby	od 1943-1951
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	21 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca 48 komendy odcinka
Główne wojny i bitwy	II WŚ
Późniejsza praca	Nadleśnictwo Prudnik
Odznaczenia

Aleksander Wasilewski - (1912-2004) podpułkownik WOP Urodził się w Borysławiu na Ukrainie. W rodzinnym mieście kończy szkołę średnią i zatrudnia się w leśnictwie Białobrzegi. W 1934r powołany do odbycia zasadniczej służby wojskowej w 3PP w Stryj, którą kończy w stopniu kaprala. Po wybuchu wojny powołany do macierzystego pułku. Kampanię wrześniową kończy we Lwowie w radzieckiej niewoli. Podejmuje nieudaną próbę ucieczki, ale w końcu zostaje zwolniony z więzienia. W 1940 aresztowany wraz z żoną przez NKWD i wywieziony w okolice Irkucka na Syberii. W 1943r zaciągnął się nowo formowanej 1 Dywizji im. Tadeusza Kościuszki w ZSRR. Zostaje skierowany do Oficerskiej Szkoły Piechoty w Riazaniu. Szybko awansuje przez dowódcę plutonu do dowódcy batalionu Oficerskiej Szkoły Broni Pancernej przy 1 Dywizji Piechoty, którym zostaje pod koniec wojny. W 1947r zostaje przeniesiony do WOP na stanowisko komendanta 45 komendy odcinka, a następnie 48, 10 Oddziału WOP. Wezwany do Warszawy do Dowództwa WOP zostaje aresztowany 7.10.1947r przez Informację Wojskową pod zarzutem szpiegostwa. Przewieziony do Gliwic gdzie zostaje osadzony w areszcie IW przy brygadzie. Zwolniony jesienią 1951r. Po wyjściu na wolność pisze raport do cywila. Podejmuje pracę w Nadleśnictwie Prudnik najpierw jako referent, a następnie jako kierownik wydziału planowania. W 1975r kończy studia na Akademii Rolniczej w Krakowie wydział Leśny. Zmarł w Prudniku w 2004r. Pochowany na Prudnickim Cmentarzu Komunalnym.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi

Stanisław Bartczak

Stanisław Bartczak
Podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	Łódź 16 października 1927
Przebieg służby
Lata służby	od 1948 - 1984
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	kierownik referatu d/s walki z przemytem, starszy pomocnik szefa oddziału II
Odznaczenia

Stanisław Bartczak (ur. 16 października 1927) – podpułkownik. Absolwent wydziału Prawa Uniwersytetu Wrocławskiego. Do służby w Wojskach Ochrony Pogranicza został powołany 7 lipca 1948 do 15 Brygady WOP w Koszalinie, do szkoły podoficerskiej. Po jej ukończeniu pełnił służbę w batalionie Ustka i Trzebiatów. W 1950 w stopniu chorążego ukończył szkołę oficerską w Legionowie. Został skierowany do pełnienia służby w Gliwicach i objął stanowisko zastępcy dowódcy strażnicy Zebrzydowice ds. zwiadu. Ochraniany odcinek granicy był bardzo zagrożony przestępczością przemytniczą. Sprzyjały temu powiązania rodzinne i sąsiedzkie po obu stronach granicy. W grudniu 1951 został kierownikiem sekcji do walki z przemytem w sztabie brygady. W 1953 sekcję zwiadu podniesiono do szczebla Wydziału zwiadu brygady, a na przełomie 1954/1955 nastąpiła reorganizacja i powstał pion operacyjny, śledczy i kontroli ruchu granicznego. Po reorganizacji wydziału, wykonywał obowiązki pomocnika, a następnie starszego pomocnika szefa Wydziału II. 24 października 1984 w stopniu podpułkownika zwolniony został do rezerwy. Wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz wieloma odznaczeniami resortowymi MON.

Wiadomości niepublikowane

ppłk Bartczak był kolegą ze szkoły zwiadu w Legionowie Jana Kępy i to od niego pochodzi stu procentowe potwierdzenie, że ucieczka Kępy nastąpiła w wyniku wypicia zbyt dużej ilości alkoholu. Ucieczka nie miała nic wspólnego z ideowością wewnętrzną sierżanta. Razem z nimi uciekła praczka Waleria Kaczor z pochodzenia Ukrainka. Wszyscy zostali pojmani,a Kępa otrzymał karę śmierci.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal XXX leciaPRL
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"

i wiele innych

Michał Hakman

Michał Hakman
pułkownik
Data i miejsce urodzenia	7 listopada 1906 Tyszowce
Data i miejsce śmierci	10 listopada 1972 Warszawa
Przebieg służby
Jednostki	4 Brygada WOP, dowództwo WOP Warszawa
Stanowiska	dowódca brygady
Główne wojny i bitwy	II WŚ
Późniejsza praca	dyrektor Departamentu Kadr MBP, dyrektor Departamentu Zaopatrzenia MSW
Odznaczenia

Michał Hakman właść. ADOLF UNGAR-WEISER (ur. 7 listopada 1906 w Tyszowcach, zm. 10 listopada 1972 w Warszawie) – funkcjonariusz aparatu bezpieczeństwa Polski Ludowej, oficer Ludowego Wojska Polskiego i MSW. Urodzony w rodzinie żydowskiej, jako syn Abrama i Rejsii. Dowódca brygad: 10 Katowickiego Oddziału WOP, 21 Brygady Ochrony Pogranicza, 4 Brygady WOP do 30 czerwca 1953r (późniejsza Górnośląska Brygada WOP). Oddany do dyspozycji dyrektora Kadr MBP. Od 15 września 1953 do 17 grudnia 1954 dyrektor Departamentu Organizacji i Planowania Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Pózniej dyrektor zarządu zaopatrzenia MSW. Jako jeden z nielicznych funkcjonariuszy MBP zadeklarował w aktach osobowych narodowość żydowską[1]. Zmarł w Warszawie. Jest pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B33, rząd 5, grób 2). Jego żoną była Krystyna z domu Prejs (1919–2005).

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Walecznych
i wiele innych

Przypisy

^ Krzysztof Szwagrzyk: Żydzi w kierownictwie UB. Stereotyp czy rzeczywistość? (pol.). [dostęp 14 stycznia 2010].

Bibliografia Ste=fan Gacek: Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991, wyd. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego. Linki zewnętrzne

Michał Hakman w Biuletynie Informacji Publicznej IPN

Stefan Gacek

Stefan Gacek
pułkownik
Przebieg służby
Lata służby	od 1965 - 1991
Siły zbrojne	RP
Jednostki	Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	szef sztabu brygady, zastępca dowódcy brygady
Późniejsza praca	Wojewódzki sztab Wojskowy
Odznaczenia

Stefan Gacek – polski pułkownik.

Po ukończeniu Oficerskiej Szkoły WOP, we wrześniu 1965, zostaje przydzielony do Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach. Obejmuje obowiązki dowódcy plutonu regulacji ruchu w w batalionie odwodowym. Na tym stanowisku był do marca 1968 roku, a w międzyczasie w kwietniu 1967 roku zostaje poza kolejnością awansowany do stopnia porucznika. Następnie wykonuje obowiązki pomocnika szefa sztabu d/s szkolenia w batalionie granicznym Cieszyn (42 batalion WOP). Na tym stanowisku byl do września 1974 roku. W tym okresie kończy roczny kurs szefów sztabów pułk i dywizja w Rembertów. W 1970 zostaje mianowany do stopnia kapitan w drodze wyróżnienia za aktywny udział w zwalczaniu powodzi na terenie Wisły i Podbeskidzia. Przez dowódcę brygady zostaje zaliczony do funduszu przyśpieszonego rozwoju. Od 1974 do 1976 wykonuje obowiązki szefa sztabu batalionu granicznego w Prudniku (45 batalion WOP), a po rozformowaniu batalionu wraca do Cieszyna by objąć nowo formowany batalion szkolno - odwodowy, którym dowodzi do 1984 roku. W latach 1978 - 1982 studiuje na Wydziale Pedagogiki Uniwersytetu Śląskiego. We wrześniu 1984 roku obejmuje stanowisko szefa sztabu - zastępcy dowódcy brygady. Obowiązki te wykonuje do maja 1991 roku tj. do czasu rozformowania brygady. 31 maja 1991 po odomowie przejścia na stanowisko komendanta Oddziału Straży Granicznej w Przemyślu, zostaje zwolniony do rezerwy. Posiada wiele wyróżnień i medali resortowych i pamiątkowych. Jest wyróżniony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.Podejmuje pracę w Wojskowym Biurze Emerytalnym w Katowicach. Jesta aktywnym członkiem koła ZBŻZiORWP oraz wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego w Katowicach.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Złoty Medal "W Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Złoty Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Złota Odznaka "Za Zasługi w Ochronie Granic PRL"
i wiele innych

Włodzimierz Węgierkiewicz

Włodzimierz Węgierkiewicz
Podpułkownik
Data urodzenia	2 stycznia 1933
Przebieg służby
Lata służby	od 1953 - 1979
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	kierownik grupy operacyjnej
Odznaczenia

Włodzimierz Węgierkiewicz (ur. 2 stycznia 1933r ) – Pułkownik. W 1953r ukończył Oficerską Szkołę Wojsk Ochrony Pogranicza w Kętrzynie i otrzymał skierowanie do Górnośląskiej Brygady WOP. Został zastępcą dowódcy ds. zwiadu strażnicy w Zebrzydowicach. W latach 1957- 1964 pełnił obowiązki dowódcy placówki w Jaworzynce. Następnie mianowany starszym kierownikiem sekcji zwiadu batalionu Cieszyn, a później kierownikiem grupy operacyjnej zwiadu. W październiku 1979r został przeniesiony do rezerwy.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Medal Za udział w walkach o Berlin
Złoty Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Srebrny Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Brązowy Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
i wiele innych

Kazimierz Regulski

Kazimierz Regulski
pułkownik
Przebieg służby
Lata służby	od 1945 - 1961
Jednostki	10 Oddział WOP, Podoficerska Szkoła Łączności KBW
Stanowiska	komendant Podoficerskiej Szkoły Łączności KBW w Prudniku
Późniejsza praca	Przewodniczący Miejskiej Rady Narodowej w Prudniku
Odznaczenia

Kazimierz Regulski (ur. 5 stycznia 1918) w Rybnicy – pułkownik LWP i WOP. Przewodniczący Rady Narodowej miasta Prudnik

Urodził się w rodzinie kolejarza. W 1936r. kończy technikum elektromechaniczne po którym rozpoczyna pracę w pawodarskiej elektrowni na stanowisku kontrolera sieci. Po rozpoczęciu wojny wcielony w 1940r. do Armii Czerwonej i walczy w bitwach pod Bobrujskiem oraz Kremenciukiem, gdzie zostaje ranny. W maju 1945r. wstępuje do 2 Samodzielnego Pułku Łączności w Żytomierzu zostaje dowódcą plutonu. Brał czynny udział w tworzeniu 10 Oddziału WOP, poprzez budowanie łączności dowództwa i sztabu. Prymus Oficerskiej Szkoły Łączności. W październiku 1945r. zostaje skierowany do WOP. Po szkole objął dowództwo plutonu łączności. Po przeniesieniu oddziału do Gliwic, realizuje zadanie stworzenia tam sieci łączności. Awansowany na dowódcę kompanii, a w 1948 na dowódcę łączności całego oddziału. Następnie przeniesiony na stanowisko szefa łączności Bałtyckiej Brygada WOP W 1951 przeniesiony do KBW i wyznaczony na komendanta Szkoły Podoficerskiej Łączności w Prudniku. W listopadzie 1962 przeniesiony do rezerwy. W rezerwie pełni min. funkcję przewodniczącego MRN w Prudniku. Zapalony myśliwy. Prezes Koła Łowieckiego nr.3 Bażant w Prudniku.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
i wiele innych

Eugeniusz Posacki

Eugeniusz Posacki
Podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	Żydaczów 21 lipca 1926
Data i miejsce śmierci	18 listopada 2008 Prudnik
Przebieg służby
Lata służby	od 1944 - 1973
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	zastępca d/s politycznych 45 batalionu WOP
Odznaczenia

Eugeniusz Posacki (ur. 21 lipca 1926 w Żydaczowie, zm.18 listopada 2008) – podpułkownik Wojsk Ochrony Pogranicza.

Do Wojska Polskiego wstąpił w 1944r. Brał udział w forsowaniu Odry i Nysy, oraz w walkach o Warszawę. Za swoje męstwo odznaczony został Krzyżem Walecznych. W 1946 roku przeniesiony do Wojsk Ochrony Pogranicza. Zostaje skierowany do 21 Brygady WOP w Gliwicach przeformowaną na 4 Brygadę WOP. Po kolejnych awansach obejmuje stanowisko zastępcy dowódcy batalionu do spraw politycznych, mjr Jerzego Jakubiaka, a następnie mjr Ludwika Kukiera w 45 batalionie WOP w Prudniku. Funkcję tą pełni do czasu przejścia w stan spoczynku w 1973r. Po przejściu na emeryturę pełni wiele funkcji, zawodowo pracuje min. w referacie wojskowym Prudnickich Zakładów Obuwniczych oraz prudnickiej Obrony Cywilnej. Zostaje prezesem Zarządu Miejskiego ZBOWiDu, bierze też czynny udział przy tworzeniu koła ZBŻZiORWP działając czynnie na rzecz koła. Zmarł w Prudniku 18 listopada 2008r w Prudniku gdzie został pochowany z honorami wojskowymi na Cmentarzu Komunalnym. Eugeniusz Posacki był odznaczony Krzyżem Oficerskim i Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz wieloma odznaczeniami resortowymi MSW i MON.

Odznaczenia

- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Krzyż Walecznych
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal 30-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Medal Za udział w walkach o Berlin
Złoty Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Srebrny Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
Brązowy Medal "Za zasługi dla obronności kraju"
i wiele innych

Źródło

S.Faber Nota Biograficzna, Głos Weterana i Rezerwisty wydanie internetowe:http://gwir.pl/media/12009s29.pdf

Tadeusz Semik

Tadeusz Franciszek Semik
Podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	26 sierpnia 1899 Sucha Beskidzka, Austro-Węgry
Data i miejsce śmierci	27 listopada 1978 Sucha Beskidzka, Polska
Przebieg służby
Stanowiska	dowódca 151. kompanii fortecznej "Węgierska Górka", wchodzącej w skład 1. Brygady Górskiej
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-bolszewicka, II wojna światowa, kampania wrześniowa
Odznaczenia

Tadeusz Franciszek Semik (ur. 26 sierpnia 1899 w Suchej Beskidzkiej, zm. 27 listopada 1978 w Suchej Beskidzkiej) – podpułkownik Wojska Polskiego.

Biografia

Ukończywszy gimnazjum i zdawszy maturę wstąpił 3 listopada 1918 roku^[4] jako ochotnik do Wojska Polskiego, gdzie otrzymał przydział do 12 Pułku Piechoty w Wadowicach. Wraz z tym oddziałem walczył w wojnie polsko-bolszewickiej.

Po zakończeniu wojny wstąpił do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie którą ukończył 1 lipca 1921 roku^[5] i już w stopniu podporucznika skierowany został do 2 Pułku Piechoty Legionów, w którym służył w latach 1921–1927 na stanowisku dowódcy plutonu, a następnie kompanii^[5].

Następnie w latach 1927–1931 pełnił służbę w Batalionie Manewrowym Centrum Wyszkolenia Piechoty w Rembertowie, 17 Pułku Piechoty w Rzeszowie od 1931 do 12 listopada 1935^[5] i Batalionie KOP "Czortków" od 12 listopada do sierpnia 1939 roku^[5].

Ukończył kurs dowódców batalionu 25 sierpnia 1939 i został skierowany do 1 Brygady Górskiej, której zadaniem była osłona wschodniego skrzydła Armii "Kraków".

28 sierpnia 1939 sformował i objął dowództwo 151 kompanii fortecznej "Węgierska Górka". Na jej czele, w czasie kampanii wrześniowej 1939 stoczył walkę pod Węgierską Górką. Zasłużył się wówczas niebywałą odwagą oraz umiejętnością korzystania ze swego talentu strzeleckiego. Z powodu niemożności dalszego stawiania oporu, pozbawiony łączności i pomocy z zewnątrz, poddał pozycję przeważającym siłom niemieckim. Ciężko ranny 3 września^[5] dostał się do niewoli, w której spędził resztę wojny. Przebywał w oflagach XA Itzehoe, XC Lubeka i IIC Woldenburg^[5].

Po uwolnieniu 25 stycznia 1945 przez armię radziecką powrócił do Polski i 1 maja 1945 zgłosił się do LWP, gdzie otrzymał przydział do 46 Pułku Piechoty 13 DP w Katowicach na stanowisko dowódcy batalionu^[5]. 15 listopada 1945 został dowódcą komendantury WOP w Prudniku)^[5], a następnie przez kilka lat już jako major pełnił wiele funkcji w górnośląskich oddziałach WOP. W 1948 został przeniesiony do rezerwy. W 1964 w uznaniu zasług został awansowany do stopnia podpułkownika. Został odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi i Orderem Virtuti Militari V klasy. Zmarł 27 listopada 1978 w Suchej Beskidzkiej i tam też spoczywa.

Bibliografia

Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1990, s. 816-817. ISBN 83-211-1096-7.

Linki zewnętrzne

Biogram Tadeusza Semika w Encyklopedii II wojny światowej
Punkt oporu Węgierska Górka
Bitwa o Węgierską Górkę
[2] artykuł Tadeusz Franciszek Semik

Bronisław Kuzio

Bronisław Kuzio
Podpułkownik
Przebieg służby
Jednostki	4 Brygada WOP
Stanowiska	dowódca 45 batalionu WOP Prudnik

Bronisław Kuzio - podpułkownik WOP. Urodził się w rodzinie kolejarza. W 1944r. wstępuje do Oficerskiej Szkoły Piechoty, którą kończy w 1945r. Otrzymuje stanowisko zastępcy dowódcy kompanii ckm 56pp. W 1947r przeniesiony do WOP. W latach 1948-1949 szkoli się w Centrum Szkolenia WOP w Ostródzie, następnie kończy Wyższy Kurs Doskonalenia Oficerów. Po ukończeniu Kursu zostaje dowódcą Szkoły Podoficerskiej Brygady WOP w Gliwicach. Przeniesiony w 1956r. na stanowisko dowódcy batalionu granicznego Prudnik. W 1959r przeniesiony do batalionu WOP w Sanoku na stanowisko dowódcy batalionu.

Wojciech Piekarski

Wojciech Piekarski
pułkownik
Data i miejsce urodzenia	13 kwietnia 1919 Dęba (powiat opoczyński)
Data i miejsce śmierci	29 września 1998 Gliwice
Przebieg służby
Jednostki	Oddział Wydzielony Wojska Polskiego, Górnośląska Brygada WOP
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Odznaczenia

Żołnierze mjr Henryka Dobrzańskiego "Hubala"

Wojciech Piekarski (ur. 13 kwietnia 1919 w Dębej, zm. 29 września 1998 w Gliwicach) – polski żołnierz, oficer LWP i WOP.

Był jednym z ostatnich walczących w mundurze żołnierzy po klęsce wrześniowej. Do Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego wstąpił w Gałkach. Dowódcą oddziału był mjr Henryk Dobrzański "Hubal". Przebywał w nim do 13 marca 1940 roku tzn. prawie do samego końca, gdyż 30 kwietnia 1940 r. zginął dowódca oddziału.

Złapany przez Niemców został wysłany na roboty do Rzeszy. Po zakończeniu wojny wstąpił do LWP, następnie do nowo tworzonych Wojsk Ochrony Pogranicza. Służbę w WOPie kończył jako zastępca dowódcy do spraw liniowych Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach. Dowódcą brygady był generał Bolesław Bonczar.

Zmarł w 1998. Pochowany na Cmentarzu Centralnym w Gliwicach^[6].

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Medal XXX-lecia Polski Ludowej
Medal 40-lecia Polski Ludowej
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Brązowy Medal "Za Zasługi dla Obronności Kraju"
Złota Odznaka Za Zasługi w Ochronie Granic PRL
Brązowa Odznaka Za Zasługi w Ochronie Granic PRL
Brązowa Odznaka W Służbie Narodu
Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego
i wiele innych

Kazimierz Smoleński

Kazimierz Smoleński
pułkownik
Data i miejsce urodzenia	9.11.1922 Jackiewicze
Data i miejsce śmierci	1.02.2009 Gliwice
Przebieg służby
Lata służby	od 1944 - 1964
Siły zbrojne	RP
Jednostki	Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	zastępca dowódcy brygady
Główne wojny i bitwy	II WŚ
Późniejsza praca	Istytut Metali Nieżelaznych szef służby pracowniczej
Odznaczenia

Kazimierz Smoleński (9.11.1922 w Jackiewiczach - 1.02.2009 w Gliwicach).Urodził się na Wileńszcyznie. W sierpniu 1944 roku powołany do Armii Czerwonej służył do grudnia 1944 roku. Wcielony do Wojska Polskiego wstępuje do 3 Oficerskiej Szkoły Piechoty w Inowrocławiu. Po szkole skierowany do 9 Zapasowego Pułku Piechoty w Krakowie. Brał udział w walkach z UPA. W 1945 roku otrzymał przydział do Oddziału WOP w Krośnie Odrzańskim gdzie otrzymuje rozkaz sformowania strażnicy w Świecku. Przeniesiony do Dowództwo WOP w Warszawie. Z DWOP w stopniu porucznika został skierowany do Brygady WOP w Kętrzynie na etat zastępcy dowódcy brygady ds. zwiadu. W 1951 roku został przeniesiony na równorzędne stanowisko do Koszalina. Służbę wojskową zakończył w Górnośląskiej Brygadzie WOP w 1964 roku. Ukończył studia ekonomiczne uzyskując tytuł magistra. Przez wiele lat pracował w Instytucie Metali Nieżelaznych na stanowisku szefa służby pracowniczej. Był członkiem Związku Zawodowego Hutników oraz działaczem Ligi Obrony Kraju, a od sierpnia 1981 roku członkiem Koła nr 6 ZBŻZiORWP w Gliwicach. Prowadził kronikę Koła. Zmarł w Gliwicach, Pochowany jest na Cmentarzu Centralnym tam że.

Źródło

Sławomir Żurawlow- nota biograficzna Głos Weterana i Rezerwisty wydanie internetowe.[3]
płk Stefan Gacek, Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991, wyd. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego .

Tadeusz Protazy

Tadeusz Protazy
Podpułkownik
Data i miejsce urodzenia	28.10.1936 Kurowice
Przebieg służby
Lata służby	od 1955 - 1988
Siły zbrojne	PRL
Jednostki	4 Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca batalionu odwodowego
Późniejsza praca	prezes koła ZBŻZiORWP
Odznaczenia

Tadeusz Protazy (ur. 28 października 1936 – podpułkownik Wojsk Ochrony Pogranicza

Do służby w WOP wstąpił w 1955 roku. W 1958 r ukończył Oficerską Szkołę WOP w Kętrzynie. Po ukończeniu Szkoły w 1958 roku został skierowany do służby w Górnośląskiej Brygadzie WOP gdzie dostał przydział na strażnicę w Zebrzydowicach w batalionie Cieszyn. Następnie został przeniesieni na stanowisko dowódcy kompanii dowodzenia przy Sztabie Brygady w Gliwicach. Kolejnym szczeblem było stanowisko pomocnika Szefa Wydziału Operacyjnego Brygady i dowódcy Batalionu Odwodowego . Od 1988r w stanie spoczynku. Pułkownik Protazy pełni wiele funkcji społecznych jest trzecią kadencję Prezesem Koła nr 6 w Gliwicach, członkiem Wojewódzkiego Zarządu ZŻWP w Katowicach, a przez jedną kadencję pełnił funkcję zastępcy Prezesa. Jest współorganizatorem zawodów strzeleckich oraz spotkań wielopokoleniowych. Dzięki staraniom ppłk. Tadeusza Protazego odsłonięto tablicę pamiątkową na budynku byłego sztabu Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach, wydano zarys historii Brygady oraz opracowano historię 30. lat Koła.

Odznaczenia

Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi
Złoty Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Srebrny Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Brązowy Medal "Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny"
Złoty Medal " Za zasługi dla Obronności Kraju"
Srebrny Medal " Za zasługi dla Obronności Kraju"
Brązowy Medal " Za zasługi dla Obronności Kraju"
Złota Odznaka "Za zasługi w Ochronie Granic PRL"
Złota Odznaka "Za zasługi w ochronie porządku publicznego"
i wiele innych

Źródło

Głos Weterana i Rezerwisty nota biograficzna

Ludwik Kukier

Ludwik Kukier
Cegła
pułkownik
Data i miejsce urodzenia	18 sierpnia 1921 Rudzienko
Miejsce śmierci	Opole
Przebieg służby
Lata służby	1943–1973
Jednostki	Bataliony Chłopskie,3 PP, Górnośląska Brygada WOP
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa
Późniejsza praca	Prezez ZBŻZiORWP w Prudniku
Odznaczenia

Ludwik Kukier (18.08.1921 w Rudzienku - 22.09.1998 w Opolu).Urodził się na Lubelszczyźnie w rodzinie małorolnego chłopa. W 1943r. wstępuje ochotniczo do oddziału Batalionów Chłopskich przybierając pseudonim "Cegła". Następnie powołany do 3 pułku piechoty. Pułk stacjonuje w byłym obozie w Majdanku. W 1945 roku podejmuje naukę w Oficerskiej Szkole Piechoty w Gryficach i zostaje skierowany do Wojsk Ochrony Pogranicza. Pełni min. funkcję dowódcy strażnicy Owsiszcze batalionu Racibórz, a także kolejno szefa sztabu batalionu oraz wykładowcy w Oficerskiej Szkoły WOP. Jesienią 1963r. zostaje mianowany dowódcą 45 batalionu WOP w Prudniku po ppłk. Jerzym Jakubiaku, którą to funkcję pełni do odejścia na emeryturę w 1973r.. Jego miejsce obejmuje ppłk Piotr Węglowski. Umiera 22 września 1998r. w Opolu i tam zostaje pochowany.

Odznaczenia

Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi

i wiele innych

Aleksander Klimas

Ludwik Kukier
Cegła
podpułkownik
Przebieg służby
Lata służby	1960–1990
Stanowiska	dowódca batalionu
Odznaczenia

Aleksander Klimas ur. 1.02.1940r. w Tymowej - podpułkownik WOP. Dowódca 45 batalionu WOP Prudnik. W 1960 roku powołany do zasadniczej służby wojskowej w Górnośląskiej Brygadzie WOP. Szkolenie rekruckie przeszedł w Ośrodku Szkolenia Poborowych batalionu Racibórz, a następnie został wysłany do Szkoły Podoficerskiej Górnośląskiej Brygady WOP w Gliwicach (komendant mjr. Paweł Grzybek). Po ukończeniu szkoły podoficerskiej zostaje wysłany na strażnicę Konradów batalionu Prudnik dowodzoną przez kpt. Stefana Matyńskiego. Na strażnicy pełni obowiązki dowódcy drużyny i nieetatowego dowódcy plutonu. Po zakończeniu służby zasadniczej pozostaje w wojsku i pełni obowiązki dowódcy plutonu dowodzenia w batalionie Prudnik. Po ukończeniu Oficerskiej Szkoły Wojsk Zmechanizowanych w 1970r. otrzymuje dowództwo kompanii dowodzenia tego samego batalionu, a następnie strażnicy Pokrzywna po śmierci jej dowódcy kpt. Mieczysława Pity. W 1984r. przechodzi na stanowisko szefa sztabu batalionu po mjr. Januszu Stanisławskim, a w 1988r. zostaje jego dowódcą. W 1990r. ppłk Aleksander Klimas odchodzi do rezerwy zostając równocześnie ostatnim dowódcą Batalionu WOP Prudnik.

Odznaczenia

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi
Srebrny Krzyż Zasługi

Źródło

"Tygodnik Prudnicki" artykuł M. Kudasiewicza z serii "Wspomnienia Weterana WOP" nr. 11 z 16.03.2005r.

Jan Kępa

Jan Kępa
starszy sierżant
Data urodzenia	1927
Data i miejsce śmierci	28 sierpnia 1951r areszt śledczy w Bytomiu
Przebieg służby
Lata służby	1948-1951
Stanowiska	zastępca strażnicy WOP Pokrzywna

Klub Garnizonowy w Gliwicach w tym budynku odbyła się sesja wyjazdowa sądu wojskowego nad dezerterami

Jan Kępa (ur. 1927 r., zm. 28 sierpnia 1951 r.) – starszy sierżant Wojska Polskiego^{[potrzebny przypis]}.

Żołnierz Wojsk Ochrony Pogranicza. W 1950 r. ukończył studium w Centrum Wyszkolenia Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Legionowie. Jako młody absolwent szkoły zwiadu, został zastępcą dowódcy strażnicy Pokrzywna - porucznika Domańskiego - do spraw zwiadu.

Jan Kępa zdecydował się na ucieczkę z PRL (kwalifikowanej jako dezercja), chcąc dostać się do amerykańskiej strefy okupacyjnej: przez Czechy i Austrię do Republiki Federalnej Niemiec.

Ucieczka

13 marca 1951 r., o godzinie 7:00, starszy sierżant Pietruszewski zameldował szefowi sztabu brygady o nie powróceniu z patrolu części służby. Komendant strażnicy zameldował o zniknięciu trzech żołnierzy: starszego szeregowego Zenona Majchrzaka, szeregowego Józefa Staniszewskiego i szeregowego Józefa Waszkiewicza, którzy włączyli się do ucieczki razem z Janem Kępą, oraz praczki Walerii Kaczor. W sumie uciekło 8 osób. W pościg wysłano najpierw 40 osobową grupę z 4 psami tropiącymi pod dowództwem por. Szczepanika, następnie sztab brygady wysłał na miejsce 123 osobową grupę operacyjną, przybył również szef sztabu oraz dowódca brygady, pułkownik Michał Hakman.

14 marca wprowadzono do akcji grupę operacyjną Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego z batalionu w Prudniku, a następnego dnia 123 osobową grupę z oddziału w Katowicach.

17 marca po wymianie ognia wojsko Republiki Czechosłowackiej zatrzymało czterech uciekinierów, w tym sierżanta Jana Kępę.

18 marca w Petrowicach zatrzymano Walerię Kaczor.

19 marca zatrzymano szeregowego Gałuszewskiego i Majchrzaka.

Sąd Wojskowy odbył się w Klubie Garnizonowym w Gliwicach. Jan Kępa dostał karę śmierci. Tę samą karę, ale zamienioną na dożywocie otrzymali Olszewski, Staniszewski i Majchrzak.

28 sierpnia w areszcie w Bytomiu rozstrzelano sierżanta Jana Kępę. Miał 24 lata. Prezydent Bolesław Bierut odstąpił od prawa łaski. Zwłok nie chciano wydać rodzinie i zostały anonimowo pochowane na jednym z pobliskich cmentarzy. Reszta wyroków po odwilży 1956 roku została sukcesywnie zmieniana na niższe.

W 2004 roku Izba Wojskowa Sądu Najwyższego dokonała kasacji wyroków, uznając je za nieważne. Postępowanie umorzono.

O ucieczce sierżanta Kępy i jego grupy śpiewa zespół Elektryczne Gitary w piosence "Ucieczka 5:55", wydanej na Historii.

Bibliografia

Karta 46. Adam Lutogniewski "Ucieczka"
Płk w st. spocz. mgr Stefan Gacek "Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991" wyd. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego.

Tadeusz Szwec

Tadeusz Szwec
starszy sierżant sztabowy
Data urodzenia	20 lipca 1941
Data i miejsce śmierci	26 maja 2006r Żywiec
Przebieg służby
Lata służby	1961-1990
Stanowiska	szyfrant batalionu Żywiec

St. sierż. sztab. Tadeusz Szwec(20.07.1941-26.05.2006). W latach 1961-1990 służył w Wojskach Ochrony Pogranicza w Karpackiej i Górnośląskiej Brygadzie WOP. Pełnił obowiązki magazyniera, dyżurnego operacyjnego i szyfranta Batalionu WOP Żywiec. Wiele lat był zawodnikiem Klubu Sportowego „Koszarawa” w Żywcu w sekcji piłkarskiej, bardzo dobry bramkarz. Przez wiele lat prezesował Kołu Wędkarskiemu w Żywcu. Aktywnie działał w Kole nr 10. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Żywcu. Albin KŁODNICKI

Przyjaciele Brygady

Leon Śpiewak

Leon Śpiewak
Oboznik
Grób Leona Śpiewaka
major
Data urodzenia	6 marca 1915
Data i miejsce śmierci	14 lutego 1973 Gliwice
Przebieg służby
Lata służby	od 1943
Stanowiska	kapelan w oddziale kpt "Bomby" 27 DP AK i DP im.Tadeusza Kościuszki I A WP

Leon Śpiewak ps. Oboznik (ur. 6 marca 1915, zm. 14 lutego 1973) – major I Armii Wojska Polskiego.

W 1939 ukończył seminarium w Łucku, po którym został wikarym w parafii w Kostopolu. W 1942 został aresztowany przez Niemców, za pomoc udzielaną Żydom oraz wystawianie fałszywych metryk. Został osadzony w obozie pracy w Ludwipolu. Po rozbiciu obozu przez radzieckich partyzantów, ukrywał się. Został proboszczem parafii w Starej Hucie. Od sierpnia 1943 kapelan oddziału kapitana "Bomby" (Władysław Kochański), cichociemnego, dowódcy patroli dywersyjnych w "Wachlarzu" na trasie Kowel-Sarny, byłego inspektora AK w Równym. Oddział walczył z Niemcami oraz oddziałami UPA. Zaproszony wraz ze sztabem i dowódcą przez generała Naumowa 21 grudnia 1943 (lub 22 grudnia wg różnych źródeł), podstępnie aresztowany przez NKWD i przewieziony do Moskwy, został osadzony na Łubiance. Zwolniony w kwietniu 1944, wstąpił do I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki, I Armii Wojska Polskiego, z którą przeszedł cały szlak bojowy, aż do Berlina. Z powodu choroby płuc został zwolniony z wojska. Został kapłanem Ziemi Opolskiej. W 1966 odszedł z probostwa parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Moszczance, porzucając jednocześnie stan kapłański.

Przeprowadził się do Gliwic, gdzie pracował na Politechnice Śląskiej. Zmarł w lutym 1973. Pochowany z honorami wojskowymi i liturgią żałobną na cmentarzu komunalnym w Gliwicach.

Wiadomości niepublikowane

Ksiądz Śpiewak nie wyszedł na Bliski Wschód wraz z armią gen. Władysława Andersa. W okresie przed służył mu do mszy późniejszy kierownik szkoły Mycek.
Pojmanie księdza i wywiezienie go na Łubiankę miało miejsce w wyniku zdrady dowódcy oddziału Kochańskiego, który prawdopodobnie był współpracownikiem NKWD.
W okresie przebywania w klasztorze w Prudniku ks. kardynała Stefana Wyszyńskiego, mimo oficjalnej wersji, ksiądz prawdopodobnie był spowiednikiem Prymasa. Świadkiem i osobą wtajemniczoną był kościelny nazwiskiem Zając- tragicznie zmarły. Jak Relacjonował Zając, klasztor chroniony był przez KBW, a przyjeżdżali po księdza i jego samego funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa.

=

Gbond

43 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza
	Historia
Państwo	Polska
Rozformowanie	1989
Patron	im "Bohaterów Powstań Śląskich"
	Tradycje
Święto	10 czerwca
	Dowódcy
Pierwszy	Michał Radziecki
Ostatni	Gerard Kruk
	Organizacja
Dyslokacja	Racibórz
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	Górnośląska Brygada WOP

42 Batalion Wojsk Ochrony Pogranicza
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1989
Patron	im "Ziemi Cieszyńskiej"
	Tradycje
Święto	10 czerwca
Kontynuacja	Beskidzki Oddział Straży Granicznej
	Dowódcy
Pierwszy	ppłk Jan Baran
Ostatni	płk Jan Krasowski
	Organizacja
Dyslokacja	Cieszyn
Rodzaj sił zbrojnych	PRL
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	Górnośląska Brygada WOP

Górnośląska Brygada WOP
	; Emblemat brygady
	Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1991
	Tradycje
Święto	10 czerwca
Kontynuacja	Śląski i Beskidzki Oddział Straży Granicznej
	Dowódcy
Pierwszy	ppłk Wasilij Georgijenko
Ostatni	płk.dypl Tadeusz Jagodziński
	Organizacja
Numer	2445-0-
Dyslokacja	Gliwice
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	Śląski Okręg Wojskowy Dowództwo WOP

Krzysztof Z Gbond - student Prawa UŚ, interesuje się historią regionalną. Ciekawi Mnie również historia Ludowego Wojska Polskiego oraz PRL. Pochodzę z Gliwic dlatego większość edycji im właśnie poświęcam. Redaktorem Wikipedii zostałem w sierpniu 2013 roku. kontakt: gbond3@o2.pl

Dodane artykuły lub takie w którym brałem udział

i wiele innych

Strażnica WOP Jarnołtówek

Strażnica WOP Jarnołtówek
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1945
Rozformowanie	1958
Komendanci / Dowódcy
Ostatni	por. Antoni Zalewski
Organizacja
Numer	223
Dyslokacja	Jarnołtówek

Rodzaj sił zbrojnych	PRL
Rodzaj wojsk	Wojska Ochrony Pogranicza
Podległość	45 Batalion WOP Śląski Oddział SG

Strażnica WOP Jarnołtówek – jedna ze strażnic w składzie 45 batalionu WOP w Prudniku. Strażnica IV kategorii.

Strażnica WOP Jarnołtówek

Przed wojną strażnicę zajmował oddział Grenzschutzu. W 1945 roku została przejęta przez 10 Oddział Ochrony Pogranicza. Budynek pełnił funkcję strażnicy do maja 1958 roku. Następnie od 1967 roku organizowane są kolonie dla dzieci rodzin wojskowych oraz szkolenia kadry Górnośląskiej Brygady WOP. Szkolenia odbywały się w dwóch grupach, grupie dowódcy brygady - oficerowie starsi oraz grupie szefa sztabu - oficerowie młodsi.

Na odcinku strażnicy znajdowało się przejście graniczne:

Przejście graniczne Jarnołtówek - Zlaté Hory

Żołnierze strażnicy

Dowódcy strażnicy

por. Domański
por. Korusiewicz
chor.(por.) Stefan Wolny
por. (kpt.) Antoni Zalewski – do rozformowania w maju 1958r.

Podoficerowie strażnicy

plut.(st.chor.sztab.) Stefan Woźniak - szef strażnicy
plut. Jan Dąbrowski - szef strażnicy
sierż. Zygmunt Ogrodowczyk - szef strażnicy do rozformowania w maju 1958r.
chor. Stefan Franczak - szef ośrodka po przemianowaniu w 1967r. w Ośrodek Szkolno - Kolonijny Górnośląskiej Brygady WOP

Kalendarium strażnicy

13 marca 1951r. doszło do dezercji kilku żołnierzy strażnicy wraz z żołnierzami i praczką strażnicy Pokrzywna pod dowództwem i z inicjatywy sierżanta Jana Kępy zastępcy d/s specjalnych dowódcy strażnicy w Pokrzywnej. Po pościgu ujęto dezerterów, skazano ich na kary wieloletniego więzienia, a Kępe na karę śmierci, którą wykonano w Areszcie Śledczym w Bytomiu.
maj 1958r. strażnica zostaje rozformowana rozkazem dowódcy WOP.
1967r. Strażnica zostaje zamieniona w Ośrodek Szkolno-Kolonijny Górnośląskiej Brygady WOP dla Wojsk Ochrony Pogranicza oraz Wojsk Obrony Wewnętrznej podległy Głównemu Inspektoratowi Obrony Terytorialnej.
1984r. zamknięcie ośrodka z uwagi na plany wyburzenia starych budynków i budowy nowego kompleksu wypoczynkowego.

Bibliografia

Stefan Gacek, Górnośląska Brygada WOP. Rys historyczny 1945-1991, wyd. Byłych Żołnierzy Zawodowych i Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego
"tygodnik Prudnicki" nr 13 i 14, artykuły mjr. Mirosława Kudasiewicza z serii "Wspomnienia Weterana WOP"
Kwartalnik Historyczny Ośrodka KARTA nr 46

Kategoria:Gmina Głuchołazy Kategoria:Jednostki organizacyjne WOP

↑ Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945-1991). s. 144.
↑ cmentarz w Gliwicach
↑ GROBONET 2.2 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarze komunalne w Gliwicach
↑ Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. s. 816.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. s. 817.
↑ grób Wojciecha Piekarskiego na cmentarzu w Gliwicach. www.polskie-cmentarze.com. [dostęp 2011-01-04].

[jack-1] Zenon Jackiewicz: Wojska Ochrony Pogranicza : (1945-1991). s. 144.

[2] tarz w Gliwicach

[3] GROBONET 2.2 - wyszukiwarka osób pochowanych - Cmentarze komunalne w Gliwicach

[jurga-4] Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. s. 816.

[jurga0-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Tadeusz Jurga: Obrona Polski 1939. s. 817.

[6] rób Wojciecha Piekarskiego na cmentarzu w Gliwicach. www.polskie-cmentarze.com. [dostęp 2011-01-04].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]