Wikipedysta:Happa/brudnopis6
Chrystus marcjoński – [TU POTRZEBNA JEST JAKAŚ KRÓTKA DEFINICJA, LEAD].
W Kościele katolickim Chrystus utożsamiany jest z Mesjaszem. Całkowicie odmiennie postrzegany był Chrystus w Kościele marcjońskim, który (obok Kościoła katolickiego) stanowił jedno z dwóch głównych ugrupowań wczesnego chrześcijaństwa. Antychrześcijański polemista Kelsos znał w drugim wieku tylko katolików i marcjonitów[1], wzajemnie oskarżających się o głoszenie fałszywej nauki Chrystusa[2].
Marcjonici tytuł „Chrystus” wyprowadzali od greckiego słowa хρηστός (chrestos), oznaczającego kogoś dobrego, szlachetnego, dzielnego, przebóstwionego, a także samo dobre bóstwo[3]. Terminem Chrestos określali Boga Najwyższego, który był wyłącznie dobry, doskonale dobrego człowieka – Jezusa Chrestosa, którego uważali za swego Mistrza i Nauczyciela, za pierwszego spośród wielu braci[4], a także ogół jego uczniów doskonalących się w czynieniu dobra – chrestian[5]. Przebóstwiające i wyzwalające człowieka dobro znajdowało się w centrum marcjońskiej doktryny.
Chrystus marcjoński nie był wiązany z religią mojżeszową, którą marcjonici postrzegali jako ukryty w judaistycznej koncepcji „jedynego Boga” kult zła[6][7]. W odniesieniu do judaizmu Chrystus był postacią zewnętrzną, obcą i „bluźnierczą” – gdyż głosił, że bez sięgnięcia po poznanie dobra i zła nie jest możliwe dokonanie świadomego i dobrowolnego wyboru dobra, i że jedynie taki wybór może zaowocować zbawieniem[8][9].
W doktrynie marcjońskiej Christos-Mesjasz i doskonale dobry Chrestos byli skrajnie różnymi i wzajemnie zwalczającymi się królami: Chrestos – królem dobrym i łagodnym, nauczycielem i lekarzem uzdrawiającym ludzkość ze śmiertelnej choroby, którą jest zło, a Christos – królem złym i agresywnym, podbijającym cały świat i rzucającym go pod nogi wybranym czcicielom zła. Przeciwieństwo to najpełniej oddali marcjonici, nazywając Christosa-Mesjasza Antychrystem[10][11][12][13].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Orygenes, Przeciw Celsusowi VI, 74, [w:] Wincenty Myszor, Marcjon i marcjonizm, wstęp do polskiego wydania pisma Tertuliana Przeciw Marcjonowi, s. 14.
- ↑ Tertulian 1994 ↓, s. IV:4.1.
- ↑ Pieniążek 2021 ↓, s. 233–241.
- ↑ Rz 8,29 w przekładach Biblii.
- ↑ Pieniążek 2021 ↓, s. 240.
- ↑ Pieniążek 2021 ↓, s. 35, 162, 249, 271.
- ↑ Jn 8,44 w przekładach Biblii.
- ↑ Pieniążek 2021 ↓, s. 106.
- ↑ Tes 5,15–22 w przekładach Biblii.
- ↑ Pieniążek 2021 ↓, s. 251–263.
- ↑ Tertulian 1994 ↓, s. III:3.4; 4:5; 6.2; 20.1.
- ↑ Kor 11,13–14 w przekładach Biblii.
- ↑ Ga 2,4–5 w przekładach Biblii.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wojciech Pieniążek, Chrześcijaństwo marcjońskie. Wspólnota ludzi wolnych, Warszawa: Wojciech Pieniążek, 2021, ISBN 978-83-922-6851-2.
- Tertulian, Przeciw Marcjonowi, Stefan Ryzner (tłum.) i inni, t. 58,, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej, 1994 (Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy), ISBN 83-7072-034-X.