Wikipedysta:PanGawelek/Prowincja Litewska
| Prowincja | |||||
| 1569-1795 | |||||
 Wilno ok 1600 roku | |||||
| |||||
| Hymn: Gaude Mater Polonia | |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Data powstania |
1569 | ||||
| Data likwidacji |
1795 | ||||
| Zarządzający |
Wielki Ksiażę Litewski Stanisław August Poniatowski | ||||
| Powierzchnia |
ok. 376000 | ||||
| Strefa czasowa |
obecna Litwa: | ||||
| Języki urzędowe | |||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| |||||
| Liczba Województwa |
10 | ||||
| Liczba Powiaty (razem z Traktami) |
52 | ||||
| Liczba przedstawicieli w parlamencie | |||||
| Liczba Izba Poselska |
48 | ||||
Położenie na mapie Prowincji I Rzeczpospolitej | |||||
Prowincja Litewska lub oryginalna nazwa Wielkie Księstwo Litewskie - od 1569 do roku 1795część składowa Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Stolicą prowincji było Wilno. Obejmowało w latach 1569-1632; 1667-1792 9 województw, a w latach 1632-1667 - 10. Po unii Lubelskiej Wielkie Księstwo Małopolska i Wielkopolska.[1]
Województwa
[edytuj | edytuj kod]Utracone na trzecim rozbiorze w 1795 r.
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa | Stolica | inne duże Miasto | Ostatni Wojewoda | powierzchnia | powiaty | Herb | Półożenie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wileńskie | Wilno | Brasław | Michał Hieronim Radziwiłł | 44 200 km² |  |
 | |
| Trockie | Troki | Grodno | Józef Mikołaj Radziwiłł | 31 200 km² |  |
 | |
| Księstwo Żmudzkie | Wornie | Rosienie | Antoni Onufry Giełgud | 23 300 km² | 28 traktów |  |
 |
| Nowgródzkie | Nowogródek | Słuck | Józef Niesiołowski | 36 920 km² |  |
 | |
| Brzeskolitewskie | Brześć Litewski | Pińsk | Jan Tadeusz Zyberg | 40 600 km² |  |
 |
Utracone na drugim rozbiorze 1792 r.
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa | Stolica | inne duże Miasto | Ostatni Wojewoda | powierzchnia | powiaty | Herb | Półożenie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mińskie | Mińsk | Mozyrz | Józef Mikołaj Radziwiłł | 55 500 km² | |
 |
Utracone na pierwszym rozbiorze w 1772 r.
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa | Stolica | inne duże Miasto | Ostatni Wojewoda | powierzchnia | powiaty | Herb | Półożenie |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Połockie | Połock | Dzisna | Tadeusz Żaba | 21 800 km² |  |
 | |
| Witebskie | Witebsk | Orsza | Michał Kossakowski | 24 600 km² |  |
 | |
| Mścisławskie | Mścisław | Mohylew | Franciszek Ksawery Chomiński | 22 600 km² | Brak podziału |  |
 |
Ziemie zdobyte w 1634 r. a utracone w 1667
[edytuj | edytuj kod]
Ziemia Smoleńska została zdobyta w 1634 roku gdy Polska prowadziła zwycięsko wojnę z Rosja, a utraciła w 1667 przegrywając wojnę z Rosją.
| Nazwa | Stolica | inne duże Miasto | Ostatni Wojewoda | powiaty | Herb | Półożenie |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Smoleńskie | Smoleńsk | Rosław | Franciszek Ksawery Sapieha | 2 powiaty |  |
 |
Województwa utworzone na Sejmie Grodzieński 1793
[edytuj | edytuj kod]| Nazwa | Stolica | inne duże Miasto | Wojewoda | powiaty | Półożenie |
|---|---|---|---|---|---|
| Wileńskie | Wilno | Lida | Nie wybrano |  | |
| Trockie | Troki | Kowno | Nie wybrano |  | |
| Żmudzkie | Rosienie | Wornie | Nie wybrano | Województwo dzieliło się na 3 Ziemie |  |
| Brasławskie | Brasław | Włkomierz | Michała Kossakowskiego |  | |
| Grodzieńskie | Grodno | Sokółka | Antoni Suchodolski |  | |
| Merckie | Merecz | Ejszyszki | Franciszek Ksawery Sapieha |  | |
| Brzeskie | Brześć litewski | Kobryń | Nie wybrano |  | |
| Nowogródzkie | Nowogródek | Słonim | Nie wybrano |  |
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]https://literat.ug.edu.pl/glogre/0044.htm
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zygmunt Gloger, Prowincya W. Księstwa Litewskiego (Geografia historyczna ziem dawnej Polski), Rozdział 1, Cytat: Wielkie Księstwo Litewskie stanowiło obok Wielko i Małopolski trzecią prowincyę (pol.).
- ↑ Zygmunt Gloger, Prowincya W. Księstwa Litewskieg (Geografia historyczna ziem dawnej Polski), Rozdziały do 3 części (pol.).