Wikipedysta:Rfl/Astrologia-rfl02
Astrologia (gr. αστρολογία = άστρον + λόγος) jest to antropologiczno-mitologiczna interpretacja obserwacji astronomicznych, a więc wróżbiarstwo oparte na obserwacjach astronomicznych.
Astralistyka stwierdza, że we wszystkich kulturach świata zjawiska meteorologiczne, astralne, kosmiczne wywierają na ludzi przemożny wpływ, człowiek uważa je za znaczące lub decydujące o jego losie.
Rozpatrywanie astrologii jako zjawiska społecznego, chociaż marginalnego, wchodziłoby w zakres nauk humanistycznych, a nie astronomii. Astrologia posługuje się wynikami obserwacji astronomicznych jedynie jako ilustracją horoskopu.
Astrologia jest wiedzą praktyczną bez udokumentowanych założeń teoretycznych. Od astrologii odróżnia się astrolatrię, czyli kult gwiazd i planet, uważanych za demony bóstwa lub ich siedziby.
Historia astrologii
[edytuj | edytuj kod]W starożytności nie występowało rozróżnienie pomiędzy astronomią, a astrologią w dzisiejszym rozumieniu tych pojęć.
Pierwotnie uważano, że ciała niebieskie reprezentują na niebie władców ziemskich. W pierwszym tysiącleciu przed n.e. ugruntował się pogląd związany z wróżbiarstwem, że indywidualne losy władców mogą być odczytane z położenia ciał niebieskich.
Mezopotamia – tu znajdują się najdawniejsze korzenie astrologii. Sumerowie w 2. tysiącleciu przed n.e., bazując na obserwacjach astronomicznych, stworzyli świątynię schodkową wykorzystując budowlę wieżową zikkurat (zigurat) w Ur (Uruk), której siedem kondygnacji symbolizowało 7 (liczba magiczna) ciał niebieskich, wędrujących na tle tak zwanych gwiazd stałych. Są to: Księżyc, Słońce, Wenus, Merkury, Mars, Jowisz i Saturn. Taka świątynia miała umożliwiać kapłanom kontakt z siłami nadprzyrodzonymi. Gwiazdozbiory zostały wyodrębnione i nazwane, niebo podzielono na trzy sfery, był znany syderalny Księżycowy pas zodiakalny. Wierzono, że ruch ciał niebieskich odbywa się pod wpływem bóstw. Prognozy astrologiczne dotyczyły królów, władców, a więc były związane z losami narodów.
Określenie Chaldejczyk w odniesieniu do Babilończyków stało się synonimem astrologa.
Egipt – od 2778 roku przed n.e. posługiwano się kalendarzem najdokładniejszym w starożytności. Rozpoznano powiązanie spodziewanego przyboru Nilu ze wschodem gwiazdy Syriusz. Wiele prognoz politycznych starano się wyprowadzić z położenia tej gwiazdy. Od Chaldejczyków skomplikowana wiedza astrologiczna dotarła do kapłanów Thota, który był uważany za bóstwo Księżyca.
Ameryka – Aztekowie i Majowie stworzyli 260-dniowy kalendarz księżycowy służący do obliczania terminów świąt religijnych. Rozplanowanie miasta Cuzco wykazuje pewne związki z pasem zodiakalnym.
Chiny – państwie środka – cesarz był czczony jako przedstawiciel nieba. Astrologia chińska stworzyła 28-dniowy kalendarz księżycowy oraz wyodrębniono pas zodiakalny. Chińscy astrologowie obserwowali już przed n.e. kometę Halley'a, a od 28 roku przed n.e. plamy na Słońcu.
Indie – w drugim tysiącleciu przed n.e. teksty Wedy zawierają powiązania obserwacji astronomicznych z systemem filozoficznym i obrzędami religijnymi, w tym również z reinkarnacją. Astrologia była uważana za najwyższy stopień wiedzy.
Europa – około 2000 przed n.e. powszechnie znana potężna budowla megalityczna (kromlech) Stonehenge była prawdopodobnie miejscem kultu, związanym z obserwacjami ciał niebieskich, przede wszystkim Słońca i Księżyca.
Starożytna Grecja – dopiero Simplikios wprowadził rozróżnienie pomiędzy astrologią (dawniejszą), a astronomią. Grecy przejęli od Babilończyków pojęcie planet, jednak Słońce traktowali jako najważniejsze. Po włączeniu Grecji do cesarstwa rzymskiego astrologia znajduje odbicie w alchemii, gnozie, manicheizmie.
Chrześcijaństwo – opierając się na Biblii potępiało wszelkie wróżbiarstwo, w tym Chaldejczyków i astrologię. Tertullian (Tertullianus) ostrzega przed astrologią.
Jednak w średniowieczu znane były księgi astrologiczne, na przykład rękopis nr 3731 z roku 1431 z kolekcji Harleian – jest to zbiór rękopisów w Muzeum Brytyjskim zgromadzony przez Roberta Harley'a i jego syna Edwarda w początku XVIII wieku.
Renesans i Humanizm powołując się na źródła hellenistyczne przyczynia się do ponownego rozwoju astrologii. Wielcy astronomowie często zajmowali się astrologią (Tycho de Brahe, Galileusz, Johannes Kepler), jednak uważali taką działalność za niegodną astronoma. Aż do pojawienia się romantyzmu astrologia zachowuje swe znaczenie w najwyższych warstwach społecznych.
Współczesna astrologia
[edytuj | edytuj kod]Obecnie kwestia astrologii nie może być uważana jako nie istotna. Rozpowszechnienie horoskopów w massmediach, a zwłaszcza w popularnych tygodnikach jest znaczące i niektórzy twierdzą, że świadczy to o rosnącym zapotrzebowaniu na usługi astrologiczne.
Astrologia jest traktowana przez naukę jako pseudonauka. Współcześni astrologowie mniej zajmują się prognozowaniem, a większy nacisk kładą na analizę osobowości, jako pewnego rodzaju doradcy życiowi.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Spotkanie z astrologią Tadeusz Doktór, Warszawa 1987