Tułowice (województwo mazowieckie)
Na mapach: 
52°20′35″N 20°16′55″E/52,343056 20,281944
52°20′35″N 20°16′55″E/52,343056 20,281944| wieś | |
 Dwór w Tułowicach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna |
22 |
| Kod pocztowy |
05-088[4] |
| Tablice rejestracyjne |
WSC |
| SIMC |
0009828[5] |
Położenie na mapie gminy Brochów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
Położenie na mapie powiatu sochaczewskiego  | |
| 52°20′35″N 20°16′55″E/52,343056 20,281944[1]
| |
Tułowice – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie sochaczewskim, w gminie Brochów[5][6].
Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie sochaczewskim ziemi sochaczewskiej województwa rawskiego[7]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie warszawskim.
W latach 1973–1995 miejscowość była siedzibą gminy Tułowice a w latach 1996–1999 siedzibą gminy Brochów.
Opis
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość wzmiankowana w 1361 roku. W 1800 roku powstał tu dwór klasycystyczny projektu Hilarego Szpilowskiego dla Franciszki Lasockiej. Wielokrotnie zmieniał właścicieli, w XIX wieku istniał tu m.in. młyn wodny na kanale Łasica. W 1939 roku w okolicy rozegrała się bitwa nad Bzurą, gdzie zginęli m.in. żołnierze Armii Pomorze wraz z gen. Stanisławem Grzmot-Skotnickim. Żołnierze pochowani tu po wojnie zostali ekshumowani w 1952 i pochowani na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie.
Warto zobaczyć
[edytuj | edytuj kod]- Dwór w Tułowicach wybudowany w stylu klasycystycznym z około 1800 r. otoczony zabytkowym parkiem o powierzchni 6 ha. Po parcelacji majątku po II wojnie światowej dwór podupadł i mieścił m.in. mieszkania, następnie wiejski dom kultury, sklep i magazyny. Zdewastowany dwór został w 1980 r. przejęty przez obecnego właściciela artystę malarza Andrzeja Novaka-Zemplińskiego i jego żonę Aleksandrę. W 1998 roku dwór w Tułowicach otrzymał nagrodę I stopnia Ministra Kultury i Sztuki za najlepiej odrestaurowany obiekt zabytkowy oraz prestiżową nagrodę Europa Nostra.
- kapliczka przydrożna przy dworze,
- powozownia z kolekcją powozów z XIX i XX wieku,
- kamień upamiętniający śmierć generała Stanisława Grzmota-Skotnickiego w czasie bitwy nad Bzurą w 1939 roku,
- stacja turystycznej kolei wąskotorowej (Sochaczew – Wilcze Tułowskie, dawniej do Piask Królewskich i Wyszogrodu)
- starodrzew Borku Tułowickiego nad kanałem Łasica z Osadą Puszczańską.
Szlaki turystyczne
[edytuj | edytuj kod]Główny Szlak Puszczy Kampinoskiej (Dziekanów Leśny – Wiersze – Tułowice – Brochów) 55,8 km
Północny Szlak Krawędziowy (Tułowice – Grochale Nowe – Modlin) 41,0 km
Kampinoski Szlak Rowerowy (wokół KPN) 144,5 km
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 141536
- ↑ Wieś Tułowice w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-08], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1302 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Tułowice, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XII: Szlurpkiszki – Warłynka, Warszawa 1892, s. 620.
- Dworek w Tułowicach
- Ireneusz Wojczuk, Dworskie życie. O tułowickiej kolekcji powozów z jej właścicielem Andrzejem Novákiem-Zemplińskim rozmawia Ireneusz Wojczuk [online], Art&Business [zarchiwizowane z adresu 2007-03-12].
- Kemping PTTK - w Tułowicach mieści się też kemping PTTK, jeden z większych obiektów tego typu w regionie
| Wsie |
|
|---|---|
| Integralne części wsi |
|
| Nazwy zniesione |
|
