Zygmunt Latoszewski

Zygmunt Latoszewski
	; Zygmunt Latoszewski (1933)
Data i miejsce urodzenia	26 kwietnia 1902 ; Poznań
Data i miejsce śmierci	18 stycznia 1995 ; Warszawa
Gatunki	muzyka poważna
Zawód	dyrygent, pedagog, reżyser
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zygmunt Latoszewski (ur. 26 kwietnia 1902 w Poznaniu, zm. 18 stycznia 1995 w Warszawie) – polski dyrygent, dyrektor i kierownik artystyczny teatru, reżyser, pedagog, muzykolog.

Życiorys

Syn Wincentego^[1] (ur. 1873)^[2]. W wieku szkolnym (1912–1917) śpiewał w chórze prowadzonym przez ks. Wacława Gieburowskiego^[3]. Był uczniem poznańskiego Gimnazjum św. Marii Magdaleny. W latach 1919–1926 kształcił się w Konserwatorium w Poznaniu^[4], w dziedzinie gry na skrzypcach u Zdzisława Jahnkego i teorii muzyki u Feliksa Nowowiejskiego. Od 1921 na Uniwersytecie Poznańskim początkowo studiował filologię klasyczną i historię sztuki, następnie przeniósł się na muzykologię u Łucjana Kamieńskiego. W roku 1932 uzyskał stopień doktora muzykologii na podstawie rozprawy Pierwsze opery polskie Macieja Kamieńskiego. Debiutował jako dyrygent w 1929 Następnie dyrygował Operą Poznańską (w latach 1933–1939, a także 1945–1948 był jej dyrektorem).

W okresie II wojny światowej przebywał w Warszawie, organizując wespół z Adamem Didurem koncerty z udziałem artystów polskich w restauracji „Gastronomia” i w kawiarni Lourse’a^[5]. Po upadku powstania warszawskiego znalazł się w Krakowie.

W 1945 współpracował z Filharmonią Krakowską, w 1949 z Operą Warszawską, w 1949 z Filharmonia Bałtycką. 25 lutego 1947 dyrygował Orkiestrą Filharmonii Łódzkiej podczas prawykonania Introdukcji i Kaprysu Grażyny Bacewicz skomponowanego w tym samym roku^[6]. W latach 1952–1954 był dyrektorem Opery Warszawskiej. Od 1955 do 1961 był kierownikiem artystycznym Opery i Filharmonii Bałtyckiej. Od 1961 do 1972 był kierownikiem artystycznym Opery Łódzkiej.

Wykładał także w łódzkiej oraz warszawskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej, od 1964 jako profesor nadzwyczajny^[7].

W 1972 przeszedł na emeryturę, ale dalej dyrygował okazjonalnie, w tym jeszcze w latach 80. prowadząc spektakle w Teatrze Wielkim w Warszawie. W 1984 Uniwersytet im. A. Mickiewicza przyznał mu tytuł doktora honoris causa^[8].

W latach 1925–1928 redagował poznański miesięcznik „Muzyka Kościelna” i współpracował z warszawskim miesięcznikiem „Muzyka”^[7]. Był autorem licznych artykułów o tematyce muzycznej (głównie krytycznych).

Zmarł w Warszawie, spoczywa na cmentarzu Powązkowskim (kwatera Klin-12-4)^[9].

Ordery i odznaczenia

Order Sztandaru Pracy I klasy
Order Sztandaru Pracy II klasy
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (14 grudnia 1955)^[1]
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 11 listopada 1936^[10], 15 czerwca 1946^[11])
Medal 40-lecia Polski Ludowej^[12]
Medal 10-lecia Polski Ludowej (25 marca 1955)^[13]
Odznaczenie „Zasłużony dla Miasta Poznania” (1 czerwca 1993)^[3]^[14]
Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Gdańska” (1960)^[15]
Krzyż Oficerski Orderu Korony (Belgia)

Źródło:^[16].

Nagrody

Nagroda wojewody poznańskiego za działalność muzyczną (1947)
Nagroda przewodniczącego Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku w dziedzinie muzycznej (1950)
Nagroda Państwowa II stopnia (zespołowa) za wybitne realizacje artystyczne w Bałtyckim Studio Operowym (1952)^[17]
Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia (1971)
Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka za wybitną działalność artystyczną i organizacyjną w zakresie krzewienia w Polsce kultury muzycznej, zwłaszcza operowej i symfonicznej (1971)^[18]
Nagroda Prezesa Rady Ministrów I stopnia za twórczość artystyczną (1979)

Przypisy

↑ ^a ^b M.P. z 1956 r. nr 23, poz. 334 „za zasługi w dziedzinie sztuki teatralnej i w pracy zawodowej”.
↑ Zygmunt Tadeusz Latoszewski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-08-01].
↑ ^a ^b Uchwała nr LXXXIII/446/93 z dnia 1993-06-01 - bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 2024-08-01] .
↑ Latoszewski Zygmunt [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2024-08-01] .
↑ Zygmunt Latoszewski - Teatr Wielki Opera Narodowa [online], archiwum.teatrwielki.pl [dostęp 2024-08-01] .
↑ MałgorzataM. Gąsiorowska MałgorzataM., Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 456, ISBN 978-83-224-0547-5 .
↑ ^a ^b Zygmunt Latoszewski (1902–1995) - dyrygent, pedagog, muzykolog. W: Stanisław Sierpowski, Józef Malinowski (oprac.): Sylwetki sławnych i zasłużonych absolwentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019, s. 131–132. ISBN 978-83-232-3481-4. [dostęp 2024-08-01].
↑ ZYGMUNT LATOSZEWSKI | Odkryj Poznań [online], www.poznan.pl [dostęp 2024-08-01] (pol.).
↑ Cmentarz Stare Powązki: ZYGMUNT LATOSZEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-02-10] .
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu rozwoju sztuki”.
↑ M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 „za wybitne zasługi w dziedzinie Teatru i Sztuki na terenie całego kraju”.
↑ Uznanie dla twórców kultury [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.
↑ M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25 marca 1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.
↑ Wiadomości z miast i gmin, [w:] Kronika Wielkopolski, nr 3/1993, s. 209, ISSN 0137-3102.
↑ Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, nr 1, 10 lutego 1961, s. 5
↑ Kto jest kim w Polsce, Interpress 1984.
↑ Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23 lipca 1952. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 2024-08-01].
↑ Zygmunt Latoszewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2024-08-01] .

Bibliografia

Kto jest kim w Polsce, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 702.
Zygmunt Latoszewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2021-04-10] .
Zygmunt Latoszewski na zdjęciach w bibliotece Polona

[:1-1] M.P. z 1956 r. nr 23, poz. 334 „za zasługi w dziedzinie sztuki teatralnej i w pracy zawodowej”.

[2] Zygmunt Tadeusz Latoszewski M.J. Minakowski, Genealogia Potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 2024-08-01].

[:0-3] Uchwała nr LXXXIII/446/93 z dnia 1993-06-01 - bip.poznan.pl [online], bip.poznan.pl [dostęp 2024-08-01] .

[4] Latoszewski Zygmunt [online], encyklopediakrakowa.pl [dostęp 2024-08-01] .

[5] Zygmunt Latoszewski - Teatr Wielki Opera Narodowa [online], archiwum.teatrwielki.pl [dostęp 2024-08-01] .

[6] MałgorzataM. Gąsiorowska MałgorzataM., Bacewicz, Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1999, s. 456, ISBN 978-83-224-0547-5 .

[:2-7] Zygmunt Latoszewski (1902–1995) - dyrygent, pedagog, muzykolog. W: Stanisław Sierpowski, Józef Malinowski (oprac.): Sylwetki sławnych i zasłużonych absolwentów Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019, s. 131–132. ISBN 978-83-232-3481-4. [dostęp 2024-08-01].

[8] ZYGMUNT LATOSZEWSKI | Odkryj Poznań [online], www.poznan.pl [dostęp 2024-08-01] (pol.).

[9] Cmentarz Stare Powązki: ZYGMUNT LATOSZEWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-02-10] .

[10] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 469 „za zasługi na polu rozwoju sztuki”.

[11] M.P. z 1946 r. nr 114, poz. 212 „za wybitne zasługi w dziedzinie Teatru i Sztuki na terenie całego kraju”.

[12] Uznanie dla twórców kultury [w:] „Trybuna Robotnicza”, nr 170, 19 lipca 1984, s. 1–2.

[13] M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411 - Uchwała Rady Państwa z dnia 25 marca 1955 r. nr 0/431 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

[14] Wiadomości z miast i gmin, [w:] Kronika Wielkopolski, nr 3/1993, s. 209, ISSN 0137-3102.

[15] Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, nr 1, 10 lutego 1961, s. 5

[16] Kto jest kim w Polsce, Interpress 1984.

[17] Uchwała Prezydium Rządu w sprawie przyznania nagród za osiągnięcia w dziedzinie nauki, postępu technicznego, literatury i sztuki za rok 1952. „Trybuna Ludu”. Rok V, Nr 203 (1265), s. 6, 23 lipca 1952. Warszawa: KC PZPR. [dostęp 2024-08-01].

[18] Zygmunt Latoszewski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2024-08-01] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]