میر عثمان علی خان

(ایچ ای ایچ) نواب میر عثمان علی خان صدیقی، بیافانندی - (6 اپریل 1886ء-24 فروری 1967ء)، حیدرآباد، دکن دے آخری حکمران ہن. نظام ہک مؤثر منتظم تے رعایا پرور حکمران دے طور تے ڄاݨے ویندے ہن. انہاں کوں "نظام سرکآر" تے "حضور نظام" جیہے القابات نال نوازا ویندا ہئی.انہاں دی حکمرانی 86000 مربع میل (223000 کلو میٹر²) دے علاقے تے ہئی، ایہ تقریبا موجودہ برطانیہ جتنا رقبہ ہئی۔ میر عثمان علی خان دا پورا ناں جیندے اچ اُنہاں دے اعزازات، القابات تے خطابت وی شامل ہن، بہت ہی طویل ہئی۔ ہر جگہ انہاں دا مکمل ناں لکھݨا بہت مشکل ہئی۔ ایہ مکمل ناں کجھ ایویں ہئی: رستم دوران، ارسطوئے زماں، وَل مملوک، آصف جاہ ہفتم، مظفرالملک، وَل ممیلاک، نظام الملک، نظام الدولہ نواب میر سر عثمان علی خان بہادر، سپاہ سالار، فتح جنگ، نظام آف حیدر آباد اینڈ برار، نائٹ گرینڈ کمانڈر آف دی موسٹ الگزالٹڈ آرڈر آف دی اسٹار آف انڈیا، نائٹ گرینڈ کراس آف دی موسٹ ایکسیلنٹ آرڈر اف دی برٹش ایمپائر، آنریبل جنرل اِن دی آرمی، فیتھ فل الائی آف دی برٹش گورنمنٹ (ایہ انگریزاں دے ݙتے ہوئے خطابات تے اعزازت ہن۔)

Usman Ali Khan

حیدرآباد دکن دے نواب میر عثمان علی خان آصف جاہ سابع 1912ء وچ تخت نشین تھئے۔ انہاں دے دور وچ انجمن ترقی اردو نے بے حد ترقی کیتی تے بے شمار کتب شائع تھئے۔ علما، مشائخ ، مساجد و مدارس تے ہر مذہب دے عبادت خانیاں کوں انہاں دے دربار توں معقول امداد ملدی ہئی۔ انہاں دے عہد وچ شہر حیدر آباد دی ازسرنو تعمیر تھئی۔ تقسیم ہند دے بعد بھارت نے ریاست حیدر آباد دے خلاف پولیس ایکشن کرکے اُونکوں ہندوستان وچ مدغم کر گھدا۔

عثمانیہ جنرل ھاسپٹل، عثمان ساگر، ضلع تے شہر عثمان آباد، عثمانیہ یونیورسٹی، عثمانیہ بسکٹ ایہ تمام چیزاں انہاں ہی دے بݨائے ہوئی ہن تے انہاں ہی دے ناں نال منسوب ہن۔ انھاں نے حیدرآباد دے کئی اہم عمارتاں، جیویں کہ حیدرآباد ہائیکورٹ، اسمبلی ھال، پبلک گارڈنس، آصفیہ لائبریری، عثمانیہ جنرل ھاسپٹل، نظام کالج، حمایت ساگر، نظامس انسٹیٹیوٹ آف میڈیکل سائنس، نیلوفر ھاسپٹال نظام شوگر فیکٹری وغیرہ دی تعمیر کروائی۔

تعلیمی اصلاحات

اپݨے حکمرانی دے دوران انہاں نے بہت سارے تعلیمی اصلاحات متعارف کرائے۔ نظام دے بجٹ دا تقریبا 11 فیصد حصہ تعلیمی اداریاں تے خرچ کیتا ویندا ہئی.

انہاں نے ہندوستان تے بیرون ملک بہت سارے اداریاں کوں بہت عطیات ݙتے جنہاں وچ تعلیمی اداریاں جامعہ نظامیہ تے دارالعلوم دیوبند جیہے ادارے شامل ہن۔

انہاں نے بنارس ہندو یونیورسٹی کیتے 10 لکھ روپے تے علی ڳڑھ مسلم یونیورسٹی کیتے 5 لکھ روپے دا عطیہ ݙتا۔

نظام سرکار سعودی عرب دے کجھ شاہی گھراݨے دے چھوہراں دے نال

جامعہ عثمانیہ

میر عثمان علی خان نے عثمانیہ یونیورسٹی قائم کیتی، جیہڑی اڄ بھارت وچ سب توں وݙے یونیورسٹیاں وچوں ہک ہے۔ ابتدائی تعلیم کوں غریباں کیتے لازمی تے مفت کیتا ڳیا ہئی۔

بھارت چین جنگ وچ تعاون

ہندوستان چین تنازعہ دی وجہ توں نظام دی طرفوں قائم قومی دفاعی فنڈ وچ تعاون دی درخواست کیتی ڳئی۔ 'سال 1965ء اچ میر عثمان علی خان نے جنگی فنڈ کوں ودھاوݨ کیتے "5000 کلوگرام دا گولڈ" ݙتا۔ اڄ دی مارکیٹ دی قیمت دے مطابق نظام دا حصہ 1500 کروڑ روپیہ بھارت وچ کہیں وی فرد یا تنظیم دی طرفوں سب توں وݙا حصہ ہے۔

وفات

میر عثمان علی خان نے 24 فروری 1967ء کوں کنگ کوٹھی پیلس وفات پاتی. نظام سرکار کوں مسجد جودی وچ دفن کیتا ڳیا، جینکوں انہاں نے اپݨے پتر جواد دی یاد وچ 1936ء وچ بݨوایا ہئی.

نظام سرکار دی مقبولیت دا ثبوت ایہ ہے کہ تقریبا "10 ملین افراد" نماز جنازہ وچ شامل تھئے۔ نظام میوزیم دے دستاویزات دے مطابق، نظام سرکار دا جنازہ سب توں وݙا غیرمذہبی، غیرسیاسی اجتماع ہئی جیندی تاریخ وچ نظیر نی ملدی۔ آخری نظام دی وفات تے آندھرا پردیش دی حکومت نے خصوصی اخبار جاری کیتا، جیندے وچ نظام سرکار دی وفات دی تفصیل ہئی۔ حکومت نے 25 فروری 1967ء کوں نظام سرکار دی موت تے"ریاستی سوڳ" دا اعلان کیتا۔ حکومتی دفاتر سوڳ دے طور تے بند کیتے ڳئے۔ ریاست بھر وچ تمام سرکاری عمارتاں تے پرچم ادھی اونچائی تے رکھے ڳئے۔

ماتمیاں دی تعداد اتنی زیادہ ہئی کہ حیدرآباد دی ڳلیاں تے چوراہاں تے عورتاں دت بھنے ہوئے ونگاں کھنڈے ہوئے ملے. کیونکہ تلنگانہ رواج دے مطابق، خواتین قریبی رشتہ داراں دی موت تے اپݨے ونگاں بھنیندن۔