[go: nahoru, domu]

Jump to content

Bartolomeo Bruti

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Bartolomeo Bruti
U lind në1557
Ulqini
Vdiq1591
Moldavia
Shkaku i vdekjesMurdered (strangulation)
KombësiaAlbanian
ShtetësiaVenetian
ArsimiGiovanni di lingua, dragoman.
ProfesioniTranslator, advisor, merchant, spy, agent and diplomat.
Vite aktiviteti1570-1591
PunonjësVenice, Habsburg Spain, Philip II of Portugal, the Queen of England, The Principality of Moldavia, Zygmund III Vasa, Grand Vizier Sinan Pasha and Mehmed Bey Paşa.
Njohur përMaintaining relations between the Porte and the Western powers
Bashkëshorti/jaMaria de Pleba (wife)
FëmijëAntonio Bruti (son)
Prind/ër
Të afërm(forefather) Marco Bruti (fl. 1285), Antonio Bruti, (fl. 1460), Pieter of Kotorr (1588), Antonio of Ulcinj, Gaicomon of Novigrad, (1671–1679) and Agostin in Koper.
FamiljaBruti family

Bartolomeo Bruti, Barthélemy Bruto ose Bartholomeo Brutti (l. 1557 – v. 1591) [1] ishte një shqiptar [2] [3] postelnic (dhomëtar), diplomat, [4] tregtar, spiun, agjent, [5] përkthyes [6] dhe një tregtar shumëgjuhësh, pjesë e familjes Bruti [7] nga Ulqin e Shqipërisë Veneciane . Ai punoi për venecianët, [8] Filipin II të Portugalisë, Spanjën Habsburge, [9] [10] Mbretëreshën e Anglisë, [11] Principatën e Moldavisë, Zygmund III Vasa dhe Vezirin e Madh Sinan Pasha me të cilin ai kishte lidhje . [12] Ai ishte djali i një kapiteni kalorësie nëpunës i Venedikut. [13] Bartolomeo Bruti u martua me Maria de Pleba, një e afërme e perandorit Matthias del Faro. Djali i tyre, Antonio lindi në 1578. Në 1573, Bartolomeo Bruti, 16 vjeç, dërgoi një peticion në Venecia pasi ishte trajnuar në Stamboll për t'u bërë një giovane de lingo, ose një agjent venecian. [14] Më 1575 u kthye në Romë pasi kishte mësuar gjuhën osmane-turke. Midis 1574 dhe 1579, ai punoi për spanjollët në një mision për të vendosur një armëpushim në Mesdhe midis dy fuqive të mëdha Venedikut dhe Perandorisë Osmane. Ai punoi gjithashtu si spiun për venedikasit duke rregulluar marrëveshje me vezirin e madh osman Sinan Pasha për të cilin punonte. [15]

Pas betejës së Lepantos, Mehmed Bej Pasha, guvernator i Algjerisë (1567–1568), u kap nga venecianët. Ai u lirua pasi Bruti negocioi një marrëveshje. [16] Së bashku me Sokollun që i dha informacion sekret, Bruti bëri një marrëveshje me autoritetet Habsburge për të spiunuar veprimtarinë ushtarake osmane. [17] Bartolomeo propozoi një marrëveshje të re; nëse Filipi II i Portugalisë mund t'i ofronte Sokolliut 30,000 dukate, atëherë ata mund të korruptonin zyrtarët osmanë për të krijuar përfundimisht një aleancë anti-osmane në Afrikën e Veriut, veçanërisht në Algjeri. [18] Në 1575, ai udhëtoi për në Romë si pjesë e një misioni për të shkëmbyer 34 robër lufte osmane midis forcave të ligës që kishin marrë pjesë në Betejën e Lepantos dhe Perandorisë Osmane. [19] Fillimisht ai udhëtoi në Fermo, pastaj në Raguzë ku osmanët do të dorëzonin të burgosurit e krishterë. [20] [21] Në 1576, ai ofroi të dërgonte letra përmes Kotorrit dhe Raguzës në vend të Korfuzit dhe të ndryshonte korrierët grekë me sllavët. [22] Ai gjithashtu njoftoi Sinan Pashën për një agjent spanjoll të quajtur Antonio Sanz i cili mbërriti në Kostandinopojë në 1582. Për fat të Sanzit, ai pati një salvoconducto të dhënë nga Këllëç Aliu . Megjithatë, atij iu desh të linte menjëherë qytetin dhe gruan dhe fëmijët e tij në të.

Ambasadori jozyrtar i Habsburgëve i quajtur Giovanni Margliani i ofroi mëkëmbësit të Napolit të dërgonte dy vrasës të quajtur Sinan dhe Haydar për të vrarë Bartolomeo Brutin për lojën e tij të dyfishtë. [23] Oferta u refuzua pasi Bruti nuk ishte as vasal, as renegat. Bruti gjeti vdekjen e tij në 1591 pasi princi moldav Aron Tirani (1591–1595) e mbyti Brutin, i cili në atë kohë ishte rreth 30 vjeç. [24] Aaron Tirani kishte marrë hua nga Bruti dhe nuk pranoi t'i kthente ato. Bruti ishte një tip makiavelian që luante në shumë anë njëkohësisht. [25]

Diplomat dhe këshilltar

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në rininë e tij Bruti punoi si spiun për venecianët në rrugët e Perës në Kostandinopojë. Ai gjithashtu punoi për spanjollët duke e detyruar të vepronte "agjent i dyfishtë". [26] Në verën e vitit 1546, Bruti dhe Mariano di Lipari zbarkuan në skelën e Trapanit me informacione të vlefshme për qeverinë siciliane. Bruti u bë i njohur për shpëtimin e Petru Şchiopulit dhe në këmbim ai e bëri Brutin një kancelar dhe këshilltar sekret. [27] Bruti solli dy vëllezërit e tij Cristoforo dhe Benedetto në Moldavi duke u dhënë atyre tokë. Bolshevikët moldavë e kishin frikë. Në 1579, Iancu Sasul (Saon) përfitoi nga Şchiopul dhe huazoi para nga Bruti. Sasul shpejt ra në favorin e Portës dhe iu pre koka në 1582 në kufirin me Poloninë në Lviv. [28] Şchiopul i dha titullin cubicularius Bruttit i cili ushtroi ndikim si te Şchiopul ashtu edhe te Mihnea II, renegati i Vllahisë, nipi i Şchiopulit. Bruti i shkroi Papës duke i kërkuar barinj shpirtëror (Françeskanë dhe jezuitë, nga Polonia) [29] në mënyrë që të shtohej numri i katolikëve prej 15,000 që do të luftonin "heretikët" e Transilvanisë (protestanë dhe husitë). [30] Bruti ndihmoi në kapjen e kishave Hussites duke i dhënë ato jezuitëve. [31] Më 14 janar 1587, Bruti i shkroi një letër nga Iasi për Annibal de Capua: " Këta françeskanë janë shumë të paktë dhe nuk flasin as gjermanisht, as hungarisht, kështu që nuk mund të kujdesen shpirtërisht për këta katolikë, 15000 në numër ".

Bruti u shoqërua me Papa Sixtus V të mëvonshëm dhe Papa Gregori XIV . [32] Bruti ishte aktiv në fusha të tjera dhe në vend që të promovonte punët e Venedikut dhe t'i shërbente Spanjës, gjatë krizës dinastike portugeze, ai krijoi një sipërmarrje nga osmanët kundër Spanjës në favor të aspirantit portugez për fronin, në shtëpinë e Anton I. Bruti. mbajti kontakte me Mbretëreshën e Anglisë që mbështeti Portën. Në gusht të vitit 1584, Bruti i dërgoi gruas së tij 6000 dukate hungareze në Venecia dhe ai mundësoi tregti të mirë me rumunët nëpërmjet vëllezërve të tij [33] Në vitin 1590, Bruti u pranua në fisnikërinë polake. [34] Bisedimet e paqes osmano-polake u zhvilluan atë vit me ndërmjetësimin e Anglisë, me kapjen e Bartolomeo Brutit, "agjent del Principe di Moldavia", në Varshavë dhe Konstandinopojë. Mikut të tij të vjetër, banorit të Dubrovnikut Tomi Nadali, një mjek dhe kanunit të Krakovës, Brutti i kishte besuar më parë vetes: "ancor io ho di figlioli et vorrei vedere qualche premio di questa mia servitù". kur u bë Duka (1574-1579), thirri Brutin, duke i dhënë titullin e kancelarit dhe këshilltarit sekret dhe, si diplomat i dukatit dhe portit, luajti një rol të rëndësishëm në jetën politike të Moldavisë. Bartolomeo solli dy nga vëllezërit e tij, Cristoforo dhe Benedetto, me vete në Moldavi, ku iu dha gjithashtu prona. Pozicioni i dha atij aq shumë pushtet sa bolshevikët moldavë e kishin frikë. Në vitin 1579, Iancu Sasul (Sakson) përfitoi nga pozita e dobësuar e Petru Lame dhe, duke marrë hua para nga Bruti, erdhi tek ai. Nunci në Poloni për të siguruar barinjtë shpirtërorë (Françeskanë dhe jezuitë, veçanërisht nga Polonia) me Kryepeshkopin e Lvivit për një numër ndoshta pak të rritur prej 15,000 katolikësh që do të luftonin "heretikët" e Transilvanisë (protestantët, husitët) hungarezë dhe gjermanë të vendosur. Në nëntor 1588, si kabineti i Dukës së Brestit të Moldavisë, ai informoi nunciun papal në Poloni se Duka kishte siguruar jezuitët duke u dhënë atyre dy fshatra të tjerë hungarezë, që ishin të Brutit. Vetë Bartolomeus Brutus ndihmoi për të përzënë "heretikët" dhe u martua me priftërinj nga kishat dhe famullitë katolike atje. [35]

Bruti dhe Sokoli janë takuar në Stamboll dhe kanë krijuar shpejt lidhjen. Megjithatë, ata shpejt u bënë rivalë ndërsa konkurruan për ndikimin mbi Sulltanin dhe Sokoliu e arrestoi Brutin në kështjellën e tij duke e akuzuar si spiun dhe duke e kërcënuar me konvertim të detyruar në Islam. Arsyeja e vërtetë e arrestimit të Brutit ishte se ai përmbante informacione sekrete për dy nga njerëzit e Sokollus, Hurrëm Beun, një agjent spanjoll, dhe Solomonin, të cilët në fakt ishin myslimanë dhe pretendonin të ishin të krishterë. Pavarësisht kërcënimeve, Bruti nuk pranoi të konvertohej. Përfundimisht Bruti u lirua me ndërhyrjen e Sulltanit. [36]

Iancu Sasul, Petru Schiopul dhe Bruti

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Bruti u akuzua si tradhtar nga osmanët dhe se kishte ndërhyrë në zgjedhjen e princit të Moldavisë. Ai u detyrua të kthehej në Napoli ku u ndëshkua nga autoritetet spanjolle. U kthye në Stamboll dhe hyri në shërbim të princit moldav Iancu Sasul . Megjithatë, më vonë ai do ta tradhtonte Sasulin për Petru Schiopul ku u bë doganieri i madh. Në pranverën e vitit 1586, udhëtari francez François de Pavie de Fourquevaux mbërriti në Iasi dhe takoi Brutin, i cili filloi një operacion shkëmbimi valutor pasi Bruti njihej si "tregtari i madh". Bruti i dha Fourquevaux një urdhër pagese për t'u nxjerrë në Lwów te doganierja e madhe Sima Vorsi. Kur mbërriti pas gjashtë ditësh, francezit iu tha se dokumentet nuk ishin të dobishme. Fourquevaux ishte i mërzitur, megjithatë, studimet rumune të kësaj ngjarjeje nuk arrijnë në përfundimin nëse Bruti e mashtroi Fourquevoux ose nëse Sima Vorsi bëri pasi të dy tregtarët kishin interesat e tyre. Gjithashtu rezultoi se francezi ishte në Moldavi për “kënaqësi”.

Konstandin Vorsi, i biri i Sima Vorsit, në moshën 15-vjeçare ka kryer një vrasje gjatë shkollës dhe i ka shpëtuar dënimit falë përfshirjes së Bartolomeo Brutit dhe vëllait të tij Bernardo Bruti. Më 6 maj 1590 Bruti dërgoi me një kolonë turke për të bërë paqe midis Polonisë dhe Perandorisë Osmane. [37] Polakët i ishin mirënjohës Brutit dhe kancelari Jan Zamoyski propozoi që atij t'i jepej natyralizimi polak. [38] Që nga ky moment ai u përfshi në emërimin e Voivodit (sundimtarit princëror) të shtetit klient osman të Moldavisë. Në vitin 1582 ai u ngarkua të shkonte në Kostandinopojë për të sjellë dhurata të pazakonta me rastin e festës së synetisë për djalin e Sulltan Muradit III . Në vitin 1590, ai u zgjodh si i dërguar zyrtar në Poloni në emër të Sinan Pashës . Mieczysław Brahmer deklaron se Zamoyski, Bartolomeo Bruti dhe hospodar Pietro lo Zoppo, nuk lanë gur pa lëvizur për ryshfet, me shumën prej 50.000 talerësh, Sinan Pasha dhe pashallëk të tjerë. [39]

Misioni i sabotimit dhe agjent spanjoll

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në 1574, agjenti spanjoll Martin de Acuña u kap gjatë pushtimit osman të Tunizisë. Ai erdhi në Madrid në 1576 pasi u shpëtua nga skllavëria. Ai u dërgua te Zëvendës Mbreti i Napolit ku takoi Brutin, një ndërmjetës si ai. Edhe pse Acuna dhe Bruti kishin interesa kontradiktore. Acuna u nis për një mision sabotazhi, megjithatë Bruti protestoi por mbreti i Napolit nuk e dëgjoi dhe e dërgoi Acunën në Stamboll. Në 1576, Bruti ishte në Napoli ku u takua me Martín de Acuña . Ai i tha Brutit se ishte rrugës për në Stamboll për një mision sabotazhi [40] të cilin Bruti e kundërshtoi me forcë duke thënë se në kohën kur agjenti të mbërrinte në Stamboll, anijet osmane do të ishin tashmë në det dhe jo në gji, siç besonte Acuña. [41] Në pranverën e vitit 1577, Martín de Acuña nga Valladolidi garantoi mundësinë e një armëpushimi të fshehur me Perandorinë Osmane, ndërsa Bruti dorëzoi letrat e Mehmet Beut të Algjerisë, një akt tradhtie ndaj Sulltanit. Acuna vendosi që Bruti ishte i vlefshëm për shkak të njohurive të tij të gjuhës turke. Megjithatë, Acuna u tërhoq nga kjo ide dhe kërkoi që autoritetet spanjolle të arrestonin Brutin. Në marrje në pyetje, Bruti pretendoi se ishte një spiun venecian që ishte dërguar në Itali nga tregtari hebre dhe zyrtari osman Joseph Micas . Spanjolli i pa gënjeshtrat e tij dhe më vonë Bruti pranoi dhe shpjegoi se misioni i tij i vërtetë ishte të bindte Filipin II të rivendoste Mehmed Bej Pashën, Guvernatorin e Përgjithshëm të Algjerisë (1567–1568), djalin e një mbreti të mëparshëm të Algjerisë, Ali Pashës ( Salah Rais), në pushtet në Algjer. [42] [43] Bruti dhe Acuna argumentuan dhe ngatërruan Filipin II me deklarata kontradiktore se si të shpëtonin skllevërit e krishterë të kapur në Stamboll dhe si të sulmonin flotën osmane. Bruti kishte frikë se nëse flota osmane do të sulmohej, osmanët do ta dinin se Bruti e kishte rregulluar atë. Filipi II përfundimisht besoi se vendosja e Mehmet Beut si mbret në Algjer ishte një ide e mirë dhe vendosi ta kthente Brutin në Stamboll për të vazhduar negociatat. [44]

Në vitin 1580, ambasadori francez Jacques de Germigny (1579-1585) i raportoi nga Stambolli Henrikut III të Francës se Bruti, i cili ishte përdorur nga agjenti spanjoll Don Marillano, duke punuar për Filipin II të Spanjës, u arrestua në Lezina (La Zenia). pasi ishte lajmëruar nga disa persona të dehur që po qanin për shkak të vdekjes së Sokollu Mehmed Pashës . [45]

Zygmund III Vasa, venecianët dhe spanjollët

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjatë periudhës së kontratës së tij me Venedikun, ai ndihmoi osmanët të bënin një plan kundër Spanjës në favor të mbretit portugez Antonio I të Portugalisë . Më 1 qershor 1587, Bruti mbajti kontakte me Elizabeth I, Mbretëreshën e Anglisë. [46] Mbretëresha mbështeti përkrahësin portugez të trashëgimisë Filipi II, duke menduar për sipërmarrjen ushtarake të vitit 1585 me Muradin III kundër një armiku të përbashkët, dhe veçanërisht në kohën e përgatitjes së flotës spanjolle, e cila në 1588 urdhëroi pushtimin e Anglisë, kryesisht për shkak të ndihma që i dha Spanjës në Holandë. Sipas Brutit, anglezët kishin interesa për të fituar ndikim në Perandorinë Osmane kundër Habsburgëve. Bruti gjithashtu ishte i interesuar të fitonte mbështetjen e Mbretëreshës për të ndikuar në ambasadorin britanik në Kostandinopojë duke siguruar fronin e Petru Schiopulit . [47] Bruti mbajti gjithashtu kontakte me Mbretin e Polonisë, Zygmund III Vasa (1587–1632) dhe Moldavinë, në mënyrë që të tërhiqte vëmendjen e Mbretëreshës Elizabeth dhe të krijonte një rend katolik polak jezuit. [48]

Habsburgu, Vllahia dhe Mbretëresha Elizabeth

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vjena kishte shumë interes për të punuar me të afërmin e Bartolomeos Bruti, Antonio Bruti për shkak të popullaritetit dhe njohurive të familjes. Për shkak të lidhjeve të ngushta të Brutit me Sinan Pashën dhe autoritetet e Habsburgëve, [49] ambasadori anglez në Stamboll u përpoq ta përdorte atë. Në 1591, autoritetet e Habsburgëve dërguan një agjent në Koper për të folur me familjen e Bartolomeos. Mbretëresha Elizabeth mori letra nga Bartolomeo Bruti më 1 qershor 1587, të cilat, sipas Eduard Barton, ambasador anglez i Stambollit, lajkatonin mbretëreshën sepse emri i saj kishte arritur deri në Moldavi dhe Vallachia. Bruti i dërgoi asaj një letër të titulluar Manu proprai në fund të verës së vitit 1590. Barton, njeriu i Queens, tha se “ Shqiptari, i cili në misionin e tij ofronte shërbimet e tij për të ardhmen, kishte kohë që dëshironte të shihte oborrin anglez ”. [50] Bruti kishte qenë në kontakt me Mbretëreshën që nga viti 1587. Më 2 tetor 1590, Mbretëresha Elizabeth i dërgoi një letër Brutit duke e falënderuar për ndalimin e luftës midis Polonisë dhe osmanëve pasi përndryshe do të kishte " ndikim serioz në tregtinë angleze të municioneve ". [51] Aftësitë politike Brutis dhe diplomacia me Mbretëreshën mundësoi një përmirësim të tregtisë midis Anglisë dhe Moldavisë. [52]

Më 27 gusht 1588, Bruti, që përfaqësonte Pjetrin e Moldavisë, mundësoi privilegje për tregtarët anglezë dhe përfaqësuesi i mbretëreshave angleze Mjeshtri William Hareborn u kthye me letrat që i kishte dhënë Bruti nga Kostandinopoja. [53] [54]

Shkëmbimi i të burgosurve dhe tradhtia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjatë shkëmbimit të të burgosurve, Bruti kishte shpëtuar Gabrio Serbellonin, i cili ishte xhaxhai i Xhovani Marlianit, një agjent spanjoll. Gjatë kësaj periudhe, Bartolomeo Bruti po udhëtonte me Xhovani për në Kostandinopojë pasi ata ishin miq të mirë. Atje, ai ndryshoi planet duke i ofruar të arratisej me Marlianin në Anadoll, ndërsa Sokollu Mehmed Pashës i tregonte plane të tjera. Bruti kishte bërë një marrëveshje me autoritetet e Habsburgëve për të ndihmuar Marlianin nga njëra anë dhe nga ana tjetër për të vazhduar negociatat me Sinan Pashën . Ata arritën në Stamboll në fund të 1577 dhe negociuan një armëpushim tre-vjeçar në shkurt 1581. Bruti dhe Marliani nuk e donin njëri-tjetrin dhe u përpoqën të përjashtonin njëri-tjetrin. [55] Bruti më pas bëri një plan për ta hequr qafe. Fillimisht, ai i tha Marlianit se Sokollu ishte i zemëruar me të për keqinformimin në lidhje me ardhjen e një zyrtari të Habsburgëve dhe se Marliani duhet t'i kërkonte Sokollus leje për t'u larguar. [56] Nëse ky plan nuk funksiononte, Bruti do të priste derisa sulltani të dilte për gjueti dhe pastaj të shkonte e t'u fliste sulltanëve në shqip, gjë që Marliani nuk e kuptonte. Marliani nuk pranoi të largohej dhe Bruti i tha Sulltanit se Marliani po komplotonte kundër osmanëve. Marliani u tmerrua nga “tradhtia” e Brutisit. [57]

Bruti nuk ia doli të ndikonte tek të gjithë dhe përfundimisht u burgos nga Sulltani pasi u zbulua se ai kishte gënjyer. Marliani ishte në një situatë të vështirë; nga njëra anë, Filipi II e kishte porositur të punonte me Brutin. Edhe Marliani kishte frikë se Bruti do të konvertohej në Islam nga frika dhe më pas do të ndante të gjitha sekretet. Marliani dërgoi dragomanin osman Hurrëm Beun, një agjent i paguar nga spanjollët, i cili do të argumentonte duke pretenduar se Bartolomeo mbërriti në të vërtetë me Hurrem Beun dhe se ai duhej trajtuar me respekt. [58] Nëse Bruti do të ekzekutohej, negociatat do të dështonin. Sokollu këmbënguli që Bruti të vihej në shtyllë. Sinan Pasha, i cili më parë kishte marrë 8000 dukatë nga froni i Moldavisë falë negociatave të Brutisit, e dinte se Sokollu e donte fronin vetëm për vete. Prandaj, Sinan Pasha shpejt bëri një peticion duke pretenduar se Sokollu në të vërtetë po përpiqej të ndëshkonte Brutin për "politikën" e tij, [59] Megjithatë, Sokollu vendosi të përpiqej të bindte Sulltanin se Bruti ishte një spiun habsburg dhe u përpoq të falsifikonte një letër të shkruar nga Nënkryetari i Napolit i cili “ falenderoi shqiptarin për informacionin që kishte dërguar ”. Sinan Pasha më pas bëri një kërkesë tjetër duke pretenduar se mjeku më i afërt i Sokollit, një hebre i quajtur Solomon Ashkenazi, mashtroi Marlianin për të paraqitur një dokument pa kredi. Sokollu përfundimisht e liroi Brutin me kushtin që ai të kthehej në Napoli. Sokollu nuk e pëlqeu kurrë Brutin, sepse ai po komplotonte me Sinan Pashën në favor të një princi moldav dhe u akuzua nga Sokoll Mehmet Pasha, një burrë shteti me status të lartë osman, si tradhtar. Sokollu u përpoq të urdhëronte ekzekutimin e Brutit por u ndalua nga Sinan Pasha për shkak të aksesit të Brutit në informacione të vlefshme. Megjithatë, ai u arrestua dhe u lirua me kushtin që të kthehej në Napoli dhe të dënohej nga autoritetet Habsburge. Erërat e pafavorshme e shpëtuan Brutin nga një mbytje e mundshme e anijes dhe ai mbeti në një ishull Raguzan ku kaloi në Lezhë në qytetin e tij të lindjes. Këtu ai u ndalua nga burrat raguzanë të dërguar nga Marliani.

Para se të arrinte në Napoli, ai u kthye në Kostandinopojë dhe filloi kundërshtimin e tij kundër Marlianit, duke u përpjekur të kontaktonte zyrtarët osmanë duke i paralajmëruar ata se Marliani po përpiqej të blinte kohë në vend që të bënte një armëpushim. Përpjekjet e Brutit dolën të kota dhe ai u largua për t'iu bashkuar shërbimit të vojvodës së re Iancu Saul. Këtu ai u bë një burrë shteti i suksesshëm dhe ndihmoi në shmangien e një lufte të mundshme osmano-polake. [60] Në tetor 1578, Bruti shkoi në Sokollu për ta paralajmëruar për lidhjet e Marlianis me spanjollët. Sipas kronikave të poetit dhe diplomatit polak Joachim Bielski në 1591, Bruti (i njohur si Brutti Epirote ose Arnaut Brutti ) u arrestua dhe u hodh në burg në Dniester . [61] Ai u burgos në Moldavi dhe u përpoq të ikte te një sundimtar lokal mbi kufirin polak. Iu prenë hundët dhe u mbyt kur ishte rreth të 30-tave nga princi i ri Aron Tiranul (1591–1595), i cili kishte marrë hua para nga Bruti dhe nuk pranoi t'i kthente. Ekzekutimi u urdhërua edhe nga autoritetet osmane. Nipi i tij, Pasquale Bruti, u vra në vitin 1598 nga osmanët në Beograd për dyshimin se ishte spiun. [62]

  1. ^ Markovic, Savo. "2. Mreža intriga Ulcinjske Obitelji I Europska Diplomatska Povijest Ranog Novog Vijeka". Hrvatski Glasnik. Brutti, jedna od najznačajnijih obitelji mletačkog „kolonijalnog“ plemstva, koja je isticala svoje drevno podrijetlo – „famiglia dei Brutti Romani“ – do društvenog izražaja došla je u različitim sredinama talasokratske Republike: u Draču (do 1501.), Ulcinju (do 1571.) i Kopru (do početka XX. stoljeća), ali i u latinskoj četvrti Carigrada, Peri (English: Brutti, one of the most important families of the Venetian "colonial" nobility, who emphasized its ancient origin – "famiglia dei Brutti Romani" – came to social expressions in different areas of the Talasocratic Republic: in Durres (until 1501), Ulcinj (until 1571). ) and Koper (until the beginning of the 20th century), but also in the Latin district of Carigrad, Peri). Marrë më 20 mars 2019. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ Development Programme, United Nations (2000). National Human Development Report: Republic of Moldova. USA: Indiana University. fq. 44. ISBN 9789975958127. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Between Istanbul and Venice Agency, Faith, and Empire in the Sixteenth Century p. 221
  4. ^ Bajetta, Carlo M. (2017). Elizabeth I's Italian Letters (në anglisht). Springer. fq. 38. ISBN 9781137435538.
  5. ^ GÜRKAN, EMRAH SAFA (2012). "The efficacy of Ottoman counter-intelligence in the 16th century". Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae (bot. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung. Volume 65 (1), 1–38 (2012) DOI: 10.1556/AOrient.65.2012.1.1). Georgetown University. 65: 29. doi:10.1556/AOrient.65.2012.1.1. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  6. ^ Gürkan, Emrah Safa. "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Brutti (1570s–1590s). page 5". Academia. Marrë më 20 mars 2019. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Reno, Dorothy. "An Interview with Sir Noel Malcolm". Washington Independent. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Brotton, Jerry (13 qershor 2015). "Agents of Empire by Noel Malcolm, review: 'a quite miraculous feat'". The Telegraph. The Telegraph. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  9. ^ Malcolm (review), Noel (2015). Noel Malcolm, Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in The Sixteenth Century Mediterranean World (PDF). London: London: Allen Lane, 2015, xxv+604 pp. fq. 434. ISBN 978-019-0262-78-5. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  10. ^ Hadfield, Andrew. "Agents of Empire by Noel Malcolm: The hard-fought battle for the centre of the world The fates of two families that served the Venetian city state, the Brunis and the Brutis, reveal how contingent life was and how conflicted loyalties were in the 16th-century Mediterranean". The Irish Times. The Irish Times. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-Century Mediterranean World. New York: Oxford University Press, 2015, p. 358
  12. ^ Schuchardt, Hugo; Petriceicŭ-Hasdeŭ, Bogdan (1878). Limba română vorbită între 1550-1600: Studiŭ paleografico-linguistic, eu observaţiuni filologice (në rumanisht) (bot. These are Gross the postman and Zota the back of Bartolome Brutti, a relative of the notorious Vizier Sinan, who had been a long time diplomatic agent of Venice in Constantinople after which he was again there in the service of the Spanish embassy and competed much near the Ottoman P6rta in sending Dom. The Moldavian in gratitude called him to the land made him a great boyar and covered him with assets). Typografi'a Societatii Academice Romane. fq. 182. Marrë më 13 prill 2020.
  13. ^ Gürkan, Emrah Safa. "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Brutti (1570s–1590s). p. 1". Academia. Marrë më 20 mars 2019. {{cite journal}}: Burimi journal ka nevojë për |journal= (Ndihmë!); Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Malcom, Noel (2015). Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-century Mediterranean World. Oxford University Press. fq. 206. ISBN 9780190262785. Marrë më 20 mars 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  15. ^ Gallagher, John. "Agents of Empire by Noel Malcolm review – a dazzling history of the 16th‑century Mediterranean". The Guardian. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ GÜRKAN, EMRAH SAFA (2012). "The efficacy of Ottoman counter-intelligence in the 16th century". Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae (bot. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung. Volume 65 (1), 1–38 (2012) DOI: 10.1556/AOrient.65.2012.1.1). Georgetown University. 65: 35. doi:10.1556/AOrient.65.2012.1.1. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-Century Mediterranean World. New York: Oxford University Press, 2015, p. 511
  18. ^ Gürkan, Emrah Safa. "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Brutti (1570s–1590s). page 2". Academia. Academia. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ Gürkan, Emrah Safa. "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Bruti (1570s–1590s)". Academia. Academia. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ Archivio, Società romana di storia patria; Deputazione romana di storia patria. "della R. Società Romana .di Storia Patria. Volume XXIV. (pages 22–23, 216, 244–246, 320.)". Archive. Italian, volume 24. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
  21. ^ Malcolm, Noel (2015). Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-Century Mediterranean World. Penguin UK. ISBN 9780141978369. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ GÜRKAN, EMRAH SAFA (2012). "The Efficacy of Ottoman Counter-Intelligence in the 16th Century*". Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae (bot. Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hung. Volume 65 (1), 1–38 (2012) DOI: 10.1556/AOrient.65.2012.1.1). Georgetown University. 65: 28. doi:10.1556/AOrient.65.2012.1.1. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ Gürkan, Emrah Safa (2014). MY MONEY OR YOUR LIFE: THE HABSBURG HUNT FOR ULUC ALI. La bolsa o la vida: Los Habsburgo a la caza de Uluc Ali (bot. Translation: Nevertheless, the same Viceroy opposed Margliani’s offer to have Sinan and Haydar assassinate Bartolomeo Brutti, an Albanese go-between who was tampering with truce negotiations in Istanbul. Brutti could not be assassinated with «good conscience» because he was neither his majesty’s vassal nor a renegade.). University of Istanbul. fq. 140. Marrë më 3 nëntor 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Mungon shtëpia botuese te vendodhja (lidhja)
  24. ^ Ureche, Grigore (1878). Chronique de Moldavie depuis le milieu du XIVe siècle jusqu'a l'an 1594: Texte roumain avec traduction française, notes historiques, tableaux généalogiques, glossaire et table (në frëngjisht) (bot. La plus notable victim de la colere d'Aaron fut Bartolomeo Bruti. (Translation: The most notable victim of Aaron's anger was Bartolomeo Bruti.)). Ernest Leroux. fq. 573. Marrë më 4 nëntor 2019.
  25. ^ Historical Abstracts: Modern history abstracts, 1775-1914 (në anglisht) (bot. Bartolomeo Brutti (d. 1592) was an Italian of Albanian origin, a Machiavellian type who is first mentioned about 1571 as a papal agent in Constantinople concerned with an exchange of prisoners. Subsequently he served Spain, and was then ...). American Bibliographical Center, CLIO. 1987. fq. 260.
  26. ^ Lo spionaggio sulla frontiera mediterranea nel XVI secolo: la Sicilia contro il sultano. (translation: Albanian of origin and "young of language" at the Venetian embassy in Constantinople, the spy implemented in the streets of Pera "de baxo de la dissimulacion con que antes estava del servicio de Venecianos". But the adventurous biography of Brutti was the most striking example of the risks faced by intelligence Hispanic when he established contacts with characters who had means to play the double game), 2016. p. 485.
  27. ^ Esanu, Andre. Peace and Tolerance in Medieval Moldova (PDF) (bot. In the second half of the 16th century under the reign of Petru Şchiopul (the Lame) (1574-1591), an important role was played in the political life of Moldova by a Roman Catholic of Albanian origin named Bartolomeo Brutti. In those difficult times he saved the life of the ruler from the Turks. Later, Petru, after reaching the Lordly Chair of the domain, invited Bartolomeo Brutti to his country and awarded him the rank of secret counsellor). National Human Development Report. fq. 44. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  28. ^ Petru_Șchiopul.pdf (në anglisht) (bot. Translation: After the assassination of Iancu Sasul, in Lviv, he wins again. He came to have a great influence on an Albanian adventurer, Bartolomeo Bruti, who was trying to convert Moldova to Catholicism, kept correspondence with the Pope and had won some of the boyars for his cause. The Jesuits then sent a mission with the undeclared purpose of converting the people. Although they relied on Brutti's influence, after years of prospecting, in 1588, the report of the first Jesuit mission in Moldova was disappointing for the higher order: "And yet you do not penetrate into the soul of the people, more rash than simple".). Marrë më 3 nëntor 2019.
  29. ^ Costim, Miron. CAPUL V DE LA 1011TEI LU1 PETRO HILES PHI LI MIRA! VITEIVIL 1546-1593. 1TORIA- OMMILO (PDF) (bot. Translation: This Bruti gave him the greatest efforts to strengthen and leave Catholicism in Moldova, a plan followed at that time by Intr'un style that is big and aimed at the Catholicization of the whole East. The Catholic church here, not cared for, for a long time, by the archpriest of Rome, had given very Indar of what it was In the old days. The Saxons and Hungarians living in Moldova at first were of the Catholic rite; But from the time of Luther and especially under the reign of Jacob Heraclides, the despot, the priests being dismissed, had introduced Lutheran ministers "213. Bruti therefore undertook the cleaning of the Catholic parishes of heretics, being supported, in this work by the gentleman of Moldova who is interested is well with the Poles and he was looking for his seat and the acquisition of the Pope's petition to him, because he knew that the Holy Father had been seated with the King of France for the restoration of the Sass. Bruti asks from the archbishop of Poland, from the papal announcement of that country and finally from the Pope himself, who sends more Catholic priests, especially from the Jesuits, who know German and Hungarian). ED1TURA «CARTEA ROMANEASCA», BUCUREt..,zTI: MUNTENIA DE LA MIRCEA CIOBANUL LA MIHAI VITEAZUL 1545-1593. Marrë më 3 nëntor 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Vendodhja (lidhja)
  30. ^ Hasdeu, Bogdan Petriceicu (1868). Istoria toleranțeǐ religióse în Romǎnia (bot. Typ. Lucrătorilor Associațĭ). Oxford University (2007). fq. 44. Marrë më 20 mars 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  31. ^ Ugrilainen Seura, Suomalais (1997). Suomalais-ugrilaisen Seuran aikakauskirja: Journal de la Société finno-ougrienne (bot. Volym 87). Indiana University, Seura (2007). fq. 9–11. ISBN 9789525150063. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  32. ^ A Sixto PP. V usque ad Innocentium PP. XII, 1585 - 1696 (në latinisht) (bot. Your Holiness The Father himself highly praises Mr. Bartolomeo Bruti by saying that he was the driver of driving out the Heretics and persuading that Prince to want to introduce the Catholic religion and that he is also an expert in war and well-trained in the details of the Turk for which the occasion could make many servitii to Christianity ann SIXTUS PP V YEAR 1589 129). 1863. Marrë më 13 prill 2020.
  33. ^ Marković, Savo (2009). Bartolomeo Bruti (1557-1592) (bot. Translation: Bartolomeo Bruti, 1557-1592 Jacob's brother Bartolomeo, born in 1557, is the most significant representative of the last Ulcinj and the first Bruti coparians. He cultivated contacts with relatives who had embraced Islam, as his supposed kinsman Sinan-pasha. He was trained as a sixteen-year-old "giovane di lingua" in Constantinople, from June 1573, to become a Venetian dragoman. However, as he turned out to be tongue-in-cheek, the Venetian Council of Ten in 1574 AD. authorized Bail to release him from Constantinople and send him to Venice. A few months later, he returned to Constantinople, and a new bailo writes in January 1575 that Bartolomeo had arrived from Rome to continue learning Turkish-Ottoman. After traveling to the Apennine Peninsula and to Dubrovnik in the summer of 1575 - to assist the exchange of prisoners between the Ottomans and the Christians, who had been imprisoned since the Battle of Lepanto - he left Constantinople and returned to Koper to settle family matters after the death of his brother Mark. He spontaneously decided to say goodbye to an interpreter he was not inclined to, probably by then staying in the palace as a privileged Bail intelligence officer. According to Spanish sources, Bartolomeo served as a Spanish spy in Constantinople between 1574 and 1579, although there is no known information on this in Venetian sources. Fernand Braudel links him to double, if not triple, espionage. Significantly, he wrote to King Philip II of Spain. In December 1577, Bartolomeo had a Poulcinian family and a European diplomatic history of the early modern age. in different parts of the Thalassocratic Republic: in Durres (until 1501), Ulcinj (until 1571) and Koper (until the beginning of the 20th century), but also in the Latin district of Constantinople, Peri. . the place, while Brutti found himself at his entourage, in charge of finance and brokerage at Porta. Sasul soon fell out of favor with Porte, and was arrested and decapitated in 1582 at the crossing through Poland. in Lviv. The position was again inherited by Petru the Lame (1582-1591). Then Bartolomeo was given the title of cubicularius. Since Mihnea II. The renegade in Wallachia was a nephew of Peter Şchiopul, the Bruti had consistent political influence in both duchies. They tried to hold their own in the court of Vlach thanks to Sinan-pasha, which was especially appropriate for Bartolomeo, his commissioner in the negotiations conducted in Poland for the conclusion of the Ottoman-Polish peace. The "Levantinul catolic" Bruti dated 1587-1591. Mr Günter was a promoter of the unitary foreign policy of Wallachia and Moldova, and was mentioned in 1587 during the Catholic offensive in Moldova during the era of Peter the Lame. about bringing the Jesuits from Rome to Iaşi. Bartolomeo then wrote to the Pope. was recently in Constantinople, this time accompanied by Giovanni Marigliano, sent in secret from Spain to negotiate peace with Porto. Since then, he has fully devoted himself to political-diplomatic issues, using the aforementioned kinship with Sinan-pasha. It was not long before Bartolomeo found himself in a network of intrigues that made 1578 CE. He traveled to Poland, as well as to take part in the disputes over the Moldovan throne.). {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  34. ^ Office, Great Britain Public Record; England), Elizabeth I. (Queen of (1965). List and Analysis of State Papers, Foreign Series: August 1589-June 1590 (në anglisht). H.M. Stationery Office. fq. 454. Marrë më 13 prill 2020.
  35. ^ Marković, Savo. Bartolomeo Brutti (1557-1592) (në anglisht). Marrë më 23 prill 2020.
  36. ^ Dauti, Daut (26 prill 2019). "Histori mahnitëse: Kur shqiptarët ishin faktorë të rëndësishëm në politikën botërore". SiriusScriptum. Nr. Translation: At first the job went so bad that Sokolu managed to arrest Bartholomew, accusing him of spying on Ottoman secrets in Venice or Spain. In fact, Bartolomeo was jailed because Sokolu wanted to weaken his rival Sinan Pasha. In addition, Bartolomeo also knew some secrets for some people in the Sokol district. Bartolomeo had evidence that two of Sokolu's close relatives, Hurrem and Solomon, in fact only claimed to be Muslims since he knew that they privately practiced the Christian religion. SiriusScriptum. Arkivuar nga origjinali më 4 nëntor 2019. Marrë më 4 nëntor 2019.
  37. ^ Studies in European History (në anglisht). 1964. fq. 152.
  38. ^ Apetrei, Cristian-Nicolae. Greek merchants in 16th century Romanian Principalities. New case study: the Vorsi family (në anglisht). Romania: CRISTIAN NICOLAE APETREI (GALAŢI - ROMANIA). fq. 413, 415, 425, 423, 431. Marrë më 3 nëntor 2019.
  39. ^ Brahmer, Mieczysław; Neofilologiczny, Polska Akademia Nauk Komitet; Cini", Fondazione "Giorgio (1967). Italia, Venezia e Polonia tra umanesimo e Rinascimento: a cura di Miecysław Brahmer (në italisht) (bot. Translation: Zamojski, among other things, with the collaboration of Bartolomeo Brutti and the hospodar Pietro lo Zoppo, left no stone unturned to bribe, with the sum of fifty thousand thalers, the grand vizier and, after him, still many other pashas.). Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Marrë më 4 nëntor 2019.
  40. ^ Carrasco, Cristina Tejada (2017). La embajada margliani: encuentros y desencuentros entre el imperio otomano y España en la época de Felipe II(1578-1581) (në spanjisht) (bot. Translation: It arises within the first Hispanic intelligence network organized in the Istanbul capital, the Occulti, and links with previous attempts to sabotage the Infidel, constant clichés of the Austrian Mediterranean policy, such as the burning of the Turkish arsenal by Martín de Acuña or the Algiers' return to the Christian side and his uprising against the Ottoman Berber with the intermediation of Bartolomeo Bruti and the prominence of Mehmed Bey.). Universidad de Alcalá. Marrë më 3 nëntor 2019.
  41. ^ Gürkan, Emrah Safa. "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Brutti (1570s–1590s). page 2". Academia. Academia. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  42. ^ Rodríguez-Salgado, Professor M. J (2012). From the ridiculous to the sublime: the origins of the HispanoOttoman 'peace' of the 1570s and 1580s (PDF). Budapest: The London School of Economics and Political Sciences. fq. 6. Marrë më 4 nëntor 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  43. ^ Salgado, Professor M. J. Rodríguez (2012). From the ridiculous to the sublime: the origins of the Hispano- Ottoman 'peace' of the 1570s and 1580s. Budapest: The London School of Economics and Political Sciences. fq. 6. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  44. ^ Salgado, Professor M. J. Rodríguez (2012). From the ridiculous to the sublime: the origins of the Hispano- Ottoman 'peace' of the 1570s and 1580s. Budapest: The London School of Economics and Political Sciences. fq. 12. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  45. ^ Hasdeu, Bogdan Petriceicu (1868). Istoria toleranțeǐ religióse în Romǎnia (në rumanisht) (bot. In 1580, in a report by the officials of the other French ambassador in Turkey De Germigny to King Henry III, the following biographical detail reminds us once: Brutti who had been used along with Don Marillano to the ambassador of the king FilipuII at the reconciliation of Spain with the Ottoman Door, he was arrested in Lezina for unsuspected persons by those who were drunk after the death of the local vizier.). Typ. Lucrătorilor Associațĭ. fq. 43. Marrë më 13 prill 2020.
  46. ^ Bajetta, Carlo M (4 maj 2017). Elizabeth I's Italian Letters – Queenship and Power. Springer. fq. 165. ISBN 9781137435538. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  47. ^ Malcolm, Noel (2015). Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-century Mediterranean World. USA: Oxford University. fq. 335. ISBN 9780190262785. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  48. ^ "Bartolomeo Brutti - Italo-Albanian Adventurer: Little Known Facts (Part 1)". isabeaukelm (në gjermanisht).
  49. ^ Barone, Michael. "History Returns Violently in the Mediterranean and Beyond". Rasmussen Reports. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  50. ^ Bajetta, Carlo M. (2017). Elizabeth I's Italian Letters. Springer. fq. 165. ISBN 9781137435538. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  51. ^ LETTER 20. To Bartolomeo Bruti 2 October 1590 (bot. Translation: Harborne left Turkey in 1588, when the first charter lapsed, and was replaced by his former secretary, Edward Barton.3 The latter soon had to face both the issue of renewing the privileges until then enjoyed by the English merchants and navigate a safe course amidst threats of an international crisis. In 1589, in reprisal for the numerous Cossack raids on the Turkish borders, Murād was determined to declare war on King Sigismund III of Poland.4 Such a conflict would have had a serious impact on the English munitions trade in that region.). © The Editor(s) (if applicable) and The Author(s) 2017 Carlo M. Bajetta, Elizabeth I: Italian Letters, DOI 10.1057/978-1-137-43553-8_20. doi:10.1057/978-1-137-43553-8_20. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  52. ^ THE INVOLVEMENT OF THE ENGLISH CROWN AND ITS EMBASSY IN CONSTANTINOPLE WITH PRETENDERS TO THE THRONE OF THE PRINCIPALITY OF MOLDAVIA BETWEEN THE YEARS 1583 AND 1620, WITH PARTICULAR REFERENCE TO THE PRETENDER STEFAN BOGDAN BETWEEN 1590 AND 1612 (PDF) (bot. p 180: Thus in 1587, as we saw in the Introduction of this thesis, Bartolomeo Bruti offered his services and those of his Master, Prince Petru 9chiopul, to the Queen of England, 179 whilst at the same time pursuing friendly relations with her Ambassador William Harborne. p 21: Cernovodeanu wrote that the encouragement of Moldavia's external trade also entered into the considerations of Petru ~chiopul and those of his ministers, amongst whom was the Postelnic [Master of the Prince's Household] Bartolomeo Bruti who was particularly active in Moldavia's commercial and political business. This is evident from a letter dated June 1 st 1587 from Bruti addressed to Queen Elizabeth (35) assuring her of his own loyalty and service and the loyalty and perpetual friendship of his master Petru 9chiopul. p 195: William Harborne concurred with such a policy; therefore he pursued good relations with Bartolomeo Bruti and Petru Schiopul.). A PHD THESIS SUBMITTED TO THE UNIVERSITY OF LONDON BY LAURA JANE FENELLA COULTER, REGISTERED AS AN INTERNAL STUDENT AT THE SCHOOL OF SLAVONIC AND EAST EUROPEAN STUDIES. fq. 21, 26, 180, 195. Marrë më 3 nëntor 2019. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  53. ^ BOSSY, RAOUL (1963). "Elizabethans and Romanians". The Polish Review. 8 (4): 83. JSTOR 25776508. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  54. ^ Iorga, Nicolae; anglo-română, Societatea (1931). A history of Anglo-Roumanian relations (në anglisht). Societate Anglo-Română. fq. 11. Marrë më 13 prill 2020.
  55. ^ Salgado, Professor M. J. Rodríguez (2012). From the ridiculous to the sublime: the origins of the Hispano- Ottoman 'peace' of the 1570s and 1580s. Budapest: The London School of Economics and Political Sciences. fq. 13. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  56. ^ Gürkan, Emrah Safa. "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Brutti (1570s–1590s). page 3". Academia. Academia. Marrë më 20 mars 2019. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  57. ^ "Captives, Diplomats and Spies: The extraordinary career of a trans-imperial go-between Bartolomeo Brutti (1570s–1590s". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  58. ^ Malcolm, Noel (2015). Agents of Empire: Knights, Corsairs, Jesuits and Spies in the Sixteenth-century Mediterranean World. USA: Oxford University. fq. 270. ISBN 9780190262785. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  59. ^ GÜRKAN, EMRAH SAFA (2012). "The efficacy of Ottoman counter-intelligence in the 16th century". Acta Orientalia Academiae Scientiarum Hungaricae. 65: 33. doi:10.1556/AOrient.65.2012.1.1. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  60. ^ (Queen of England), Richard Bruce Wernham – Great Britain. Public Record Office, Elizabeth I (1965). List and Analysis of State Papers, Foreign Series: Elizabeth I. H.M. Stationery Office. Del 2 av Letters and Papers, Foreign and Domestic, of the Reign of Henry VIII: Preserved in the Public Record Office, the British Museum, and Elsewhere, Great Britain. Public Record Office Volym 2 av List and Analysis of State Papers, Foreign Series: Elizabeth I, Great Britain. Public Record Office Volym 2 av List and Analysis of State Papers, Foreign Series: Elizabeth I.: Preserved in the Public Record Office, Great Britain. Public Record Office. fq. 456. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
  61. ^ Archiva istorică a României (bot. No. 258 1591 Joachim Bielski chronicles contemporary Polish describes the death of the Moldavian boyfriend Brutti. Arona, Mr. Moldavia, sent an ambassador to the king, and a few horses will ride in the gift. Soon after those orders to be thrown into the Dniester while he was going to Poland. the cause of this cruelty seems to have been only the money that Arona owed to Brutti vodka since he was in charge.). Impr. Statuluĭ, 1865. 1865. fq. 175. Marrë më 13 prill 2020. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  62. ^ Brotton, Jerry (13 qershor 2015). "Agents of Empire by Noel Malcolm, review: 'a quite miraculous feat'". {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)