Азино (Казан)

Азино
	Азино
... хөрмәтенә аталган	Владимир Азин
Дәүләт	Россия
Административ-территориаль берәмлек	Казан һәм Совет районы
	Азино Викиҗыентыкта

Азино — ике өлештән торган (Азино-1 һәм Азино-2) һәм Казанның Совет районы составындагы берничә микрорайоннан торган торак массив. Горки һәм Яңа Савин районнары белән беррәттән шәһәрдәге иң зур өч «йокы районнары»ның берсе. Элеккеге шәһәр тибындагы бистә. Шәһәрнең көньяк-көнчыгышында урнашкан. 2012 елга кадәр ул ике административ-исәп берәмлеген үз эченә алган, хәзерге вакытта бетерелгән.

Исем

Элеккеге шәһәр тибындагы бистә (1895—1920) — исемен революционер һәм Гражданнар сугышы ветераны, 5 нче армия төркеме белән бергәлектә 1918 елның 10 сентябрендә Казанны алган, 19 нчы Урал полкының эшче-крестьян Кызыл Гаскәренең 2 нче армиясенең һәм Арча төркеменең кызыл командиры Владимир Азин (1895—1920) хөрмәтенә ала^[1]^[2].

Урнашуы

Азино торак массивы шәһәрнең көньяк-көнчыгыш өлешендә, Идел буе районы чигендә урнашкан. Аның төньяк чиге артында Малые Клыки шәһәр бистәсе урнашкан Мамадыш тракты аша уза. Көньяк чиге булып Академик Завойский урамы тора, улшулай ук Совет һәм Идел буе районнарын, Азиноны һәм Горки «йокы» торак районнарын аерып тора^[3]. Көнчыгыштан Азинога Светлая долина микрорайоны, Зур Клыки, Офицерлар, Вознесенское шәһәр бистәләре, шулай ук Нокса елгасы, Вознесение зираты һәм Самосыровский урманы керә. Көнбатышта торак массив тиздән Дальний һәм Казан — XXI гасыр микрорайоннары, «Горки-Әмәт урманы» паркы белән чиктәш булып Җиңү проспектыннан соң тәмамлана.

Азино башта ике өлешкә бүленә: Азино-2 (көньяк) һәм Азино-1 (төньяк). Алар арасында чик Минская һәм Зәкиев урамнары арасында урнашкан чокыр буенча уза, аннан элек шәһәрдән көнъякка Вознесенский тракты киткән.

План буенча торак массив төньяктан көньякка юнәлтелгән һәм көнбатыштан көнчыгышка таба юнәлештә берничә кварталга бүленгән якынча турыпочмакка охшаган. Барлык Азино аша уза торган төп урын — Академик Сахаров урамына күчкән Җиңү проспекты һәм Юлиус Фучик урамы; соңгы трасса шулай ук Азиноны озынайтылган юнәлештә көнбатыш һәм көнчыгыш өлешкә бүлә. Төп аркылы урамнар — Чишмәле, Ломжа (Нокса авышына күчә торган), Минская, Зәкиев, Академик Глушко, Җәүдәт Фәйзи урамнары. Минск һәм Зәкиев урамнары арасында урнашкан чокырда һәм аннан көнчыгышка таба Азино өчен яңа «очыш» Вознесение тракты төзелә, ул Әлмәт магистрален дәвам итә һәм М-7 «Волга» федераль трассасына чыга.

Тарих

Әлеге территориядә торак массив барлыкка килгәнче, биредә Вознесенское авылының (хәзерге шәһәр бистәсе) колхоз һәм шәхси басулары һәм Азино шәһәр тибындагы бистә була^[4].

Торак массивны планлаштыру проекты 1969 елгы Казанның Генераль планы нигезендә, «Татинвестгражданпроект» институты тарафыннан 1980 нче елларның беренче яртысында, тиздән Азино шәһәр тибындагы бистәне Казанга кушканнан соң эшләнгән. Азино төзелеше 1980 нче елларның икенче яртысында башланган, өстәвенә, Азино-2 төзелеше беренче башланган. Азино-1дә төзелеш эшләре 1995 елдан, Казанда тузган торакны бетерү буенча дәүләт республика программасы эшли башлагач кына башлана, аның барышында бушлай фатирлар бирелә. 2005 елдан Азино интенсив рәвештә социаль ипотека буенча дәүләт программасын гамәлгә ашыру нәтиҗәсендә төзелә.

Азино Казанның беренче микрорайоннарының берсе була, анда биш катлы иске типтагы йортлар юк. 1990 елларда торак мәйдан, нигездә, 9-10 катлы «ленинградка» йортлары белән төзелгән. Шулай ук 1990 елларда Җиңү проспекты буенда югары катлы «төрек йортлары» төзелә (Җиңү проспекты, 78 һәм Җиңү проспекты, 100)^[5]. Алар Төркиянең «Умташ Иншаат» фирмасы тарафыннан төрек проекты буенча төзелгән, әмма төзелеш тәмамлангач, сыйфат түбән булу сәбәпле (аларны таҗик эшчеләре куллары белән торгызганнар)^[6] күп кенә шелтәләр тудырган. 2000 еллар башыннан биек планлаштырылган йортлар төзелә.

«Төрек йортлары» дип аталганнарның берсе: Җиңү проспекты, 78

Хәзерге вакытта бөтен Азино территориясе диярлек тыгыз төзелгән. Соңгылары булып Минск һәм Зәкиев урамнары арасындагы чокырлар һәм Җиңү проспектыннан көнбатышкарак районнар төзелә. Киләчәктә Азинодан һәм Вознесенское бистәсеннән көнъяктарак яңа зур Заноксинский (Яңа Азино) «йокы районы»н булдыру күздә тотыла, Азино аша анда Заноксинская метро линиясе узарга тиеш.

2012 елга кадәр ике аерым административ-исәп берәмлеге — Азино-1 һәм Азино-2 булган. Хәзерге вакытта алар территориясендә берничә торак милекчеләр ширкәте эшли.

Объектлар

Азино территориясендә район һәм шәһәр масштабындагы күпчелек инфраструктура объектлары урнашкан:

Спорт корылмалары: «Ак Буре» спорт комплексы^[7], бокс һәм өстәл теннис үзәге, «Мирас» стадионы.
Сәүдә үзәкләре: «Мега»^[8], «Южный», «Франт», «Мегастрой»; Азино базары, Агропромпарк һәм берничә мини-базар.
Сәламәтлек саклау учреждениеләре: поликлиника (2 бүлекне үз эченә ала), Республика кан үзәге, Республика йогышлы авырулар хастаханәсе, Республика балалар неврология санаториесы.
Урта мәктәпләр, шул исәптән татар телендә укыту белән (элеккеге татар-төрек лицее) 149 нчы лицей һәм социаль-хокукый профильле 159 нчы лицей^[9].
Балалар бакчалары, шул исәптән татар теллеләр.
«Азино» балалар иҗаты үзәге^[10].
Дини учреждениеләр: Урыс Православ Чиркәвенең Изге Александр Невский гыйбадәтханәсе — шәһәрдәге иң зур яңа гыйбадәтханәләрнең берсе һәм «Гаилә» мәчете, шулай ук 1990 елларда элеккеге корылмада ачылган кечкенә «Дин Ислам» мәчете.
Табигый күле булган «Чишмәле» мәйданы; кайчандыр Азино-2 территориясендә урнашкан, күлләр чылбырыннан сакланган бердәнбер табигый күл.
«Восточный» автовокзалы.
«Азино» казанлыгы.
«Танкодром» су алу корылмасы.

Шулай ук торак мәйдан белән янәшәдә бик зур «Горки-Әмәт урманы» паркы бар.

Транспорт

Юлиус Фучик урамы буенча Азинога баручы троллейбуслар

Азино аша уза торган Җиңү проспекты Зур Казан боҗрасына керә һәм торак массивка төньяктан һәм көньяктан керү юлы булып тора; Юлиус Фучик урамы да көньяктан керү юлы булып тора. «Азино»ның башка мөһим транспорт «артерияләре» — Академик Сахаров, Академик Глушко, Нокса авышлыгы урамнары, шулай ук Азинога керү юллары булып торган Альберт Камалеев проспекты, Гадел Кутуй урамы һәм Родина урамы.

Торак массив аша 5 нче трамвай (тиз йөрешле трамвай дип атала), 3, 5, 9, 12 троллейбуслар һәм берничә автобус маршрутлары уза.

Азино аша метро линиясенең төзелеп килүче икенче чираты метроның Савин (Азино-Савин) линиясе, аның ике станцияләре — «Академик Сахаров урамы» һәм «ТАССРның 100 еллыгы» станцияләре торак массивның үзендә транспорт хәлен җиңеләйтәчәк.

Моны да карагыз

Искәрмәләр

↑ У НАС НА РАЙОНЕ: АЗИНО-2, ГДЕ ЛЕС РАСТЕТ ЗА ЗАБОРОМ, А МНОГОЭТАЖКИ РАЗБАВЛЕНЫ ЗАМКАМИ
↑ 100-летие Октябрьской революции на карте Казани. «Красные» места и улицы столицы Татарстана
↑ Гид по району: Азино 1
↑ «Понять нас может только тот, кто здесь живет». Воспоминания первых переселенцев в Азино
↑ ИСТОРИЯ СТАНОВЛЕНИЯ МИКРОРАЙОНА АЗИНО_2
↑ Угаров А.Как в Татарстане турки таджиков рабами сделали.Информационное агентство «Фергана»(3 октября 2002).Дата обращения: 23 сентября 2020.
↑ Спортивный комплекс «Ак Буре»
↑ МЕГА Казань - Торгово-развлекательный центр
↑ Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение «Лицей №159» Советского района г. Казани
↑ Муниципальное бюджетное учреждение дополнительного образования «Центр детского творчества «Азино» Советского района г. Казани»

Чыганаклар

Сылтамалар

[1] У НАС НА РАЙОНЕ: АЗИНО-2, ГДЕ ЛЕС РАСТЕТ ЗА ЗАБОРОМ, А МНОГОЭТАЖКИ РАЗБАВЛЕНЫ ЗАМКАМИ

[2] 100-летие Октябрьской революции на карте Казани. «Красные» места и улицы столицы Татарстана

[3] Гид по району: Азино 1

[4] «Понять нас может только тот, кто здесь живет». Воспоминания первых переселенцев в Азино

[5] ИСТОРИЯ СТАНОВЛЕНИЯ МИКРОРАЙОНА АЗИНО_2

[6] Угаров А.Как в Татарстане турки таджиков рабами сделали.Информационное агентство «Фергана»(3 октября 2002).Дата обращения: 23 сентября 2020.

[7] Спортивный комплекс «Ак Буре»

[8] МЕГА Казань - Торгово-развлекательный центр

[9] Муниципальное бюджетное общеобразовательное учреждение «Лицей №159» Советского района г. Казани

[10] Муниципальное бюджетное учреждение дополнительного образования «Центр детского творчества «Азино» Советского района г. Казани»

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]