kecha

Oʻzbekcha (uz)

Morfologik va sintaktik xususiyatlari

ke-cha

Etimologiyasi

KECHA I ' sutkaning quyosh botgandan quyosh chiqquncha boʻlgan qismi', 'tun'. Razvedkachilarimiz .. uzoh k ye -ch a n i mizgʻimay oʻtkazdilar (Sharof Rashidov). Bu ot qadimgi turkiy tilda ' belgilangan muddatdan ancha keyin' maʼnosini anglatgan kä:ch ravishidan (ЭСТЯ, III,

50) —ä qoʻshimchasi bilan yasalgan (ПДП, 392), keyinroq birinchi boʻgʻindagi ä: unlisining choʻziqlik belgisi ioʻqolgan, soʻngra bu unli ye unlisiga almashgan (Devon, III, 238; DS, 291): kä:ch + ä = kä:chä > kächä > kechä.

KECHA II 'bugundan oldingi kun'. Ahmadjon .. k ye-ch a institutda Aziz kandidatlik dissertai,iyasi yohlagan vahtda hizib ketgan bahsni eslab ketdi (Hamid Gʻulom). Bu ravish qadimgi turkiy tilda yasalgan kecha I otidan maʼno taraqqiyoti natijasida oʻsib chiq-qan: payt oti —> payt ravishi.
Oʻzbek tilining etimologik lugʻati (I-jild) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q. Adabiyotlar roʻyxati.

Maʼnoviy xususiyatlari

Maʼnosi

1 Sutkaning qorongʻi tushgandan tong otguncha oʻtadigan qismi; tun. ◆ Oydin kecha. Qorongʻi kecha, shsh -Oyimni bir oydan beri koʻrganim yoʻq. Bir kecha yonida yotishni orzu qilaman, — dedi yengillanib Nuri. Oybek, Tanlangan asarlar. ◆ Sidiqjon yoʻlga my-shish niyati borligini aytmasa ham, chol.. bu kecha shu yerda qolishni, erta sahar yoʻlga chi-qishni maslahat berdi. A. Qahhor, „Qoʻshchinor chiroqlari“ .

2 Biror narsaga bagʻishlangan, odatda rasmiy va badiiy qismdan iborat boʻladi-gan kechki umumiy yigʻilish. ◆ Mehmonlar bilan vakillarning qizgʻin tabriklari, xayr-li tilaklaridan keyin kechaning rasmiy qis-mi tugadi. P. Tursun, „Oʻqituvchi“ . ◆ Kecha oxi-rida Oʻzbekiston sanʼat ustalari katta konsert qoʻyib berishdi. Gazetadan .

3 Bugundan oldingi kun. ◆ Kecha sizni kut-gan edim. sht Kecha ertalab, shaharni bir aylanib kelayin, deb chiqib ketgan. A. Qodiriy, „Oʻtgan kunlar“ .

Antonimlari

КЕЧА. Oʻzbek tilining izohli lugʻati (2022) maʼlumotlaridan foydalanilgan; q.Adabiyotlar roʻyxati.

Sifat

kecha

Tillar

• Ozarbayjoncha: tərəf
• Ispancha: fiesta
• Inglizcha: party
• Portugalcha: festa
• Shvedcha: parten
• Yoqutcha: киэһэ (tun anglamida)

Ruscha _ru

kecha
1 ночь; ◆ oydin ~ лунная ночь; ◆ qorongʻi ~ тёмная, глухая ночь; ◆ qoq yarim ~ ровно в полночь; ◆ ~lari ночами; ◆ yarim ~da в полночь; ◆ shu ~ этой ночью; ◆ ~ni ~, kunduzni kunduz deman не считаясь с тем, день или ночь; днями и ночами; ◆ ~yu kunduz днём и ночью, днями и ночами, круглые сутки; ◆ ~yu kunduz ishlash круглосуточная работа;
2 вчера; ◆ ~ kechasi вчера ночью; ◆ ~ kunduzi вчера днём; ◆ ~ kechqurun вчера вечером; ◆ kuni ~ только вчера; ◆ kuni ~ u shu yerda edi-ku! ведь только вчера он был здесь!; ◆ ~dan beri со вчерашнего дня; ◆ ~ kechgacha вчера до вечера;
3 вечер; вечеринка; ◆ adabiyot ~s и литературный вечер.