Bespreking:Afrikaans
Hierdie bladsy is 'n besprekingsbladsy waar verbeteringe tot die Afrikaans-artikel bespreek word. Hierdie bladsy is nie 'n forum vir 'n algemene bespreking van die artikel se onderwerp nie. |
|||
|
| Artikelriglyne
|
|
Argiewe: 1 | |||
Daaglikse bladtrekke van Afrikaans
'n Grafiek sou hier vertoon word, maar grafieke is tydelik afgeskakel. Besoek intussen gerus die interaktiewe grafiek by pageviews.wmcloud.org. |
Vraag
[wysig bron]In my mening is Afrikaans 'n afkorting van Afrikaans Nederlands of Afrikaans Hollands. Is dit reg? --Hardcore-Mike (kontak) 19:08, 17 Augustus 2017 (UTC)
- Hallo Hardgebakte Mike. Etymologiebank.nl is nie baie duidelik daaroor nie.
- In die ouer etimologiewoordeboek van Boshoff en Nienaber (1960's) word gestel: ..."sedert eerste kwart van die 19de eeu en dan algemeen sedert laaste kwart van dié eeu t.g.v. propaganda (sic) van Genootskap van Regte Afrikaanders."
- Die ouer WAT (1970) gee wel "Afrikaans-Hollands" en "Kaaps-Hollands", maar stel baie duidelik "Vroeër ook soms genoem [...]".
- Ek sal moet werk maak waar daardie naam vandaan kom. Changuion (1842 en 1844) verwys in sy Kaapsche proeve byvoorbeeld nêrens na Afrikaans nie.Suidpunt (kontak) 19:48, 17 Augustus 2017 (UTC)
- Hi Suidpunkt, baie dankie vir jou antwoord. Ek het dat in 'n boek gelees. Maar ek het geen idee nie in wat vir 'n boek dat was. Ek het gedink dit is logies omdat die term Kap-Nederlands ook 'n ou synonym vir die Afrikaanse taal is. Ek sal sorg dat ek die boek in 'n winkel kan kry.:--Hardcore-Mike (kontak) 21:01, 17 Augustus 2017 (UTC)
- PS: Sorry vir my baie slegte Afrikaans. Dit is nie my moedertaal nie. --Hardcore-Mike (kontak) 21:21, 17 Augustus 2017 (UTC)
Oorsprong van Afrikaans
[wysig bron]Ek lees op die Wikipedia Afrikaans webblad dat Afrikaans sy oorsprong het in Nederfrankies, die dialekte wat in Wes-Nederland, België en dele van westelike Duitsland wat naby eg. se grense geleë is, gepraat word. Daar is blykbaar ook "n klein gebied in Noordoos-Duitsland waar 'n Nederfrankiese dialek gepraat word. Dit is myns insiens onvolledig. Aangesien daar om en by die helfte van die immigrante uit die lae lande wat SA in die 17de en 18de eeue binnegekom het, uit Noordoos-Nederland, Noord- en Noordoos-Duitsland afkomstig was, d.w.s. uit die Nedersaksiese taalgebiede, het hierdie dialekte ongetwyfeld hul stempel op Afrikaans afgedruk. E.M. Siegling het in haar D.Litt proefskrif aan die Univ. Pretoria, 1957, getiteld „Die Verwandtschaft zwischen Afrikaans und die niederdeutschen Dialekte Norddeutschlands“ getuienis verskaf vir 'n duidelike verwandskap tussen Afrikaans en wat algemeen bekendstaan as Platduits. Baie idiome, segswyses en uitdrukkings toon sterk ooreenkomste. Sekerlik kom sommiges hiervan ook in die Nederfrankiese dialekte voor. Ongelukkig is almal nie Duits magtig nie en is hierdie tesis in Duits dus vir baie in SA nie toeganklik, om dit behoorlik te kan beoordeel, nie.
Dit sou myns insiens meer akkuraat wees om te sê dat Afrikaans hoofsaaklik uit Nederduits, d.w.s. Nederfrankies sowel as Nedersaksies, ontwikkel het. Die geskrewe Nederlandse taal het trouens ook hieruit ontwikkel. Mense op die "platteland" in Nederland en Noordduitsland praat tot vandag toe nog hierdie dialekte in hul daaglikse omgang met mekaar, hoewel die skryftale al baie lank Standaardnederlands of Standaardduits is. In Suid-Afrika onder die VOC-bewind was Nederlands die amptelike skryftaal, maar waarom sou mense in hul daaglikse omgang met mekaar, anders as in Europa, Standaardnederlands instede van die Nederduitse dialekte, wat almal nou met mekaar verwand was, praat? Veral as mens in ag neem dat die eenvoudige koloniste wat die nasate was van skeepslui, soldate, arbeiders en ambagsmense, nie baie geletterd was nie. Een van die Afrikaanse kerke heet vandag nog Nederduits Gereformeerde (NG) Kerk.
Ek merk op, nie soseer op hierdie webblad nie, maar in taalkundige geskrifte, kommentare en menings in die media, dat die neiging vandag is om baie sterk klem te lê op die bydraes wat inheemse Afrikatale, Maleis via die Moslemse gemeenskap aan die Kaap, asook Portugees, tot Afrikaans gemaak het. Sekerlik is daar veral wat woordeskat betref, heelwat leenwoorde uit hierdie tale oorgeneem. Dis egter maar 'n relatief geringe persentasie tot die taal as geheel, indien mens vandag se geskrewe Afrikaans in ag neem. Ek bepleit dat die perspektief steeds behou word en dat daar nie ter wille van politieke korrektheid afgewyk word van 'n objektiewe benadering nie.
Ek is nie 'n taalkundige nie, stel egter belang in tale, waaroor ek heelwat gelees het, en is self Afrikaans, Engels en Duits op moedertaal eerste skryfvlak magtig. Hoewel Duits eintlik my moedertaal is, is ek meer vertroud met Afrikaans. Ek weerhou my om sommer veranderinge aan die teks aan te bring, ek verkies dat taalkundiges dit doen, dus maak ek eerder 'n bydrae in die vorm van 'n bespreking op hierdie blad. Ek bepleit net 'n eerlike benadering. Theo Stehle (kontak) 13:03, 20 Desember 2018 (UTC)
- Interessant! Ek dink Gebruiker:Suidpunt moet hier betrokke raak! Groete! Oesjaar (kontak) 13:14, 20 Desember 2018 (UTC)
- Geagte @Herr Stehle
- Ek moet u daarop wys dat Afrikaans nie sy ontstaan te danke sou hê sonder die inmenging van die Engelse nie. Want sonder die Engelse, wat kompleet soos die Franse op Korsika bly pieker oor die "Korsikaans" wat nie Italiaans is nie, net so is gepieker oor die "Kitchen Dutch". Of die Franse, en of die Engelse die Kaap sou oorneem, dit sou dieselfde pad geloop het - "Afrikaans" as dialek wat 'n taal word, juis omdat hierdie "skandvlek" deel van die identiteit geword het. Die ironie van die Vlaminge wat hul van die Hollanders eers wou afskei, 'n verlammende taktiek teen die wêreldmag FRANS, om die minste te sê, kan mens laat wonder of die sprekers "soos die Franse, die maghebber" begin dink het - maar nou op jou agterpote, om jou eie taal te regverdig? Ek het trouens hierna verwys in my briefie Die opvallende raakpunt tussen Afrikaans en Korsikaans.
- Ons sien dus hier die maghebber wat, wetend of onwetend, 'n wig probeer indwing tussen die "stamlandse" hoofdialek en die ander volksdialekte wat elders in die wêreld versprei het. Ek kan u in daardie opsig verwys na Afrikaans hoort by Nederlands. 'n Paar jaar later, en dit is weer so: vanuit die ivoortorings van die akademici.
- Sonder die Engelse sou ons almal vandag nog [in ons koppe] "Hollands" gepraat het. Dis nou maar wors.
- Nou wat die (Neder)Duitse invloede betref. Ek kan u met 'n geruste hart meedeel dat die meeste van ons akademici BESLIS géén C2-sertifikaat in Duits van die Goethe-Institut verwerf het nie. In elk geval nie as jy die bibliografieë deurkyk in elke liewe vaktydskrifartikels nie. Behalwe - Edith H. Raidt, Duitse vrou van geboorte. Glo my, jou hart bokspring as jy deesdae 'n Duitse of Franse artikeltjie êrens in die verwysings kry.
- Daar is heelwat ou werke wat weer opgediep kan word, soos Johannes du Plessis Scholtz se Historiese taalopstelle en Afrikaans uit die vroeë tyd. Ek kon u ook H.J.J.M. van der Merwe se Goties: Kommentaar en annotasies aanbeveel het. Of, trouens, enige boek soos selfs Oudengels. Of 'n Deense woordeboek. Selfs 'n paar Franse sinne vertaal woord vir woord in Nederlands/Afrikaans. Jy moet regtig dom wees as jy nie die verband kan insien nie.
- Nou waarom dan die miskenning van Platduits by die moderne universiteite? "Ter wille van politieke korrektheid"?
- Wat die universiteite betref, kon ek u 'n ellelange verduideliking gee waarom daar so min aandag aan die (Oer-)Germaanse linguistiek bestee word, maar ek gaan dit vir u besonder maklik maak: postkoloniale politiek, anti-eurosentrisme, afrosentrisme en inklusiewe gatkruip. Want raai, dit vind byval in Holland. Week na week kan u iemand soos Leon Lemmer se resensies deurlees - hy spoeg vuur teen sulke werke. En met rede: dit is hoogs pretensieuse werke van professore wat aan hul poste probeer vasklou. Ag, neem dan sommer hierdie week se brief: Christo van Rensburg oor die geskiedenis van Afrikaans.
- U sien, ten eerste is daar 'n bakleiery opnuut oor baasskap. Saam met die Open Stellenbosch Movement en Grondhervorming en Grondvergrype, het dit nou ook mode geword om aan taal een of ander soort "baasskap" toe te dig. Soos: wie was eerste daar om Afrikaans te vorm? Kom ons noem dit presies dieselfde struweling tussen die Evolusioniste en Kreasioniste: niemand weet nie, en dit maak ook nie my bankbalans vol nie. Dit skryf nie Wikipedia-artikels nie. Dit is 'n emosionele opstokery, want dit wou half voorkom of daar die beeld van 'n "witmanstaal" geskep word wat nou "teruggeneem" (in die oë van die 'onderdruktes') of soos 'n spogplaas wat eenvoudig op vermakerige wyse "gevat" of "onteien" word (in die oë van die blanke). Dit is natuurlik 'n oor-en-weer-vingerwys:
- "ons het die taal gebou!",
- "nee, julle het dit gesteel!",
- "wat de donner, gerieflik is dit nie? dis maklik 50 000 boektitels en 'n paar Ena Murray-omnibusse later en nou eers ontwaak julle - wat, demografies gesproke, vinnig aan die verengels is?"
- "Apartheid, Apartheid, Apartheid, rassiste"...
- En hierdie gevatte "dialoog" hou die idiotiese akademici besiger as die Middeleeuer wat gewonder het of 'n vrou ook 'n siel het.
- Nou goed, kom ons gestel die hond wat 'n bus se wiele jaag, kry nou uiteindelik die band beet. Naamlik, die besit van die taal. Wat wil jy nou daarmee maak? As jy dit 'n wetenskaplike taal wou maak, kon jy lankal daaraan geskaaf het, so...
- Ten tweede is daar ook die nuwe nadruk op dialekte (dikwels van die aangewese groepe), dikwels ten koste van die Standaardafrikaans. Toe ek Nederduits (skoolvak) vertaal het, was ek aanvanklik optimisties, maar ook pessimisties - want dieselfde probleme waarmee Afrikaans in sy beginjare as skoolvak te kampe gehad het, word in Duitsland met Platduits net wéér herhaal.
- Maar die gebruik van 'n dialek as wapen om die Standaardtaal te kelder het ek onlangs ook opgemerk in Duitsland, waar Platduits selfs as wapen in die Reichstag gebruik is sodat Standaardduits nie op die wetboeke geplaas word ter beskerming nie. Diegene wat dit wou hê, is as Nazi's uitgekryt. As so iets met Afrikaans sou gebeur, waar die dialekte voorkeur begin geniet as die Standaardtaal, begin my hare rys: want jy kan nie bekostig om nou op dialekte te fokus, as jou nommer een prioriteit WETENSKAPLIKE VAKTERMINOLOGIE is nie. Tans kry die Dialekte van Afrikaans byna voorkeur, onder die dekmantel van "verskeidenheid", maar ook "inklusiwiteit". Vir die hoeveelheid geld en aandag wat dit kry, het dit boggerol te doen met enige ontwikkeling van Afrikaans tot 'n hoë tegniese taal; dis eerder 'n devolusie en verwaarlosing van Afrikaans tot straattaal.
- Om ons probleem op te los: dit gaan nogal sukkel. Ek sal kyk wat Raidt en Scholtz te sê het, maar die meeste ander akademici het lankal eenvoudig besluit "Duits het geen rol gespeel nie". U weet en ek weet dit is onwaar - die Germanismes kon geleerde manne miskien ingevoer het, maar 'n hele paar natuurlike sinne pas darem net te netjies in Afrikaans.Suidpunt (kontak) 22:05, 20 Desember 2018 (UTC)
- Sover ek weet stem akademici soos Edith Raidt saam dat 'n groot persentasie van die VOIK se bemannings afkomstig was uit (Neder-)Duitssprekende gebiede. Hulle het Nederlands dikwels gebrekkig aangeleer. Die Duitse invloed was dus moontlik onregstreeks, maar het dan bygedra tot die kreolisering van Kaaps-Nederlands en die vereenvoudiging van die grammatika. As Duitsers tans Nederlands aanleer, is daar struikelblokke soos die er is/er zijn-konstruksies wat in Afrikaans heeltemal verdwyn het en vervang is deur die beklemtoonde daar is-vorm. Maar alles bly blote spekulasie omrede die spreektaal van gewone VOIK-seelui van nie-Nederlandse afkoms nie gedokumenteer is nie. Voyageur (kontak) 22:33, 20 Desember 2018 (UTC)
Dankie, Suidpunt, vir die interessante antwoord. Ek neem kennis van die ingewikkeldhede veroorsaak deur subjektiewe belange wat minder te doen het met taal as ander sosio-politieke aspekte. Taal kan ʼn saambindende faktor wees mits die ander bestanddele van die mengsel positief en nie negatief nie, daarop inwerk, soos kultuur, ras, lewensuitkyk, ens. Indien dit nie die geval is nie, sal daar altyd polariteit wees tussen Standaardafrikaans en ander streeksvorme van Afrikaans, soos Kaaps, ens. Die politieke doelwitte van ʼn verenigde „reënboognasie“ (hoe haalbaar of nie dit ookal is), mag nie meebring dat ons met oogklappe aan die waarheid verdraai om hierdie doelwitte ter wille te wees nie.
Om behoorlik perspektief te kry moet ʼn mens baie verder in die geskiedenis teruggaan. Afrikaans is ʼn Germaanse taal, daaroor kan daar tog nie ʼn kontroversie wees nie, behalwe as jy in ontkenning is van werklikhede. Dus, saam met al die tale, taalvariëteite en dialekte, het dit ʼn gemeenskaplike voorouer van waar dit vertak het.
Die gemeenskaplike voorouer is Germaans. Die verskillende Germaanse stamme het van voor Christus af al die kern van die gebiede waar hulle nasate vandag nog woon, Middel-Europa, bewoon. Ons weet van die botsing tussen die Romeinse Ryk en Germania, die volkeverhuising, die agteruitgang van die Wes-Romeinse Ryk en die stelselmatige vervanging van die mag van Rome deur Germaanse stamme, vernaamlik die Franke, in die agste eeu. Die Franke en daarna die Saksers sou in die daaropvolgende twee eeue die kardinale rol speel om die grondslag, taalsgewys, polities en staatkundig, te lê vir die Europese samelewing van vandag. Dit was ʼn naatlose voortsetting van en voortbouing op die administrasie, regstelsel en tegnologiese ontwikkeling van die Romeinse Ryk.
Dit is toevallig ook die Franke en die Saksers uit wie se Oergermaanse dialekte Nederduits sou ontstaan. En Nederduits verwys na die dialekte wat uit die Germaans in die lae lande, d.w.s. die Nederlandse en Noord- en Oos-Duitse laagliggende kusvlakte deur die Franke, maar hoofsaaklik deur die Saksers bewoon, ontwikkel het: die Nederfranke in die weste en die Nedersaksers in die ooste.
Ek besef ek, as taalkundige leek, gaan julle wat taalkundiges en –geskiedkundiges is, seker verveel met hierdie relaas, maar ek ag dit nodig om perspektief aan die saak te verleen, sonder om ingewikkelde beredenerings en spekulerings by te haal, of politiek korrek te wees.
Miskien moet ʼn mens by die Koninkryk van die Franke onder Karel die Grote, wat die huidige Frankryk, België, Nederland en die grootste dele van Duitsland omvat het, begin.
Karel die Grote het daarin geslaag om die onderskeie Germaanse stamme onder ʼn sterk sentralistiese regering te verenig. Hy het veral die baie behoudende heidense Saksiese stam in die Ryk ingedwing en hulle eintlik met geweld tot die Christelike godsdiens bekeer. Uiteindelik het sy Ryk verdeeld geraak, nie alleen vanweë sy seuns tussen wie die Ryk verdeel is en die regering verswak het nie, maar weens die feit dat die westelike deel van die Franke Latyn en Romaans verkies het bo hul Germaanse dialek, terwyl die Oos-Frankiese Ryk gekies het om Diutisk (=Duits), wat „volkseie“ beteken, as voertaal te behou,. Die basiese taalverdelingsgrens was, en is vandag nog, min of meer die Rynrivier. Die Vlaminge en Hollanders was as Duitssprekende Frankiese Germane deel van die Oos-Frankiese Ryk, wat in die negende en tiende eeue algaande in die Heilige Romeinse Keiserryk van die Duitse Nasie, gekoppel aan Rome en die Pous, onder die heerskappy van die Saksiese koningshuis ontwikkel het.
Ingevolge die verdeling van die tale weerskante van die Ryn, het al die Germaanse dialekte oos van die Ryn, saam met die destydse Nederlotharinge, wes van die Ryn se monding (latere Brabant, Spaanse Nederlande, België, wat nooit suiwer Germaanse taalgebied was nie) basies „Duits“ gebly. Dus was die begrip „Duitswees“ gekoppel aan taal en dit het die Hollanders en Friese en Nedersaksers ingesluit. Wat die ontwikkeling van die verskillende dialekte betref is dit later, veral sedert die dertigjarige Oorlog, toenemend deur politieke en staatkundige grense beduiwel.
Die Nederduitse dialekte, Nederfrankiese sowel as Nedersaksiese, het ʼn kontinuum gevorm vanaf die huidige België in die weste tot die voormalige Oos-Pruise in die ooste en was na aan mekaar verwant (in die 16de en 17de eeue nader as vandag) sodat almal mekaar min of meer kon verstaan. Die mengelmoes van „Noordduitsers“ ( = Diutisk of Duits of Duuts of Dütsch, vgl. Eng. „Dutch”) in die breër sin: Vlaminge, Hollanders, Friese, Wesnedersaksers uit die Groningen-omgewing, Noordduitsers, Noordoosduitsers, het saam met Duitsers uit die sentrale dele van Duitsland aan die Kaap beland. Eersgenoemdes kon dus almal min of meer by wyse van die spreekdialekte sonder veel moeite met mekaar kommunikeer, en selfs, maar tot mindere mate, met Duitsers wat Middelduitse (Frankiese) dialekte en Hoogduits gepraat het.
Iets wat in gedagte gehou moet word is, dat, soos mense vermeerder en oor die aardbol uitsprei, oorspronklike tale al meer en meer vertak tot dialekte wat ver van mekaar en ver van die oorspronklike verwyder raak. Die proses hou nie op nie. Die Nederduitse dialekte het baie veranderinge ondergaan sedert die 17de eeu en is deur politieke en staatkundige grense beïnvloed. Net soos Afrikaans as spreektaal ontwikkel het deur die afgelope twee tot drie eeue. Maar ek wil nie pedanties wees nie - dit is vir julle algemene kennis.
Verseker was aan die „Hollandse“ Kaap die Nederduitse dialekte en nie Middelhooghollands nie, die gemeenskaplike lingua franca, selfs wat die opgevoede amptenare betref. Selfs tot diep in die twintigste eeu was dit nog algemeen dat Noordduitsers dubbeltalig was: by die huis en op straat het hulle hul Nedersaksiese dialek gepraat, maar in die skole en universiteite, by die werk en in die kantoor het hulle Hoogduits gepraat, gelees en geskryf. (Vandag is dit blykbaar minder algemeen.) Sou dit anders gewees het aan die Kaap in die sewentiende en agtiende eeue, waar al die meer geletterde en opgevoede amptenare sekerlik ook dubbeltalig was? Selfs vandag nog in Nederland is mense dubbeltalig in dié opsig.
Duitsers wat uit die Oos-Duitse gebiede (bv. Pruise) as VOC-amptenare in die sewentiende eeu aan die Kaap in diens geneem is, het geen noemenswaardige taalkommunikasieprobleme ondervind nie, anders sou ons daarvan geweet het.
Dit is bekend dat, by hul ontmoeting in Duitsland, President Paul Kruger en Keiser Wilhelm II gemaklik met mekaar gekommunikeer het d.m.v. eg. se Afrikaans en lg. se Platduits. Waarskynlik makliker as om in Nederland in Standaardnederlands te kommunikeer.
Verseker is Afrikaanse woordeskat beïnvloed (en verryk) deur die oorname van leenwoorde uit die plaaslike Khoina en Boesmantale, Oosterse slawetale, Portugees, ens., maar dit het nie die taal noemenswaardig beïnvloed t.o.v. die konstruksie, gesegdes, idiome en uitdrukkings nie. Laasgenoemdes is wat ʼn taal lewend maak en het sy beslag veral op die platteland in Nederland en Noord-Duitsland en later in Suid-Afrika gehad. Merkwaardige ooreenkomstige is in dié verband tussen Nederduits en Afrikaans uitgewys in E.M. Siegling se doktorale verhandeling oor die Nederduitse en Afrikaanse taalverwandskap. Die immigrante wat koloniste in SA geword het was hoofsaaklik uit die armer en laer stande van Middeleuropa, wat dialekte gepraat het, maar skaars kon lees of skryf.
Byvoorbeeld: Die dubbele „nie“ of ontkenning kom nie in Nederlands voor nie, wel in bepaalde Platduitse dialekte. Die dubbele voorsetsel, bv. „die muis kruip in die gat in“ kom in Platduits en in Afrikaans voor, maar nie in Nederlands nie. Die uitdrukkings „al lank al“ en „gou-gou“ kom in Afrikaans en Nedersaksies voor, maar nie in Nederlands. Die gebruik van die voorsetsel, bv. „ek het vir hom gesê“ („Ik sä för em“) is eie aan Afr. en Plattdts. maar nie Nederlands („Ik zegdde hem“). So ook die gebruik van die woord „wat“ in Platduits en Afrikaans, maar nie in Nederlands nie: „Dat is ʼn Land wat he seihn het“ (Platduits); „Dit is ʼn land wat hy gesien het“ (Afrikaans); „Het ist een land dat hy heeft gesien“ (Nederlands). (Let hier ook op die gebruik van „ʼn“ in Afrikaans sowel as Platduits, in teenstelling met die Nederlandse „een“ en die Hoogduitse „ein“.)
Let hieronder ook op ʼn paar woorde wat Afrikaans en Nederduits, asook Platduits in gemeen het, waarvan enkeles ook nog in Middelnederlands voorgekom het:
Middelnederduits Afrikaans Platduits
Knevel knewel Knäwel Pit pit (in hout) pit
Raps raps
Verder moet ons ook voor oë hou dat die taal van die veroweraar aan die verowerdes, in hierdie geval die inheemse bevolking asook die ingevoerde slawe, opgedwing word en nie andersom nie.
Afgesien van latere taalinvloede op die vorming van Praat-Afrikaans deur die 19de en 20ste eeue, en die ontwikkeling van ʼn standaardskryftaal sedert die einde van die 19de en aanvangsjare van die 20ste eeu, is dit gewoon onsin en oneerlik om te suggereer dat Afrikaans se oorsprong uit Nederfrankies, waaruit Middelnederlands en later moderne Standaardnederlands hoofsaaklik ontwikkel het, alleen stam. Dit negeer eenvoudig geskiedkundige werklikhede. (Selfs Standaardnederlands moes beïnvloed gewees het deur die Nedersaksiese dialekte wat in Noordoos-Nederland gepraat is en word.)
Ek stel dus voor dat, vir die doeleindes van die ensiklopedie as naslaanwerk, wat feite so bondig en akkuraat moontlik behoort weer te gee, die rekord reggestel word ten opsigte van die bydrae wat Nedersaksiese dialekte, insluitende Platduits, tot die oorsprong van Afrikaans gelewer het. Theo Stehle (kontak) 14:52, 26 Desember 2018 (UTC)
DAWERENDE STILTE!!? Theo Stehle (kontak) 10:26, 14 Januarie 2019 (UTC)
- @Theo Stehle: Wikipedia:Voel vry en gaan jou gang. – K175 (trap my uit | bydraes) 11:05, 14 Januarie 2019 (UTC)
- Och, Scheiße! Ich habe auch vergessen, wer gestern alles mit mir gesprochen hat. ("Hallo, ich bin Dorie von Findet Nemo.") Ich weiß, dass es keine Entschuldigung ist. Ich werde mich in dieser Woche darum kümmern.
- Aber sag mal: Was würdest du an unserer Stelle tun? Südafrika wird teils von der westlichen Welt isoliert, teils isoliert es sich selbst. Fremdsprachenunterricht existiert nicht mehr. Ich denke speziell an: Lys van gedrukte Afrikaans-vreemdtalige woordeboeke. Das ist die Anzahl der Jahre, die mir Sorgen bereitet. Was muss unsere oberste Priorität sein?
- Lateinische Grammatik? [Es ist meine wahre Leidenschaft]
- Deutsche Grammatik?
- Russische Grammatik?
- Dänische Grammatik?
- ? Suidpunt (kontak) 11:17, 14 Januarie 2019 (UTC)
Suidpunt, tut mir Leid daß ich so spät reagiere. Ich habe leider keine Antwort. Was mich betrifft ist im Kontext von Afrikaans Wikipedia, die Priorität daß man sich bemüht so genau und objektiv zu sein wie möglich. Leopold Scholtz hat ganz unlängst in "Die Burger" einen Artikel veröffentlicht über den Ursprung von Afrikaans dem ich vollkommen zustimme. Ich bin derselben Meinung. Die ganzen Forschungen und akademischen Publikationen über dieses Thema gründen sich auf 1) schriftliche Quellen, 2) auf bestimmte Voraussetzungen und Ausgangspunkte, die vor allem die aktuell Gänglichen, und obendrein politisch Korrekten sind. Die Sprachakademiker und -forscher sollten mal die Augenklappen entfernen und eine etwas breitere Perspektive verfolgen. Wie Leopold Scholtz meint: gesunden Verstand anwenden.
Ek het onlangs Prof. Wannie Carstens se "Die storie van Afrikaans" gelees. wat my opval is dat die vertrekpunte almal maar is waar daar geskrewe inligting beskikbaar is en waarop talle taalkundiges hul pubikasies baseer. maar wat vang jy aan as jy te doen het met spreektale (volksdialekte) wat net, of hoofsaaklik, gepraat word? Dis ń ernstige leemte in die monumentale werk. soos ek reeds voorheen ogemerk het, is dialekte bonder ryk aan segswyses en idiome wat meermaals in die ontwikkelde standaardtale en ampstaalgebruike verloregegaan het. Ek merk ook op dat daar geen verwysing is in die bronnelys na die een navorsingswerk wat in hierdie verband balans sou kon verskaf het, nie, naamlik E.M. Siegling se doktorale proefskrif, en dit lyk my óf vanweë vooroordeel, óf dat dit in Duits en nie Afrikaans nie, geskryf is. Indien iemand ernstig is met ń tema soos hierdie, en veral met die oog op ń naslaanwerk (o.a. Wikipedia) wat die doel het om so wyd as moontlik so akkuraat as moontlik inligting te voorsien, dan sal jy moeite doen om die beskikbare bronne so volledig moontlik te raadpleeg al kos dit ook om die proefskrif te vertaal, wat myns insiens in hierdie geval die aangewese uitweg is. Ek volstaan deur te herhaal dat die uitgangspunt dat Afrikaans alleen via Wesfrankiese dialekte, via Middelnederlands in Afrikaans ontwikkel het, nie korrek of volledig is nie. Daar is voldoende getuienis om dit te staaf sonder om in besonderhede hier te moet ingaan. Die vraag is: wat is die oogmerke met die Wikipedia-inligting en wat is die waarde indien dit nie volledig of korrek is nie? Hierdie aangeleentheid mag nie gesystap word nie. Theo Stehle (kontak) 15:59, 19 April 2019 (UTC)
Volkstaal
[wysig bron]Met betrekking tot die ontwikkeling van Afrikaans; dink ek daar kan parallelle getrek word tussen die ontwikkelling van die volkstaal (Italiaans) in Italië gedurende die 19de eeu (veral met inagneming van die werk van baanbrekers soos Verdi wat gehelp het om die volkstaal te konsolideer en te standaardiseer) en Latyn - waarvan die grootste deel van die bevolking reeds etlike eeue vantevore vervreem geraak het.
Is die posisie nie myns insiens presies dieselfde in verband met Afrikaans nie? Die trekboere was vervreem van die "elitistiese" en "hoogdrawende" taal (in hul opinie) Nederlands. Hulle het 'n taal benodig wat gemaak is vir Afrika, 'n meer eenvoudige en vaartbelynde taal wat die stampe en stote van Afrika kon weerstaan en nie so formeel was nie, en waar mens kon praat van "ons" in pleks van "wij" .... en siedaar, daar het jy ons pragtige, unieke wonderwerk van 'n taal. Net 'n paar gedagtes. Charlielv55 (kontak) 07:51, 17 Februarie 2020 (UTC)
- Dit mag so wees, maar onthou net dat ons artikels geen oorspronklike navorsing mag bevat nie. – K175 (skil 'n appeltjie) 08:49, 17 Februarie 2020 (UTC)
- In die geval van Afrikaans sou ek eerder parallele trek met Middeleeuse Engels aangesien albei tale groot veranderinge ondergaan het wat sterk deur eksterne faktore (soos vreemde sprekers en hul gebrekkige aanleerderskennis van die taal) beïnvloed is.
- Italiaans verskil merkbaar van die bogenoemde twee tale aangesien dit nie deur 'n kreoliseringsproses geraak is nie. Die dialekkontinuüm, wat uit die Romeinse tydperk oorgeërf en verder ontwikkel is, is met die opkoms van hoogs ontwikkelde stadstate wél uitgebou tot 'n stelsel van gestandardiseerde variante waarin kommunikasie in die verskillende politieke entiteite moontlik gemaak is. Dit kon net so elitisties en grammatikaal ingewikkeld wees soos Latyn. Die probleem was landswye kommunikasie. Latyn het steeds 'n funksie vervul as wetenskapstaal (ook in die Europese konteks), maar dan hoofsaaklik in sy geskrewe vorm. Voyageur (kontak) 17:51, 17 Februarie 2020 (UTC)
- Dankie vir jou samespraak en kennis Voyageur - dit word waardeer! Charlielv55 (kontak) 06:31, 18 Februarie 2020 (UTC)