Passer domesticus

Passer domesticus; pardal
Estáu de caltenimientu
	; Esmolición menor (IUCN 3.1)
Clasificación científica
Reinu:	Animalia
Filu:	Chordata
Subfilu:	Vertebrata
Clas:	Aves
Orde:	Passeriformes
Familia:	Passeridae
Xéneru:	Passer
Especie:	P. domesticus; (Linnaeus, 1758)
Distribución
Consultes
	[editar datos en Wikidata]

Güevos de gurrión común en Quito, Ecuador.

Les especies d'aves con nome común en llingua asturiana márquense como ^NOA. En casu contrariu, conséñase'l nome científicu. El pardal^[1], gurrión^[2] o gurriapu^[3] (Passer domesticus) ye un páxaru fácil d'atopar en toa Europa, na Península Ibérica ta perpresente so la subespecie Passer hispanolensis o gurrión, ya que ye la especie que nós más conocemos y cola que nos rellacionamos.

Descripción

Ye de pequeñu tamañu, con 15 cm de llonxitú y semeyáu al raitán. Esisten diferencies nel color ente machos y femes, asina aquellos presenten llombu de color prietu, la nucla castaña y la gorxa prieta, por embargu elles son de color más uniforme y fálta-yos el color prietu del plumaxe. Como curiosidá señalar que los tonos del color nel plumaxe camuden cuando'l páxaru nun s'atopa en llibertá.

Nome común

Esta especie ye conocida nel dominiu llingüísticu asturlleonés colos siguientes nomes comunes: pardal^[1], gurrión^[2] y gurriapu^[3].

Hábitat

Ye enforma versátil y dende Europa, a traviés de les colonizaciones, espardióse pa tolos continentes habitaos. Ta presente nes urbes dao que busca abellugu nes construcciones humanes, amás nun ye migratoria polu que la so presencia ye continua y habitual.

Alimentación

Ye omnívoru yá que s'alimenta por igual de granu, frutes ya inseutos. Dao la so facilidá d'adautación y la rapidez cola que se multiplica en dalgunos países, ta consideráu como una plaga mientres que n'otros la caza abusiva como frenu pal so desendolcu llevó a que tea perdiendo presencia d'una manera preocupante. En sieglos anteriores el gurrión introdúxose nos otros continentes como mediu de parar les plagues insectívores qu'asolaben les colleches.

Cría

El gurrión ye ovíparu y tien una puesta continua, sacante los meses más duros del iviernu; tien de 4 a 6 güevos por puesta. Si nos decatamos de que tienen una vida permediu d' 8 años entederemos qu'en dalgunos llugares seya consideráu una verdadera plaga.

Comportamientu

Acostumen baxar a tierra pa catar comida, dando bracaes, a diferencia de les palombes que faenlu a ablagos. Xinta inseutos y semientes, magar que tamién xinta borrayes del home, pola mor de la so allegancia con elli. En primavera tamién xinta caparines y flores.

Protexen con enfotu l'área alredor del ñeru, tantu d'otres tribes comu de la so mesma. Los machos arremeten escontra otros machos y les femes faen lo mesmu con otres femes.

En xeitos urbanos, tienen más enfotu col home que nes aldees. Siempre s'afaya próximu de xeitos anigaos; cais, parques, xardinos, praos, huertos o faciendes.

Ye un páxaru sedentariu.

Referencies

↑ ^1,0 ^1,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 15 febreru 2024.
↑ ^2,0 ^2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 15 febreru 2024.
↑ ^3,0 ^3,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 15 febreru 2024.

Enllaces esternos

Wikimedia Commons tien conteníu multimedia tocante a Passer domesticus.

[4a6a34c4de8294d2963503796a7a681665c3c85a-1] 1,0 ^1,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 15 febreru 2024.

[de0be234b03a51e4f7fdbfb3668a11bc6da39239-2] 2,0 ^2,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 15 febreru 2024.

[c5ad3c50d1570ac8f626ceaa95aae8febf9540ab-3] 3,0 ^3,1 «Diccionariu de la Llingua Asturiana» (asturianu) (15 avientu 2000). Consultáu'l 15 febreru 2024.

[1]

[2]

[3]