heşt
Bilêvkirin
[biguhêre]- (kurmanciya navendî) IPA(kilîd): /ħæʃt/ ~ /ħæjʃt/
- ⓘ
- (kurmanciya rojhilatî) IPA(kilîd): /hæʃt/
- Kîtekirin: heşt
Hejmar
[biguhêre]heşt
- 8, hejmar 8 (VIII, ٨)
- Sê ne s̤elas̤; erbeʿe çar in, ʿeyan
Xemse u sittet çi ne? ew pênc u şeş
Ḥeft in u heşt in ev in sebʿe s̤eman — (Ehmedê Xanî, Nûbihara Biçûkan, 1683) - Xem çûn veşêrîn ji kerbê weslet
Nageh seherê, ji roj-i heştê
Ridwan meşiya ji nêv biheştê — (Ehmedê Xanî, Mem û Zîn, ~1692)
- Sê ne s̤elas̤; erbeʿe çar in, ʿeyan
Herwiha
[biguhêre]Bi alfabeyên din
[biguhêre]Jê
[biguhêre]Binêre herwiha
[biguhêre]- (0) sifir
- (1) yek
- (2) du
- (3) sê
- (4) çar
- (5) pênc
- (6) şeş
- (7) heft
- (8) heşt
- (9) neh
- (10) deh
- (11) yazde
- (12) dazde
- (13) sêzde
- (14) çarde
- (15) pazde
- (16) şazde
- (17) hevde
- (18) hejde
- (19) nozde
- (20) bîst
- (30) sî
- (40) çil
- (50) pêncî
- (60) şêst
- (70) heftê
- (80) heştê
- (90) not
- (100) sed
- (1.000) hezar
- (1.000.000) milyon
- (1.000.000.000) milyar
Etîmolojî
[biguhêre]hevreha soranî ههشت (heşt), kurdiya başûrî heşt, lekî heşt, hewramî heşt, zazakî heşt, belûçî هشت (heşt), farisî هشت (heşt), tacikî ҳашт (haşt), pertî û pehlewî 𐭇𐭔𐭕 (heşt), yexnobî ашт (ašt), osetî аст (ast), avestayî 𐬀𐬱𐬙𐬀 (eşte), paraçî oşt, sanskrîtî अष्ट (aṣṭá), hindî आठ (āṭh), ûrdûyî آٹھ (āṭh) (āṭh), lîtwanî aštuoni, latviyayî astoņi, îrlendî ocht, almanî û holendî acht, îngilîzî eight, danmarkî otte, norwecî åtte, swêdî åtta, ermenî ութ (utʿ), yûnanî οκτώ (októ), latînî octō, îtalî otto, portugalî oito, spanî ocho, fransî huit, çekî osm, polonî osiem, rusî во́семь (vósemʹ)... hemû ji proto-hindûewropî *oḱtṓw.
Di eslê peyvê de li destpêkê H tine bû lê di heyama zimanên îranî yên navîn (pertî, pehlewî) de di bin tesîra H-ya peyva heft de H herwiha li peyva heşt jî zêde bûye. Herwiha Y ya forma devokî heyşt jî paşî lê zêde bûye.
- Çavkanî: Çabolov r. 458, Chyet r. 276, Horn r. 245, Watkins r. 59, Etymonline
Bi zaravayên din
[biguhêre]Werger
[biguhêre]- Aarî: qaskén-tamars
- Abazayî: агIба (āgIbā)
- Abxazî: ааба (āābā)
- Adîgeyî: и (i)
- Afarî: bacaar
- Afrîkansî: ag, agt → af
- Akanî: awɔtwe, awotwe
- Aklanon: waeo
- Albanî: tetë → sq
- Almaniya Pennsylvania: achde, acht
- Almanî: acht → de
- Elmanîşî: acht
- Alutîqî: inglulgen
- American Sign Language:
- Amharî: ስምንት → am (səmnt) (numeral: ፰ (8))
- Apaçî:
- Apaçiya rojava: tsebīī
- Aragonî: ueito, ueit
- Aramî:
- Arçî: мекье
- Argobbayî: ስምንት (semment)
- Aromanî: optu
- Asamî: আঠ (ath)
- Astûrî: ocho → ast
- Atong (Hindistan): chatgyk
- Avarî: микьго (mikḷgo)
- Aymarayî: kimsaqallqu
- Aynuyî: ツ゜ペサン (tupesan)
- Azerî: səkkiz → az
- Balînî: kutus
- Banjarî: dalapan
- Baskî: zortzi → eu
- Bassayî: mɛ̀nɛ̌ìn-tã
- Başkîrî: һигеҙ (higeð)
- Baxterî: αταο (atao)
- Belarusî: во́сем (vósjem), васьмёра (vasʹmjóra)
- Bengalî: আট → bn (aṭ) (numeral: ৮)
- Bîkoliya naverast: walo
- Bretonî: eizh → br
- Bruneyî: lapan
- Buduxî: мийид (mijid)
- Bugî: arua
- Bukidnon manoboyiya rojavayî: walu
- Bulgarî: о́сем (ósem)
- Burmayî: ရှစ် → my (hrac) (numeral: ၈ → my (8))
- Buryatî: найман (najman)
- Conxayî: བརྒྱད (brgyad)
- Çamicuroyî: pusak
- Çamoroyî: ocho
- Çeçenî: бархӏ (barh)
- Çekî: osm → cs
- Çerokî: ᏧᏁᎳ (tsunela)
- Çinook jargonî: stuxtkin
- Çîçewayî: sanu n'zitatu
- Çînî:
- Çukçî: амӈырооткэн (amṇyrootkėn)
- Çuvaşî: саккӑр (sakkăr)
- Çûkî: wanu, wani-, wanichö, wanimön
- Dalmatî: uapto, guapto, uat
- Danmarkî: otte → da
- Dena'inayî: łtaqul'i
- Divehî: އަށް (aṣ̊)
- Dolganî: агыс
- Drungî: hyvt
- Dusuniya navendî: walu
- Endonezyayî: delapan → id
- Erebî: ثَمَانِيَة (ṯamāniya) (numeral: ٨ (8))
- Ermenî: ութ → hy (utʻ)
- Ermeniya kevn: ութ (utʻ)
- Erzayî: кавксо (kavkso)
- Esperantoyî: ok → eo
- Estonî: kaheksa → et
- Etiyopiya klasîk: ሰማንቱ n (sämantu), ሰማኒ m (sämani) (numeral: ፰ (8))
- Evenî: дяпкан (ʒapkan)
- Evenkî: дяпкун (ʒapkun)
- Extremaduranî: ochu
- Farisî: هشت → fa (hašt) (numeral: ۸)
- Fatalukuyî: kafa
- Ferî: átta → fo
- Fîjî: walu → fj
- Fînî: kahdeksan → fi
- Fransî: huit → fr
- Friyolî: vot
- Frîsiya bakur:
- Frîsiya kevn: achta
- Frîsiya saterlandî: oachte
- Frîsî: acht → fy
- Gaelîka skotî: ochd n, ochdnar n
- Galîsî: oito → gl
- Garîfunayî: widü
- Gîlekî: هشت (hašt)
- Gotî: 𐌰𐌷𐍄𐌰𐌿 (ahtau)
- Gujaratî: આઠ → gu (āṭha) (numeral: ૮)
- Gurcî: რვა → ka (rva)
- Guwaranî: poapy
- Haîtî: uit
- Hawayî: walu, ʻewalu
- Hawsayî: takwàs
- Higaononî: walo
- Hindî: आठ → hi (āṭh) (numeral: ८ → hi (8)), अष्ट → hi (aṣṭ), अठ → hi (aṭh)
- Hîlîgaynonî: walo
- Hlaiyî: ghou
- Hmongî: yim
- Holendî: acht → nl
- Hopîyî: nanal
- Hunsrikî: acht
- Îbranî: שְׁמוֹנֶה m (shmóne), שְׁמוֹנָה n (shmoná)
- Îdoyî: ok → io
- Îgboyî: asato
- Îlokanoyî: walo
- Îngilîziya kevn: eahta, æhta, ehta
- Îngilîziya navîn: eighte
- Îngilîzî: eight → en
- Îngriyî: kaheksan
- Înterlîngua: octo → ia
- Îranunî: walu
- Îrlendî: ocht → ga
- Îsnagî: walo
- Îstriyotî: uoto, uotto
- Îtalî: otto → it
- Îzlendî: átta → is
- Japonî: 八 → ja (はち, hachi), 八つ → ja (やっつ, やつ, yattsu, yatsu), 8 → ja (はち, hachi)
- Jarayî: sơpăn
- Javayiya kevn: wolu
- Javayî: ꦮꦺꦴꦭꦸ → jv
- Jejuyî: ᄋᆢᄃᆞᆸ
- Jurçenî: jhakun
- Kabardî: и (i)
- Kalalîsûtî: arfineq pingasut
- Kalmîkî: нәәмн (näämn)
- Kannadayî: ಎಂಟು → kn (eṇṭu) (numeral: ೮ → kn (8))
- Kanuriyî: wusku
- Kapampanganî: walu
- Kapverdî: oitu
- Karaçay-balkarî: сегиз
- Karelî: kaheksa
- Kaşûbî: òsmë
- Katalanî: vuit → ca
- Kaurnayî: ngarla
- Keçwayî: pusaq, pusag
- Kinaray-ayî: walo
- Kirgizî: сегиз → ky (segiz)
- Kitubayî: nana
- Kîkongoyî: nana
- Kîngalî: අට → si (aṭa)
- Kîrîbatî: wanua
- Komî-zîriyî: кӧкямыс (kökjamys)
- Koreyî: 여덟 → ko (yeodeol), 팔 → ko (pal), 八 → ko
- Kornî: eth
- Korsîkayî: ottu → co
- Kreyoliya fransî ya Louisiana: wit
- Kreyoliya morîtanî: wit
- Krî: ayinânew, ᐊᔨᓈᓀᐤ (ayinaanew)
- Ladînî: ot
- Lakî: мяйва (mjajwa)
- Lakotayî: šaglóǧaŋ
- Latgalî: ostoni n, ostonis m
- Latînî: octo → la
- Latviyayî: astoņi → lv n, astoņas m
- Lawsî: ແປດ (pǣt) (numeral: ໘ (8))
- Lezgînî: муьжуьд (müžüd)
- Lîgûrî: éutto
- Lîtwanî: aštuoni → lt n, aštuonios m
- Lîvonî: kōdõks
- Lombardî: vòt
- Lueyî: ᦶᦔᧆᧈ (ṗaed1) (numeral: ᧘)
- Luksembûrgî: aacht → lb
- Mòçenoyî: òcht
- Madurayî: balluʔ
- Maguindanaoyî: walu
- Makasaeyî: afo
- Makasarî: sagantuju
- Makedonî: о́сум (ósum)
- Malagasî: valo → mg
- Malay:
- Malayalamî: എട്ടു (eṭṭu), എട്ട് → ml (eṭṭŭ) (numeral: ൮)
- Maltayî: tmienja → mt
- Mançûyî: ᠵᠠᡴᡡᠨ (jakūn)
- Mangarevanî: varu
- Manksî: hoght
- Mansakayî: waro
- Mansî: нёллов (nëllov)
- Maorî: waru → mi
- Maranaoyî: walo
- Maratî: आठ (āṭh)
- Mariya rojhilatî: кандаше
- Marîkopayî: supxuk
- Marşalî: ralitōk
- Mazenderanî: هشت (hašt)
- Mecarî: nyolc → hu
- Megrelî: რუო (ruo)
- Mizoyî: pa-riat
- Mînangkabawî: salapan
- Mîrandî: uito
- Mokşayî: кафкса (kafksa)
- Mongolî:
- Montagnaîsî: nishuaush, nianeu
- Munsî: xáash
- Muongî: thảm
- Nahwatliya klasîk: chicuēyi
- Nahwatlî: chicuei
- Namayî: ǁkhaisa
- Nambasiya mezin: isatl
- Nanayî: дякпун
- Navajoyî: tseebíí
- Nawrûyî: aoju
- Nedersaksî:
- Almaniya jêrîn a almanî: acht
- Negidalî: ӡапкун
- Nepalî: आठ → ne (āṭh)
- Nîvxî: минр̌ (minř)
- Nîwî: valu
- Norwecî:
- O'odhamî: gigik
- Ohloniya başûr: taittimin
- Ojibweyî: nishwaaswi
- Oksîtanî: uèch → oc, uèit → oc, uòch → oc
- Oriyayî: ଆଠ (aṭhô) (numeral: ୮ (8))
- Orokî: ӡапкуЧипāлиннēсал декларāсиjачи нари доролбони/Universal Declaration of Human Rights in Orok language https://web.archive.org/web/20200625114645/http://www.simdp.com/uploads/files/FINAL_Declaration_Uilt_v4_RE_2.pdf
- Oromoyî: saddeet
- Osetî: аст (ast)
- Osmanî: سكز (sekiz)
- Oygurî: سەككىز → ug (sekkiz)
- Ozbekî: sakkiz → uz
- Papyamentoyî: ocho
- Peştûyî: اته → ps (atë)
- Piedmontîsî: eut
- Pijînî: eit
- Polonî: osiem → pl, ośmioro → pl
- Portugalî: oito → pt
- Prusiya kevn: astōnei
- Puncabî: ਅੱਠ → pa (aṭṭha) (numeral: ੮ (8))
- Qazaxî: сегіз → kk (segız)
- Rarotongî: varu
- Rohingyayî: añctho, añcto
- Romagnolî: öt
- Romancî: otg, ot, och
- Romanî: oxto
- Romaniya kalo fînî: oȟta
- Romanyayî: opt → ro
- Rusî: во́семь (vósemʹ), во́сьмеро (vósʹmero)
- Rusînî: ву́сям (vúsjam)
- S'gaw karenî: ဃိး (xoḧ)
- Sahoyî: baxar
- Samî:
- Samoayî: valu → sm
- Sanskrîtî: अष्टन् → sa (aṣṭan), अष्ट → sa (aṣṭa)
- Santalî: ᱤᱨᱟᱹᱞ (irăl)
- Sardînî: òto, òtu
- Sebwanoyî: walo
- Sicîlî: ottu → scn
- Sidamoyî: sette
- Sierra mîwokiya navendî: káw·inṭa-
- Silesî: uoźym
- Sindhî: اَٺَ → sd (āṭha)
- Sirananî: aiti, ayti
- Sirboxirwatî:
- Sîkkîmî: གྱེ (gye)
- Sîlhetî: ꠀꠑ (aṭó)
- Skotî: aicht
- Slaviya kevn:
- Slovakî: osem → sk
- Slovenî: ósem → sl
- Solonî: dʒapkʊn
- Somalî: siddeed
- Sorbî:
- Spanî: ocho → es
- Sundanî: dalapan → su
- Swahîlî: nane → sw
- Swêdî: åtta → sv
- Şanî: ပႅတ်ႇ (pàet) (numeral: ႘ (8))
- Şerpayî: བརྒྱད
- Tabasaranî: миржуб (miržub)
- Tacikî: ҳашт → tg (hašt)
- Tagalogî: walo → tl
- Tahîtî: va'u
- Tamîlî: எட்டு → ta (eṭṭu) (numeral: ௮ (௮))
- Taosî: xwíli
- Tarantinoyî: uètte
- Taşelhitî: tam n an m
- Tausugî: walu
- Tay dam: ꪵꪜꪒ
- Tayiya bakurî: ᨸᩯ᩠ᨯ
- Tayî: แปด → th (bpɛ̀ɛt) (numeral: ๘ → th (8))
- Tedim çinî: giat
- Telûgûyî: ఎనిమిది → te (enimidi) (numeral: ౮ → te (8))
- Temazîxtiya atlasa navendî: ⵜⴰⵎ (tam)
- Teteriya krîmî: sekiz
- Teterî: сигез → tt (sigez)
- Tetûmî: ualu
- Tigreyî: ሰማን (säman) (numeral: ፰ (8))
- Tigrînî: ሸሞንተ → ti (šämontä) (numeral: ፰ (8))
- Tirkî: sekiz → tr
- Tirkmenî: sekiz → tk
- Tîbetî: བརྒྱད (brgyad) (numeral: ༨ (8))
- Tlingitî: nas’gadooshú
- Tokpisinî: etpela
- Tongî: valu
- Toxarî A: okät
- Toxarî B: okt
- Tuvalûyî: valu
- Tzutucîlî: bilaje
- Udiheyî: ʒакпу
- Udî: мугъ (muɣ)
- Udmurtî: тямыс (tjamys)
- Unamî: xash
- Urdûyî: آٹھ → ur (āṭh)
- Ûkraynî: ві́сім (vísim), во́сьмеро (vósʹmero)
- Venîsî: oto
- Vepsî: kahesa
- Viyetnamî: tám → vi
- Volapûkî: jöl → vo
- Voroyî: katõssa
- Votî: kahõsa
- Walonî: ût → wa
- Warayî: walo
- Waxiyî: at
- Weylsî: wyth → cy
- Wîlamowî: aocht
- Wînnebagoyî: haruwąk
- Wolofî: juróom ñett
- Ximêrî: ប្រាំបី → km (pram bei) (numeral: ៨ (8))
- Xosayî: sibhozo
- Yagnobî: ашт
- Yakanî: walu'
- Yakutî: аҕыс (ağıs)
- Yaoyî: msano na tatu
- Yidîşî: אַכט (akht)
- Yiyiya siçuwayî: ꉆ
- Yupîkiya navendî: pingayunlegen
- Yûnanî: οκτώ → el (októ), η΄ (i΄)
- Zhuangî: bet
- Zouyî: giet
- Zuluyî: isishiyagalombili → zu
- Zuniyî: ha'elekk'ya
Hejmarkirin
[biguhêre]Bilêvkirin
[biguhêre]Hejmar
[biguhêre]heşt
Binêre herwiha
[biguhêre]- Kurmancî
- Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî
- Dengên kurmancî ji Bidlîsê
- Deng bi kurmancî
- Hejmar bi kurmancî
- Jêgirtin bi kurmancî
- Ji wêjeya klasîk (kurmancî)
- Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî
- Werger bi aramiya babîlonî ya cihûyî
- Lêker bi lawsî
- Lêker bi ximêrî
- Zazakî
- Bilêvkirina IPAyê bi zazakî
- Deng bi zazakî
- Hejmar bi zazakî