Overlaar (havezate)
Overlaar was een havezate nabij het Nederlandse dorp Zwiep, provincie Gelderland. Het kasteel was omgeven door twee grachten en omvatte diverse erven, waaronder Stoltenberg, Weppelink, Den Bosch en Haaijtink. Van het complex is alleen het bouwhuis bewaard gebleven.
| Overlaar | ||
|---|---|---|
| ||
Boerderij Het Overlaar in 2024
| ||
| Locatie | Zwiep | |
| Algemeen | ||
| Kasteeltype | havezate | |
| Gebouwd in | circa 1300 | |
| Gesloopt in | circa 1840 | |
| ||
De havezate is rond 1300 gebouwd. Het was een onderleen van het kasteel Nettelhorst. In 1465 kwam Overlaar in bezit van de familie Van Heeckeren. Deze tak van de familie zou zich dan ook Van Heeckeren tot Overlaer gaan noemen. Het bezit van de havezate gaf hen toegang tot de Ridderschap van Zutphen en dankzij de vele havezaten die in handen waren van de Van Heeckerens, domineerden ‘De Berkelneven van Heeckeren’ geruime tijd de ridderschap.
In 1517 stond Overlaar op naam van Wolder de Rode van Heeckeren. Hij liet het in 1535 na aan een van zijn twee kleinzoons. In 1612 was het Assueer van Heeckeren die Overlaar in eigendom had.
In 1624 kwam Overlaar terecht bij Gerrit Kreynck. Hij deed het huis in 1662 over aan Gerrit Jan Nagell, waarschijnlijk om een schuld in te lossen waarbij Overlaar als onderpand had gediend.
In de 18e eeuw kwam Overlaar weer terug bij de familie Van Heeckeren. Zo kreeg Rode van Heeckeren het huis in 1728 geschonken. Eigenaar Adolf Jacob van Heeckeren huwde in 1743 met een achterkleindochter van Nagell. In 1765 werd Frederik Jan Willem Robbert van Heeckeren de laatste uit de familie die Overlaar in bezit had. Hij trouwde vijf jaar later met Sophia Geertruida Florentina, vrouwe van Oldenhof en Oud Oolde, en hun kinderen verkochten in 1840 de inmiddels verwaarloosde havezate aan Jan Isaac Brants.
Brants was tevens eigenaar van de Wildenborch en zag Overlaar slechts als een belegging. Hij liet het huis afbreken en maakte van Overlaar een boerenbedrijf. Toen Brants in 1901 overleed bestond het goed uit zes boerderijen en een bouwhuis. Het bouwhuis is bewaard gebleven en draagt de naam Overlaar. Deze boerderij is een gemeentelijk monument.[1]
- Jan Vredenberg e.a. (2013). Kastelen in Gelderland. Matrijs, Utrecht, "Lochem", p. 312.
- ’t Overlaer, Historisch Genootschap Lochem Barchem Laren
- Ben de Graaf, t Overlaar in de buurtschap Zwiep, 29 maart 2005
- ↑ Gemeentelijke Monumenten, Gemeente Lochem