Rijsselt
Het Rijsselt was een havezate ten noordwesten van het Nederlandse dorp Eefde, provincie Gelderland. Op het landgoed is anno 2023 de zorginstelling Rentray gevestigd.
| Rijsselt | ||
|---|---|---|
| ||
Het Rijsselt in 1717.
| ||
| Locatie | Eefde | |
| Algemeen | ||
| Kasteeltype | havezate | |
| Gebouwd in | circa 1379 | |
| Gesloopt in | circa 1851 | |
| Herbouwd in | vanaf 1851 nieuwbouw voor de jeugdinstelling Mettray | |
| ||
De gebouwen van de Nederlandsche Mettray op landgoed het Rijsselt (1860).
| ||
Ontstaan
bewerkenDe oudste vermelding van landgoed Rijsselt dateert uit 1105, toen het een bezit was van het Zutphense Sint-Walburgiskapittel. Het duurde tot circa 1379 voordat Gerlach van der Capellen een havezate op het landgoed bouwde. Zijn nazaten bleven nog eeuwenlang de eigenaren van het Rijsselt.
Verwoesting en herbouw
bewerkenIn 1583 verwoestten Spaanse troepen de havezate tijdens de Tachtigjarige Oorlog. De familie Van der Capellen was immers Staatsgezind.
In 1601 werd het huis herbouwd door Gerlach van der Capellen en zijn echtgenote Margriet.
Mettray
bewerkenIn 1839 kwam Rijsselt in handen van G.F.W. baron van Neukirchen genaamd Nyvenheim. In 1851 verkocht zijn familie het huis aan de Vereniging Nederlandsch Mettray, een door Willem Hendrik Suringar en Christiaan Dirk Schuller opgezette liefdadigheidsinstelling voor de opvang van criminele en verwaarloosde jongeren. De L-vormige havezate die op de noordoosthoek stond van het kasteelterrein, werd vervangen door nieuwe gebouwen. In 1862 werd er nog een losstaande kapel aan het opvanghuis toegevoegd. Deze kapel liep in 1954 brandschade op maar werd hierna hersteld.
De 19e-eeuwse bebouwing is rond 1969 grotendeels afgebroken. Van de oorspronkelijke grachten zijn de meeste gedempt.
Eind 20e eeuw werd de naam van zorginstelling Mettray gewijzigd in Rentray.
- Jan Vredenberg e.a. (2013). Kastelen in Gelderland. Matrijs, Utrecht, "Lochem", p. 312.
- Rijsselt, Kastelenlexicon
- Willem Hendrik Suringar, Mijn Gelderland