miś

miś (język polski)

misie (1.1)

misie (1.2)

misie (1.3)

miś (1.4)

miś (2.1)

miś (2.2)

wymowa:

​, IPA: [mʲiɕ], AS: [mʹiś], zjawiska fonetyczne: zmięk.

​

znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskozwierzęcy

(1.1) pot. zdrobn. niedźwiedź lub niedźwiadek, zwłaszcza młody

(1.2) zabawka wyobrażająca misia (1.1); zob. też miś (zabawka) w Wikipedii

(1.3) spoż. żelka w kształcie misia (1.1)

(1.4) żart. środ. mot. samochód marki Mitsubishi

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(2.1) pot. naturalne lub syntetyczne futro; także okrycie z niego

(2.2) pot. sposób poufałego powitania z obejmowaniem się i poklepywaniem po plecach

(2.3) pot. niemiecka pieczątka w paszporcie oznaczająca czasowy zakaz wjazdu na terytorium Niemiec lub tzw. strefy Schengen

rzeczownik, rodzaj męskoosobowy

(3.1) pot. żart. o tęgim, często powolnym mężczyźnie, chłopcu

(3.2) pot. slang. policjant, zwłaszcza z drogówki

odmiana:

(1.1-4)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	miś	misie
dopełniacz	misia	misiów
celownik	misiowi	misiom
biernik	misia	misie
narzędnik	misiem	misiami
miejscownik	misiu	misiach
wołacz	misiu	misie

(2.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	miś	misie
dopełniacz	misia	misiów
celownik	misiowi	misiom
biernik	miś	misie
narzędnik	misiem	misiami
miejscownik	misiu	misiach
wołacz	misiu	misie

(3.1-2)

 

przypadek	liczba pojedyncza	liczba mnoga
mianownik	miś	misie
dopełniacz	misia	misiów
celownik	misiowi	misiom
biernik	misia	misiów
narzędnik	misiem	misiami
miejscownik	misiu	misiach
wołacz	misiu	misie

przykłady:

(1.1) Mamo, dziś w zoo widzieliśmy misie!

(1.2) Ania nie może zasnąć bez misia, którego dostała od nas na drugie urodziny.

(1.3) Uwielbiam misie i potrafię zjeść na raz całą paczkę.

(1.4) Dzisiaj jedna pani zrobiła krzywdę mojemu misiowi, nie zauważyła mnie i wycofując się Corsą przywaliła mi w lewy tylny narożnik.

(2.3) Pieczątki, zwane często „misiami” (to zwierzę jest w herbie Berlina, a właśnie w tym mieście wielu Polaków przyłapano na pracy na czarno), przestaną obowiązywać.

(3.1) Z Karola zrobił się miś. Waży teraz setkę.

(3.2) Na 79 kilometrze, na ósmym słupku stoją misie z suszarką.

składnia:

kolokacje:

(1.2) pluszowy miś

biały miś

synonimy:

(1.1) niedźwiadek, misiek, misiaczek

(1.2) misiek, misiaczek, misio

(1.3) misiek

(1.4) war. misiek; neutr. mitsubishi; mitsu

(2.2) niedźwiedź

(3.1) misiek

(3.2) misiek

antonimy:

hiperonimy:

(1.1) zwierzę

(1.2) zabawka

(1.3) żelka

(1.4) samochód

(2.1) futro

(2.2) powitanie

hiponimy:

(1.2) Colargol, Puchatek, Uszatek

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. misiek m, misiaczek m, misio m, misiu mos/mzw

przym. misiowy, miśkowy, misiowaty, miśkowaty, misi

związki frazeologiczne:

etymologia:

niepewna; prawdop. od prasł. *mešьka, *měšьka lub pieszcz. forma st.pol. miedźwiedź → ten, który je miód

wyraz wszedł do polszczyzny ogólnej z gw. łow., w której używany był jako nazwa alternatywna i zdrobniała z powodu grozy zwierzęcia, które było niejako tematem tabu

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) cub, bear; (1.2) teddy, teddy bear; (1.3) gummy bear
• arabski: (1.2) دمية دب ż
• esperanto: (1.1) urseto, ursido; (1.2) urseto, pluŝurso, pluŝa urso, ludilurso
• fiński: (1.?) nalle
• francuski: (1.2) nounours, ours en peluche
• hiszpański: (1.1) osito m; (1.2) osito m
• kaszubski: (1.1) miedwiédzk m; (1.2) miedwiédzk m; (1.3) miedwiédzk m
• litewski: (1.?) meška ż
• niemiecki: (1.2) Bär m, Teddybär m
• norweski (bokmål): (1.2) bamse m
• nowogrecki: (1.1) αρκουδάκι n
• polski język migowy:
  (w zapisie SignWriting)

  (1.2)  ,    
• rosyjski: (1.1) мишка m; (1.2) мишка m
• włoski: (1.1) orsacchiotto m; (1.2) orsacchiotto m

źródła: