Koran
Il-Koran jew Qurgħan, (bl-Għarbi القرآن) huwa l-ktieb l-imqaddes tal-Iżlam. Il-Misilmin iqisu l-Koran bħala "Il-Kelma t'Alla". Dan il-ktieb huwa differenti minn testi reliġjużi oħra fis-sens li l-Misilmin jaħsbu li hu miktub direttament minn Alla, permezz tal-profeta Muħammed.
Inkiteb bl-Għarbi u ilu jinqara b'dan l-isien biss għal aktar minn 1,400 sena. Iżda, minħabba li ħafna Misilmin madwar id-dinja ma jifhmux l-Għarbi, il-Koran hu mfisser ukoll f'ilsna oħra, sabiex il-qarrejja jkunu jistgħu jifhmu aħjar xi jfissru l-kliem bl-Għarbi fil-Koran. Dawn il-kotba huma bħal dizzjunarji tal-Koran - ma jinqrawx bħala parti mill-reliġjon tal-Iżlam, minflok il-Koran Għarbi. Il-Misilmin jemmnu li dawn it-traduzzjonijiet mhumiex il-veru Koran; il-verżjoni Għarbija hi l-veru Koran[1].
Storja
Il-Misilmin jemmnu li l-Koran kien imħabbar għall-ewwel darba lil Muħammed mill-Arkanġlu Gabriel f'għar fil-muntanji ta' Hira fil-Mekka, u mbagħad matul it-23 sena ta' wara sa mewtu.
Il-Koran ma kienx miktub kollu f'daqqa f'għamla ta' ktieb meta Muħammed kien għadu ħaj, imma kien miżmum bil-belma u kitbiet qsar biex iffakkru. Il-profeta ma kienx jaf jaqra u jikteb, iżda skont l-Misilmin, il-ħabib tal-Profeta Abu Bakr, fost oħrajn, kien jikteb it-testi waqt li Muħammed kien għadu ħaj. Meta Abu Bakr sar kalif, irranġa li l-Koran jinkiteb f'għamla ta' ktieb. Uthman, li kien it-tielet kalif, kompla jirfina l-forma miktuba tiegħu.
Test
It-test tal-Koran jikkonsisti f'114-il kapitlu ta' tulijiet differenti, kull wieħed magħruf bħala sura. Il-kapitli huma kklassifikati bħala "ta' Mekka" jew "ta' Medina", skont meta (qabel jew wara l-Ħiġjra) il-versi ġew rivelati. It-titli tal-kapitli ġejjin minn isem jew kwalità diskussa fit-test, jew mill-ewwel ittri jew kliem tas-sura. Il-Misilmin jemmnu li Muħammed, fuq ordni minn Alla, ta l-kapitli l-ismijiet li għandhom[1]. Ġeneralment, il-kapitli twal jidhru iżjed 'l quddiem fil-Koran, filwaqt dawk li huma iqsar jidhru aktar tard. L-arranġament tal-kapitli għalhekk mhux marbut mal-ordni tad-dati tar-rivelazzjoni. Kull sura minbarra d-disa' waħda tibda bill-Basmala [2], frażi Għarbija li tfisser "F'isem Alla, l-iżjed Tajjeb, l-iżjed Ħanin"). Però, il-Basmala xorta tidher 114-il darba fil-Koran billi qegħda fil-vers 27:30 bħala l-ftuħ tal-ittra ta' Salamun lir-Reġina ta' Saba[3]
Kull sura hi magħmula minn għadd ta' Ajat (versi, plural ta' Aja). Oriġinarjament Aja kienet tfisser sinjal mibgħut minn Alla. In-numru ta' versi huma differenti minn kapitlu għall-ieħor. Vers jista' jkun ta' ftit ittri jew erba' linji biss. Il-versi huma differenti mill-poeżija rfinuta ħafna tal-Għarab ta' qabel l-Iżlam kemm fil-kontenut tagħhom u kemm fir-rima u r-ritmu distintivi, u jixbħu aktar l-għejdut profetiċi immarkati bi qtugh ispirati li nsibu fil-kotba mqaddsa tal-Ġudaiżmu u l-Kristjaneżmu. In-numru veru ta' ajat ilu kwistjoni kontroversjali fost l-akkademiċi Misilmin mill-bidu tal-Iżlam, xi wħud jirrikonoxxu 6,000, xi wħud 6,204, xi wħud 6,219, u oħrajn 6,236, għalkemm il-kliem fil-każijiet kollha huma l-istess. L-edizzjoni l-aktar popolari tal-Koran, li hi bbażata fuq it-tradizzjoni iskola Kufa, fiha 6,236 aja[1]
Hemm diviżjoni tal-ktieb fi 30 parti, bejn wieħed u ieħor indaqs. Kull parti jew agża', fiha żewġ sezzjonijiet imsejħin aħżab, li kull waħda minnhom hi maqsuma f'erba' partijiet (rub għall-aħżab). Il-Koran hu maqsum ukoll f'seba' partijiet bejn wieħed u ieħor indaqs,manażil, biex jista' jiġi rreċitat f'ġimgħa[1].
It-test Korani jidher li m'għandu l-ebda bidu, nofs jew tarf, l-istruttura tiegħu mhux linjari imma simili għall-web[1]. L-arranġament testwali kultant qiesu fih nuqqas ta' kontinwità, nuqqas ta' kronoloġika jew ordni tematiku, u fih ir-ripetizzjoni. Kif jgħidu Irene Blomm u William Theodore de Bary:
"Il-proċess finali tal-ġbir u l-kodifikazzjoni tat-test tal-Koran kien immexxi minn prinċipju wieħed fuq kollox: kliem Alla ma jistgħu bl-ebda mod jiġu mgħawġa jew imniġġsa mill-indħil tal-bniedem. Għal din ir-raġuni, ma sar l-ebda attentat serju, ta' edizzjoni tal-bosta rivelazzjonijiet, ta' organizzazzjoni ta' dawn f'oqsma tematiċi, jew ta' preżentazzjoni f'ordni kronoloġika .... Dan wassal fl-imgħoddi għal ħafna kritika mill-akkademiċi Ewropej u Amerikani tal-Iżlam, li jsibu l-Koran diżorganizzat, ripetittiv, u diffiċli ħafna biex jinqara."[4]. |
L-ewwel u l-aħħar ajat
L-ewwel aja rivelata hija din:
Aqra (ibda) bl-Isem t'Allah, Li ħalaq (kollox). Ħalaq il-bniedem minn massa (mwaħħla) bħal sangisug (fil-ġuf tal-omm). Aqra u l-Mulej tiegħek hu l-aktar ħanin, Li għallem lill-bniedem (il-qari u l-kitba) bil-pinna, Li (minbarra dak) għallem lill-bniedem (kollox) li ma kienx jaf. [5] |
L-aħħar aja rivelata hija:
Min jemmen! Issodisfaw l-obbligi (kollha). Legali għalikom (għall-ikel) huma l-annimali kollha ta' erba' saqaj. Laħam mejjet, demm, majjal, kull ikel imbierek minn alla (falz) għajr Alla; kull annimal li miet fgat, b'xeba bsaten, bil-vleġeġ, b'waqgħa, jew bit-telf tad-demm; annimal li kien nofsu mikul minn annimali selvaġġi jew annimal li ġie sagrifikat fuq artal tal-ġebel, huma projbiti. Madankollu, fil-każ ta' periklu ta' mewt bil-ġuħ, eċċezzjonijiet huma permessi. |
Relazzjoni bejn il-Koran u l-Bibbja
Il-Koran, jgħid li l-Insara u l-Lhud jemmnu wkoll fil-veru Alla. Xi paġni tal-Koran jirrakontaw xi stejjer dwar xi affarijiet u nies mill-Bibbja. Fost il-karattri mill-Bibbja li huma msemmija fil-Koran hemm Abraham, Noè u Ġesù Kristu. Dawn il-tliet reliġjonijiet jissejħu Abramin minħabba dawn ir-relazzjonijiet.
Madankollu, hemm differenzi importanti bejn il-verżjoni Islamika u Biblika ta' stejjer simili. Per eżempju, il-Koran jgħid li Ġesù Kristu ma kienx iben t'Alla, bħala ma jgħidu l-parti l-kbira tal-Insara; għall-Misilmin, kien biss profeta. L-Iżlam jgħallem li dan ġara minħabba l-ewwel t-testi tal-Bibbja intilfu u mbagħad ġew mibdula.
Lista tas-suriet tal-Koran
# | Isem | Tifsira | Numru ta' Ajat | Ruku' | Irrivelata |
---|---|---|---|---|---|
1 | Al-Fatiħa | Il-Ftuħ | 7 | 1 | Mekka |
2 | Al-Baqara | Il-Baqra, L-għoġol tad-deheb | 286 | 40 | Medina |
3 | Al-i-Imran | In-Nisel tal-Imran | 200 | 20 | Medina |
4 | An-Nisa | In-Nisa | 176 | 24 | Medina |
5 | Al-Ma'ida | Il-Mejda | 120 | 16 | Medina |
6 | Al-Angħam | Il-Bgħejjem | 165 | 20 | Mekka |
7 | Al-Agħraf | L-Artijiet Għoljin | 206 | 24 | Mekka |
8 | Al-Anfal | L-Ispolji tal-Gwerra | 75 | 10 | Medina |
9 | At-Tawba | It-Tewba | 129 | 16 | Medina |
10 | Junus | Ġona | 109 | 11 | Mekka |
11 | Ħud | Ħud | 123 | 10 | Mekka |
12 | Jusuf | Ġużeppi | 111 | 12 | Mekka |
13 | Ar-Ragħd | Ir-Ragħad | 43 | 6 | Medina |
14 | Ibrahim | Abram | 52 | 7 | Mekka |
15 | Al-Ħiġr | Il-Ħagar | 99 | 6 | Mekka |
16 | An-Naħl | In-Naħal | 128 | 16 | Mekka |
17 | Al-Isra (Bani Israel) | L-Iżraelin | 111 | 12 | Mekka |
18 | Al-Kahf | L-Għar | 110 | 12 | Mekka |
19 | Marjam | Marija (omm Ġesù) | 98 | 6 | Mekka |
20 | Ta-Ha | Ta-Ha | 135 | 8 | Mekka |
21 | Al-Anbija | Il-Profeti | 112 | 7 | Mekka |
22 | Al-Ħaġġ | Il-Pelligrinaġġ | 78 | 10 | Medina |
23 | Al-Mugħminu | Dawk li-Jemmnu, Il-Fidili | 118 | 6 | Mekka |
24 | An-Nur | Id-Dawl | 64 | 9 | Medina |
25 | Al-Furqan | Il-Kriterju | 77 | 6 | Mekka |
26 | Ax-Xugħara | Il-Poeti | 227 | 11 | Mekka |
27 | An-Naml | In-Nemel | 93 | 7 | Mekka |
28 | Al-Qasas | L-iStejjer | 88 | 9 | Mekka |
29 | Al-Ankabut | L-Għanqbut | 69 | 7 | Mekka |
30 | Ar-Rum | Ir-Rumani | 60 | 6 | Mekka |
31 | Luqman | Luqman | 34 | 4 | Mekka |
32 | As-Sajda | The Prostration, Worship, Adoration | 30 | 3 | Mekka |
33 | Al-Aħzab | The Clans, The Confederates, The Combined Forces | 73 | 9 | Medina |
34 | Saba | Sheba | 54 | 6 | Mekka |
35 | Fatir (Al-Mala'ikah) | The Angels) | 45 | 5 | Mekka |
36 | Ya Sin | Ya-seen | 83 | 5 | Mekka |
37 | As-Saaffat | Those Who Set The Ranks, Drawn Up In Ranks | 182 | 5 | Mekka |
38 | Sad | Sad of Ali Baltali | 88 | 5 | Mekka |
39 | Az-Zumar | The Crowds, The Troops, Throngs | 75 | 8 | Mekka |
40 | Ghafir (Al Mu'min) | God), The Believer (Names of God in Islam) | 85 | 9 | Mekka |
41 | Fussilat | Expounded, Explained In Detail | 54 | 6 | Mekka |
42 | Ash-Shura | Consultation | 53 | 5 | Mekka |
43 | Az-Zukhruf | The Gold Adornments, The Ornaments of Gold, Luxury | 89 | 7 | Mekka |
44 | Ad-Dukhan | The Smoke | 59 | 3 | Mekka |
45 | Al-Jathiya | The Kneeling Down, Crouching | 37 | 4 | Mekka |
46 | Al-Ahqaf | Winding Sand-tracts, The Wind-curved Sandhills, The Dunes | 35 | 4 | Mekka |
47 | Muhammad | Muhammad | 38 | 4 | Medina |
48 | Al-Fath | Conquest | 29 | 4 | Medina |
49 | Al-Hujurat | The Private Apartments, The Inner Apartments | 18 | 2 | Medina |
50 | Qaf | Qaf | 45 | 3 | Mekka |
51 | Adh-Dhariyat | The Wind That Scatter, The Winnowing Winds | 60 | 3 | Mekka |
52 | At-Tur | Mount | 49 | 2 | Mekka |
53 | An-Najm | The Star | 62 | 3 | Mekka |
54 | Al-Qamar | The Moon | 55 | 3 | Mekka |
55 | Ar-Rahman | The Most Gracious, The Beneficent, The Mercy Giving | 78 | 3 | Medina |
56 | Al-Waqi'a | The Inevitable, The Event | 96 | 3 | Mekka |
57 | Al-Hadid | The Iron | 29 | 4 | Medina |
58 | Al-Mujadila | The Pleading, She That Disputeth, The Pleading Woman | 22 | 3 | Medina |
59 | Al-Hashr | The Mustering, The Gathering, Exile, Banishment | 24 | 3 | Medina |
60 | Al-Mumtahina | The Examined One, She That Is To Be Examined, Examining Her | 13 | 2 | Medina |
61 | As-Saff | The Ranks, Battle Array | 14 | 2 | Medina |
62 | Al-Jumuah | Congregation, Friday | 11 | 2 | Medina |
63 | Al-Munafiqun | The Hypocrites | 11 | 2 | Medina |
64 | At-Taghabun | The Cheating, The Mutual Loss and Gain, The Mutual Disillusion, Haggling | 18 | 2 | Medina |
65 | At-Talaq | Divorce | 12 | 2 | Medina |
66 | At-Tahrim | The Prohibition | 12 | 2 | Medina |
67 | Al-Mulk | The Dominion, Sovereignty, Control | 30 | 2 | Mekka |
68 | Al-Qalam | The Pen | 52 | 2 | Mekka |
69 | Al-Haaqqa | The Sure Reality | 52 | 2 | Mekka |
70 | Al-Maarij | The Ways of Ascent, The Ascending Stairways | 44 | 2 | Mekka |
71 | Nuh | Nuh or Noah | 28 | 2 | Mekka |
72 | Al-Jinn | The Spirits, The Jinn, The Demons | 28 | 2 | Mekka |
73 | Al-Muzzammil | The Enfolded One, The Enshrouded One, Bundled Up | 20 | 2 | Mekka |
74 | Al-Muddathir | The One Wrapped Up, The Cloaked One, The Man Wearing A Cloak | 56 | 2 | Mekka |
75 | Al-Qiyama | Day of Resurrection, Rising Of The Dead | 40 | 2 | Mekka |
76 | Al-Insan | Man, Human | 31 | 2 | Medina |
77 | Al-Mursalat | Those Sent Forth, The Emissaries, Winds Sent Forth | 50 | 2 | Mekka |
78 | An-Naba | The Great News, Tidings, The Announcement | 40 | 2 | Mekka |
79 | An-Naziat | Those Who Tear Out, Those Who Drag Forth, Soul-snatchers | 46 | 2 | Mekka |
80 | Abasa | He Frowned | 42 | 1 | Mekka |
81 | At-Takwir | The Folding Up, The Overthrowing | 29 | 1 | Mekka |
82 | Al-Infitar | The Cleaving Asunder, Bursting Apart | 19 | 1 | Mekka |
83 | Al-Mutaffifin | The Dealers in Fraud, Defrauding, The Cheats, Cheating | 36 | 1 | Mekka |
84 | Al-Inshiqaq | The Rending Asunder, The Sundering, Splitting Open | 25 | 1 | Mekka |
85 | Al-Burooj | The Mansions Of The Stars, Constellations | 22 | 1 | Mekka |
86 | At-Tariq | The Night-Visitant, The Morning Star, The Nightcomer | 17 | 1 | Mekka |
87 | Al-'Ala | The Most High, Glory To Your Lord In The Highest | 19 | 1 | Mekka |
88 | Al-Ghashiya | The Overwhelming Event, The Pall | 26 | 1 | Mekka |
89 | Al-Fajr | The Break of Day, The Dawn | 30 | 1 | Mekka |
90 | Al-Balad | City, This Countryside | 20 | 1 | Mekka |
91 | Ash-Shams | The Sun | 15 | 1 | Mekka |
92 | Al-Lail | The Night | 21 | 1 | Mekka |
93 | Ad-Dhuha | The Glorious Morning Light, The Forenoon, Morning Hours, Morning Bright | 11 | 1 | Mekka |
94 | Al-Inshirah | The Expansion of Breast, Solace, Consolation, Relief | 8 | 1 | Mekka |
95 | At-Tin | The Fig, The Fig Tree | 8 | 1 | Mekka |
96 | Al-Alaq | The Clinging Clot, The Clot, Recite | 19 | 1 | Mekka |
97 | Al-Qadr | The Night of Power or Honor, The Night of Decree, Power, Fate | 5 | 1 | Mekka |
98 | Al-Bayyina | The Clear Proof, Evidence | 8 | 1 | Medina |
99 | Az-Zalzala | The Earthquake | 8 | 1 | Medina |
100 | Al-Adiyat | The Courser, The Chargers | 11 | 1 | Mekka |
101 | Al-Qaria | The Striking Hour, The Great Calamity, The Stunning Blow, The Disaster | 11 | 1 | Mekka |
102 | At-Takathur | The Piling Up, Rivalry in World Increase, Competition | 8 | 1 | Mekka |
103 | Al-Asr | The Time, The Declining Day, Eventide, The Epoch | 3 | 1 | Mekka |
104 | Al-Humaza | The Scandalmonger, The Traducer, The Gossipmonger | 9 | 1 | Mekka |
105 | Al-Fil | The Elephant | 5 | 1 | Mekka |
106 | Quraysh | Quraysh | 4 | 1 | Mekka |
107 | Al-Ma'un | The Neighbourly Assistance, Small Kindnesses, Almsgiving, Have You Seen | 7 | 1 | Mekka |
108 | Al-Kawthar | Abundance, Plenty | 3 | 1 | Mekka |
109 | Al-Kafirun | Those Who Reject Faith, The Disbelievers, The Kafirs | 6 | 1 | Mekka |
110 | An-Nasr | The Help, Succour, Divine Support, Victory | 3 | 1 | Medina |
111 | Al-Masadd | The Plaited Rope, The Palm Fibre | 5 | 1 | Mekka |
112 | Al-Ikhlas | Purity of Faith, The Fidelity | 4 | 1 | Mekka |
113 | Al-Falaq | The Daybreak, Dawn | 5 | 1 | Mekka |
114 | Al-Nas | Mankind | 6 | 1 | Mekka |
Referenzi
- ^ a b ċ d e [1] Encyclopaedia Brittanica, Qurʾān Kontributur prinċipali: Seyyed Hossein Nasr
- ^ Għarbi: بسم الله الرحمن الرحيم trażlitterata bħala: bismi-llāhi r-raḥmāni r-Rahimi.
- ^ Allen, Roger An Introduction to Arabic literature, Cambridge University Press, 2000 ISBN 0-521-77657-0. p. 53
- ^ Approaches to the Asian Classics, Bloom Irene u De Bary William Theodore De Bary, Columbia University Press, 1990, p. 65
- ^ Sura 96:1 - 5