Binsfeld (Beek)

Binsfeld
	De Nieuwenhof in 1962
Locatie	Beek
Gebouwd in	14e eeuw (?)
Gesloopt in	onbekend
Herbouwd in	1850
Monumentale status	rijksmonument
Monumentnummer	8750

Het kasteel Binsfeld stond in het Nederlandse dorp Beek, provincie Limburg. Op het kasteelterrein verrees in 1850 het herenhuis de Nieuwenhof, dat sinds 1967 een rijksmonument is.

Geschiedenis

Vermoedelijk is het goed Binsfeld in de middeleeuwen ontstaan als afsplitsing van de Vroenhof. Rond 1381 werd Eustachius van Beekhoven beleend met het goed Binsfeld, dat toen een leen van Valkenburg was. Wanneer het kasteel is gebouwd, is niet bekend, maar vermoedelijk was er in de 14e eeuw al wel een huis aanwezig. In hoeverre dit een verdedigbaar, stenen bouwwerk was, is niet duidelijk.

Na Eustachius volgden nog de leenmannen Jan in het Panhuijs genaamd van Beekhoven, en Gerard van Wylre. De familie Cartils is waarschijnlijk ook enige tijd in het bezit geweest van Binsfeld, aangezien het huis in de 15e eeuw ook wel werd aangeduid als Cartilshof.

Drossaard Werner van Binsfeld werd in 1537 met het goed beleend. Hij verkreeg de heerlijkheid Wijlre dankzij zijn echtgenote Anna van Nesselrode, die de heerlijkheid had ingebracht bij hun huwelijk. Werner overleed in 1560 en liet Binsfeld na aan hun zoon Conraad van Binsfeld tot Wijlre.

De laatste eigenaar uit de familie Van Binsfeld was Willem. Deze domheer te Hildesheim trouwde in 1645 met Catharina van Wachtendonk. Acht jaar later werd jonker Arnold van Wachtendonk met Binsfeld beleend.

In 1694 kwam Binsfeld toe aan Hendrik Stas. Zijn nazaten bouwden in 1850 een nieuw landhuis met de naam De Nieuwenhof, naast de plek waar het oude Binsfeld had gestaan. De laatste telg uit de familie Stas was Thérèse, die in 1910 overleed. De erven verkochten het goed aan arts en amateurarcheoloog H.J. Beckers.

Beschrijving

Op het zuidoostelijke deel van het terrein is nog een verhoging zichtbaar waarop het huis moet hebben gestaan. De grachten rondom zijn opgedroogd, maar werden in het verleden waarschijnlijk gevoed door de Keutelbeek. In de jaren 1978-1979 zijn gemetselde mergelstenen aangetroffen, die wijzen op een fundering en kelder ter plaatse.

Wanneer kasteel Binsfeld is verdwenen, is niet bekend. Een kadastrale kaart uit het eerste kwart van de 19e eeuw toont een groep gebouwen rondom een binnenplaats, voorzien van de naam Den nieuwen hof.

Het huidige herenhuis de Nieuwenhof dateert uit 1850 en betreft een bakstenen gebouw van twee bouwlagen. Haaks op het gebouw staan aan weerszijden twee bouwdelen van één bouwlaag. Binnen bevindt zich een 18e-eeuwse stookplaats.

Het bakstenen koetshuis met mansardedak dateert deels uit 1730.

Bronnen, noten en/of referenties

Wim Hupperetz, Ben Olde Meierink en Ronald Rommes (2005). Kastelen in Limburg. Matrijs, Utrecht, "Beek", pp. 298-299.
Binsvelderhof – Cartilshof, Kastelenlexicon
van Agt, J.F., Zuid-Limburg uitgezonderd Maastricht p. 47. DBNL (1962).