Wilson Fittipaldi: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
poprawa linków |
m Bot: Dodanie tytułów do linków w przypisach (patrz opis) |
||
(Nie pokazano 34 wersji utworzonych przez 17 użytkowników) | |||
Linia 2: | Linia 2: | ||
|imię i nazwisko = Wilson Fittipaldi |
|imię i nazwisko = Wilson Fittipaldi |
||
|zdjęcie = Wilson Fittipaldi 2007.jpg |
|zdjęcie = Wilson Fittipaldi 2007.jpg |
||
|opis zdjęcia = Wilson Fittipaldi |
|opis zdjęcia = Wilson Fittipaldi (2007) |
||
|pełne imię i nazwisko = Wilson Fittipaldi Júnior |
|pełne imię i nazwisko = Wilson Fittipaldi Júnior |
||
|sezon rok = |
|||
|sezon artykuł = |
|||
|sezon seria = |
|||
|sezon zespół = |
|||
|kraj = BRA |
|kraj = BRA |
||
|pochodzenie = |
|pochodzenie = |
||
|data urodzenia = |
|data urodzenia = 25 grudnia 1943 |
||
|miejsce urodzenia = [[São Paulo]] |
|miejsce urodzenia = [[São Paulo]] |
||
|data śmierci = |
|data śmierci = 23 lutego 2024 |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = [[São Paulo]] |
||
|sukcesy = |
|sukcesy = |
||
|sezon samochód = |
|||
|sezon motocykl = |
|||
|sezon numer = |
|||
|sezon pilot = |
|||
|sezon partnerzy = |
|||
|commons = Category:Wilson Fittipaldi Júnior |
|commons = Category:Wilson Fittipaldi Júnior |
||
|wikiquote = |
|wikiquote = |
||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Wilson Fittipaldi Júnior''' (ur. [[25 grudnia]] [[1943]] |
'''Wilson Fittipaldi Júnior''' (ur. [[25 grudnia]] [[1943]] w [[São Paulo]], zm. [[23 lutego]] [[2024]] tamże<ref>{{Cytuj |tytuł = Ex-piloto de Fórmula 1, Wilson Fittipaldi morre em SP aos 80 anos {{!}} Metrópoles |data = 2024-02-23 |data dostępu = 2024-02-23 |opublikowany = www.metropoles.com |url = https://www.metropoles.com/sao-paulo/ex-piloto-de-formula-1-wilson-fittipaldi-morre-em-sp-aos-80-anos |język = pt-BR}}</ref>) – brazylijski kierowca wyścigowy i właściciel zespołu [[Formuła 1|Formuły 1]]. Uczestniczył w 38 Grand Prix Formuły 1, w których zdobył łącznie 3 punkty. Po zakończeniu kariery kierowcy wyścigowego w latach 1974–1982 współprowadził zespół [[Fittipaldi Automotive]]. |
||
== |
== Życiorys == |
||
=== Rodzina === |
|||
Fittipaldi urodził się w dzień [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]] 1943 roku w [[São Paulo]]. |
Fittipaldi urodził się w dzień [[Boże Narodzenie|Bożego Narodzenia]] 1943 roku w [[São Paulo]]. Był najstarszym synem dziennikarza sportów motorowych i komentatora radiowego Wilsona seniora i jego żony Józefy "Juzy" Wojciechowskiej (Polki urodzonej na Wołyniu)<ref>{{Cytuj | url=https://www.sport.pl/F1/7,96296,26577523,niezwykly-debiut-w-f1-wojciechowska-jezdzila-po-interlagos.html | tytuł=Niezwykły debiut w F1. Wojciechowska jeździła po Interlagos, teraz jej prawnuk wkracza do akcji<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> | opublikowany=sport.pl | język=pl | data dostępu=2024-04-26}}</ref>, którzy ścigali się samochodami produkcyjnymi krótko po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]]. Wilson sr był inicjatorem wyścigu [[Mil Milhas Brasil]], inspirowanego włoskim [[Mille Miglia]]. Wilson jr, zwany także „Wilsinho” lub „Tigrão”, w młodym wieku zainteresował się sportami motorowymi. |
||
Jego synem jest [[Christian Fittipaldi|Christian]], były kierowca Formuły 1, [[Champ Car|CART]] i [[NASCAR]], a młodszym bratem – [[Emerson Fittipaldi|Emerson]], mistrz takich serii jak Formuła 1 czy CART. Podobnie, jak [[Jimmy Stewart]] czy [[Ian Scheckter]], Wilson był w cieniu młodszego i bardziej utytułowanego brata. |
Jego synem jest [[Christian Fittipaldi|Christian]], były kierowca Formuły 1, [[Champ Car|CART]] i [[NASCAR]], a młodszym bratem – [[Emerson Fittipaldi|Emerson]], mistrz takich serii jak Formuła 1 czy CART. Podobnie, jak [[Jimmy Stewart]] czy [[Ian Scheckter]], Wilson był w cieniu młodszego i bardziej utytułowanego brata. |
||
== Kariera == |
=== Kariera === |
||
Wilson Fittipaldi Júnior rozpoczynał karierę kierowcy wyścigowego, ścigając się [[gokart]]ami, które wspólnie z bratem budowali w latach 60. Następnie ścigał się w [[Formuła |
Wilson Fittipaldi Júnior rozpoczynał karierę kierowcy wyścigowego, ścigając się [[gokart]]ami, które wspólnie z bratem budowali w latach 60. Następnie ścigał się w [[Formuła V|Formuły Vee]]. |
||
W 1966 roku przeniósł się do Europy, by ścigać się w [[Formuła 3|Formule 3]]. Z powodu konfliktu z zespołem wrócił jednak do Brazylii. W 1970 roku, po sukcesach brata w [[Formuła 2|Formule 2]], przeniósł się do Anglii. W tym roku ścigał się dla Jim Russell Driving School [[Lotus 59|Lotusem 59]] w [[Brytyjska Formuła 3|Brytyjskiej Formule 3]], wygrał również wówczas rundę BARC Championship na [[Silverstone Circuit|Silverstone]]. Dobre rezultaty spowodowały, że w 1971 roku został kierowcą Formuły 2. |
W 1966 roku przeniósł się do Europy, by ścigać się w [[Formuła 3|Formule 3]]. Z powodu konfliktu z zespołem wrócił jednak do Brazylii. W 1970 roku, po sukcesach brata w [[Formuła 2|Formule 2]], przeniósł się do Anglii. W tym roku ścigał się dla Jim Russell Driving School [[Lotus 59|Lotusem 59]] w [[Brytyjska Formuła 3|Brytyjskiej Formule 3]], wygrał również wówczas rundę BARC Championship na [[Silverstone Circuit|Silverstone]]. Dobre rezultaty spowodowały, że w 1971 roku został kierowcą Formuły 2. |
||
Linia 31: | Linia 41: | ||
W Formule 1 Fittipaldi zadebiutował w [[Grand Prix Brazylii 1972|Grand Prix Brazylii]], gdzie zajął trzecie miejsce. Był to jednak wyścig niewliczany do klasyfikacji mistrzostw. W latach 1972–[[Formuła 1 Sezon 1973|1973]] ścigał się dla Brabhama, będąc kierowcą środka stawki. |
W Formule 1 Fittipaldi zadebiutował w [[Grand Prix Brazylii 1972|Grand Prix Brazylii]], gdzie zajął trzecie miejsce. Był to jednak wyścig niewliczany do klasyfikacji mistrzostw. W latach 1972–[[Formuła 1 Sezon 1973|1973]] ścigał się dla Brabhama, będąc kierowcą środka stawki. |
||
W 1974 roku nie ścigał się, ponieważ przygotowywał założony przez siebie zespół [[Fittipaldi Automotive|Fittipaldi]] do debiutu w Formule 1 w sezonie [[Formuła 1 Sezon 1975|1975]]. Był jedynym kierowcą zespołu Fittipaldi w sezonie 1975, ale ukończył |
W 1974 roku nie ścigał się, ponieważ przygotowywał założony przez siebie zespół [[Fittipaldi Automotive|Fittipaldi]] do debiutu w Formule 1 w sezonie [[Formuła 1 Sezon 1975|1975]]. Był jedynym kierowcą zespołu Fittipaldi w sezonie 1975, ale ukończył wyścig jedynie sześciokrotnie. Od 1976 roku zarządzał zespołem, a w charakterze kierowcy w zespole zastąpił go brat, Emerson. Zespół Fittipaldi Automotive został rozwiązany w 1983 roku. |
||
Później Fittipaldi ścigał się jedynie okazyjnie. W latach 80. i na początku lat 90. brał udział w zawodach [[Stock Car Brasil]], wygrywając kilka rund. W latach 1994–1995 wygrał wyścig [[Mil Milhas Brasil|Mil Milhas]]. W roku 2000 był gościnnym kierowcą [[Mercedes-Benz|Mercedesa]], zajmując 8 i 11 miejsce w wyścigach ciężarówek [[Fédération Internationale de |
Później Fittipaldi ścigał się jedynie okazyjnie. W latach 80. i na początku lat 90. brał udział w zawodach [[Stock Car Brasil]], wygrywając kilka rund. W latach 1994–1995 wygrał wyścig [[Mil Milhas Brasil|Mil Milhas]]. W roku 2000 był gościnnym kierowcą [[Mercedes-Benz|Mercedesa]], zajmując 8 i 11 miejsce w wyścigach ciężarówek [[Fédération Internationale de l’Automobile|FIA]] European Truck Racing Cup na torze [[Nürburgring]]. W 2008 roku wraz z Emersonem ścigał się dla zespołu WB Motorsports samochodem [[Porsche 911 GT3|Porsche 997 GT3]] w Brazylijskich Mistrzostwach GT3. |
||
== Zarządzanie == |
=== Zarządzanie === |
||
Mimo |
Mimo że ojciec Wilsona i Emersona niechętne sponsorował synów na początku ich kariery wyścigowej, byli oni w stanie sfinansować swoje starty na własną rękę. Gdy byli nastolatkami, zarabiali pieniądze poprzez wyposażania samochodów klientów w niestandardowe części. Następnie budowali gokarty i samochody Formuły Vee. W 1968 roku miał miejsce projekt Fittipaldi-[[Porsche Motorsport|Porsche]] – samochód zbudowany przez braci Fittipaldi wspólnie z mechanikami Porsche, który następnie brał udział w wyścigach. |
||
Pod koniec 1973 roku Fittipaldi namówił brazylijskiego producenta cukru i alkoholu – [[Copersucar]] – na sponsorowanie zespołu Fittipaldi Automotive, który Wilson założył wspólnie z bratem. Pod koniec 1975 roku |
Pod koniec 1973 roku Fittipaldi namówił brazylijskiego producenta cukru i alkoholu – [[Copersucar]] – na sponsorowanie zespołu Fittipaldi Automotive, który Wilson założył wspólnie z bratem. Pod koniec 1975 roku zakończył karierę kierowcy wyścigowego i skupił się na kierowaniu zespołem, który istniał do początku 1983 roku. |
||
Od tamtej pory angażował się |
Od tamtej pory angażował się w rodzinne interesy, w tym umowę dealerską z Mercedesem. Pracował także w telewizji i od 1996 roku był menedżerem syna, Christiana. W 2004 roku został dyrektorem technicznym zespołu WB Motorsports w brazylijskich wyścigach samochodów seryjnych V8. |
||
== Rekordy == |
== Rekordy == |
||
Przed braćmi Fittipaldi, w Formule 1 ścigała się trójka braci: [[Jimmy Stewart|Jimmy]] i [[Jackie Stewart]]owie, [[Pedro Rodríguez (kierowca)|Pedro]] i [[Ricardo Rodríguez]] |
Przed braćmi Fittipaldi, w Formule 1 ścigała się trójka braci: [[Jimmy Stewart|Jimmy]] i [[Jackie Stewart]]owie, [[Pedro Rodríguez (kierowca)|Pedro]] i [[Ricardo Rodríguez (kierowca wyścigowy)|Ricardo Rodríguezowie]] i [[Ernesto Brambilla|Ernesto]] i [[Vittorio Brambilla|Vittorio Brambillowie]]. Jednakże nigdy wcześniej bracia nie ścigali się w tym samym wyścigu Formuły 1, a pierwszymi braćmi, którzy tego dokonali, byli bracia Fittipaldi. Ponadto bracia Fittipaldi również jako pierwsi zdobyli punkty w tym samym wyścigu (Grand Prix [[Grand Prix Argentyny 1973|Argentyny]] oraz [[Grand Prix Niemiec 1973|Niemiec 1973]]). Następnych pięciu braci w Formule 1 – [[Ian Scheckter|Ian]] i [[Jody Scheckter]]owie, [[Gilles Villeneuve|Gilles]] i [[Jacques Villeneuve (ur. 1953)|Jacques Villeneuve’owie]], [[Manfred Winkelhock|Manfred]] i [[Joachim Winkelhock]]owie, [[Teo Fabi|Teo]] i [[Corrado Fabi]] oraz [[Gary Brabham|Gary]] i [[David Brabham]]owie – nie punktowało w tym samym wyścigu. Wyczyn ten wielokrotnie powtarzali natomiast bracia [[Michael Schumacher|Michael]] i [[Ralf Schumacher]]owie, począwszy od [[Grand Prix Francji 1997]]. |
||
Fakt zdobycia punktu w [[ |
Fakt zdobycia punktu w [[Grand Prix Japonii 1992]] przez syna Wilsona, [[Christian Fittipaldi|Christiana]], był pierwszym przypadkiem w historii Formuły 1, kiedy to ojciec i syn zdobyli punkty. Ten wyczyn powtórzyli później [[Graham Hill|Graham]] i [[Damon Hill]]owie, [[Mario Andretti|Mario]] i [[Michael Andretti]], [[Gilles Villeneuve|Gilles]] i [[Jacques Villeneuve (ur. 1953)|Jacques Villeneuve’owie]], [[Keke Rosberg|Keke]] i [[Nico Rosberg]]owie, [[Satoru Nakajima|Satoru]] i [[Kazuki Nakajima|Kazuki Nakajimowie]] oraz [[Nelson Piquet|Nelson]] i [[Nelson Piquet Jr.|Nelsinho Piquetowie]]. |
||
== Wyniki w Formule 1 == |
== Wyniki w Formule 1 == |
||
Linia 74: | Linia 84: | ||
!rowspan="2"| [[Formuła 1 Sezon 1972|1972]] |
!rowspan="2"| [[Formuła 1 Sezon 1972|1972]] |
||
!rowspan="2"| [[Brabham|Motor Racing Developments]] |
!rowspan="2"| [[Brabham|Motor Racing Developments]] |
||
! |
![[Brabham BT33]] |
||
!rowspan="2"| [[Ford Motor Company|Ford]] [[V8 (silnik)|V8]] |
!rowspan="2"| [[Ford Motor Company|Ford]] [[V8 (silnik)|V8]] |
||
| [[Grand Prix Argentyny 1972|ARG]]<br /><small>-</small> |
| [[Grand Prix Argentyny 1972|ARG]]<br /><small>-</small> |
||
| [[Grand Prix |
| [[Grand Prix Południowej Afryki 1972|ZAF]]<br /><small>-</small> |
||
|bgcolor="#CFCFFF"| [[Grand Prix Hiszpanii 1972|ESP]]<br /><small>7</small> |
|bgcolor="#CFCFFF"| [[Grand Prix Hiszpanii 1972|ESP]]<br /><small>7</small> |
||
|bgcolor="#CFCFFF"| [[Grand Prix Monako 1972|MCO]]<br /><small>9</small> |
|bgcolor="#CFCFFF"| [[Grand Prix Monako 1972|MCO]]<br /><small>9</small> |
||
Linia 94: | Linia 104: | ||
|rowspan="2" bgcolor="#FFCFFF"| 0 |
|rowspan="2" bgcolor="#FFCFFF"| 0 |
||
|- |
|- |
||
! |
![[Brabham BT34]] |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Linia 113: | Linia 123: | ||
!rowspan="2"| [[Formuła 1 Sezon 1973|1973]] |
!rowspan="2"| [[Formuła 1 Sezon 1973|1973]] |
||
!rowspan="2"| [[Brabham|Motor Racing Developments]] |
!rowspan="2"| [[Brabham|Motor Racing Developments]] |
||
! |
![[Brabham BT37]] |
||
!rowspan="2"| [[Ford Motor Company|Ford]] [[V8 (silnik)|V8]] |
!rowspan="2"| [[Ford Motor Company|Ford]] [[V8 (silnik)|V8]] |
||
|bgcolor="#DFFFDF"| [[Grand Prix Argentyny 1973|ARG]]<br /><small>6</small> |
|bgcolor="#DFFFDF"| [[Grand Prix Argentyny 1973|ARG]]<br /><small>6</small> |
||
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Brazylii 1973|BRA]]<br /><small>NU</small> |
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Brazylii 1973|BRA]]<br /><small>NU</small> |
||
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix |
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Południowej Afryki 1973|ZAF]]<br /><small>NU</small> |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Linia 133: | Linia 143: | ||
|rowspan="2" bgcolor="#DFFFDF"| 3 |
|rowspan="2" bgcolor="#DFFFDF"| 3 |
||
|- |
|- |
||
! |
![[Brabham BT42]] |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Linia 152: | Linia 162: | ||
!rowspan="3"| [[Formuła 1 Sezon 1975|1975]] |
!rowspan="3"| [[Formuła 1 Sezon 1975|1975]] |
||
!rowspan="3"| [[Fittipaldi Automotive|Copersucar]] |
!rowspan="3"| [[Fittipaldi Automotive|Copersucar]] |
||
! |
![[Fittipaldi FD01]] |
||
!rowspan="3"| [[Ford Motor Company|Ford]] [[V8 (silnik)|V8]] |
!rowspan="3"| [[Ford Motor Company|Ford]] [[V8 (silnik)|V8]] |
||
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Argentyny 1975|ARG]]<br /><small>NU</small> |
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Argentyny 1975|ARG]]<br /><small>NU</small> |
||
Linia 172: | Linia 182: | ||
|rowspan="3" bgcolor="#FFCFFF"| 0 |
|rowspan="3" bgcolor="#FFCFFF"| 0 |
||
|- |
|- |
||
! |
![[Fittipaldi FD02]] |
||
| |
| |
||
|bgcolor="#CFCFFF"| [[Grand Prix Brazylii 1975|BRA]]<br /><small>13</small> |
|bgcolor="#CFCFFF"| [[Grand Prix Brazylii 1975|BRA]]<br /><small>13</small> |
||
|bgcolor="#FFCFCF"| [[ |
|bgcolor="#FFCFCF"| [[Grand Prix Południowej Afryki 1975|ZAF]]<br /><small>NZ</small> |
||
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Hiszpanii 1975|ESP]]<br /><small>NU</small> |
|bgcolor="#FFCFFF"| [[Grand Prix Hiszpanii 1975|ESP]]<br /><small>NU</small> |
||
|bgcolor="#FFCFCF"| [[Grand Prix Monako 1975|MCO]]<br /><small>NZ</small> |
|bgcolor="#FFCFCF"| [[Grand Prix Monako 1975|MCO]]<br /><small>NZ</small> |
||
Linia 189: | Linia 199: | ||
| |
| |
||
|- |
|- |
||
! |
![[Fittipaldi FD03]] |
||
| |
| |
||
| |
| |
||
Linia 206: | Linia 216: | ||
| |
| |
||
|} |
|} |
||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{ |
{{commonscat|Wilson Fittipaldi}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula1.com/teams_and_drivers/hall_of_fame/282 | tytuł = Emerson Fittipaldi | data dostępu = 2010-06-23 | opublikowany = formula1.com | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula1.com/teams_and_drivers/hall_of_fame/282 | tytuł = Emerson Fittipaldi | data dostępu = 2010-06-23 | opublikowany = formula1.com | język = en}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.teamdan.com/people/d.html#Ricardo%20Divila | tytuł = Divila, Ricardo R (BRZ) | data dostępu = 2010-06-23| opublikowany = teamdan.com | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.teamdan.com/people/d.html#Ricardo%20Divila | tytuł = Divila, Ricardo R (BRZ) | data dostępu = 2010-06-23 | opublikowany = teamdan.com | język = en | archiwum = https://web.archive.org/web/20150924123425/http://www.teamdan.com/people/d.html#Ricardo%20Divila | zarchiwizowano = 2015-09-24}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.italiaspeed.com/2006/motorsport/sportscars/other/mil_milhas/2501_report.html | tytuł = Alfa win in SuperTouring category of 2006 Mil Milhas | data dostępu = 2010-06-23| autor = Ricardo Lapa | opublikowany = italiaspeed.com | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.italiaspeed.com/2006/motorsport/sportscars/other/mil_milhas/2501_report.html | tytuł = Alfa win in SuperTouring category of 2006 Mil Milhas | data dostępu = 2010-06-23| autor = Ricardo Lapa | opublikowany = italiaspeed.com | język = en}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.theautochannel.com/news/date/19980223/news010199.html | tytuł = Wilson Fittipaldi Announces Return to Track | data dostępu = 2010-06-23| autor = Marc Zimmermann | opublikowany = theautochannel.com | data = 1998-02-23 | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.theautochannel.com/news/date/19980223/news010199.html | tytuł = Wilson Fittipaldi Announces Return to Track | data dostępu = 2010-06-23| autor = Marc Zimmermann | opublikowany = theautochannel.com | data = 1998-02-23 | język = en}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.speedonline.com.br/montatela.php?t=news_especiais1&sql_query=13018 | tytuł = Wilson Fittipaldi será o coordenador da WB | data dostępu = 2010-06-23| autor = Luiz Rodrigues | opublikowany = speedonline.com.br | data = 2004-05-12 | język = pt}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.speedonline.com.br/montatela.php?t=news_especiais1&sql_query=13018 | tytuł = Wilson Fittipaldi será o coordenador da WB | data dostępu = 2010-06-23 | autor = Luiz Rodrigues | opublikowany = speedonline.com.br | data = 2004-05-12 | język = pt | archiwum = https://web.archive.org/web/20180516103243/http://www.speedonline.com.br/montatela.php?t=news_especiais1&sql_query=13018 | zarchiwizowano = 2018-05-16}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula1.com/results/season/1972 | tytuł = 1972 FIA Formula One World Championship | data dostępu = 2010-06-23 | opublikowany = formula1.com | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula1.com/results/season/1972 | tytuł = 1972 FIA Formula One World Championship | data dostępu = 2010-06-23 | opublikowany = formula1.com | język = en}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula2.net/F271_Index.htm | tytuł = Formula 2 1971 | data dostępu = 2010-06-23| opublikowany = formula2.net | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula2.net/F271_Index.htm | tytuł = Formula 2 1971 | data dostępu = 2010-06-23| opublikowany = formula2.net | język = en}} |
||
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula2.net/F370_IndexGB.htm | tytuł = Formula 3 1970 | data dostępu = 2010-06-23| opublikowany = formula2.net | język = en}} |
* {{Cytuj stronę | url = http://www.formula2.net/F370_IndexGB.htm | tytuł = Formula 3 1970 | data dostępu = 2010-06-23| opublikowany = formula2.net | język = en}} |
||
{{ |
{{SORTUJ:Fittipaldi, Wilson}} |
||
[[Kategoria:Kierowcy Francuskiej Formuły 3]] |
[[Kategoria:Kierowcy Francuskiej Formuły 3]] |
||
⚫ | |||
[[Kategoria:Brazylijscy kierowcy Formuły 1]] |
[[Kategoria:Brazylijscy kierowcy Formuły 1]] |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Brazylijscy kierowcy Stock Car Brasil]] |
[[Kategoria:Brazylijscy kierowcy Stock Car Brasil]] |
||
⚫ | |||
[[Kategoria:Brazylijscy kierowcy Brytyjskiej Formuły 2]] |
|||
[[Kategoria:Brazylijscy kierowcy Brazylijskiej Formuły 2]] |
|||
[[Kategoria:Kierowcy Brabhama w Formule 1]] |
|||
[[Kategoria:Kierowcy Copersucara w Formule 1]] |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
[[Kategoria:Zmarli w 2024]] |
Aktualna wersja na dzień 11:39, 26 kwi 2024
Wilson Fittipaldi (2007) | |
Imię i nazwisko |
Wilson Fittipaldi Júnior |
---|---|
Państwo | |
Data i miejsce urodzenia |
25 grudnia 1943 |
Data i miejsce śmierci |
23 lutego 2024 |
Wilson Fittipaldi Júnior (ur. 25 grudnia 1943 w São Paulo, zm. 23 lutego 2024 tamże[1]) – brazylijski kierowca wyścigowy i właściciel zespołu Formuły 1. Uczestniczył w 38 Grand Prix Formuły 1, w których zdobył łącznie 3 punkty. Po zakończeniu kariery kierowcy wyścigowego w latach 1974–1982 współprowadził zespół Fittipaldi Automotive.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Fittipaldi urodził się w dzień Bożego Narodzenia 1943 roku w São Paulo. Był najstarszym synem dziennikarza sportów motorowych i komentatora radiowego Wilsona seniora i jego żony Józefy "Juzy" Wojciechowskiej (Polki urodzonej na Wołyniu)[2], którzy ścigali się samochodami produkcyjnymi krótko po II wojnie światowej. Wilson sr był inicjatorem wyścigu Mil Milhas Brasil, inspirowanego włoskim Mille Miglia. Wilson jr, zwany także „Wilsinho” lub „Tigrão”, w młodym wieku zainteresował się sportami motorowymi.
Jego synem jest Christian, były kierowca Formuły 1, CART i NASCAR, a młodszym bratem – Emerson, mistrz takich serii jak Formuła 1 czy CART. Podobnie, jak Jimmy Stewart czy Ian Scheckter, Wilson był w cieniu młodszego i bardziej utytułowanego brata.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]Wilson Fittipaldi Júnior rozpoczynał karierę kierowcy wyścigowego, ścigając się gokartami, które wspólnie z bratem budowali w latach 60. Następnie ścigał się w Formuły Vee.
W 1966 roku przeniósł się do Europy, by ścigać się w Formule 3. Z powodu konfliktu z zespołem wrócił jednak do Brazylii. W 1970 roku, po sukcesach brata w Formule 2, przeniósł się do Anglii. W tym roku ścigał się dla Jim Russell Driving School Lotusem 59 w Brytyjskiej Formule 3, wygrał również wówczas rundę BARC Championship na Silverstone. Dobre rezultaty spowodowały, że w 1971 roku został kierowcą Formuły 2.
W Formule 2 ścigał się w zespole Team Bardahl Fittipaldi, korzystającego z samochodów Lotus i March. Odnosił przyzwoite rezultaty (m.in. drugie miejsce na torze Vallelunga). Na sezon 1972 został zaangażowany przez zespół Formuły 1 Brabham.
W Formule 1 Fittipaldi zadebiutował w Grand Prix Brazylii, gdzie zajął trzecie miejsce. Był to jednak wyścig niewliczany do klasyfikacji mistrzostw. W latach 1972–1973 ścigał się dla Brabhama, będąc kierowcą środka stawki.
W 1974 roku nie ścigał się, ponieważ przygotowywał założony przez siebie zespół Fittipaldi do debiutu w Formule 1 w sezonie 1975. Był jedynym kierowcą zespołu Fittipaldi w sezonie 1975, ale ukończył wyścig jedynie sześciokrotnie. Od 1976 roku zarządzał zespołem, a w charakterze kierowcy w zespole zastąpił go brat, Emerson. Zespół Fittipaldi Automotive został rozwiązany w 1983 roku.
Później Fittipaldi ścigał się jedynie okazyjnie. W latach 80. i na początku lat 90. brał udział w zawodach Stock Car Brasil, wygrywając kilka rund. W latach 1994–1995 wygrał wyścig Mil Milhas. W roku 2000 był gościnnym kierowcą Mercedesa, zajmując 8 i 11 miejsce w wyścigach ciężarówek FIA European Truck Racing Cup na torze Nürburgring. W 2008 roku wraz z Emersonem ścigał się dla zespołu WB Motorsports samochodem Porsche 997 GT3 w Brazylijskich Mistrzostwach GT3.
Zarządzanie
[edytuj | edytuj kod]Mimo że ojciec Wilsona i Emersona niechętne sponsorował synów na początku ich kariery wyścigowej, byli oni w stanie sfinansować swoje starty na własną rękę. Gdy byli nastolatkami, zarabiali pieniądze poprzez wyposażania samochodów klientów w niestandardowe części. Następnie budowali gokarty i samochody Formuły Vee. W 1968 roku miał miejsce projekt Fittipaldi-Porsche – samochód zbudowany przez braci Fittipaldi wspólnie z mechanikami Porsche, który następnie brał udział w wyścigach.
Pod koniec 1973 roku Fittipaldi namówił brazylijskiego producenta cukru i alkoholu – Copersucar – na sponsorowanie zespołu Fittipaldi Automotive, który Wilson założył wspólnie z bratem. Pod koniec 1975 roku zakończył karierę kierowcy wyścigowego i skupił się na kierowaniu zespołem, który istniał do początku 1983 roku.
Od tamtej pory angażował się w rodzinne interesy, w tym umowę dealerską z Mercedesem. Pracował także w telewizji i od 1996 roku był menedżerem syna, Christiana. W 2004 roku został dyrektorem technicznym zespołu WB Motorsports w brazylijskich wyścigach samochodów seryjnych V8.
Rekordy
[edytuj | edytuj kod]Przed braćmi Fittipaldi, w Formule 1 ścigała się trójka braci: Jimmy i Jackie Stewartowie, Pedro i Ricardo Rodríguezowie i Ernesto i Vittorio Brambillowie. Jednakże nigdy wcześniej bracia nie ścigali się w tym samym wyścigu Formuły 1, a pierwszymi braćmi, którzy tego dokonali, byli bracia Fittipaldi. Ponadto bracia Fittipaldi również jako pierwsi zdobyli punkty w tym samym wyścigu (Grand Prix Argentyny oraz Niemiec 1973). Następnych pięciu braci w Formule 1 – Ian i Jody Scheckterowie, Gilles i Jacques Villeneuve’owie, Manfred i Joachim Winkelhockowie, Teo i Corrado Fabi oraz Gary i David Brabhamowie – nie punktowało w tym samym wyścigu. Wyczyn ten wielokrotnie powtarzali natomiast bracia Michael i Ralf Schumacherowie, począwszy od Grand Prix Francji 1997.
Fakt zdobycia punktu w Grand Prix Japonii 1992 przez syna Wilsona, Christiana, był pierwszym przypadkiem w historii Formuły 1, kiedy to ojciec i syn zdobyli punkty. Ten wyczyn powtórzyli później Graham i Damon Hillowie, Mario i Michael Andretti, Gilles i Jacques Villeneuve’owie, Keke i Nico Rosbergowie, Satoru i Kazuki Nakajimowie oraz Nelson i Nelsinho Piquetowie.
Wyniki w Formule 1
[edytuj | edytuj kod]Legenda oznaczeń w tabelach wyników Wyświetl szablon na nowej stronie | |
---|---|
Oznaczenie | Wyjaśnienie |
Złoty | Zwycięzca lub mistrzostwo |
Srebrny | 2. miejsce lub wicemistrzostwo |
Brązowy | 3. miejsce lub II wicemistrzostwo |
Zielony | Ukończył, punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy zdobył co najmniej jeden punkt na przestrzeni sezonu, poza trzema powyższymi opcjami) |
Niebieski | Ukończył, nie punktował (w klasyfikacji generalnej, gdy nie zdobył co najmniej jednego punktu na przestrzeni sezonu) |
Czerwony | Nie zakwalifikował się (NZ) |
Nie prekwalifikował się (NPK) | |
Różowy | Nie ukończył (NU) |
Niesklasyfikowany (NS) (w klasyfikacji generalnej, gdy nie został sklasyfikowany w żadnym wyścigu sezonu) | |
Czarny | Zdyskwalifikowany (DK) |
Wykluczony (WYK/EX) | |
Biały | Nie wystartował (NW) |
Kontuzjowany (K/INJ) | |
Wyścig odwołany (OD/C) | |
Bez koloru | Został wycofany (WYC/WD) |
Nie przybył (NP/DNA) | |
Nie brał udziału w treningach (NT/DNP) | |
Nie został zgłoszony (–) | |
Pogrubienie | Start z pole position |
Kursywa | Najszybsze okrążenie wyścigu |
† | Nie ukończył, ale jego rezultat został zaliczony ze względu na przejechanie więcej niż 90% dystansu wyścigu. |
* | Sezon w trakcie |
1/2/3 | Punktowana pozycja w sprincie kwalifikacyjnym |
Lista systemów punktacji Formuły 1 |
Rok | Zespół | Samochód | Silnik | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | Msc. | Pkt. |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1972 | Motor Racing Developments | Brabham BT33 | Ford V8 | ARG - |
ZAF - |
ESP 7 |
MCO 9 |
NS | 0 | |||||||||||
Brabham BT34 | BEL NU |
FRA 8 |
GBR 12 |
DEU 7 |
AUT NU |
ITA NU |
CND NU |
USA NU |
||||||||||||
1973 | Motor Racing Developments | Brabham BT37 | Ford V8 | ARG 6 |
BRA NU |
ZAF NU |
15 | 3 | ||||||||||||
Brabham BT42 | ESP 10 |
BEL NU |
MCO 11 |
SWE NU |
FRA 16 |
GBR NU |
NLD NU |
DEU 5 |
AUT NU |
ITA NU |
CND 11 |
USA 17 | ||||||||
1975 | Copersucar | Fittipaldi FD01 | Ford V8 | ARG NU |
NS | 0 | ||||||||||||||
Fittipaldi FD02 | BRA 13 |
ZAF NZ |
ESP NU |
MCO NZ |
BEL 12 |
SWE 17 |
||||||||||||||
Fittipaldi FD03 | NLD 11 |
FRA NU |
GBR 19 |
DEU NU |
AUT NZ |
ITA - |
USA 10 |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ex-piloto de Fórmula 1, Wilson Fittipaldi morre em SP aos 80 anos | Metrópoles [online], www.metropoles.com, 23 lutego 2024 [dostęp 2024-02-23] (port. braz.).
- ↑ Niezwykły debiut w F1. Wojciechowska jeździła po Interlagos, teraz jej prawnuk wkracza do akcji [online], sport.pl [dostęp 2024-04-26] (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Emerson Fittipaldi. formula1.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Divila, Ricardo R (BRZ). teamdan.com. [dostęp 2010-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (ang.).
- Ricardo Lapa: Alfa win in SuperTouring category of 2006 Mil Milhas. italiaspeed.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Marc Zimmermann: Wilson Fittipaldi Announces Return to Track. theautochannel.com, 1998-02-23. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Luiz Rodrigues: Wilson Fittipaldi será o coordenador da WB. speedonline.com.br, 2004-05-12. [dostęp 2010-06-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-05-16)]. (port.).
- 1972 FIA Formula One World Championship. formula1.com. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Formula 2 1971. formula2.net. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Formula 3 1970. formula2.net. [dostęp 2010-06-23]. (ang.).
- Kierowcy Francuskiej Formuły 3
- Brazylijscy kierowcy Formuły 1
- Brazylijscy kierowcy Stock Car Brasil
- Brazylijscy kierowcy Formuły V
- Brazylijscy kierowcy Brytyjskiej Formuły 2
- Brazylijscy kierowcy Brazylijskiej Formuły 2
- Kierowcy Brabhama w Formule 1
- Kierowcy Copersucara w Formule 1
- Kierowcy Formuły Ford
- Ludzie urodzeni w São Paulo
- Właściciele zespołów Formuły 1
- Urodzeni w 1943
- Zmarli w 2024